SCHAAKVERENIGING HWP Haarlem Jaarboek 2023/2024 Wijk aan Zee 2024 Tim prolongeert titel Tex de Wit en Loek van Wely eren Godfried Bomans En nog veel meer Adrie 50 jaar HWP lid
COLOFON Bestuur HWP Koos Stolk – Voorzitter voorzitter@hwphaarlem.nl Lex van Aalderen – Penningmeester Edwin Gozeling - Secretaris Frank Beverdam – Jeugd Peter Beerens – Interne competitie Sylvain de Ruijter – Externe competitie Redactie Jaarboek 2023/2024 Bas Kamps (bastiaan.kamps@gmail.com) Adrie Pancras (pancra3@chello.nl) Mark Hemelrijk (beeldmateriaal) Evert Root (opmaak) Aan dit nummer werkten verder mee Allard Ligteringen Ardjan Langedijk Bart Gijswijt Berend van Maassen Collin Boelhouwer Edwin Gozeling Frank Beverdam Frtits Agterdenbos Hans Huson Harry Lips Herwig Devolder Hubrecht van den Brekel Jan Burggraaf Jan Willem Spanjer Jesse van Gent Joop Verburg Jos Broersen Jurriaan Boeren Kir Teo Koos Stolk Max Merbis Nico Zwirs Peter Beerens Richard Duijn Roel Faber Roeland Muskens Sjoerd van Raaij Sylvain de Ruijter Theo Elstgeest - vijf vragen aan Tim Mazajchik Website HWP Haarlem www.hwphaarlem.nl Clubavond HWP Haarlem Sociëteit Vereeniging Zijlweg 1, Haarlem Dinsdagavond Senioren: dinsdagen 20:00 uur Jeugd: van 18:00 – 19:00 uur; 19:00 – 20:00 uur Op de cover: Adrie Pancras met Prince / Foto: Emilia Pancras 2 HWP Haarlem Jaarboek 2023/2024 Inhoud 3 Koos aan het (voor)woord 4 Sylvain over KNSB en NHSB 6 Een Houdini-act van K1 door Bart 8 Geen promotie voor K2 10 HWP K3 nuchtere kampioenen 11 Vijf vragen aan: Edwin Gozeling 12 HWP K4: helaas 13 Frank over zesdeklasser K5 32 Alles over de HWP-ers in Wijk aan Zee 2024 41 Vijf vragen aan: Joop Verburg 42 Levend schaakspel ter ere van Godfried Bomans 53 Over MC Escher en zijn schaakliefde 54 Schaaknovelle van Stefan Zweig Gerrit Krol 14 Net geen degradatie voor N1 16 Een teleurstellend seizoen voor N2 17 HWP N3 degradeert, maar 18 HWP N4 werd kampioen – Jan Willem vertelt 19 Sjoerd is weer de snelste 20 Peter licht de interne competities toe 24 Kampioen Max over bekertoernooi 26 Richard pakt bijna een Grootmeester op de ECC 28 Collin weerstaat Loek in Vlissingen 2023 30 Alweer de 14e editie van de Karel Kuipvierkampen 31 NK snelschaak 2024 voor clubteams en kroeglopersschaak in Haarlem 44 Jan Burggraaf herinnert zich nog het levend schaakspel uit 1970 45 Dokter Jekyll en mister Hyde 46 Bas wint de Paul Pancras memorial 2024 47 Vijf vragen aan: Herwig Devolder 48 Tim weer clubkampioen en licht “De Sjoerd” toe 50 Adrie over de trukendoos van Oom Jan 51 Nico Zwirs’ winst tegen Jurriaan Boeren 52 En Jurriaan analyseert een winstpartij 64 Met Ardjan schakend de wereld rond – deel 2 66 Frank over de jeugdschaakactiviteiten 69 Naschrift van de redactie 56 Berend haalt herinneringen op aan Wijk aan Zee 1987 58 Biel 1974 met de partij Lips-Sämisch 60 De jonge Jan Seeleman – deel 2 61 Vijf vragen aan: Roel Faber 62 Het spel Lasca uitgelegd door Allard
VOORWOORD Mijn eerste seizoen als voorzitter Tijdens de ALV: de overdracht van het voorzitterschap – rechts natuurlijk Koos D eze eeuw hadden we twee bestuursleden die eeuwig die functies leken te bekleden. Paul Tuijp als voorzitter en Frits Welling als penningmeester. De twee hebben onze club mede groot gemaakt. Het werd tijd voor nieuwe gezichten. Lex van Aalderen werd de nieuwe penningmeester en ik schoof door naar de voorzittersfunctie. Zes jaar was ik secretaris, daar voelde ik me prima bij. Nu als voorzitter, een rol die me minder ligt. Als secretaris moest ik zorgen voor de verslagen en de ledenadministratie. Als voorzitter ben je meer representatief bezig en moet je zorgen dat alle geledingen goed met elkaar samenwerken. Het secretarisstokje heb ik kunnen overdragen aan de vertrouwde handen van Edwin Gozeling. Hoe ging dat eerste jaar? Vlak voor de ALV werd bekend dat de club niet meer de grootste van Haarlem is. Dat kwam niet doordat het met HWP slecht gaat, nee maar Kennemer Combinatie weet veel nieuwe leden aan zich te binden. Maar goed, net voorzitter en dan al deze strop. Wij hebben de laatste tijd moeite nieuwe leden vast te houden. Intern probeerden we daarom een nieuwe opzet uit. Het doel was naast een interessant clubkampioenschap, ook meer rapid om nieuwe leden beter aan ons te binden. De opzet bleek minder te werken dan gehoopt. Misschien heeft het tijd nodig. Op de komende ALV zullen we kleine aanpassingen voorstellen. Een werkgroep heeft een uitgebreid plan geschreven om de binding van onze leden te versterken. Het komende seizoen gaan we dat in gang zetten. HWP Haarlem Jaarboek 2023/2024 3 ‘ Een werkgroep heeft een uitgebreid plan geschreven om de binding van onze leden te versterken’ De externe teams deden het niet erg goed. Ons vlaggenschip kon zich net redden. Het derde KNSB-team werd overtuigend kampioen. In de NHSB wist het vierde team kampioen te worden. Dit jaarboek belooft weer veel leesplezier, zo vinden we onder meer: - zeer uitgebreid verslag Wijk aan Zee 2024 – partijen, sfeer en foto’s - aandacht voor de interne en externe competities - een beetje schaakcultuur waaronder het Godfried Bomans toernooi - toernooiverslagen met partijen - en nog veel meer met dank aan de redactie. Koos Stolk Frits draagt enkele belangrijke zaken over aan Lex FOTO’S: MARK HEMELRIJK
DE EXTERNE COMPETITIE Wisselend seizoen Voor onze KNSBteams was het vorige seizoen (’22-’23) erg tegengevallen. Tekst Sylvain de Ruijter Het hele seizoen waren er voortdurend hoofdbrekens om alle stoelen achter de schaakborden gevuld te krijgen en aan het eind degradeerden zowel het tweede als het derde team. Dat moest dit seizoen (’23-’24) beter, minder gedoe en stress omtrent invallers en zowel het tweede als het derde moesten promoveren. Met andere woorden, het debacle van het vorige seizoen moest dit seizoen worden rechtgezet. Dat lukte helaas maar ten dele. Het eerste team wist zich wederom te handhaven en dat kwam net als het jaar daarvoor door een fikse eindspurt. Van de laatste 4 wedstrijden werden er drie gewonnen. Al met al een onevenwichtig seizoen, met nederlagen tegen zwakker geachte tegenstanders en andersom. HWP K2 wist de hooggespannen verwachtingen niet waar te maken. Na een ijzersterk begin, vier uit vier, werd er in de volgende vier wedstrijden maar liefst drie keer verloren. Volgens Peter Beerens was dit toch vooral omdat ze de pech hadden in de ‘sterkste vierde klasse poule van Nederland’ te spelen. Ik heb dat niet nagerekend, dus weet niet of die bewering klopt, maar feit is wel dat er drie andere teams in de poule zaten die je normaliter niet in de vierde klasse zou verwachten. Jammer, maar helaas. 08-09 09-10 10-11 11-12 Het derde wist de verwachtingen gelukkig wel waar te maken en werd souverein kampioen in de vijfde klasse. Zij mogen het derhalve volgend jaar weer proberen in de vierde klasse. Zo ongenaakbaar als het derde bovenaan eindigde, zo kansloos eindigde het vierde onderaan. De combinatie van senioren en de betere jeugd kon helaas geen potten breken. Volgend seizoen kijken of ze kampioen kunnen worden in de laagste klasse. Tot slot het vijfde, het jeugdteam onder aanvoering en begeleiding van Frank en Edwin. Tegen de drie topteams in hun poule kwamen ze er niet aan te pas, maar tegen de vier andere teams ging het prima. 1 keer gewonnen, 1 keer gelijk en 2 keer nipt verloren. Met een betje geluk hadden ze drie à vier wedstrijdpunten meer gehad en hadden we van een solide middenmoter gesproken. Qua resulaten dus enigszins tegenvallend. Weliswaar werd het derde kampioen, maar het tweede lukte dat niet en het vierde degradeerde. Wat wel een stuk beter ging dan vorig jaar was de bezetting. Bij de twee laagste teams was het nog wel eens lastig om de teams op tijd rond te krijgen, maar bij de hogere teams ging het over het algemeen prima. ‘ Het eerste team wist zich wederom te handhaven’ HWP-TEAMS IN DE EXTERNE COMPETITIE (ALLEEN KNSB VANAF SEIZOEN 2018-2019) 05-06 12-13 Meesterklasse KNSB 1 KNSB 2 KNSB 3 Promotieklasse NHSB 1 NHSB 2 HWP 1 HWP 1 HWP 1 HWP 2 HWP 2 HWP 2 HWP 3 HWP 3 HWP 1 HWP 1 HWP 2 HWP 1 HWP 2 13-14 HWP 1 14-15 HWP 1 15-16 HWP 1 HWP 1 HWP 2 HWP 2 HWP 2 HWP 2 HWP 2 HWP 3 HWP 3 HWP 3 HWP 3 HWP 3 HWP 3 HWP 3 HWP 4 HWP 4 HWP 2 HWP 4 HWP 4 HWP 3 HWP 4 HWP 5 HWP 5 HWP 4 HWP 4 HWP 4 HWP 4 HWP 3 HWP 5 HWP 5 HWP 4 HWP 5 HWP 6 HWP 5 HWP 5 HWP 5 HWP 6 HWP 7 NHSB 3 HWP 4 HWP 6 HWP 6 HWP 5 HWP 6 HWP 6 HWP 7 HWP 8 HWP 6 HWP 6 HWP 5 HWP 5 HWP 7 HWP 6 HWP 7 HWP 7 NHSB 4 HWP 8 HWP 7 HWP 7 HWP 6 HWP 8 HWP 8 HWP 7 HWP 9 HWP 9 HWP 8 HWP 10 HWP 9 HWP 6 HWP 7 HWP 8 HWP 8 HWP 8 HWP 7 HWP 9 HWP 9 HWP 10 HWP 7 HWP 8 HWP 9 HWP 8 HWP 10 HWP 10 HWP 11 HWP 9 HWP 11 HWP 11 HWP 12 KNSB Meesterklasse KNSB 1 KNSB 2 KNSB 3 KNSB 4 KNSB 5 KNSB 6 18-19 19-20 21-22 22-23 23-24 24-25 HWP K1 HWP K1 HWP K1 HWP K1 HWP K1 HWP K1 HWP K2 HWP K2 HWP K2 HWP K2 HWP K3 HWP K3 HWP K3 HWP K3 HWP K2 HWP K2 HWP K3 HWP K3 HWP K4 HWP K4 HWP K4 HWP K4 HWP K5 HWP K4 HWP K5 4 HWP Haarlem Jaarboek 2023/2024 Voetnoot (1): Vanaf het seizoen 2018-2019 zijn de KNSB en regionale competities gescheiden. Vierde klasse KNSB is sindsdien qua sterkte vergelijkbaar met de regionale promotieklasses van voorheen. Vijfde klasse KNSB is vergelijkbaar met de vroegere NHSB 1 & 2, zesde klasse KNSB met de NHSB 3 & 4 van weleer. Voetnoot (2): Het seizoen 2019-2020 werd wegens Corona voortijdig beëindigd waardoor er aan het eind van het seizoen geen promoties en degradaties plaatsvonden. HWP K3 eindigde op de laatste plek, maar dat had geen consequenties. Voetnoot (3): Het seizoen 2020-2021 is wegens Corona niet gespeeld. Voetnoot (4): Of we ook volgend seizoen met 5 teams zullen spelen is op het moment van schrijven nog niet besloten. 16-17 17-18 HWP 1
De NHSB-competitie was vorig seizoen (’22-’23) qua resultaten weinig opzienbarend geweest; alle vier de teams hadden zich gehandhaafd. Daar was dit seizoen geen sprake van, maar nadat alle stofwolken waren opgetrokken bleek er uiteindelijk niets veranderd. Volgend seizoen spelen alle teams weer ‘gewoon’ in dezelfde klasse als afgelopen seizoen. Een bijzonder verhaal. Allereerst HWP N1, een team dat normaliter meedoet in de bovenste regionen van de Topklasse. Dit jaar was er een verjonging doorgevoerd, waardoor het team wat aan ratingpunten had ingeboet. Daarnaast hadden een aantal vaste waarden een erg slecht seizoen, zeg maar gerust een ‘off seizoen’ (het equivalent van een ‘off day’, maar dan een heel seizoen lang). Hierdoor wist het team uiteindelijk slechts een schamele 4 punten te scoren. Maar liefst vier van de acht wedstrijden werden kansloos verloren. Het eindresultaat was de op-een-na-laatste plek, wat degradatie betekent. Desalniettemin speelt het eerste volgend jaar weer in de Topklasse. Deze klasse wordt met een team uitgebreid tot 10 teams. Aangezien er vantevoren niet was aangegeven waar dat extra team vandaan zou komen moest de NHSB dit ad-hoc beslissen. Zij moesten derhalve kiezen tussen een team extra laten promoveren uit de eerste klasse, danwel HWP niet te laten degraderen. Gelukkig voor HWP kozen zij voor het laatste. Het tweede team speelde ook dit jaar in NHSB 1. Vorig jaar waren we nog bang dat ze kampioen zouden worden, de Topklasse is veel te sterk voor dat team, maar dit jaar waren we juist bang dat ze zouden degraderen. Na de eerste drie rondes stonden ze met nul punten stijf onderaan. In de laatste vier wedstrijden haalden het team echter 5 punten, wat genoeg was voor lijfsbehoud. Interessant is dat in bijna alle wedstrijden het team aan haar tegenstander gewaagd was; drie keer gelijk gespeeld en drie keer HWP Haarlem Jaarboek 2023/2024 5 een 4½-3½ (of vice versa) uitslag. Op basis van die statistiek is lijfsbehoud terecht. Het derde team speelde wederom in de tweede klasse. Nadat ze zich vorig jaar op miraculeuze wijze hadden gehandhaafd viel dit jaar onverbiddelijk het doek. Met slechts twee punten eindigden ze vrij kansloos onderaan. Echter, ook hier was er sprake van een reddende engel, dit keer in de vorm van het vierde. Zij werden knap kampioen in de derde klasse, zodat ons derde team volgend jaar weer 18-19 ‘gewoon’ in de tweede klasse mag spelen. De NHSB heeft de afgelopen jaren de nodige veranderingen ondergaan en de meeste waren niet positief. De competitie wordt langzaam maar zeker uitgehold. Wat de redenen precies zijn weet ik niet, maar het aantal teams en het aantal spelers dat meedoet aan deze competitie neemt gestaag af. In dat licht bezien vind ik het dan ook vreemd dat de Topklasse uitgebreid wordt tot 10 teams. Natuurlijk mogen wij niet mopperen, het eerste heeft 19-20 21-22 22-23 er ‘lijfsbehoud’ aan te danken, maar logisch lijkt het niet. Tegelijkertijd zullen de teams in de eerste klasse verkleind worden van achttallen tot zestallen. Daarmee bestaan, met uitzondering van de Meesterklasse, alle klasses nu uit zestallen. Ik vind dat erg jammer, maar het is wat het is. Laten we in ieder geval hopen dat het de NHSB komend seizoen wel lukt om volwaardige poules samen te stellen zodat ieder team gewoon 7 wedstrijden kan spelen. De kans lijkt me erg klein, maar men kan altijd hopen. HWP-TEAMS IN DE NHSB COMPETITIE (VANAF SEIZOEN 18-19) NHSB Topklasse NHSB 1 NHSB 2 NHSB 3 HWP N1 HWP N2 HWP N3 HWP N4 HWP N5 HWP N6 HWP N6 HWP N1 HWP N2 HWP N3 HWP N4 HWP N5 HWP N6 HWP N1 HWP N2 HWP N3 HWP N4 HWP N5 HWP N1 HWP N2 HWP N3 HWP N4 23-24 HWP N1 HWP N2 HWP N3 HWP N4 24-25 HWP N1 HWP N2 HWP N3 HWP N4 Voetnoot (1): Vanaf het seizoen 2018-2019 zijn de KNSB en regionale competities gescheiden. Sindsdien is de NHSBcompetitie een op zichzelf staande competitie. Voetnoot (2): De Topklasse bestaat pas sinds het seizoen 2019-2020. Voetnoot (3): Het seizoen 2019-2020 werd wegens Corona voortijdig beëindigd waardoor er aan het eind van het seizoen geen promoties en degradaties plaatsvonden. HWP N3 eindigde bovenaan, maar promoveerde niet. Voetnoot (4): Het seizoen 2020-2021 is wegens Corona niet gespeeld. Voetnoot (5): HWP N4 werd voor het seizoen 2021-2022 op eigen verzoek een klasse lager ingedeeld. Voetnoot (6): Of we ook volgend seizoen met 4 teams zullen spelen is op het moment van schrijven nog niet besloten.
HWP TEAMS K1 De Dubbele Houdini-act van het eerste Het was voor het eerste team een seizoen met verschillende gezichten, en uiteindelijk was een ware Houdiniact nodig om het verblijf in de eerste klasse met een jaar te verlengen. Tekst Bart Gijswijt Twee ronden voor het einde werden voor handhaving overwinningen tegen de nummers 2 en 4 van de competitie gevraagd – en geleverd. Het seizoen 2022-2023 was met een nachtkaars uitgegaan, en dat en/of andere redenen leidde ertoe dat Maximiliaan Kerkvliet, Indra Polak en Babak Tondivar er in ieder geval voor een jaartje de brui aan gaven. Dat verlies werd opgevangen door Jeroen Schoonackers, die niet alleen ein-de-lijk zwichtte voor de druk om voor HWP te komen spelen, maar ook zijn goede Amstelveense vrienden Christopher Brookes en Gijs IJzermans naar Haarlem lokte. Met die wissels boette het eerste aardig wat aan ELO in, maar dat werd ruimschoots gecompenseerd door hernieuwd elan. Voeg daarbij de op Bali en in Duitsland woonachtige supersubs Jaap de Jager en Adam Feher en er was alle reden om te rekenen op een probleemloos seizoen. Complicerende factor was wel dat de teams in klasse 1A, op een gedoodverfde kampioen en een gedoemde degradant na, wederom extreem dicht bij elkaar zaten. Quod erat demonstrandum: in ronde 1 was het Voorschoten (gemiddelde rating 2223) tegen HWP Haarlem (gemiddelde 6 HWP Haarlem Jaarboek 2023/2024 7 oktober 2023: schrijver dezes met zwart schudt de hand met Michiel van Wissen (LSG 2) rating 2222), einduitslag: 5-5. Ronde 2 bracht HWP Haarlem (gem. 2171) tegen LSG 2 (gem. 2175), einduitslag: 5-5. Beide wedstrijden waren zenuwslopend en na twee ronden hadden we net zo goed fier aan kop kunnen staan, als troosteloos onderaan. Wel was al duidelijk dat Chenwu weer stappen had gemaakt, Chris een grote aanwinst was, en Jeroen zich moeiteloos staande hield. Sterker nog, na twee remises tegen Rosa Ratsma (2213) en Bram van der Velden (2223) volgde tegen de torenhoge favoriet Sas van Gent een overtuigende overwinning tegen Warre de Waele (2365). Sowieso waren we HWP K1 KLASSE 1A Team 1. HWP Sas van Gent 1 2. DD 1 3. Voorschoten 1 4. VAS 1 5. DSC Delft 1 6. HWP Haarlem 1 7. LSG 2 8. Caissa 1 9. Purmerend 1 10. SOPSWEPS'29 1 op dat moment vol vertrouwen, want hoewel we (schandelijk genoeg) slechts met 9 man in Zeeuws-Vlaanderen aantraden (de teamleider was geveld door corona), bleef de schade tegen veruit het sterkste team uit de poule beperkt tot 6-4. Wat volgt, is echter een ellendig einde van 2023: tegen Caissa 1, een van de zwakkere broeders uit de poule, wordt met 4,5-5,5 verloren. Bart wint nog voor het eerst van zijn leven van een GM (de 80-jarige Hans Ree is het slachtoffer), maar verder is het een collectieve off-day op de verjaardag van Collin. Dat is echter nog niets in MP BP 1 62 50 17 12 11 9 9 8 8 8 7 1 2 5 5 48.5 3 44.5 3 44.5 4 42 39 1 43.5 4 32 2 4 5½ 3 44 4½ 2½ 7 6½ 5 4½ 4 1½ 4½ 3 3 5 5½ 4½ 6½ 5 2½ 6 2½ 3½ 3 3 7 6 4 7 7 5 3 vergelijking met wat drie weken later gebeurt: in en tegen Purmerend, in weliswaar de minst inspirerende speellocatie van de hele KNSB (en waarschijnlijk de Bundesliga, om niet te zeggen die van het Europese vasteland), worden we met 8-2 afgedroogd. Twee lichtpuntjes: Tim wint na drie nullen zijn eerste partij en het team besluit de gifbeker helemaal leeg te drinken bij de plaatselijke Chinees die qua uitstraling aardig wedijvert met de Purmerendse speelzaal. En zo bevinden we ons in de eeuwige periode tussen ronde 5 en 6 terug op plek 9, met nog altijd slechts twee matchpunten, en een rechtstreeks duel tegen 6 5½ 6 5 7 9 4½ 5½ 5 4½ 5 6½ 3½ 8 5 5½ 4½ 4 8 7 9 8½ 6 4½ 7½ 3½ 5½ 5½ 5 6 7 3½ 5½ 4 5 4½ 2 5½ 6 6 4 3½ 3½ 4½ 4½ 10 8 7½ 6½ 7½ 3½ 7 6½ 5 6½ 6½ 5½ 5½ FOTO: FRITS AGTERDENBOS
rodelantaarndragers SOPSWEPS in het vooruitzicht. Die wedstrijd verloopt vervolgens vlekkeloos, mede omdat de SOPSWEP’ers hun niet al te kansrijke strijd tegen degradatie zonder enige overtuiging strijden, en uiteindelijk dus als afgetekende nummer 10 eindigen. Maar er degraderen er twee, en doordat alle concurrenten dicht bij elkaar staan, zijn we nog lang niet veilig. Het doek lijkt te vallen als tegen directe concurrent VAS een volstrekt onnodige 4,5-5,5 nederlaag wordt geleden. In een hectisch duel, waarin de tegenstander van Chris halverwege een maaltijd noedels prepareert en ietwat luidruchtig nog steeds 9e, en er wachten nog wedstrijden tegen het op papier veel sterkere DD en DSC, terwijl de concurrentie zeker nog punten gaat pakken. Een dubbele Houdini-act is derhalve nodig, allereerst in Den Haag tegen DD, dat bij een misstap van Sas van Gent nog mag hopen op het kampioenschap. Wat er in de thee zat, houden we binnenskamers, maar het wordt een verpletterende 6,5-3,5 overwinning, waar niets aan gestolen is. Het wordt 5,5-0,5 aan de laatste zes borden door stuk voor stuk terechte punten voor Tim, Babak, Collin, Richard en Jan-Willem; Rob neutraliseert met een halfje aan bord 1 en Chris wint net niet van Rick Lahaye. ‘ Halverwege kwam de klad erin, maar we richtten ons op en handhaafden ons meer dan terecht’ consumeert (waar iedereen last van heeft behalve Chris zelf), valt werkelijk alles de verkeerde kant op. Lichtpuntje: Babak maakt zijn rentree, vastberaden om ons te behoeden voor degradatie, en laat onmiddellijk zien wat hij in huis heeft door de speciaal voor de gelegenheid opgetrommelde IM Pezelj (2482) op een plusremise te houden. Alles leuk en wel, maar we staan Genoeg is dit alles nog niet, want we hebben nu weliswaar LSG 2 op bordpunten onder ons, maar die mogen nog tegen Caissa. De bizarre stand voor aanvang van de slotronde laat zien dat maar liefst 5 teams nog in de gevarenzone zitten, en wij eigenlijk alleen zeker zijn van handhaving als we de laatste wedstrijd winnen. HWP K1 PERSOONLIJKE RESULTATEN Speler Brookes, C. (Christopher) Gijswijt, B. (Bart) Duijn, R. (Rob) Duijn, R.R.M. (Richard) Boelhouwer, C. (Collin) Zhu, C. (Chenwu) Mazajchik, T. (Tim) Tondivar, B. (Babak) Rating 2207 2308 2176 2222 2162 2080 2150 2324 Prooijen van, J.W. (Jan-Willem) 2159 Schoonackers, J. (Jeroen) IJzermans, G. (Gijs) Feher, A. (Adam) Jager de, P.J. (Jaap) Boekelman, J. (Jan) Polak, I. (Indra) Merbis, M.D. (Max) Jager de, P. (Pieter) Duchêne, R. (Rene) Jong de, B.L. (Ben) 1994 2100 2395 2420 2104 2224 2094 2107 2042 1902 2 maart 2024: HWP K1 – VAS K1 met Tim op bord 1 en daarnaast de onverzettelijke Babak met wit Punten Part. TPR 8 8 7 8 9 8 8 3 4 6 6 1,5 1 1 0,5 0,5 0 0 3 2 1 2 2 2 1 1 4,5 4,5 4 4 4 3,5 3,5 2,5 2,5 2,5 2,5 2 2327 2258 2231 2236 2138 2151 2142 2407 2209 2145 2030 2438 2434 2498 2112 1857 1856 1745 1676 Dat doen we met speels gemak: met Babak en Adam en tegen een sterk verzwakt DSC wordt de klus met wederom 6,5-3,5 geklaard. Groot is ’s avonds de verbazing en opluchting (en het leedvermaak) als blijkt dat het minst waarschijnlijke scenario is uitgekomen: Purmerend is gedegradeerd en dat betekent niet alleen dat we er volgend jaar niet naartoe hoeven, maar dat ons ook een vaste nederlaag bespaard blijft. Wat leert ons dit jaar? Chris had een voortreffelijk debuutjaar en werd met 4,5 uit 8 topscorer; gelijk met teamleider Bart, maar met een betere TPR en vooral veel betere partijen. Rob en Richard, met 4 uit 7 en 4 uit 8, zijn het cement van het team en zitten er als het nodig is. Collin had aanvankelijk een matig seizoen, maar bezwoer de teamleider dat hij de laatste twee partijen zou winnen en hield woord. Tim liet een bedroevende 0 uit 3 volgen door een overtuigende 3,5 uit 4 en het is zonde dat hij zijn laatste partij verloor. Bij Jeroen ging het andersom: hij begon goed, maar zakte ver weg (niet alleen in de KNSB). Gijs was solide met vijf halfjes, maar eindigde toch in de min, en ook Chenwu eindigde onder de 50%, al speelde hij soms als Karpov in zijn, nou ja, misschien niet allerbeste jaren. Jan-Willem speelde niet veel, maar scoorde wel zeer belangrijke punten. Het collectief begon gemotiveerd en sterk; halverwege kwam de klad erin, maar we richtten ons op en handhaafden ons meer dan terecht. Dat is mede te danken aan Babak en Adam, maar zeer zeker ook aan degenen (Jeroen en Jan-Willem) die in de slotronden hun plaatsen afstonden om zo sterk mogelijk op te komen. Met recht een team effort dus. HWP Haarlem Jaarboek 2023/2024 7 25 november 2023: op bord 3 tegen Caïssa 1, kijkt debutant Christopher Brookes in de camera FOTO: MARK HEMELRIJK FOTO: MARK HEMELRIJK
HWP TEAMS K2 K2 loopt promotie mis Nadat we vorig seizoen waren gedegradeerd uit de Derde Klasse gingen we volle goede moed van start in de Vierde Klasse. Het team bleef intact dus we hadden goede hoop dat we zouden promoveren. Om eenieder niet langer in spanning te laten, dat is helaas niet gelukt… 2 maart 2024: tegen Promotie 2 met op bord 8 Ben, daarnaast Michael en Harry Tekst Hubrecht van Brekel Bij aanvang van de competitie schatten we Kennemer Combinatie (KC) 3 en Oegstgeest als onze grote concurrenten voor de eerste plek in. De eerste ronde gingen we voortvarend aan de slag en werd meteen de grootste uitslag van het seizoen neergezet: 6,5-1,5 winst op het Spaarne en dat terwijl de teamHWP K2 PERSOONLIJKE RESULTATEN Speler Duchêne, R. (Rene) Mulder, R. (Rob) Boekelman, J. (Jan) Beerens, P. (Peter) Merbis, M.D. (Max) Brekel van den, H. (Hubrecht) Lips, H.J. (Harry) Noordhoff, E.P. (Enno) Jong de, B.L. (Ben) Kubbenga, M.H.A. (Michael) Mol, W.G. (Wim) Raaij van, S. (Sjoerd) Heus, D. (Daan) HWP K2 KLASSE 4D Team 1. Kennemer Combinatie 3 2. DD 2 3. HWP Haarlem 2 4. Oegstgeest '80 1 5. Promotie 2 6. DSC Delft 3 7. LSG 4 8. Het Spaarne 1 9. Woerden 2 Rating 2042 2005 2104 1997 2094 1950 1983 2008 1902 1912 1920 1899 1922 Punten Part. TPR 8 5 6 8 5 6 8 4 6 4 2 1 1 41.5 41 37 2 5 3½ 3 5 2½ 3 2½ 4 3 4 2 2½ 3½ 6 1 2 2 5 4,5 4,5 4,5 3,5 3,5 3,5 2,5 2,5 1,5 1 0,5 0 MP BP 1 14 12 10 10 8 7 6 3 2 2134 2251 2168 2008 2174 1958 1912 2012 1796 1806 1894 1795 1482 4 4 3 3 36.5 4 28 ½ 4 30.5 2½ 2½ 6 32 23 18.5 4 8 HWP Haarlem Jaarboek 2023/2024 leider schitterde in afwezigheid! En zo gingen we voortvarend verder waarbij we tegen de eerste concurrent Oegstgeest met 5-3 wonnen. Daardoor leek het erop dat we rechtstreeks op zetel naar promotie werden vervoerd. Op dat moment stonden we namelijk 2 matchpunten los van de nummer twee. Helaas verloren we daarna prompt van KC waardoor we de eerste plaats met hen moesten delen en we op de bordpunten moesten gaan letten. Inmiddels was DD Den Haag een concurrent geworden en haakte Oegstgeest definitief af als naaste belager. Eind maart togen we volle goede hoop naar Den Haag en waren we goed voorbereid om DD 5 4½ 5½ 4 5 6 5½ 2 4 7 7½ 5½ 5 5½ 4 6 5½ 6 4½ 2 3½ 2½ ½ 1½ 3½ 3½ 3 2½ 1 4 8 9 5½ 4 7½ 7 4½ 5 4 4 ½ 3½ 6½ 5½ 4½ 7 4½ 6 4 7½ 4½ te verslaan. Daarbij dachten 5 spelers uit het team dat Peter gewonnen stond maar bleek hij in een bekende verloren stelling te staan die echte theoretici meteen herkennen. Daarnaast zagen we bij het bord van Michael hoe hij zijn laatste toren kon offeren om daarna te promoveren. Die promotie was dan niet meer tegen te houden. Helaas liep het anders en verloor Michael nog. Hierdoor verloren we van DD met 4,5-3,5 en waren onze promotiekansen verkeken. Alleen een ras-optimist als ik geloofde er nog in! Na afloop hebben we nog heerlijk gegeten in Den Haag. Het was nog even zoeken om een restaurant te vinden waar we met z’n allen konden eten. In de laatste ronde thuis tegen Delft, een middenmoter, ging er van alles mis en verloren we dik met 2-6. Meteen onze zwaarste nederlaag van het seizoen. Op naar het volgende seizoen waarin we wederom volop kans maken om te promoveren! FOTO: MARK HEMELRIJK
FOTO: CO BUIJSMAN Partijverslag Rob Mulder In de laatste wedstrijd speelde K2 tegen DSC Delft K3. Het werd zogezegd een smadelijke 6-2 verlies. Enige winstpunt kwam van Rob Mulder. De redactie vond een verfrommeld doorslag met de partijnotatie. Helaas was de notatie niet goed leesbaar en we vroegen Rob de partij naar ons te sturen. Hieronder wat opmerkingen van Rob en de partij. “In de eerste helft van het seizoen was het tweede toch lekker bezig maar na de nederlaag tegen KC3 in december (waar ik een zuinige remise scoorde) ging het bergafwaarts. Ik speelde zaterdag 20 april 2024 een nette partij, bleef rustig afwachten en maakte geen fouten in opening en middenspel. Toen kon ik afwikkelen naar een gelijke stelling. Jouke van Gosliga – Rob Mulder Haarlem – HWP K2 – DSC Delft K3, 20 april 2024 1.d2-d4 Pg8-f6 2.c2-c4 g7-g6 3.Pb1-c3 Lf8-g7 4.Pg1-f3 0-0 5.Lc1-g5 d7-d6 6.e2-e3 Pb8-d7 7.Dd1-c2 c7-c6 8.Lf1-e2 Dd8-a5 9.Lg5-h4 a7-a6 10.0-0 b7-b5 11.a2-a3 b5xc4 12.Le2xc4 Da5-b6 13.b2-b4 Lc8-b7 14.Ta1-b1 Ta8-c8 15.Dc2-a2 h7-h6 16.h2-h3 Db6-a7 17.Tf1-d1 c6-c5 18.Pc3-d5 Pf6xd5 19.Lc4xd5 Lb7xd5 20.Da2xd5 Pd7-f6 21.Lh4xf6 Lg7xf6 22.d4xc5 d6xc5 23.b4xc5 Tc8xc5 24.Dd5-b7 Da7xb7 25.Tb1xb7 Tc5-a5 26.Td1-d3 Tf8-c8 27.Tb7-b3 Tc8-c7 28.Pf3-d4 Tc7-c1+ 29.Kg1-h2 Ondertussen stonden we 3,5-0,5 achter en daarom wilde ik heel graag winnen. Mijn tegenstander speelde wat voorzichtig, zijn klok was onder de 20 minuten en toen besloot ik er voor te gaan met 29 .. e5 !? De verwikkelingen na deze zet zijn zo moeilijk in te schatten dat ik het niet kon laten, ik ging er gewoon voor. Ik had allerlei varianten berekend maar heel veel niet gezien, bijvoorbeeld de kracht van Pxe6! in plaats van Pb3. Mijn tegenstander zag het gelukkig ook niet want dit was een serieuze kans om te winnen, +3 HWP Haarlem Jaarboek 2023/2024 9 volgens de computer. 29. … e7-e5!? [29...Lf6-e5+ 30.g2g3 Le5-d6] 30.Tb3-b8+ Kg8-g7? [30... Kg8-h7=] Rob Mulder in 2020 31.Pd4-b3? [31.Pd4-e6+! f7xe6 32.Td3-d7+ Lf6-e7 33.Td7xe7+ Kg7-f6 34.Tb8-e8+-] Even later werd hij compleet verrast door 31 ..e4!. 31...e5-e4! Hij dacht 15 minuten na maar kon het juiste vervolg niet vinden. Ik verwachtte Tdd8 waarna zwart ietsje beter staat. Hubrecht zag Td7, de sterkste zet waarna het vreemd genoeg gelijk staat. Maar mijn tegenstander raakte verstrikt in alle mogelijk varianten en besloot tot het kansloze Td4, waarna ik het moeiteloos uit kon schuiven. 32.Td3-d4?? [32.Td3-d8 Lf6-e5+ 33.g2-g3 Le5xb8 34.Pb3xc1 32.Td3-d7!=] 32...Lf6xd4 33.e3xd4 Tc1-b1 34.Pb3xa5 Tb1xb8 35.Kh2-g3 f7-f5 36.Kg3-f4 g6-g5+ 37.Kf4-e3 Tb8-b5 38.Pa5-c4 Tb5-b3+ 39.Ke3-e2 Kg7-f6 0-1 Over de partij stond dit op de website van DSC Delft: Jouke lukte het net niet om dat halfje binnen te slepen. Hij kwam nog goed uit de opening en het middenspel en leek een niet al te lastig eindspel in te gaan, maar dat bleek toch ingewikkelder dan gedacht en na wat tactische verwikkelingen moest hij zich toch gewonnen geven. ‘ Ondertussen stonden we 3,5-0,5 achter en daarom wilde ik heel graag winnen’
HWP TEAMS K3 HWP K3 kampioen 7 oktober 2023 HWP K3 tegen Boven IJ K1 – zonder onze twee jeugdtalenten maar wel met de invallers Harrie van der Peet en Bart de Valk Vorig jaar degradeerde HWP K3 onverwacht naar de 5e klasse KNSB. Gelukkig bewezen wij dit seizoen dat we niet in die klasse thuishoren. Faber, R.M. (Roel) Morssink, P.J. (Pieter Jan) Stam, B. (Bart) Mol, W.G. (Wim) Maassen van, B. (Berend) Pancras, A. (Adrie) Valk de, B. (Bart) Seeleman, J.A.J. (Jan) Raaij van, S. (Sjoerd) Ligteringen, A. (Allard) Kubbenga, M.H.A. (Michael) Peet van der, H. (Harrie) Heus, D. (Daan) HWP K3 KLASSE 5G Team 1. HWP Haarlem 3 2. Amsterdam West 2 3. VAS 4 4. Boven IJ 1 5. EsPion 1 6. Zwart op Wit 1 7. VAS 6 8. Amsterdam West 3 Tekst Adrie Pancras We waren afgelopen seizoen ingedeeld met alleen maar Amsterdamse teams. Geen uitwedstrijden met de auto naar leuke West-Friese stadjes, maar met de trein en daarna bus of metro. Bij de start van het seizoen begroetten wij twee jonge debutanten: HWP K3 PERSOONLIJKE RESULTATEN Speler Rating 1925 1921 1885 1920 1824 1838 1850 1895 1899 1898 1912 1884 1922 Punten Part. TPR 2224 1966 1864 2023 1753 2061 2010 1899 1804 1779 2261 2000 1387 5 6 6 4 6 2 2 0 3 3 5 6 6 2 3 1 34 2 4 3½ 3 4 3 3½ 4½ 4 19.5 4½ 1 3 Wim Mol, hier op de foto tijdens de simultaan die Tim Mazajchik als clubkampioen hield 4,5 3,5 3,5 3 3 2,5 2,5 2,5 2,5 2,5 Met vijf overwinningen en twee gelijkspelen voor ons, zagen we met genoegen dat de concurrentie (VAS 4, Amsterdam West 2 en EsPion 1) veel matchpunten inleverden. Op de website staan van alle wedstrijden een verslag, waarbij ik Berend van Maassen hartelijk wil bedanken voor het waarnemen van mijn taak als teamleider. Berend kreeg de eretitel TWTL (tijdelijk MP BP 1 12 9 8 8 8 5 4 2 31.5 4 34.5 4 31.5 29 25 19 4 5 5 6 7 4½ 4½ 5 7 8 7 4½ 4½ 3½ 6½ 3½ 5 3½ 6½ 4 4 4 3½ 4½ 1½ 3½ 1½ 3 1 2 4 4 1½ 2 2½ 2 4 2½ 4 5½ 6 6 6½ 6 4 5½ 4 4½ 3½ Roel Faber in een vluggertje. Roel werd teamtopscoorder met 4,5 uit 5. Een fraaie prestatie waarnemend teamleider) en wist maar liefst drie fraaie wedstrijdverslagen te produceren. 10 HWP Haarlem Jaarboek 2023/2024 FOTO’S: MARK HEMELRIJK
Vijf vragen aan Edwin Gozeling ‘ Geen uitwedstrijden met de auto naar leuke West-Friese stadjes, maar met de trein en daarna bus of metro’ Het kampioensdiner – zonder alcohol – gehouden in een Turks Restaurant in Amsterdam Vertel iets over je sociale status; gezinssituatie, woonsituatie, e.d. Geboren en getogen in het mooie Haarlem, sinds 2012 in een eigen huis in de rustige Slachthuisbuurt. Goede tuin op het zuiden en buren die geen probleem hebben met veelvuldig gebruik van de BBQ. Wat doe je/deed je in je werkzame leven? In het dagelijks leven ben ik actief als (ethisch) hacker, waarbij ik in opdracht van klanten (veelal grote partijen in de financiële of telecom-sector) probeer om op hun websites veiligheidslekken te vinden en vervolgens aan te tonen dat en hoe ze misbruikt kunnen worden. Het leukst zijn daarbij projecten waarbij iets fout gaat in de bedrijfslogica die bij een applicatie hoort. Denk bijvoorbeeld aan met een transactie meerdere winkelmandjes afrekenen. (En vervolgens een set producten retourneren, zodat ik al mijn geld terugkrijg). Wat zijn naast het schaken jouw andere interesses, liefhebberijen en/of hobby’s? Naast werk en schaken besteed ik het hele jaar tijd aan de Stuif-Stuif, Haarlems meest toegankelijke kindervakantie-evenement. Als de organisatie staat, kunnen we in de laatste twee weken van de zomervakantie makkelijk 3.000 jonge bezoekers verwachten. Ook dit jaar vullen we weer een voetbalzaal, en bijbehorend voetbalveld bij sportvereniging Olympia. Wat is je favoriete muziek, boek, film, museum of iets dergelijks? Qua films heb ik twee favoriete series: Criminal Minds en Family Guy. De eerste is een serieuze serie, waar je enigszins je aandacht bij een aflevering moet houden om alles goed te kunnen volgen. Heerlijk om even de gedachten van andere zaken af te halen. Voor wie Family Guy niet kent: Als je simpele humor en eenvoudige tekenstijl kunt waarderen, absoluut een aanrader. De flauwe en over-the-top grappen volgen elkaar in rap tempo op. Verstand op nul en kijken maar. Vertel nog iets bijzonders over jezelf Als IT-er ben ik bijna vanzelfsprekend dol op computerspelletjes. Daarbij gaat het mij niet op de grafische kwaliteit. Sterker nog, mijn favoriete spel is Bloons Tower Defense. Een simpel spel waarbij je apen langs een route moet zetten, zodat ze met dartpijltjes, kanonnen, en ander wapentuig de aanstormende ballonnen tegen kunnen houden. De ballonnen zijn niet voor een gat te vangen, en sturen op gegeven moment zeppelins op je af. Uiteindelijk blijft het spel een soort puzzel. En daarmee heeft het een grote overlap met schaken. Om ver te komen, moet je vooruit kunnen denken & plannen. ‘ Naast werk en schaken besteed ik het hele jaar tijd aan de Stuif-Stuif’ HWP Haarlem Jaarboek 2023/2024 11 FOTO’S: FRITS AGTERDENBOS FOTO: MARK HEMELRIJK
HWP TEAMS K4 Iets te licht voor de vijfde klasse Het vierde KNSBteam bestond afgelopen seizoen uit een mix van jeugd en ervaring. Tekst Koos Stolk Die ervaring was nodig voor het vervoer (Jos en Pieter) en de teamleider (Koos). De jeugd, daar draait het om, die moeten ervaring opdoen, zodat ze in de nabije toekomst zelf weer anderen kunnen begeleiden. Hoe heeft het team het gedaan? Als je het laat bij een blik op de eindstand, dan kun je niet anders constateren dat het slecht was. Als je naar het verschil kijkt van TPR en de rating dan is het al was rooskleuriger; drie van de acht in de plus. Laten we het eens bekijken met een positieve blik: - Koos heeft een degelijk seizoen neergezet en had eerder meer dan minder verdiend. - Als Mink aan het begin van het seizoen net zo geconcentreerd HWP K4 met Koos op het eerste bord – 7 oktober 2023 thuis tegen LSG 5 achter het bord had gezeten als bij de laatste wedstrijden, dan had hij veel meer kunnen halen. - Isaac legde telkens goed spel op de mat, maar op een of andere manier zat het tegen. - Pieter eindigde het seizoen met winst, het was zijn eerste externe seizoen en de eerste wedstrijden overzag hij vaak dat de tegenstander ook wil winnen. Voor volgende seizoenen zal zijn score sterk verbeteren. HWP K4 PERSOONLIJKE RESULTATEN Speler Muskens, M.A. (Mink) Stolk, J.J. (Koos) Dam van, S.W. (Stef) Broersen, J.M.A. (Jos) Oosten van't, P.C. (Pieter) Beverdam, F. (Frank) Pancras, A. (Adrie) Gent van, H. (Jesse) Kop, J. (Jelle) Dyksinski, P. (Patryk) Gomes, P. (Pedro) Ruig de, W. (Willem) Visser, I. (Isaac) HWP K4 KLASSE 5H Team 1. Philidor Leiden 3 2. Botwinnik 2 3. Messemaker 1847 2 4. VAS 5 5. De Volewijckers 1 6. Philidor Leiden 4 7. LSG 5 8. HWP Haarlem 4 Rating 1839 1846 1583 1743 1637 1837 1838 1738 1652 1526 0 1605 1750 Punten Part. TPR 6 7 6 5 6 1 1 0,5 0,5 0,5 3 6 6 1 2 5 MP BP 1 12 10 10 7 6 5 5 1 34.5 34 - Jos zat in het begin van het seizoen aan een te hoog bord. Toen ik hem lager zette, begon hij te scoren. Jammer genoeg moest hij de laatste twee ronden afzeggen. - Jelle miste duidelijk ervaring. Het spel was vaak wel goed maar telkens miste hij wat. - Stef speelde elke ronde goed, toen ik hem later in het seizoen aan een hoger bord zette, werden zijn resultaten minder. Dat komt volgend seizoen goed. - Patryk had duidelijk moeite dit seizoen, zijn spel verdiende wel meer, maar het is niet anders. - Veel invallers hadden we dit seizoen niet nodig, ze presteerden allen prima. Volgend seizoen moeten we naar de zesde klasse, dat is jammer, maar ik denk dat we wel bovenin mee kunnen draaien en dat is een leuk vooruitzicht. 3,5 3,5 2 1,5 1,5 1 1 1 1 1 1961 1893 1639 1626 1554 2278 2016 1727 1521 1417 1692 1671 1481 2 4 4 32.5 4 4 31.5 3½ 2½ 3½ 25.5 2½ 3 5 24.5 3½ 4½ 1½ 23 ½ 1½ 3 3 4 4 Een andere foto van HWP K4 – 25 november 2023 thuis tegen Botwinnik 2 4 5 5½ 5 4½ 3 1½ 4 18.5 3½ 2½ 2½ 2 6 7 8 4½ 5½ 4½ 7½ 4½ 3½ 6½ 5½ 6½ 5 5½ 6½ 4 4 4 2½ 4 5 2½ 4 1½ 5½ 6 4 3 5½ 4 6½ ‘ De jeugd, daar draait het om, die moeten ervaring opdoen’ 12 HWP Haarlem Jaarboek 2023/2024 FOTO: MARK HEMELRIJK FOTO: FRITS AGTERDENBOS
HWP TEAMS K5 Het wil nog niet echt vlotten met K5 Het seizoen begon hoopvol, weliswaar werd de eerste wedstrijd nipt verloren tegen LSG 6, maar in het tweede duel werd het op papier sterkste team in de klasse, Leiderdorp 2, verslagen. Tekst Frank Beverdam Dat de Leidenaren niet in hun sterkste opstelling aantraden en dat wij, volgens onze voorzitter, een niet gerechtigde speler in de gelederen hadden, mocht de pret niet drukken. Heel even gloorde de hoop dat het vijfde mee zou kunnen strijden voor het kampioenschap. Ook al omdat wij met nieuweling Daan Heus een heuse puntenmachine in stelling konden brengen. In ronde drie werden we echter hard met de neus op de feiten gedrukt. Het al even jeugdige Philidor Leiden kende geen genade en trakteerde ons op een 6 – 2 oorwassing. Daarna is het niet meer goed gekomen. Tegen Zukertort werd dankzij een reglementair punt nog een matchpunt gescoord, maar daar hield het ook mee op. Het seizoen werd afgesloten met een kleine nederlaag tegen VAS 8 en kansloze nederlagen tegen de latere kampioen Almere en tegen Voorschoten. Individueel stak Daan er met kop en schouders bovenuit. Hij liet in 6 wedstrijden slechts een halfje liggen. Kopman Frank bracht met een 50% score net even te weinig, hoewel de sterkte van het eerste bord in de 6e klasse ook weer niet onderschat moet worden. Edwin kon zijn goede prestaties van het vorig seizoen geen vervolg geven en scoorde slechts een uit zeven. 25 november 2023 tegen Philidor Leiden 5 Van de jeugdspelers maakte naast Daan Victor de meeste indruk. Niet alleen vanwege zijn drie overwinningen, maar ook om zijn vechtlust. Tim deed het in zijn debuutjaar met 2 uit 5 niet slecht. Van Sipke en Nigel werd echter wel wat meer verwacht. En voor Olivier, die de eerste vier wedstrijden op bord 8 speelde, was de KNSB duidelijk nog te hoog gegrepen. Ook de invallers, die dit seizoen meer nodig waren dan voorgaande seizoenen, konden met 3 uit 8 het verschil niet maken. Wel nog een speciale vermelding voor Willem de Ruig, die alleen door zijn aanwezigheid in het Denksportcentrum een reglementair punt kon laten bijschrijven. Volgend seizoen zal het 5e er ongetwijfeld anders uitzien. En met ook het 4e in de 6e klasse zal er toch minimaal een team moeten promoveren. HWP K5 KLASSE 6F Team 1. Almere 4 2. Philidor Leiden 5 3. Voorschoten 4 4. Leiderdorp 2 5. LSG 6 6. VAS 8 7. HWP Haarlem 5 8. Zukertort Amstelveen 4 HWP K5 PERSOONLIJKE RESULTATEN Speler Heus, D. (Daan) Beverdam, F. (Frank) Wieggerink, V. (Victor) Onderstal, T. (Tim) Wal van der, S. (Sipke) Homburg, F.H. (Frank) Ruig de, W. (Willem) Nels, J. (Jay) Gozeling, E.V. (Edwin) Toning, J.P. (Juriaan) Rensink, C. (Chris) Boerstra, N. (Nigel) Zhang, J. (Jinchen) Crommert van de, S. (Sem) Jansen, O. (Olivier) Rating 1922 1837 1692 0 1471 1914 1605 0 1647 0 1794 1548 0 0 0 Punten Part. TPR 6 6 7 5 7 1 1 0,5 0,5 0,5 0 0 0 3 7 1 1 4 1 1 5 5,5 3 3 2 2 1 1 1 1 2088 1769 1647 1382 1396 2190 0 1374 1451 1750 1686 1406 1339 0 1076 Van links naar rechts: Olivier, Tim, Victor, Sipke, Juriaan, Daan, Edwin, Frank MP BP 1 12 10 9 9 7 37 32 32.5 29 27.5 4 3 2 2 3½ 1 4 2 24.5 3 21 1½ 20.5 4 6½ 3 3 4½ 7 1½ 5 3½ 4 2½ 2 2 2 2 2 3½ 4 4 5 3 5 6 4 6 5 7 4½ 5½ 6 6 6 8 6½ 4 6 6 3½ 3½ 4½ 3½ 3½ 4½ 4½ 3½ 4½ 4½ 4½ 5½ 4½ 5½ 4 3½ 2½ 2½ 4 HWP Haarlem Jaarboek 2023/2024 13 FOTO: MARK HEMELRIJK FOTO: MARK HEMELRIJK
HWP TEAMS N1 Eind goed al goed voor N1 Het vlaggenteam van onze club in de NHSB-competitie bereikte vorig jaar nog een mooie derde plaats, maar aan het begin van het seizoen was al duidelijk, dat het team het dit jaar zwaar zou krijgen. Tekst Harry Lips De topklasse van de NHSB wordt elk jaar sterker. Dit jaar deden Santpoort, ZSC/Witte Paard Combinatie en Caissa/Eenhoorn hun intrede en bij HWP vielen een aantal sterke spelers als vaste waarden af. Tijd om plaats te maken voor jongere spelers in het eerste, vond de plaatsingscommissie en dus deden Sjoerd van Raaij (onze snelschaakkampioen), Roel Faber en Wim Mol hun intrede in HWP N1. Samen met de routiniers zouden zij in de middenmoot moeten kunnen meedraaien. Dat pakte anders uit. Dat lag niet in de eerste plaats aan de “jonkies”. Sjoerd en Wim scoorden naar behoren met TPR’s boven hun startrating. Alleen Roel kwam niet goed uit de verf, ondanks een paar veelbelovende stellingen. Wel moet gezegd dat de teamleider hem een paar keer aan een hoog bord voor de leeuwen gooide. Wim was vooral met wit goed op dreef, alleen in de laatste ronde tegen Bloemendaal verspeelde hij in tijdnood van zijn tegenstander de winst. De routiniers Harry Lips en Peter Beerens lieten het echter ernstig afweten. Harry kwam niet verder dan 2 remises in 5 potjes, in het duel tegen KC verknoeide hij een gewonnen stelling tegen Topscoorder Sjoerd Esper van Baar, en in een aantal cruciale wedstrijden verkoos hij wijselijk de rol van non-playing captain. Bij Peter speelde zijn drukke baan hem duidelijk parten, waardoor hij ‘s avonds niet helemaal fris achter het bord zat. Daardoor scoorde hij in zes partijen slechts een halfje: in totaal gewonnen stelling tegen Christopher Brookes van KC1 zag hij het niet meer en liet een zetherhaling toe. Ook Hubrecht van den Brekel heeft wel eens een beter seizoen gespeeld, wel zorgde hij altijd voor spectaculaire potjes. Jeroen Schoonackers hielp de teamleider vier keer uit de brand door op een hoog bord en vaak met zwart in te vallen, en scoorde daar twee halfjes uit 4. En de rest van het team? Dat deed het gewoon naar behoren. Ardjan Langedijk begon mager met een half uit drie, maar trok dat recht met twee overtuigende overwinningen. Max Merbis begon juist sterk met 2½ uit 3 (winst tegen Marc Helder en Martijn de Roode), maar daarna kwamen twee nullen, een kansloos verlies tegen IM Manuel Bosboom en een tragische nul vanuit gewonnen stelling na een fraai opgezette partij tegen Wijker Toren. Ook Tim Mazajchik scoorde 50% tegen sterke tegenstand en met 14 HWP Haarlem Jaarboek 2023/2024 een TPR van boven de 2200. Collin Boelhouwer was vijf keer van de partij en scoorde 3½ punt, soms uit bedenkelijke stellingen, maar Collin beschikt over de harde wedstrijdmentaliteit die bij sommige anderen wat minder ontwikkeld is. Bart Gijswijt kwam het team in twee cruciale wedstrijden versterken en dat leverde twee punten op: Tegen Wijker Toren kreeg hij een gratis een, tegen Bloemendaal profiteerde hij zeer alert van een bedenkelijke zet van tegenstander (en teamgenoot in K1) Rob Duijn. Inmiddels was - halverwege het seizoen - het competitiereglement met de promotie-degradatieregeling bekend geworden. Uiterst interessante lectuur, waarin vooral de existentiële vraag wordt beantwoord: hoe leg ik zo veel mogelijk zout op een slak? Artikel 16, lid 2 handelt daarbij over promotie en degradatie en wel in het volgende onnavolgbare proza: “In de andere klassen promoveert het hoogst geëindigde team van een groep. Uit alle klassen behalve de laagste degraderen de teams op de plaatsen 8 en zoveel als nodig op plaats 7.” Wat zou de competitieleider ‘ De competitieleider besloot in zijn almachtige wijsheid dat alleen nummer 9 degradeert’ HWP N1 PERSOONLIJKE RESULTATEN Speler Sjoerd van Raaij Collin Boelhouwer Wim Mol Tim Mazajchik Max Merbis Ardjan Langedijk Bart Gijswijt Hubrecht van den Brekel Jeroen Schoonackers Harry Lips Roel Faber Peter Beerens Rating 1845 2145 1865 2101 2118 2038 2310 1950 2016 2046 1712 2049 Punten Part. TPR 3,5 3 3 2,5 2,5 2,5 2 2 1 1 1 0,5 7 5 7 5 5 5 2 7 4 5 6 6 1933 2196 1890 2204 2157 2087 3000 1878 1899 1772 1660 1736 Het team begon goed met een 2½-5½ overwinning op Aartswoud, maar dat bleek de zwakste ploeg in de poule. De nederlaag tegen kampioen Waagtoren was niet onverwacht maar wel heel erg groot en daarna ging het bergafwaarts met vrij kansloze verlieswedstrijden tegen ongeveer gelijkwaardige tegenstanders, zodat we in de onderste regionen van de ranglijst belandden. De situatie werd extra gecompliceerd door het oneven aantal teams in de topklasse, waardoor niet elk team evenveel wedstrijden had gespeeld. FOTO: MARK HEMELRIJK
hier bedoeld hebben ten aanzien van de topklasse met 9 teams? Wellicht hadden we het hem moeten vragen, maar ik trok als teamleider de conclusie dat er twee teams uit de topklasse zouden degraderen, omdat er ook twee teams zouden promoveren, nl. de winnaars van klasse 1A en 1B. Volgens het reglement zouden we alleen veilig zijn als we op de 9de en laatste plaats zouden eindigen, maar dit leek mij strijdig met de logica. Duidelijk was wel dat we in ieder geval de fatale 8ste plaats zouden moeten vermijden. Ik zag echter aankomen dat we juist op die plaats zouden eindigen, tenzij we deze plaats zouden kunnen overdoen aan Wijker Toren of Bloemendaal. Van Wijker Toren wisten onze mannen inderdaad op het nippertje te winnen, zodat het duel tegen Bloemendaal in de laatste ronde beslissend zou zijn. Wie schetst echter mijn verbazing toen de heren van Bloemendaal ontspannen de speelzaal binnenkwamen voor deze wedstrijd, omdat er toch niets meer op het spel zou staan?! Volgens de Bloemendalers zou er slechts een team degraderen. Heel zeker bleken zij hier echter ook niet over te zijn. Was dit een truc om verwarring in onze gelederen te zaaien? In ieder geval begonnen we aan de wedstrijd zonder te weten wat er precies op het spel stond. Voor de zekerheid konden we toch maar beter winnen, was de conclusie. De HWP-ers begonnen uitstekend: Bart - op bord vier - had binnen de kortste keren Rob Duijn op de knieën, bord zeven was bij Bloemendaal nog leeg (Spakenburger Dick de Graaf was nog niet gearriveerd) en op de andere borden stonden we prima. Ook op de borden 2 en 3 zaten bij Bloemendaal HWP-leden, nl. Jan Boekelman en Richard Duijn. Collin Boelhouwer en Richard op bord drie deden elkaar geen kwaad en Jeroen Schoonackers hield Jan op twee keurig in toom, twee remises. Wel moesten we vrezen voor een nul op bord een, waar Hubrecht was opgeofferd om te spelen tegen de beste Bloemendaler, IM Jan-Willem van de Griendt. Hubrecht probeerde manmoedig een initiatief op de koningsvleugel te ontketenen, maar had al zoveel positionele averij opgelopen dat dit kansloos was. Tim Mazajchik bracht een gelijkwaardige remise binnen tegen Jan Bakker, die eerder wel een kans op voordeel had gemist. Ardjan Langedijk bracht ons weer op voorsprong. Rene Bakker was van begin tot eind kansloos. Wim Mol had het winnende punt op de slof, zijn tegenstander Roy Schimmel had ten koste van veel bedenktijd en positionele nadelen een soort koningsaanval ingezet, maar Wim bleef rustig en won een stuk. In Roy’s tijdnood moest Wim nog een goede zet vinden om de aanval af te slaan. Die miste hij echter en toen was het gedaan: 3½-3½. De partij tussen Peter Beerens en Dick de Graaf moest de beslissing brengen. Peter had in de opening een bekend pionoffer aangenomen, moest iets later de pion teruggeven, maar hield voldoende spel. Dick - in flinke tijdnood - speelde alles op de truc: Dick is met Dd3-d5?! dameruil uit de weg gegaan en hoopt op aanval. Maar wie valt er nu eigenlijk aan? Peter speelde 27.... Df2! en na 28. De4 Tc4! speelde Dick 29. De7 en nu zagen de toeschouwers de dreiging. Peter zag het echter niet en speelde 29. ...Txf4?? en kon na 30. Dxf8! opgeven (30.... Kxf8 31. Td8 mat of 30…. Kh7 31. Tdd1). Met 29...g6 blijft zwart duidelijk in het voordeel en had Peter ons alsnog de overwinning kunnen bezorgen. Teamleider Harry Lips ontvangt een prijsje van scheidend voorzitter Paul Tuijp tijdens de ALV HWP N1 TOPKLASSE Team 1. Waagtoren N1 2. Caïssa-Eenhoorn N1 3. Kennemer Combinatie N1 MP BP 1 14 13 12 41 37 4. ZSC/Witte Paard Combinatie N1 9 5. Bloemendaal N1 6. Santpoort N1 7. Wijker Toren N1 8. HWP Haarlem N1 9. Aartswoud N1 7 7 5 4 1 2 4 4 38½ 3½ 4½ 35 31 29 30 4 3½ 3 2 3 3 24½ 1½ 22 3 4 4½ 4 5 2½ 3 2 2 3½ 6 3 2 5 3½ 5½ 5 6 5½ 1½ 3 2 6 4½ 6 5 6 7 5 2 2½ 6½ 5 3 5 2½ 4 1½ 3½ 2½ 2½ 4 3½ 2½ 4½ 2 8 4½ 5 6 6 4 9 6½ 6½ 4½ 5½ 5½ 5½ 4½ 4 5½ 6 3½ 4½ 5½ 3½ 2½ Verloren en dus gedegradeerd? Toch niet! Na enig heen en weer gemail, waarbij Richard Duijn voor ons een goed woordje deed, (dankjewel, Richard!) besloot de competitieleider in zijn almachtige wijsheid dat alleen nummer 9 (Aartswoud) degradeert en dat met de twee promovendi (Purmerend en De Uil) de Topklasse in seizoen 2024/25 uit tien teams zal bestaan. In ieder geval is HWP er volgend jaar weer bij! HWP Haarlem Jaarboek 2023/2024 15 FOTO: MARK HEMELRIJK
HWP TEAMS N2 Langs de afgrond, maar (net) niet erin!! Wat kon dit team gebeuren als je naar het resultaat van seizoen 2022/2023 kijkt? Tekst Berend van Maassen In dezelfde klasse 1B werd een keurige tweede plaats behaald, 9 matchpunten en 30 bordpunten. Waarschijnlijk (zeker weten doe ik het niet) zou juist dit resultaat het team parten spelen, en dan bedoel ik: onderschatting van de tegenstander. De eerste wedstrijd, tegen Het Spaarne-N1, ging gelijk verloren. Kan gebeuren, (nog) niets aan de hand. De tweede wedstrijd was tegen het jeugdteam van Kennemer Combinatie-N2j. Ook deze wedstrijd ging verloren, maar de manier waarop was beneden ons niveau. Of was het de kwaliteit van de jeugdspelers? Door dit resultaat werd HWP-N2 geconfronteerd met de laatste plaats. Enfin, de schouders moesten eronder omdat de volgende wedstrijd tegen De Uil-N1 uit Hillegom was. Tijdens deze wedstrijd werd een remiseaanbod aangenomen in de veronderstelling dat het resultaat op de resterende borden voldoende zou zijn voor de broodnodige overwinning. Hoe zuur toen bleek dat, in hevige tijdnood, de beoogde overwinning als sneeuw voor de zon verdween en wederom een verlies kon worden bijgeschreven. Na drie wedstrijden, nul matchpunten en stevig op de laatste plaats. Dit alles kwam het zelfvertrouwen van de spelers niet ten goede. Nog vier wedstrijden te gaan en het degradatiespook liet zich manifesteren. Het HWP N2 PERSOONLIJKE RESULTATEN Speler Herwig Devolder Kir Teo Enno Noordhoff Michael Kubbenga Harrie van der Peet Jan Seeleman Berend van Maassen Frank Beverdam Bart de Valk Frank Homburg Allard Ligteringen Mink Muskens Chris Rensink Koos Stolk Adrie Pancras Pieter Jan Morssink Jelle Kop HWP N2 KLASSE 1B Team 1. De Uil N1 2. Het Spaarne N1 3. Chess Society Zandv. N1 4. Hoofddorp N1 5. HWP Haarlem N2 6. De Vennep N1 7. Wijker Toren N2 8. Kennemer Comb. N2J Rating 1891 1743 2002 1889 1796 1883 1793 1723 1770 1826 1848 1713 1661 1748 1755 1890 1424 MP BP 14 11 9 6 5 5 4 2 16 HWP Haarlem Jaarboek 2023/2024 Punten Part. TPR 2650 1794 1968 1931 1798 1733 1663 1784 1583 2076 1661 1824 1726 1660 890 987 856 2,5 2,5 2,5 2 1,5 1,5 1 1 0,5 0,5 0,5 0,5 0 0 1 37½ 33 3½ 33½ 3½ 26½ 3 26½ 3½ 22½ 2½ 24 2 20½ ½ 3½ 4 3 2½ 2 3½ 4 4 6 4 5 6 5 4 6 1 2 1 1 1 4 1 1 2 4½ 3 4½ 4½ 2½ 4 1½ 3 2½ 4 5 4 5½ 4½ 3 4 3½ 4 3 3 HWP N2 - Wijker Toren N2 onder de kerstboom eerste resultaat werd geboekt in de thuiswedstrijd tegen De Wijker Toren-N2. Dit team van de Wijker Toren (in het seizoen 2022/2023 keurig gedeeld tweede met HWP-N2) was medekan5 4½ 5 4 3½ 4 4 4½ 6 5½ 5½ 6½ 5 4 3½ 3½ 7 6 6 5 4 4 4½ 2½ 8 7½ 4½ 5½ 4½ 3½ 4½ 5½ didaat voor degradatie en er zou een flinke stap gezet kunnen worden richting “BEHOUD”. Aan de inzet heeft het niet gelegen, maar de tegenstander bleek taaier dan gehoopt. Een gelijkspel bleek uiteindelijk het resultaat. Het team had blijkbaar de weg omhoog gevonden want zowel tegen De Vennep-N1 als Chess Society-N1 werd wederom een gelijkspel behaald. Door deze resultaten zag het er iets zonniger uit voor HWP-N2 maar degradatie was nog steeds mogelijk. Datzelfde gold ook FOTO: BEREND VAN MAASSEN
HWP TEAMS N3 We komen er mee weg voor De Wijker Toren-N2 en Kennemer Combinatie-N2j. Spannend tot op de laatste speeldag, alwaar wij thuis in Haarlem moesten aantreden tegen Hoofddorp-N1. In principe had HWP-N2 genoeg aan een gelijkspel vanwege het aantal bordpunten, en het gegeven dat de Wijker Toren-N2 en Kennemer Combinatie-N2j de degens moesten kruisen. Bij aanvang werd gekscherend geopperd om 4-4 op het wedstrijdformulier te noteren, maar de ego’s waren te groot en er zou en moest gespeeld worden. Tijdens deze wedstrijd kwam het beste van alle HWP-spelers naar boven waardoor de eerste, en meest belangrijke overwinning van het seizoen behaald werd. ‘ Na drie wedstrijden, nul matchpunten en stevig op de laatste plaats’ Behoud in de Klasse-1 is een feit en een toonbeeld van collectieve prestatie. Hiermee kom ik gelijk bij het meest lastige gedeelte van dit verslag, namelijk het benoemen van persoonlijke resultaten. Eigenlijk wil ik mij hieraan niet branden, omdat ik ervan overtuigd ben dat alle spelers van HWP-N2 voor de volle 100% (en meer) hun inzet hebben getoond. Dit gezegd hebbende wil ik eenieder hiervoor bedanken. Het was mij een waar genoegen om uw teamleider te mogen zijn. Dit jaar speelde het derde weer met een team van zes schakers in een poule van 6 teams en waren er derhalve slechts 5 rondes te spelen. Tekst Sylvain de Ruijter Komend seizoen zal ook de eerste klasse van de NHSB bestaan uit zestallen. De kaalslag van de laatste jaren in de NHSB-competitie woekert onverminderd voort. De samenstelling van het derde had, ten opzichte van het vorige seizoen, een kleine wijziging ondergaan. Onze nestor Jan had plaatsgemaakt voor Lex, die na een seizoen met hernialeed weer overtuigend aan de schaaktafels zijn rug rechtte. Aan hem heeft het niet gelegen. Op basis van onze gemiddelde rating hadden we de hoop dat we ons zouden kunnen handhaven. Maar de verschillen waren niet groot en met zo weinig wedstrijden moet het een beetje mee zitten. Uiteindelijk kunnen we er kort over zijn, het was een flutseizoen, een seizoen om snel te vergeten. Kansloos laatste in de poule. Met uitzondering van Lex speelde iedereen afgelopen seizoen onder z’n kunnen. De drie die daarin vooropgingen waren Marco, Richard en ondergetekende. Bij Marco wilde het in de interne niet echt lukken en dat was in zijn drie partijen voor de externe niet anders. Jammer, want als Marco op dreef is, gebeurt er vaak van alles op het bord en meestal met goede afloop. Richard zit ook al enige tijd in een schaakdip, al lijkt dat tot op heden nog geen effect op zijn humeur te hebben. Knap hoe hij dit tot nu toe ondergaat, hij weet natuurlijk dat hij veel beter kan. Bij mij was het niet best en dat begint inmiddels wel een trend te worden. Al drie seizoenen achter elkaar geen partij gewonnen in de externe en TPR’s om stil en depressief van te worden. Ik wijt het zelf aan het spelen op doordeweekse avonden wat ik steeds lastiger te combineren vind met een drukke baan. Ook Erdni had geen best seizoen. Vorig jaar nog onze topscorer, dit jaar moest hij genoegen nemen met 1½ uit 5. De tegenstand was beduidend sterker, dat wel, maar toch licht teleurstellend. Chris haalde een 50% score uit vier wedstrijden en zal daar toch niet heel tevreden over zijn. Stephan speelde alle partijen op het laagste bord en won daar de eerste drie partijen. De laatste twee gingen echter verloren en dat maakte dat voor hem het seizoen in mineur werd afgesloten. Tja, als vrijwel iedereen onder z’n niveau presteert, dan is het natuurlijk niet vreemd dat je als team weinig punten scoort. Zoals gezegd, de enige die gewoon een mooi seizoen draaide was Lex. Aan de hoogste borden bleef hij vijf keer ongeslagen en wist hij ook nog twee keer Lex van Aalderen, de topscoorder te winnen. Daarmee werd hij topscorer van het team. Voor het grootste gedeelte kon het derde dus getypeerd worden als de firma ‘pruts en klungel’. Dat heeft consequenties zou je zeggen. Volgend jaar nederig proberen kampioen te worden in de derde klasse. Maar nee, we komen er gewoon mee weg. Het vierde was zo vriendelijk om kampioen te worden, dus het derde speelt volgend jaar weer ‘gewoon’ in de tweede klasse. Of dat ook dezelfde spelers zullen zijn, dat weten we nog niet. De tijd zal het leren. ‘ Een seizoen om snel te vergeten. Kansloos laatste in de poule’ HWP N3 PERSOONLIJKE RESULTATEN Speler Lex van Aalderen Stephan Blaas Chris Rensink Erdni Batyrev Richard Breurkes Sylvain de Ruijter Marco Boekhout HWP N3 KLASSE 2C Team 1. WSC De Pion N 2. Assendelft N 3. Krommenie N2 4. Heemstede N 5. Santpoort N2 Rating 1693 1602 1661 1695 1684 1671 1649 MP BP 1 17½ 7 7 6 5 3 6. HWP Haarlem N3 2 17 3½ 16½ 3 14½ 2 12½ 2 12 2 2 3½ 3 Punten Part. TPR 3,5 3 2 1,5 1 0,5 0,5 3 2½ 3 5 5 4 5 5 3 3 4 4 2½ 3 3 3 2½ 1 1½ 4 3 2½ 2 5 4 5 3 1919 1545 1593 1574 1477 1498 1273 6 4 3½ 4½ 2 3½ 4 HWP Haarlem Jaarboek 2023/2024 17 FOTO: LINKEDIN
HWP TEAMS N4 HWP N4 Kampioen! Na de uitwedstrijd tegen onze enig overgebleven concurrent Kennemer Combinatie 3 was het duidelijk. Met een gelijk aantal matchpunten maar met een hoger aantal bordpunten kon het kampioensfeest beginnen. Tekst Jan Willem Spanjer Althans, moet nog beginnen, want de laatste wedstrijd waren wij vrijgesteld en konden wij achteroverleunen. Het feest zal dus nog moeten plaatsvinden. Wij verloren geen wedstrijd, maar speelden 2 maal gelijk. Wij hadden de beschikking over onze vaste zes spelers, aangevuld met 4 invallers. Ik kan alle namen natuurlijk opnoemen, maar beperk mij tot enige spelers die mij zijn opgevallen. Allereerst onze oudste speler, Jan van Dorsselaer, die volgens Harm Jonker Jaap Rotte Mark Hemelrijk Jan Willem Spanjer Frits Bakkes Jan van Dorsselaer Rens Zuiderveld Hans Huson Dim Langman Martin Steinhart HWP N4 KLASSE 3D Team 1. HWP Haarlem N4 2. Kennemer Combinatie N3 3. Hoofddorp N2 4. De Uil N3 5. Het Spaarne N3 6. Kijk Uit N1 7. De Vennep N3 Rating 1446 1574 1511 1582 1448 1536 1540 1447 1315 Verslaggever Jan Willem achter de witte stukken mij dit jaar zijn negentigste verjaardag mag vieren. Hij scoorde 2 uit 4, waarbij aangetekend moet worden dat zijn verliespartijen uitsluitend te wijten waren aan tijdnood en veelal in gewonnen stellingen. In het voorjaar gaf Jan aan dat hij niet meer extern wil spelen, maar intern zal hij nog aanwezig zijn. HWP N4 PERSOONLIJKE RESULTATEN Speler 3,5 3 3 2 1,5 1,5 1408 1 1 MP BP 10 10 9 4 4 3 2 23 18 HWP Haarlem Jaarboek 2023/2024 Punten 4 4 Part. 5 6 4 4 5 4 2 3 1 2 1 24½ 22 1½ 3 16½ 3 15½ 16 1½ 2 8½ ½ TPR 1681 1549 1772 1737 1577 1419 1634 1286 2273 1230 2 4½ 2½ 2½ 2 1½ 1 3 3 3½ 2 2 2 ½ ‘ Wij verloren geen wedstrijd, maar speelden 2 maal gelijk’ - Jaap Rotte is onze teamcaptain en hij zorgde ervoor dat wij altijd compleet waren en tijdig geïnformeerd werden over de volgende wedstrijd. Ondanks zijn organisatorische beslommeringen speelde hij uitstekend: met 4 uit 5! - Harm Jonker haalde ook 4 uit 5, maar Mark Hemelrijk speelde nog beter met 3,5 uit 4 en is daarmee onze beste speler. - Ondergetekende scoorde 3 uit 4, maar won wel van een speler met rating 1674. - Rens Zuiderveld is een geval apart. Bij HWP staat hij bekend als remisekoning, maar als 4 3 3½ 4 4 3 2 5 4½ 4 4 2 5 1 6 4 4½ 4 3 1 3½ 7 5½ 5 5½ 4 5 2½ invaller scoorde hij 1,5 uit 2. Dat was in onze laatste wedstrijd nog spannend, want hij bood na circa 10 zetten al remise aan. Gelukkig weigerde zijn tegenstander het aanbod. Na een indringend gesprek met Rens bij de toiletten, ging hij gelukkig voor de winst en met resultaat. - Frits Bakkes scoorde 3 uit 5. Zijn verliespartijen kenmerkten zich door typische Bakkesbokken. In gewonnen stellingen zag hij valstrikken over het hoofd. Tot slot gaat mijn dank uit naar Hans Huson, Martin Steinhart en Dim Langman, die prima gespeeld hebben. Dan heb ik toch gelukkig nog alle namen genoemd. Gaan wij nu promoveren? Ik heb de reglementen erop nagelezen, maar trof daar geen promotieregeling in aan. Wat maakt het uit. In de onderbond is meedoen belangrijker dan winnen. FOTO: ADRIE PANCRAS
HWP SNELSCHAAKKAMPIOENSCHAP Tweede titel op rij Na het succes van vorig jaar, wat toch wel als klein wonder aanvoelde, had ik in eerste instantie niet veel hoop om mijn titel te prolongeren. Tekst Sjoerd van Raaij Ook was ik me niet bewust van de wijziging ten opzichte van vorig jaar naar een tempo van 3+2 in plaats van 5+0. En nadat ik tegen 2 van de andere favorieten Tim en Rob, in de eerste 4 rondes had verloren - en daarmee op 2 uit 4 stond - leek het inderdaad zeer moeilijk te worden. En dan krijg je van die lastige tegenstanders zoals Niels Bernecker, die echt weer zo’n systeemopening heeft die hij waarschijnlijk al 1000 keer heeft gespeeld, wat super solide is en omdat hij het zo vaak speelt geen tijd voor hoeft te gebruiken en je een aanval om de oren krijgt waar het zweet van uitbarst, maar deze niet succesvol weet af te ronden of een Bas Kamps die heel erg solide speelt en geen enkele kans geeft om door te breken, maar die uiteindelijk door zijn vlag gaat. De ene na de andere sterke schaker stond mij op te wachten, maar je merkt dan toch dat voor velen van hen het 3+2 tempo wel erg kort is. Ik begon op gang te komen en ik begon te winnen en nog meer te winnen en het winnen hield maar niet op. En gezien de rest punten begon te morsen werden de kansen opeens weer realistisch en voor ik het wist was er nog een ronde te gaan en stond ik een half punt los en had ik het in eigen hand tegen Herwig die echt wel een goed potje kan schaken en het me allesbehalve makkelijk maakte, maar ik greep mijn kansen met beide handen aan en wist uiteindelijk mijn titel te prolongeren. Snelschaakkampioen s poserend voor twee klassieken van Eric Coolen (rechts de Trafo aan de Ramplaan) De concurrenten Tim en Rob mochten natuurlijk ook tegen elkaar Ruben aanschouwt de laatste partij tussen Herwig en Sjoerd HWP Haarlem Jaarboek 2023/2024 19 FOTO: ADRIE PANCRAS FOTO: ADRIE PANCRAS FOTO: ADRIE PANCRAS
DE INTERNE COMPETITIE Nieuw systeem, even wennen Dit jaar speelden we een nieuw systeem voor de interne competitie. Er waren drie interne competities: - Zwitsers 11 rondes voor het HWP-clubkampioenschap - HWP-Keizerkampioenschap - HWP-Keizerrapidkampioenschap Michael Kubbenga, let op zijn brillepootjes Tekst Peter Beerens Daarnaast was er nog de HWP-beker en op aparte avonden aan het einde van het seizoen het HWP rapidkampioenschap en het HWP-snelschaakkampioenschap. Op alle avonden dat er geen Zwitsersronde was konden de leden kiezen tussen Keizer of Keizerrapid, tenzij er een externe wedstrijd gepland was. Op de ledenvergadering was besloten de leden iedere dinsdagavond een keuze te geven, omdat sommige leden rapid erg leuk vinden, en andere er juist een gruwelijke hekel aan hebben. Zo kon iedereen het tempo spelen waar hij zin in had. Het nieuwe systeem was wel even wennen, zowel voor de leden als voor de wedstrijdleiding, maar na een paar weken liep het allemaal redelijk soepel. Of het gebracht heeft wat we hoopten, blijft wel de vraag. De Keizerrapidcompetitie werd slecht bezocht en het clubkam‘ Op de ledenvergadering was besloten de leden iedere dinsdagavond een keuze te ZWITSERS - OM HET KAMPIOENSCHAP 2023-2024 Pos Naam 1 2 3 4 5 6 7 8 9 Tim Mazajchik Jeroen Schoonackers Harry Lips Ben de Jong Herwig Devolder Cees Visser Mink Muskens Adrie Pancras Roel Faber 10 Max Merbis 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 26 27 geven’ 20 HWP Haarlem Jaarboek 2023/2024 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 Frank Beverdam Enno Noordhoff Richard Vink Kir Teo Jan Boekelman Jos Broersen Korneel Joppe Jan Seeleman Michael Kubbenga Edwin Gozeling Dim Langman Richard Breurkes Hubrecht v. den Brekel 24 Willem Mook 25 Willem de Ruig Berend van Maassen Frits Bakkes Pieter van 't Oosten Rens Zuiderveld Isaac Visser Chris Rensink Peter Beerens Jaap Rotte Rene Schulenberg Jan Willem van Thiel Martin Steinhart Freek de Jong Hans Huson Stephan Blaas Mark Hemelrijk Bart de Valk 42 Huub Elzerman Prt W R 9 10 9 8 11 7 11 9 10 7 10 11 7 7 6 9 8 4 7 11 8 6 7 4 9 5 9 9 8 7 8 6 8 6 8 8 8 6 8 3 3 5 7 7 6 4 6 5 6 4 5 3 4 4 4 4 4 4 3 4 3 3 3 4 3 3 3 3 4 3 2 3 2 2 2 3 2 1 1 3 2 1 2 2 2 1 2 3 3 1 1 2 1 3 2 3 1 1 1 1 3 0 2 4 2 0 1 1 2 1 0 1 3 1 2 2 2 0 2 4 4 0 2 1 1 1 V 0 2 1 1 2 1 4 3 4 1 4 4 2 2 1 4 2 0 2 4 3 2 3 0 4 1 5 5 3 3 4 2 4 3 4 3 3 3 4 1 0 2 Sc 9.0 8.0 8.0 7.5 7.5 6.5 6.5 6.0 6.0 5.5 5.5 5.5 5.5 5.5 5.5 5.5 5.5 5.0 5.0 5.0 5.0 5.0 4.5 4.5 4.5 4.5 4.5 4.5 4.5 4.5 4.0 4.0 4.0 4.0 4.0 4.0 4.0 4.0 4.0 3.5 3.5 3.5 Rtg 2122 2050 2049 1903 1925 1826 1705 1781 1822 2093 1721 1940 1723 1766 2047 1696 1621 1893 1872 1666 1365 1690 1924 1871 1397 1789 1486 1419 1540 1672 1656 2017 1579 1791 1484 1426 1568 1465 1560 1508 1767 1550 TPR 2224 2071 1991 2075 1992 1931 1659 1858 1853 1886 1708 1730 1766 1853 1888 1671 1678 2514 1757 1566 1611 1702 1782 1936 1571 1731 1636 1523 1551 1636 1652 1812 1631 1692 1542 1543 1453 1595 1408 1467 1668 1615 SRtg 2101 2035 2046 1857 1891 1800 1713 1755 1800 2118 1723 2002 1707 1743 2059 1700 1606 1883 1889 1697 1315 1684 1950 1867 1359 1793 1458 1400 1540 1680 1661 2048 1574 1806 1474 1410 1600 1447 1602 1511 1770 1543 FOTO: MARK HEMELRIJK
Een oude traditie: clubkampioen Tim geeft een simultaan op 29 augustus 2023 ZWITSERS - OM HET KAMPIOENSCHAP 2023-2024 Pos Naam 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 Harrie van der Peet Marco Boekhout Sem van de Crommert Collin Boelhouwer Bas Kamps Richard Fritschy Ton van Kempen Sylvain de Ruijter Jeroen Meulendijks Jesse van Gent Theo Elstgeest Roeland Muskens Jay Nels 56 Hendrik-Jan Gabriëls Arnout Wittert Lex van Aalderen Jan van Dorsselaer Charles Hensen Daan Heus Marius Meesters Thijs Michielsen Ardjan Langedijk Koos Stolk Joop Verburg Bas von Scheven Cor Rombout Niels van der Weiden 70 Wim Mol 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 Peter Zoetemeijer Harm Jonker Roland van Hartingsveldt Patryk Dyksinski Ruben Acohen Frank Homburg Sjoerd van Raaij Frits Welling Quint van Willigen Stef van Dam Andre de Bruijn Hadewich Richter Prt W R 3 7 7 3 5 3 3 3 2 2 2 2 1 2 1 1 4 5 11 10 8 1 6 2 6 9 2 7 3 1 1 5 1 5 2 1 1 3 1 1 2 1 1 1 1 1 2 1 2 2 2 2 1 1 1 1 0 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1 1 1 0 2 0 2 2 0 0 2 1 2 0 1 1 3 1 1 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1 1 1 1 0 0 0 0 0 V 0 4 4 1 2 1 0 0 2 3 7 7 5 0 4 0 3 7 0 6 2 0 0 4 0 4 1 0 0 2 0 0 1 0 0 1 1 1 2 1 Sc 3.5 3.5 3.5 3.0 3.0 3.0 3.0 3.0 3.0 3.0 3.0 3.0 3.0 3.0 2.5 2.5 2.5 2.5 2.5 2.5 2.0 2.0 2.0 2.0 2.0 2.0 2.0 2.0 2.0 2.0 2.0 1.5 1.5 1.5 1.5 1.0 1.0 1.0 1.0 1.0 Totaal 11 ronden. Indien afwezig 1/2 punt tot een maximum van twee keer afwezig. Rtg 1789 1594 1313 2132 1699 1433 1575 1675 1556 1319 1266 1284 1203 1701 1215 1687 1510 1200 1412 1295 1311 2039 1751 1293 1317 1374 1305 1828 1592 1453 1851 1019 1333 1822 1838 1330 1485 1378 1291 1099 TPR 1586 1321 1430 1865 1493 1577 1843 1730 1341 1486 1333 1272 1310 2218 1386 1520 1373 1149 1661 1132 1592 2600 2410 1261 2579 1288 1454 2337 2100 1568 2320 1697 1332 1661 1536 254 300 800 562 591 SRtg 1796 1649 1300 2146 1727 1422 1556 1671 1579 1300 1254 1300 1200 1700 1200 1693 1536 1218 1400 1320 1300 2038 1748 1300 1300 1389 1300 1827 1591 1446 1850 1009 1337 1826 1845 1343 1500 1380 1300 1100 pioenschap over minder rondes bleek niet zo aantrekkelijk als we hadden gehoopt. Dit zal geëvalueerd worden. Tim Mazajchik is voor het tweede jaar achterelkaar clubkampioen geworden. Hij bleef in de Zwitserse competitie ongeslagen en speelde alleen remise tegen Hubrecht en Ben. Met 9 punten was hij een punt los van de achtervolgers en dus een terechte kampioen. Tim bleef Jeroen Schoonackers en Harry Lips voor, die allebei een prima seizoen draaiden en 8 punten verzamelden. Ben de Jong en nieuwkomer Herwig Devolder complementeerden de top 5 met ieder 7 ½ punt. Ben won daarmee Ratinggroep 2 voor de teruggekeerde Cees Visser en Adrie Pancras. Ratinggroep 3 werd een prooi voor Mink Muskens, voor Richard Vink en Jos Broersen. Mink maakt flinke progressie en zal volgend jaar in een hogere ratinggroep spelen. Ratinggroep 4 is gewonnen door veteraan Frits Bakkes voor Pieter van ’t Oosten en Rens Zuiderveld. Ratinggroep 5 tenslotte was voor Dim Langman voor Willem de Ruig en nieuweling Sem van de Crommert. Prt = Aantal partijen W = Aantal gewonnen partijen R = Aantal remise partijen V = Aantal verloren partijen SRtg = Start rating Rtg = Nieuwe rating TPR = Toernooi Prestatie Rating HWP Haarlem Jaarboek 2023/2024 21 FOTO: MARK HEMELRIJK
DE INTERNE COMPETITIE Ook de Keizercompetities leverden de nodig strijd. De normale Keizercompetitie was lang spannend. Oud-kampioen Jan Boekelman werd uiteindelijk de winnaar (TPR 2121) voor Enno Noordhoff (TPR 2082) en Herwig Devolder (TPR 2059), die lang bovenin stond. Ben de Jong en Mink Muskens, allebei ook al goed in het clubkampioenschap, complementeerden de top 5. De Keizerrapidcompetitie was matig bezocht en uiteindelijk haalden maar 5 spelers de benodigde 40% aanwezigheid. Peter Beerens eindigde voor Harry Lips, Frank Beverdam, Pieter van ’t Oosten en Jay Mels. Roel Faber en Jeroen Schoonackers hadden een hogere TPR, maar speelden niet genoeg. Max Merbis won de HWP-beker. In een spannende finale versloeg hij Hubrecht van den Brekel. Max met zwart had goede compensatie voor een geofferde pion, maar toen hij zijn toren midden op het bord liet vangen, moest hij de zwakke witte loper ruilen voor een prachtig paard en was er geen sprake meer van compensatie. Hubrecht zette een verwoestende aanval in, miste een paar keer de winst, maar verloor uiteindelijk onder druk van de klok. Er komt vast een RAPID 2024 - 12 RONDEN - MAXIMAAL 3 BYES Pos Naam 1 Tim Mazajchik 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 Jeroen Schoonackers Herwig Devolder Roel Faber Peter Beerens Enno Noordhoff Adrie Pancras Kir Teo Cees Visser Harry Lips Ben de Jong Mink Muskens Pieter van 't Oosten Marco Boekhout Lex van Aalderen Bas Kamps Jan Boekelman Jan Seeleman Jos Broersen Frank Beverdam Stephan Blaas Frits Bakkes Korneel Joppe Freek de Jong Edwin Gozeling Pepijn Steenbergen Rene Schulenberg Richard Vink Peter Zoetemeijer 30 Max Merbis 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 Harry van de Peet Rens Zuiderveld Roeland Muskens Thijs Heijltjes Isaac Visser Joop Verburg Sem van de Crommert Dim Langman Marius Meesters Mark Hemelrijk David Joziasse Niels Bernecker Daan Heus 44 Willem de Ruig 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 Jay Nels Frits Welling Hadewych Richter Fabienne Grossholz Quint van Willigen Jaap Rotte Collin Boelhouwer Ardjan Langedijk Rob Mulder 58 Hubrecht van den Brekel Michael Kubbenga 59 Jan Boekelman (winnaar van de Keizer) in gedachten 60 Willem Mook 61 Wim Mol 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 22 HWP Haarlem Jaarboek 2023/2024 Sjoerd van Raaij Berend van Maassen Bart de Valk Sylvain de Ruijter Richard Breurkes Chris Rensink Ton van Kempen Jan Willem Spanjer Jeroen Meulendijks Juriaan Toning Jesse van Gent Jan van Dorsselaer Valentijn Bezemer Ruben Acohen Martin Steinhart 11 9 9 8,5 8 7,5 7,5 7,5 7 7 7 6,5 6,5 6,5 6,5 6,5 6 6 6 6 5,5 5,5 5,5 5,5 5,5 5 5 5 5 4,5 4,5 4,5 4,5 4,5 4,5 4,5 4 4 4 4 3,5 3,5 3,5 3,5 2,5 2,5 2,5 2,5 2,5 2,5 2,5 2,5 2,5 2 2 1,5 1,5 1,5 1,5 1,5 1,5 1,5 1,5 1,5 1,5 1,5 1,5 1,5 1,5 1,5 1,5 1,5 1,5 12 12 12 9 9 12 6 9 12 12 12 11 6 12 9 6 9 12 12 12 12 6 11 6 6 9 12 3 3 6 9 5 5 12 6 6 9 2 2 6 6 10 1 3 3 3 6 6 7 5 2 3 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 Score Prt W R 12 10 7 8 7 6 5 6 6 5 5 5 6 6 5 5 5 4 4 4 5 5 5 5 3 3 3 3 3 4 3 3 3 3 2 2 3 2 2 2 2 2 2 2 1 1 1 1 1 1 1 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 2 1 1 2 3 2 0 2 1 1 3 1 1 1 0 2 1 1 1 1 1 1 1 2 2 1 1 1 1 0 0 0 0 0 0 2 1 1 1 0 0 0 0 1 0 0 0 0 0 0 0 0 1 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 V 0 1 3 3 3 2 3 4 0 3 4 5 5 5 1 5 4 1 4 6 6 6 6 1 6 2 2 5 7 0 0 3 6 3 3 7 3 3 6 0 0 4 4 8 0 2 2 2 5 5 6 5 1 2 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 SRtg 2162 2077 1969 1950 2074 2019 1750 1726 1800 2048 1959 1700 1450 1622 1704 1727 2144 1854 1900 1754 1625 1545 1592 1700 1300 1800 1806 1700 1591 2046 1800 1544 1400 1500 1578 1500 1500 1400 1297 1460 1800 1600 1922 1369 1621 1300 1300 1500 1500 1376 1100 1300 1300 1555 2156 2102 2039 1997 1890 1867 1850 1818 1810 1807 1726 1699 1664 1617 1567 1541 1500 1500 TPR 2270 2187 1948 1961 1831 1952 1912 1825 1980 1909 1904 1808 1757 1666 1969 1796 1848 1794 1644 1706 1603 1604 1544 1656 1528 1917 1828 1596 1501 1922 1770 1545 1394 1662 1619 1454 1463 1461 1342 1500 1585 1544 1587 1337 1750 1487 1446 1530 1404 1202 1171 1204 1409 1374 2156 2102 2039 1997 1890 1867 1850 1818 1810 1807 1726 1699 1664 1617 1567 1541 1500 1500 SRtg 2101 2035 2046 1857 1891 1800 1713 1755 1800 2118 1723 2002 1707 1743 2059 1700 1606 1883 1889 1697 1315 1684 1950 1867 1359 1793 1458 1400 1540 1680 1661 2048 1574 1806 1474 1410 1600 1447 1602 1511 1770 1511 1770 1543 1796 1649 1300 2146 1727 1422 1556 1671 1579 1300 1254 1300 1200 1700 1200 1693 1536 1218 1400 1320 1300 2038 1748 1300 1300 1389 1300 1827 FOTO: MARK HEMELRIJK
RAPID 2024 - 12 RONDEN - MAXIMAAL 3 BYES Pos Naam 73 74 75 76 78 79 80 81 82 83 84 85 86 Arnout Wittert Hans Huson Jan−Willem van Thiel Cor Rombout 77 Huub Elzerman Richard Fritschy Harm Jonker Thijs Michielsen Theo Elstgeest Onno Horst Sepp Hilberts Leonhard Weijmar Schultz Tom Swartjes Arie Buursema 1,5 1,5 1,5 1,5 1,5 1,5 1,5 1,5 1,5 1,5 1,5 1,5 1,5 Score Prt W R 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1 1 1 KEIZER 2023-2024 / VOLGORDE OP TPR Pos Naam 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 40 41 42 Jan Boekelman Enno Noordhoff Herwig Devolder Ben de Jong Mink Muskens Richard Vink Lex van Aalderen Sylvain de Ruijter Marco Boekhout Richard Breurkes Rene Schulenberg Isaac Visser Berend van Maassen Jos Broersen Korneel Joppe Chris Rensink Richard Fritschy Rens Zuiderveld Frits Bakkes Jesse van Gent Bas Kamps Martin Steinhart Dim Langman Kir Teo Sem van de Crommert Cor Rombout Hans Huson Edwin Gozeling Ton van Kempen Theo Elstgeest Ruben Acohen Jan van Dorsselaer Arnout Wittert Joop Verburg Roeland Muskens Charles Hensen Stephan Blaas Freek de Jong 39 Willem de Ruig Marius Meesters Onno Horst Jan Willem van Thiel Minimaal 40% aanwezig KEIZER RAPID 2023-2024 / VOLGORDE OP TPR Pos Naam 1 2 3 4 5 Peter Beerens Harry Lips Frank Beverdam Pieter van 't Oosten Jay Nels Minimaal 40% aanwezig Prt 29 39 24 54 32 2 2 1 1 1 9 12 15 13 15 11 8 9 8 11 8 14 12 12 9 17 12 12 8 11 11 10 15 8 10 14 9 17 8 12 13 8 19 12 16 14 11 16 15 8 3 3 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 V 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1 1 3 2 SRtg 1500 1486 1485 1484 1460 1460 1445 1400 1378 1303 1200 1400 1300 1100 TPR 1500 1486 1485 1484 1460 1460 1445 1400 1378 1303 1110 1271 1263 1189 SRtg 1591 1446 1850 1009 1337 1826 1845 1343 1500 1380 1300 1100 1300 1100 mooie (en veel betere) analyse in het jaarverslag. Prt W R 6 8 3 11 9 18 9 12 9 5 5 5 4 5 5 2 7 5 6 6 6 5 7 3 7 6 4 7 2 4 5 0 4 3 5 5 3 7 3 4 4 3 4 2 1 4 3 2 0 3 1 1 0 1 0 1 4 2 1 1 0 2 2 0 3 0 0 2 3 4 3 2 6 7 1 3 1 2 2 5 3 4 2 1 4 0 V 0 0 1 2 3 6 3 5 3 4 3 5 2 5 6 5 3 9 5 5 2 4 5 4 5 2 3 7 3 6 4 4 7 3 10 4 9 6 6 11 9 7 S 1 0 -1 1 -1 0 -1 -1 0 1 0 -1 0 -2 0 2 -1 1 0 0 0 1 0 0 0 0 2 0 -1 -1 0 -2 -1 2 -1 2 0 0 1 0 1 -2 TPR 2121 2082 2059 1918 1833 1786 1764 1742 1741 1723 1715 1690 1671 1636 1626 1623 1612 1591 1581 1556 1535 1531 1530 1511 1491 1460 1455 1445 1426 1397 1394 1391 1387 1383 1370 1363 1332 1327 1300 1244 1226 1213 Rtg 2075 2031 1959 1887 1761 1745 1711 1690 1671 1692 1793 1682 1767 1682 1613 1653 1466 1555 1494 1370 1700 1445 1371 1698 1368 1402 1449 1617 1525 1301 1342 1493 1247 1396 1325 1256 1508 1512 1340 1283 1267 1431 SRtg 2059 2002 1891 1857 1713 1707 1693 1671 1649 1684 1806 1680 1793 1700 1606 1661 1422 1540 1458 1300 1727 1410 1315 1743 1300 1389 1447 1697 1556 1254 1337 1536 1200 1400 1300 1218 1602 1600 1359 1320 1303 1474 De HWP-rapidkampioen is Tim Mazajchik, die daarmee zijn tweede titel van dit seizoen pakte. Op vier zomeravonden werden 12 ronden gespeeld. Altijd erg gezellig omdat je eens tegen spelers speelt, die niet vaak tegenkomt. En natuurlijk omdat rapidschaak vaak tot hilarische tafrelen leidt. Alleen Jeroen Schoonackers kon Tims score enigszins bijbenen. Helaas was Jeroen de laatste avond afwezig en moest hij berusten in de tweede plaats. De zwaarbevochten derde plaats was voor Herwig Devolder. De nieuwe snelschaakkampioen is niet nieuw, want Sjoerd van Raaij prolongeerde zijn titel. Vorig jaar was Sjoerd nog een verrassende kampioen, maar nu was iedereen toch gewaarschuwd. Twee spelers uit het eerste (Tim (2) en Rob (3)) konden hem niet stoppen, want Sjoerd won al zijn andere partijen en eindigde met 9 uit 11. ‘ De Keizerrapidcompetitie was matig bezocht’ Bye W R 18 25 9 21 9 4 4 5 2 3 V 7 10 10 31 20 TPR 1913 1775 1556 1528 1413 Rtg 2017 1950 1657 1467 1258 SRtg 2048 2046 1723 1400 1200 Pieter van ’t Oosten speelde maar liefst 54 rapidpartijen, van de mogelijke 57 HWP Haarlem Jaarboek 2023/2024 23 FOTO: MARK HEMELRIJK
HWP BEKERTOERNOOI Bekeren Van het HWP bekertoernooi wordt gezegd, in de promo op de website, dat grote verrassingen aan de orde van de dag zijn. In werkelijkheid blijven echt grote verassingen vaak uit en is de voorspelkracht van Prof Elo onverbiddelijk. Tekst Max Merbis Gemiste kansen en aperte blunders, daarentegen, zijn wel aan de orde van de dag, ook dit jaar weer. De winnaar rapporteert zijn zes avonturen. En stelt wat vragen; de antwoorden staan aan het eind van het artikel. Seeleman (w) Halve finale beker – Hubrecht opent met e2-e4 tegen Enno Pancras (z) pionneneindspel, zie diagram, wint zwart eenvoudig (en thematisch: verste vrijpion) met 42…Kc5. Ook 42…Kc6 wint. Het idee is namelijk b5 en de a-pion loopt door. Zwart speelde echter 42…Ke6? en er volgde 43. h4 Kd6 44.Kd4 b6 45.Kc4 Kc6 46.g5 hxg5 (46…h5 wint een tempo voor zwart, maar ondanks de verste vrijpion na 47.Kd4 b5 kan wit dit nog steeds remise houden) 47.hxg5 Stelling na 30.Tg1+ Ik sloeg laf op g1 en won het eindspel. Een beetje accuratesse in de berekening had laten zien dat 30…Kh8 meteen wint. Na 31.Tg2 Tg8 is mat ondekbaar. Opgave. Stel dat de toren van e2 op e1 staat. Dan kan wit verdedigen na 30.Tg1+ Kh8 31.Tg2 Tg8 met 32.Teg1. Hoe zet zwart nu mat? Dit had eerder in de partij kunnen voorkomen. Stelling na 42.Kxe4 Hier had het helemaal mis kunnen en moeten gaan. De opening, door beiden goed voorbereid, leverde een ingewikkelde en ongeveer gelijke stelling op, maar wel met onveilige witte koning. Ik vond nog een afwikkeling naar een remise toreneindspel (waren niet alle toreneindspelen remise?), maar het ruilen van de tweede toren was een gruwelijke fout. In het 24 HWP Haarlem Jaarboek 2023/2024 Opgave: met welke zet kan zwart nu de strijd nog rekken naar een minder staand dame-eindspel? In de partij, met uiteraard weinig bedenktijd, kwam het automatische 47…Kc7, en nu wint wit geruisloos met 48.Kb5 en opmars van de c-pion. Zo gaat dat in een pionneneindspel, de marge tussen winst en verlies is flinterdun. Dit was ook de ronde dat Tim Mazajchik, de man die dit jaar (bijna) alles won, verrassend werd uitgeschakeld. Schulenberg (z) Stelling na 28.g4 Tot hier een uitstekende, zelfs bijna perfecte, partij van de zwartspeler, maar ook wit had het goed gedaan, al miste ik in de opening de theoretisch beste voortzetting. Voor de hand liggend is nu 28… Kf7 29.Txe8 Txe8 30.gxf5 Lxf5 31.f3 Pf6 32.e4 en wit heeft een miniem voordeeltje met het loperpaar en centruminvloed, met nog van alles te spelen. Er volgFOTO: MARK HEMELRIJK
de een vreemde kortsluiting: 28…Tc7? en meteen opgegeven na 29.Txe8+. Faber (z) damevleugel en dat pion f7 al ten dode was opgeschreven. Een minnetje was wel dat ik in de diagramstelling na 10 minuten nadenken geen 19.Lxf7+ durfde te spelen. Na 19…Txf7 20.Dc4 zag ik net op tijd 20…Le7 en ik win het stuk niet terug. Dacht ik. Wat miste ik hier? Maar de stelling bleef goed genoeg na 19.Db3 en na 19…Txd7 20.Txd7 was pion f7 evengoed gedoemd. In de technische fase won ik overtuigend met mijn twee pluspionnen op de koningsvleugel. Boekelman (w) Stelling na 18…Tad8 Van den Brekel (w) Dit was misschien wel mijn beste partij, waarin ervaring het won van sterk opkomend talent. Roel speelde solide maar iets te behoudend en belandde in een lastig te spelen stelling. Zoals Ntirlis uitvoerig uitlegt in zijn boek over het Engels (pp. 385-88) is de druk op f7 in stellingen met lopers van ongelijke kleur onplezierig voor zwart, al neigt de enginewaardering naar gelijkheid. En dan had ik nog het voordeel van een onmachtige zwarte meerderheid op de dreigende opmars e4 en een wit overwicht af te stoppen . We misten hier allebei het tactische 24…Pxb4! en na 25.Dxb4 wint zwart het stuk terug met 25… Dxe2+. In plaats van slaan op b4 kan wit beter eerst Lb2 en dan een keer Dd4 spelen, met kansen op tegenspel. Aan de andere kant is het psychologische effect van het overzien van zo’n abrupte slagzet meestal groot en in mijn ervaring voorbode van meer ellende. Die kwam evengoed, na 25.Lb2 De3 26.Dxe3 Pxe3+ speelde Jan à tempo 27.Kf2? en kon opgeven na 27…Pe1+. Zwart is een pion achter, maar kan tegenspel creëren met 25… a5 of solide spelen met 25…Pg7, met voldoende compensatie. In plaats daarvan besluit ik mijn paard om te spelen naar het mooie veld d5 en doe zonder op te letten of wit iets dreigt de voorbereidende zet 25…Dd6? Hubrecht denkt niet lang na: 26.Dxf5 en het is eigenlijk al uit. Na nog een serie krachtzetten staat wit totaal en compleet gewonnen, laat dan de meest overtuigende winstvariant liggen, kan nog steeds afwikkelen naar een glad gewonnen eindspel, en doet dan, oh horror, de slechtste zet op het bord, met dameverlies als gevolg. Zo win ik dus na vele avonturen met de nodige veine net als in 2003 en 2013 de HWP beker. Zo om de tien jaar valt blijkbaar alles een keer de goede kant op. Antwoorden Stelling na 24.f3 Na een interessant middenspel speelde ik hier 24…f5, om de Stelling na 25.b4 ‘ Gemiste kansen en aperte blunders, zijn aan de orde van de dag, ook dit jaar weer’ Seeleman: Na 30.Tg1+ Kh8 31.Tg2 Tg8 32.Teg1 zet zwart mat met 32…Dxh2+!! 33.Txh2 Txg1#. Pancras: In de variant waarin zwart 46…h5 speelt om een tempo te winnen, zou de verste vrijpion in theorie moeten winnen, maar in de praktijk zijn er uitzonderingen, zoals hier blijkt uit de volgende lange variant [46...h5 47.Kd4 b5 48.axb5+ Kxb5 49.c4+ Kc6 50.Kc3 Kc5 51.Kb3 a4+ 52.Kxa4 Kxc4 53.Ka3 Kd4 54.Kb4 Ke4 55.Kc5 Kf5 56.Kd5 Kg4 57.Ke6 Kxh4 58.Kf6 Kg4 59.Kxg6=]. Dat tel je niet zomaar uit! En in plaats van het meteen verliezende 47…Kc7 kan zwart de strijd rekken met [47... b5+ 48.axb5+ Kb6 49.Kd5 Kxb5 50.c4+ Kb6 51.Kd6 a4 52.c5+ Kb5 53.c6 a3 54.c7 a2 55.c8D a1D 56.Dc5+ Ka6 57.Dc6+ Ka7 58.Ke6]. Volgens de Table Base wint wit bij optimaal spel. De finale: Max mag met zwart en geeft Hubrecht een stevige hand Faber: 19.Lxf7+ werkt dus wel, want na 19…Txf7 20.Dc4 Le7 21.Txd8+ Lxd8 22.Td7 Df6 23.Dxf7+ (zo’n zet is makkelijk te missen) Dxf7 24.Txd8+ Df8 25.Txf8+ Kxf8 wint wit eenvoudig het pionneneindspel. Zover kon (kan) ik niet rekenen. HWP Haarlem Jaarboek 2023/2024 25 FOTO: MARK HEMELRIJK
TOERNOOIEN European Club Cup Twee jaar terug besloot ik, samen met mijn broer Rob en een aantal vrienden, om schaakclub Bloemendaal weer nieuw leven in te blazen. Tekst Richard Duijn De reden was simpel, net als bij HWP is een schaakclub een prima manier om een schaakvriendengroep bij elkaar te houden. Veel oud-Bloemendaalleden spelen overal en nergens in de KNSB, maar bijna geen NHSB-competitie. Het idee werd geboren om 1 keer in de maand op woensdagavond bij elkaar te komen (een avond die geen andere schaakclubs in de regio in de weg zit) en lekker een NHSB-potje te spelen, snelschaaktoernooitje, een voordracht, je kent het wel. Na de oprichting op 5 mei 2022 werden oud Bloemendaalspelers als Jan Boekelman, David Klein, Roy Schimmel, Jan Bakker en een tiental anderen lid. Loek van Wely, die sinds zijn tijd bij KC veel schaakvrienden in de regio Haarlem heeft, wilde wel de voorzittershamer hanteren. De energie van Loek is oneindig en hij stelde voor om voor de European Club Cup (ECCC) een wildcard aan te vragen. De ECCC (https://en.wikipedia.org/ wiki/European_Chess_Club_Cup) is normaal voorbehouden aan de topclubs van alle landen. De grotere schaaklanden, zoals Nederland, mogen 5 meesterklasse teams sturen. Tot onze verbazing en vreugde mochten we meespelen en vertrokken we met GM Loek van Wely, IM Jasel Lopez, FM Richard Duijn, Dick de Graaf, Rob Duijn, Ad Hendrikse, Jacques Schouten en Edwin Rutte als coach naar Durres in Albanië. De eerste ronde is voor de zwakkere teams vaak een spektakel omdat ze een kans hebben om tegen een topteam te spelen. Bloemendaal speelde de 1e tegen het Noorse Offerspill van Magnus Carlsen, die uiteindelijk de ECCC won. De hoop dat Carlsen zelf zou meespelen, hadden we al laten varen en ook Loek bleef langs de kant. Met zwart had ik de eer het aan bord 2 te mogen opnemen tegen Aryan Tari. Oud-kampioen van Noorwegen en de Noorse nummer 2 achter Carlsen. Ik speelde de partij goed, had moeten winnen, maar pakte uiteindelijk de nul. Adrie Pancras was dit niet ontgaan en vroeg me om de partij te analyseren. Aryan Tari (2619) - Richard Duijn (2214) 2023 European Chess Club Cup Chess.com (ronde 1), 1 oktober 2023 1.c2-c4 b7-b6 Voorbereiding tijdens de ECCC is enorm belangrijk. Je weet 5 uur van tevoren tegen wie je speelt en iedereen gaat pluggen. Juist hiervoor hadden we Loek van Wely meegenomen. Voor aanvang van elke ronde ging ik bij Loek langs. Loek had dan mijn tegenstander geanalyseerd en samen maakte we een plan van aanpak hoe te spelen. 2.e2-e4 Yes, dat is precies wat we verwacht hadden 2. … Lc8-b7 3.Pb1-c3 e7-e5! Zwart gaat veld d4 domineren 4.a2-a3 die zet zat niet in onze voorbereiding, maar het plan was Lc5, Pc6, Pd4 en dan het andere paard van g8 via e7 naar c6, De enige zet om dat plan waar te maken is eenvoudig te vinden. 4. … a7-a5 5.d2-d3 Lf8-c5 6.Pg1-e2 de normale zet is Pf3. Na Lc5 keek Tari me even kort aan en kon ik genieten: “Ha, hij weet dat ik in mijn voorbereiding zit en hem probeer te piepelen”. Dus wijkt hij af. 6. … Pb8-c6 7.f2-f4 d7-d6 8.Pc3-a4?! Pg8-e7 9.f4-f5 Wouw, met zwart de opening gespeeld tegen een 2600 plus speler en ik sta een tikkeltje beter. Actief spelen en aantasten die hap. 9. … g7-g6 Tari heeft zijn stukken ongelukkig neergezet en de zwarte stelling heeft harmonie. 10.Pe2-g3 Lb7-c8?! Te langzaam. Pd4 of Dd7 ontwikkelt goed door. 11.Lc1-h6 Pc6-d4 12.Pa4-c3 hier ging ik 20 minuten de denktank in, Lg7 en f6 dreigt en het is niet heel duidelijk hoe zwart zijn voordeel houdt. Uiteindelijk vond en speelde ik 12.Th8-g8 waar de computer het geheel mee eens was. 13.h2-h4 Lc8-b7 14.Lf1-e2 De computer geeft nu vrolijk 14... gxf5 15. Ph5 Kd7 16. Pf6+ Kc8 17. Pxg8 Dxg8 en zwart staat goed. Zelf ben ik niet zo van de kwaliteitsoffers en zeker niet tegen een GM. De witveldige loper Chess24 met commentators Fiona Steil-Antoni en David Howell besteedden ook tijd aan deze partij ronde 26 HWP Haarlem Jaarboek 2023/2024
kan sterk worden op g4, dus die besloot ik te ruilen. 14. … Pd4xe2 15.Dd1xe2 Dd8-d7 16.Lh6-g5 0-0-0 17.0-0-0 Td8-e8 Mijn voordeeltje is weg en nu dreigt wit het spel over te nemen, maar een plan vinden is zelfs voor Tari niet makkelijk. 18.De2-e1?! Te passief. 18. … Lc5-d4 19.Pc3-b5 Pe7-c6 20.De1-d2 Ld4-c5 21.h4-h5 Lb7-a6! 22.h5xg6 h7xg6 23.Pb5-c3 Pc6-d4 24.Kc1-b1 La6-b7 nu het paard weer weg is van b5 staat de loper beter op b7. 25.Td1-f1 g6xf5 26.Pg3xf5 Pd4-b3 27.Dd2-c2 Pb3-d4 28.Dc2-d2 Pd4-b3 Ik maak hier slim gebruik van het feit dat de GM geen remise wil en als hij afwijkt slechter staat. 29.Dd2-d1 a5-a4!? Het alternatief is hier natuurlijk Txg5, Dxb3 Txg2 alleen win je die stelling nooit meer tegen een topspeler. Ik rook bloed en wilde hem naar de strot vliegen. Na a4 zijn er altijd matgrappen. 30.Th1-h5 f7-f6! 31.Lg5xf6 Tg8xg2 32.Kb1-a2 Lb7-c6 33.Tf1-h1 Dd7-f7 34.Lf6-g5 Lc5-d4 dreigt Lxc3 35.Dd1-e1 Kc8-b8 Het is me voor de 2e keer gelukt de GM weg te spelen. Na de partij kwamen Loek en Jasel gelijk naar me toe. “Speel dan Pc5 man, zie je dat niet, dan is het uit”. Tsja is dat zo? Mijn comp geeft ook Pc5, maar als ik hem langer laat rekenen komt toch Kb8 als sterkste zet eruit. HAHAHA, 2 GM’s die ik het loodje laat leggen. 36.Th5-h7?? verlies is niet te voorkomen 0-1. En ja, wat was dat een heerlijk einde geweest. Zoals we allemaal wel vaker hebben kom je van een andere kant in de stelling. Ik was al een aantal zetten bezig dat mijn dame in de problemen zou komen en in het spel moest blijven. Dus ik was vooral bezig met Dg8 of Dg6. Het werd 36. … Df7-g6 37.Th7-g7 Tsja gewoon gemist. De6 verwierp ik snel, Wit heeft dan heel veel stukkenspel en al staat het gelijk, je gaat er gewoon vanaf tegen een GM na 37. … Dg6xg5 38.Tg7xg5 Tg2xg5 is de stelling veel overzichtelijker en gelukkig nog remise. 39.Pf5xd4 e5xd4 een moeilijke keuze want je verzwakt je pionnenstructuur, maar houdt wel de druk erop met het mooie paard op b3. 40.Pc3-e2 Te8-g8 41.Pe2-f4 Tg5-g3 42.De1-f2 Lc6-d7 Hier zaten we allebei in hevige tijdnood. Als je mij dit als diagrammetje bij het ontbijt geeft en er staat “zwart aan zet wint” dan speel ik a tempo 36.... Lxc3 37. Dxc3 (moet slaan anders volgt Txb2 mat) Dxh7 38. Txh7 Tg1 en mat of groot materiaal43.Pf4-d5 Natuurlijk staat het objectief gelijk, maar na ruim 4,5 uur spelen en alle stress is de tijdsdruk wel heel lastig. 43. … Tg3-g2 44.Df2-f1 Wanneer de dame naar een ander veld gaat volgt Tg1. Hier had ik nog een minuut of 18 en begon me suf te rekenen aan Tc2 of Td2. Op Td2 volgt 45. Pf6 Tgg2 46. Pxd7 Kb7 (Kc8 gaat mat) 47. Db1 en wit wint. Na 44... Tc2 volgt 45. Df6 (Pf6 gaat niet door Lh3 en die varianten kostten me erg veel tijd) en nu gaat Tgg2 niet vanwege Dd8+ en dame x c7 en snel mat. Het verschil tussen Td2 en Tc2 is dat je met de toren op c2 altijd Pc1 bij de hand hebt. Dus na Df6 en dan kan misschien 45.... Txb2 (torenoffer) 46. Kxb2 Tg2 47. Kb1 Pd2 48. Kc1 Pb3 49. Kd1 Lg4+50. Ke1 Te2 51. Kf1 Pd2 Kg1 tot zo ver kwamen mijn berekeningen. Als je het naspeelt dan zie je nu dat Pf3+ remise is. In mijn visualisatie zag ik niet dat de loper op g4 veld f3 dekt. Ondertussen ging de klok naar nog maar 4 minuten, dus bedacht ik opeens. Weet je wat, doe nu geen gekke dingen, Eerst de koning naar b7, dan kan de variant met Df6, d8, c7 niet meer tot mat leiden. 44. … Kb8-b7? 45.Pd5-f6 Chips nu kan Td2 of c2 niet want mijn toren op g8 staat aangevallen. 45. … Pb3-d2 46.Df1-d1 Ld7-g4 47.Pf6xg4 Tg8xg4 48.Dd1xa4 1-0 Tari zei na afloop: “Jammer van 44 … Kb7 want na een loperzet is het remise.” Ik vroeg, “Waarheen dan? Le6 is Pf4, Lc8 is Pe7”. “Oh, niet gezien”, zei hij. Daarna haalden de teamgenoten ook eerst vier keer bakzeil voor ze de juiste varianten vonden. Apetrots op mijn berekeningen en partij, maar het blijft een nul! ‘ Voorbereiding tijdens de ECCC is enorm belangrijk. Je weet 5 uur van tevoren tegen wie je speelt en iedereen gaat pluggen’ HWP Haarlem Jaarboek 2023/2024 27 FOTO’S: MARK HEMELRIJK
TOERNOOIEN zwarte stukken na 15 zetten een gelijke stelling tegen een topgrootmeester, met zelfs een half uur meer tijd op de klok! Een zinderende schaakavond in Vlissingen Afgelopen zomer speelde ik, zoals gebruikelijk de laatste jaren, het HZ-toernooi in Vlissingen. Tekst Collin Boelhouwer Vanwege omstandigheden was ik voorafgaand en tijdens het toernooi niet in staat om mij goed voor te bereiden. Voordeel hiervan is dat ik zonder veel druk aan het toernooi begon en mijzelf enkel had voorgenomen lekker van de schaakpartijen te genieten. Dat bleek een prima insteek. Ik startte het open toernooi met 3 uit 4 en mocht het daarna met zwart opnemen tegen veelvoudig Nederlands kampioen Loek van Wely, die na een goede reeks in het begin van 2023 inmiddels weer was opgeklommen naar plek 100 op de FIDE ratinglijst. Loek was dit toernooi echter niet in topvorm en verloor in ronde 3 verrassend van FM Tobias Voege, waardoor hij op 3 uit 4 stond. Dit is nu exact de opzet van het HZ-toernooi. Amateurs krijgen vaak de gelegenheid om het op te nemen tegen titelkandidaten. Sommige schakers klagen dan over een ‘zekere nul’, anderen waarderen de charme van dit concept en genieten juist van het spelen tegen een (groot) meester. Ik behoor tot de laatste categorie. Zoals al gezegd, had ik geen voorbereidingstijd en dan moet je tegen een tegenstander met 500 ELO-punten meer een beetje geluk hebben of er een opening op bord komt die je goed beheerst of dat je bij zet 5 al de denktank in moet. Loek koos gelukkig een bekende variant, waardoor ik weinig tijd hoefde te besteden aan de opening. Loek van Wely (2644) – Collin Boelhouwer (2134) HZ Chess Tournament 2023 Vlissingen, Netherlands, 8 augustus 2023 1.Pg1-f3 Pg8-f6 2.c2-c4 e7-e6 3.Pb1-c3 d7-d5 4.d2-d4 Lf8-b4 De Ragozinvariant van het Damegambiet. 28 HWP Haarlem Jaarboek 2023/2024 5.Lc1-g5 h7-h6 6.Lg5xf6 Dd8xf6 7.Dd1-b3 Loek vermijdt de hoofdvariant die verder gaat met 7. e2-e3 0-0 8. Ta1-c1 d5xc4 9.Lf1xc4, maar deze zijvariant is niet geheel onbekend. Ook Anish Giri koos in 2016 deze opzet tegen Magnus Carlsen, die reageerde met 7. … Lb4xc3. Ik opteerde voor een andere variant, die prima speelbaar is: 7. … c7-c5 8.c4xd5 e6xd5 9.a2-a3 Lb4xc3+ 10.Db3xc3 c5-c4!? Ik was bekend met deze interessante zet, die Carlsen ooit gespeeld had en grappig was dat Loek na de partij vertelde dat hij deze zet voorstelde aan het Italiaanse team, waarvan hij coach was tijdens de Olympiade van 2023. De c4-pion wordt vaak zwak, maar zwart krijgt er veel activiteit voor terug. 11.b2-b3 Lc8-e6 12.b3xc4 d5xc4 13.e2-e4 0-0 Wit kan de c-pion niet slaan, vanwege Tf8-c8! 14.Lf1-e2 Tf8-e8 15.0-0 Pb8-c6 En hier eindigde mijn theorie. Ik mocht niet klagen: met de 16.Ta1-d1 Pc6-e7? Typisch voor amateurs is het feit dat de zwakke zetten snel na de bekende theorie op het bord komen. Na 16. b7-b5 of Ta8-c8 (het laatste stuk spelen, dat nog niet is ontwikkeld) houdt zwart de stelling in evenwicht, maar na de partijzet pakt wit meer ruimte en het initiatief. 17.Pf3-e5! Pe7-g6 18.Pe5xg6 Df6xg6 19.d4-d5 Le6-d7 20.Le2-f3 Ta8-c8 21.e4-e5 b7-b5 Ik weet een nauwkeurige reeks aan zetten te produceren en dacht aan het spelen van Dg6-b6 gevolgd door a7-a5. Ik had gelukkig nog steeds tijdvoordeel en was redelijk tevreden over de stelling. 22.d5-d6? De eerste onnauwkeurigheid van wit. Met 22. Tf1-e1 had wit de spanning kunnen verhogen en een klein voordeel kunnen behouden. 22. … Tc8-c5 Niet de beste voortzetting. Na 22. … Dg6-e6 22. Tf1-e1 Tc8-c5 is de stelling weer in evenwicht, maar gelukkig reageert wit niet optimaal. Na 23. Td1-d5! Tc5xd5 kan de zwarte dame niet naar e6 en kan wit verder met f4 en kan hij eventueel op een goed moment f5 spelen. FOTO: HZ CHESS TOURNAMENT
23.Tf1-e1 Dg6-e6 De e-pion is nu niet meer te verdedigen, dus probeert wit tegenkansen te creëren. 24.Dc3-a5 Tc5xe5 Zwart staat nu een pion voor en dwingt wit na deze matdreiging tot een keuze. 34. … Td2xd6 Ik sloeg uiteindelijk de pion, helaas. Uiteraard had ik gezien dat er een eindspel kon ontstaan met dame tegen twee torens door op f2 te slaan, maar hoe dan verder? Ik had moeten zien dat dit wel degelijk de winst had kunnen opleveren. Na 34… Tf5xf2 35. De3xf2 Td2xf2 36. Tf1xf2 Dc4-d4!! staat zwart gewonnen! Na 39… Dd4-b6 weet zwart de b-pion in leven te houden en is de witte a-pion niet goed te verdedigen. Ook deze variant levert volgens de engine een voordeel van +2.5 op. 40.h2-h3 Dd4-a7 41.Tc1-b1 Tb2c2 42.Lc6xb5 Da7xa3 43.Tb1-d1 Da3-c5 44.Lb5-d3 Tc2-b2 45.Ld3e4 58.Tf3-f5 De5-c3 59.Kg1-h2 Dc3-c7+ 60.g2-g3 Kg7-g6 61.Tf5-f3 h6-h5 62.Lg4-f5+ Kg6-g7 63.Kh2-g1 Dc7-e5 64.Lf5-d3 De5-e6 25.Te1-f1 Wit kiest ervoor op stukken op het bord te houden. 25. … Te8-c8 Interessant was hier 25… a7-a6! Wit kan deze pion niet nemen, want dan volgt 26… c4-c3! 27. Da6-a5 (wat anders?) c3-c2 28. Td1-c1 Te5-c5! -+ Het plan van zwart is om (na het eventueel ruilen van dames) de c-pion te dekken met Ld7-f5 5 en de toren op de achterste rij te plaatsen. 26.Lf3-b7 Tc8-c5 27.Da5xa7 g7g5! Om f4 te voorkomen. 28.Da7-a5 c4-c3 29.Td1-c1 c3-c2 30.Da5-d2 Te5-e2 31.Dd2-d3 De6-c4 32.Dd3-f3 Tc5-f5 33.Df3-g3 Te2-d2 34.Dg3-e3 Ik speelde hier voor mijn doen wederom erg secuur en weet nu zelfs een winnende stelling op het bord te toveren! Wit heeft hier nog 2 minuten over tegen de 8 minuten op mijn klok. Inmiddels werd in de kantine de partij door veel (oud)clubgenoten gevolgd en die begonnen zich te verheugen op een sensatie. Maar het uitdelen van die laatste klappen blijkt voor mij nu toch wel moeilijk. En die klok begon aardig af te tellen… Wit is namelijk kansloos tegen de dreiging Ld7-f5 (dekt c2) gevolgd door Dd4-e3 (valt de toren op c1 aan). Wit kan de pion niet slaan en de toren niet dekken omdat de f-toren gepend staat. Wat een kans! Maar goed, niet wetende wat ik gemist had, Nog steeds voordeel voor zwart, maar ja. Is dit te winnen? Vast wel, maar ik wist dat ik dit tegen het kaliber Loek makkelijk zou kunnen verliezen. Onderwijl keek ik eens van mijn bord en zag dat zo’n dertig man, veelal bekende schakers, geconcen‘ Inmiddels werd in de kantine de partij door veel (oud) clubgenoten gevolgd en die begonnen zich te verheugen op een sensatie’ speelde ik verder met nog steeds een gunstige stelling. Ik was inmiddels wel in heftige tijdnood beland en de laatste paar zetten voor de tijdscontrole speelde ik met minder dan een minuut. 35.Lb7-e4 Td6-e6 36.Le4xc2 Te6xe3 37.Lc2xf5 Dc4-d4 38.Lf5xd7 Te3-b3 39.Ld7-c6 Tb3-b2? treerd naar mijn bord stonden te staren. De rest van de speelzaal was leeg en het bleek dat ik als enige speler van de 250 deelnemers nog aan het schaken was. Wonderwel merkte ik dat mijn energieniveau nog prima was, wellicht ook door alle aandacht, en ik maakte mij klaar voor een lange zit, waarbij Loek natuurlijk alles ging proberen om deze amateur alsnog om de knieën te krijgen. Er wordt nu lang gemanoeuvreerd: 45. … Dc5-e5 46.Tf1-e1 De5-c5 47.Te1-f1 Dc5-e5 48.Le4-f3 Kg8-g7 49.Lf3-h5 De5-f5 50.Td1-e1 Tb2-b7 51.Te1-a1 Df5-c5 52.Tf1-c1 Dc5-d4 53.Tc1-d1 Dd4-c5 54.Ta1-c1 Dc5-a7 55.Tc1-c3 Da7-a5 56.Tc3-f3 Da5-e5 57.Lh5-g4 Tb7-a7 Inmiddels zit ik weer onder de 2 minuten, waarbij de 30 seconden increment mij telkens wat lucht geven. Gelukkig had ik geen last van een volle blaas, want ik moest nog zo’n 30 zetten produceren! 65.Ld3-f1 De6-e4 66.Tf3-e3 De4-f5 67.Lf1-g2 Df5-c5 68.Te3-e2 Dc5-c4 69.Te2-e5 f7-f6 70.Te5-e3 Dc4-c5 71.Lg2-f3 Kg7-g6 72.Lf3-e4+ Kg6-g7 73.Te3-d3 Kg7-f7 74.Td3-d5 Dc5-c3 75.Kg1-g2 Ta7-e7 76.Le4-f5 Dc3-c6 77.Kg2-h2 h5h4 78.g3-g4 Dc6-c7+ 79.Kh2-g1 Dc7-c3 80.Td5-d3 Te7-e1+ Uiteindelijk durf ik een paar torens te ruilen. Daarna bleek de remise makkelijker te houden. 81.Td1xe1 Dc3xe1+ 82.Kg1-g2 De1-e5 83.Kg2-f3 De5-e1 84.Kf3-g2 De1-e5 85.Kg2-f1 De5-a1+ 86.Kf1-e2 Da1-b2+ 87.Ke2-f3 Db2-e5 88.Td3-e3 De5-f4+ 89.Kf3-e2 Df4-c4+ 90.Lf5-d3 Dc4-a2+ 91.Ke2-f3 Da2-d5+ 92.Ld3-e4 Dd5-d1+ 93.Kf3-g2 Dd1-d4 ½-½ Ruim na middernacht geeft Loek het dan eindelijk op en biedt mij remise aan. Het einde van een zenuwslopende partij. Ik kan balen dat ik de winstkansen niet gepakt heb, maar ik kijk toch vooral terug op een bijzondere schaakavond, waarbij ik in het toernooi van mijn geboorteplaats een van mijn beste partijen heb gespeeld, volop kansen heb gecreëerd tegen een topgrootmeester en waarbij ik tot diep in de nacht overeind ben gebleven. Kortom: ik heb er enorm van genoten! HWP Haarlem Jaarboek 2023/2024 29
TOERNOOIEN Karel Kuip vierkampen-14e editie Op 25 augustus 2008 overleed Karel Kuip. Daarmee verloor HWP Haarlem een bijzonder lid. Tekst Mark Hemelrijk Karel bezocht jarenlang trouw de clubavonden en schreef stukken voor het clubblad ‘de Ruif’. Hij speelde verschillende toernooien in zijn leven maar Karel was bij uitstek een liefhebber van vierkampen. Als eerbetoon aan hem wordt sinds 2009 jaarlijks de Karel Kuip vierkampen gespeeld. Ook dit jaar (3 en 4 mei 2024) werden de vierkampen weer gespeeld in het vertrouwde Denksport Centrum. De opkomst was groot. Van heinde en verre hadden maar liefst 87 schakers zich aangemeld voor dit toernooi. Uiteraard veel spelers uit de regio maar ook ver daarbuiten. In maart 2024 was er een ratingcorrectie doorgevoerd door de Schaakbond. Dat was voor sommige deelnemers dan ook te merken aan de tegenstand in de verschillende groepen. Zelf had ik door deze correctie een sprong gemaakt naar 1700+ en Jaap de Knegt links op de voorgrond – schuin tegenover hem in dezelfde groep Hans Huson ontmoette zo spelers die voor de correctie al een veel hogere rating hadden dan ik. Gewapend met camera en vol enthousiasme begon ik op de avond van 3 mei aan de eerste ronde. Ik maakte remise tegen clubgenoot Jesse van Gent in een redelijk tamme partij. Vroeg naar huis want op de daaropvolgende zaterdag moest alweer om 9:30 uur worden gespeeld. De tweede en de derde partij speelde ik belabberd. Voor mij voorlopig geen drie lange partijen verdeeld over een vrijdagavond en zaterdag. Bovendien is 9:30 uur beginnen voor mij en waarschijnlijk veel andere schakers lastig. UITSLAG HOOGSTE GROEP Vierkamp 1 1 2 3 Jan Willem Timmerman Peter Ypma Esper van Baar 4 Peter de Roode 2094 2285 2202 2176 UITSLAG KAREL KUIP GROEP Vierkamp 15 1 Willem de Ruig checkt de ingevoerde uitslagen terwijl wedstrijdleider Koos Stolk angstig toekijkt 2 Aad van der Sluijs Jaap de Knegt 3 Bert Bergshoeff 4 Hans Huson 1646 1671 1670 1656 NED NED NED NED NED NED NED NED Winnaar van het toernooi werd Jaap de Knegt van Amsterdam West. Hij speelde in een groep waar Karel Kuip zelf in had kunnen spelen op basis van rating met correctie. Jaap versloeg onder andere Bert Bergshoeff en Hans Huson en eindigde met een TPR van 2457. Hulde! OVERZICHT RESULTATEN HWP-ERS HWP-er Hubrecht van den Brekel Jan Seeleman Mink Muskens Korneel Joppe Jos Broersen Mark Hemelrijk Jesse van Gent Jaap Rotte Hans Huson Dim Langman Willem de Ruig Roeland Muskens Marius Meesters 1 2 ½ ½ 3 ½ 0 9 10 11 12 12 13 15 16 17 18 19 4 ½ 1 Groep 4 6 Plaats 2 1 2 2 2 4 2 3 3 1 4 4 3 tot 0 1 1½ ½ Punten 1,5 2,5 1,5 1,5 1,5 0,5 1,5 0,5 0,5 2 1 0,5 1 Pl 4 2 1 3 1 1 1 ½ 2 0 0 0 3 0 1 0 4 ½ 1 1 tot ½ 3 2 ½ Pl 3 1 2 3 30 HWP Haarlem Jaarboek 2023/2024 FOTO: MARK HEMELRIJK FOTO: MARK HEMELRIJK
TOERNOOIEN NK snelschaak 2024 Op zaterdag 13 juli 2024 deden twee HWP-teams mee met het NK snelschaak, gehouden in de Galgewaard te Utrecht. Tekst redactie HWP-jaarboek En ze deden het niet onverdienstelijk. Na drie voorronden van 3 partijen kwam HWP 1 in de hoofdgroep uit, waar ze achtste werden van de 10. HWP 2 speelde in de 3e groep en werd daar vierde. Er deden in totaal 58 viertallen mee. Over het algemeen scoorden de onzen mooie TPR’s. De sympathieke Erik Biemans verving Roel Faber en speelde samen met onze Tim tegen het HWP-duo Berend en Frank. Eerstgenoemden wonnen deze match in de 5e ronde – gespeeld in Café Studio – met 2-0 Kroegloperstoernooi Haarlem, 7 juli 2024 Op deze zondag organiseerde KC voor het tweede jaar het Haarlems kroegloperstoernooi. Tekst Adrie Pancras In dit 7-rondig rapidtoernooi, dat ’s middags gespeeld werd, krijg je per appbericht door in welke volgende locatie je verwacht wordt om een partij te spelen. Je speelt als tweetal en het gaat niet om het matchresultaat maar om de gescoorde punten per tweetal. Sommige teams gaan direct aan het bier terwijl andere spelers rustig aan doen en pas tijdens of na de 7e ronde het gerstenat proeven. De volgende HWP-ers deden mee: Frank en Berend, Bart en Collin, Rob en Hadewich, Tim, Richard, Jurriaan. Het toernooi was sterk bezet en in totaal waren er maar liefst 64 koppels die afwisselend de volgende locaties konden aandoen: Studio, Koops, Oerkap, Jopenkerk, Spellenhuis, De Gooth, In den Koffer, Flapcan, Volkslust, Brinkmann, De Zwaan en Dakkas. Overzichten van de KNSB-website. Korte toelichting: - F is Forfait (geen tegenstander) - Score en Prt betreft alleen ronde 4 - TPR heeft betrekking op de 18 gespeelde partijen Uitslag (in het vet de HWP-ers – tussen haakjes de opgetelde rating): 1. Lucas van Foreest – Hing Ting Lai (4967) - 11,5 punt uit 14 2. Eline Roebers – Khoi Phan (4697) – 11 punten 3. Gahatur Kazarjan – Mees van Batenburg (4301) – 11 punten 4. Lorenzo Lodi – Alberto Barp (5025) – 11 punten 8. Tim Mazajchik – Erik Biemans (4215) – 9,5 punt 10. Bart Gijswijt – Collin Boelhouwer (4470) – 9 punten 15. Esper van Baar – Jurriaan Boeren (4404) – 8,5 punt 21. Rob Duijn – Hadewich Richter (3176) – 8 punten 25. Richard Duijn – Roy Schimmel (4125) – 8 punten 38. Frank Beverdam – Berend van Maassen (3661) – 6,5 punt Organisator Hicham Boulahfa hoopt dat er volgend jaar nog meer HWP-ers meedoen. HWP Haarlem Jaarboek 2023/2024 31 FOTO: ADRIE PANCRAS
TOERNOOIEN HWP-ers in Wijk aan Zee 2024 Vorig jaar stonden er 23 HWP-ers aan de start van het grote winterschaaktoernooi in Wijk aan Zee. Dit jaar zagen we 36 HWP-ers in de diverse eindstanden. Een speler deed zelfs mee aan twee toernooien. Onderzoekt u zelf maar wie dat was. Samengesteld door Bas en Adrie Dit jaar werd er gespeeld in sporthal De Moriaan, in een basisschool en in een strandtent. Commentaar viel te beluisteren in Cafe De Zon. Wij verzochten alle HWP-deelnemers om een literaire bijdrage voor dit jaarboek. Wij ontvingen tien aardige reacties die we in dit jaarboek plaatsen aangevuld met foto’s die Mark Hemelrijk ter plaatse maakte. Jesse’s eerste schaaktoernooi; in het hoofd van een beginnende schaker Tekst Jesse van Gent Willem de Ruig (op de rug gezien) geeft de laatste instructies aan hoofdarbiter Koos Stolk Weekendvierkampen Elf HWP-ers en alleen Chia-Yun wist haar groep te winnen in het weekend van 12,13 en 14 januari 2024. De gemiddelde score was 51,5%. WEEKENDVIERKAMPEN Speler Chenwu Zhu Rob Duijn Mink Muskens Daan Heus Chia-Yun Liu Jesse van Gent Jelle Kop Jinchen Zhang Roeland Muskens Gr. Pnt. 2C 1,5 2K 1 Jeroen Schoonackers 3A 0 Ben de Jong 4R 2 5C 6E 2 6O 2,5 7K 1,5 8Q 2 9A 0,5 9Z 2,5 1,5 Part. Plaats Rating TPR 2/3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 32 HWP Haarlem Jaarboek 2023/2024 4 2 2/3 1/2/3 1 3 2 4 1/2 2076 2178 2040 1839 1701 1612 1511 1393 2089 1946 1905 1758 1630 Afgelopen mei beleefde ik mijn eerste schaakmoment bij HWP. Sindsdien ben ik helemaal gegrepen door het spel. Nu vond ik het tijd om mijn debuuttoernooi te spelen. Het was een opwindende ervaring, want mijn doel om mijn eerste officiële schaakpartij te winnen was lang niet zeker in de relatief sterke groep 7K waarin ik was geplaatst. Vrijdagavond speelde ik met zwart tegen de 11-jarige Tiago Omnes. Tiago speelde snel, zelfverzekerd en wist goed druk op mijn positie te zetten. Na 22 zetten was mijn Caro-Kann ruilvariant ontmanteld en stond ik een kwaliteit achter. Hij gaf de overwinning niet meer uit handen. Resultaat: 0/1. Zaterdag speelde ik met wit tegen Daan van Den Hof met een KNSB-rating van 1581 (de hoogste rating in onze groep). Wederom was dit een Caro-Kann, maar Daan koos voor de populaire Korchnoi-variant. De positie was lang in balans. Maar Daan dacht een winnende combinatie te zien. Gelukkig voor mij werkte deze net niet! Het resultaat was dat ik een vrijpion voorstond. Nu zou ik toch wel winnen? Helaas kreeg Daan zijn toren achter mijn vrijpion en ontstond een gelijk toreneindspel. We moesten dat punt dus helaas delen. Resultaat: 0.5/2 (en dus nog geen felbegeerde overwinning). De partijanalyse: Jesse van Gent - Daan van den Hof Wijk aan Zee weekend vierkamp 2024 (ronde 2), 13.01.2024 1.e2-e4 c7-c6 2.d2-d4 Normaal speel ik de twee paardenaanval, maar ik wilde nu eens de klassieke variant spelen. Het valt mij op dat wanneer ik de twee paardenaanval speel, ik vaak in stellingen terecht kom die lijken op een Tartakower of op een klassieke Caro-Kann. Ik speel zelf de Caro-Kann, dus ik ken de ideeën van wit wel een beetje. 2...d7-d5 3.Pb1-c3 d5xe4 4.Pc3xe4 Pg8-f6 5.Pe4xf6+ e7xf6 Nu spelen we de Tartakower variant. Wat ik weet; wit heeft een gezonde pionnenmeerderheid aan de damevleugel, terwijl zwart een verminkte pionnenmeerderheid aan de koningszijde heeft. Mijn plan was om uiteindelijk c3, c4, d5 te spelen & zo zwart tot keuzes te dwingen & mogelijk een vrijpion te creëren. 6.Pg1-f3 Lf8-d6 7.Lf1-c4 De correcte zet was 7.Ld3. Ik weet niet helemaal precies waarom. Is de h7 pion beter aan te vallen dan de f7 pion? 7...0-0 8.0-0 Lc8-g4 9.c2-c3 Pb8-d7 10.Dd1-d3 Inaccuraat. De computer wil dat ik h3, Te1 speel. Ik dacht dat Te1 pas kon nadat ik de dame en loper had ontwikkeld, en het paard niet meer gepind stond. (10.Tf1-e1 Tf8-e8 11.Dd1-d3 Te8xe1+ 12.Pf3xe1 Hierom speelde ik geen Te1. Pe1 leek mij geen handige zet, want dan moet ik later toch weer opnieuw Pf3 spelen. Dan verlies ik tijd.) 10...Pd7-b6 11.Lc4-b3 Ld6-c7 ‘ Mijn eerste officiële schaakpartij winnen was lang niet zeker in de sterke groep 7K’
12.Lc1-d2 Dd8-d6 Oeps. Dit plan van zwart zag ik niet aankomen. Zie diagram: (Dreiging 13...Lxf3 14.Dxf3 Dxh2 0-1) 13.g2-g3 Verzwakt de koningspositie, vooral f3 & h3. Maar er was geen andere zet. Computer geeft g3 als beste zet. 13...g7-g6 Fijn dat zwart zijn eigen koningspositie vrijwillig verzwakt 14.Ld2-f4 Om mijn loper voor de zijne te ruilen. Mijn loper deed toch niet zoveel, terwijl de loper op c7 toch een akelige batterij vormde met de dame. 14...Dd6-d7 15.Lf4xc7 Dd7xc7 16.Ta1-d1 Ta8-d8 17.Tf1-e1 Slechte zet, want zwart wint een pion met 17...c5. Ik had ...c5 hier niet goed ingeschat. 17...Dc7-d7 [17... c6-c5 18.c3-c4 (18.Dd3-e3 c5-c4 19.Lb3-c2 De computer geeft hier een evaluatie van -0.9, zwart heeft een trucje 19...Tf8-e8 20.De3xe8+ Td8xe8 21.Te1xe8+ Kg8-g7 22.Pf3-d2 De computer ziet niets beter dan een kwaliteit opgeven. 22...Lg4xd1 23.Lc2xd1) 18...c5xd4] 18.Te1-e3 Ik zag dat na 18...Pd5 ik uiteindelijk mijn felbegeerde c4 kon spelen. 18...Pb6-d5 19.Lb3xd5 Dd7xd5 20.c3-c4 De beste zet van een afstand gezien 20...Dd5-h5 21.Dd3-c3 b7-b6 22.Td1-d2 Tf8-e8 23.Pf3-e1 Het paard deed niet veel op f3, dus ik wilde het ontwikkelen. Ofwel Pd3, Pf4/Pb4, ofwel Pc2, Pb4. 23...Dh5-g5 24.Pe1-c2 Kg8-g7 25.Pc2-b4 Lg4-h3 26.Pb4xc6 Zwart zag een trucje, en gaf zijn pion op. Maar het werkte net niet. 26...Te8xe3 Tegenstander speelde vol vertrouwen, dus ik was wel bang dat ik ernstigs over het hoofd zag. 27.f2xe3 Veel slechter dan 27. Dc3xe3 Maar die zet leek mij dan weer niet goed. Maar ik zie nu niet meer waarom ik dat dacht. Ik weet nog dat ik matdreigingen zag. Maar de computer geeft aan dat dat duidelijk spoken zijn. 27...Dg5-f5 Matdreiging op f1 (27...Td8-e8 28.Td2-e2 Dg5-g4 29.Dc3-e1 Dg4-f3 30.Pc6-b4 Te8xe3 en zwart wint). 28.Dc3-d3 Maar mijn tegenstander zag deze zet niet (enige goede zet). 28...Df5xd3 29. Td2xd3 Td8-c8 30.d4-d5 Wit staat nu duidelijk beter door de vooruitgeschoven beschermde vrijpion. 30...Lh3-d7 31.Pc6xa7 Tc8xc4 32.Td3-b3 Slecht, want mijn toren verdedigd nu mijn vrijpion niet meer van achter. Ik zag dat het paard nu vastzat. 32...Tc4-a4 33.Pa7-c6 Maar de toren dekt c6 nu natuurlijk niet meer. Dus ik kon gewoon 33.Pc6 spelen. (33.Pa7-b5 De reden van 32.Tb3. Nu kon ik het paard terughalen 33...Ta4xa2 34.Pb5-c3 Ta2-a1+ 35.Kg1-f2 Ld7-h3 36. Tb3xb6 En ik sta nog een pion voor. Maar de computer geeft een gelijke positie aan.) 33... Ta4xa2 34.Tb3xb6 Ta2-a1+ 35. Kg1-f2 Ta1-d1 36.e3-e4 Td1-d2+ 37.Kf2-e3 Td2xh2 38.Pc6-b8 Nu staat het weer gelijk. Misschien toch maar eens naar die eindspelen gaan kijken. 38... Ld7-g4 39.d5-d6 Th2-e2+ 40. Ke3-f4 Ik zet mezelf mat. Gelukkig zag mijn tegenstander het ook niet, 40...Lg4-e6 (40... h7-h5 Ik had deze zet niet goed ingezien. De koning heeft geen velden meer.) 41.Kf4-f3 Te2-d2 42.Kf3-e3 Td2-d1 43.Pb8-a6 Le6-c4 Nu sta ik weer winnend volgens de computer. 44.Pa6-c5 Lc4-e6 45.Pc5xe6+ Nu staat het weer gelijk. Ik dacht dat ik kon infiltreren op de 7e rank. 45... f7xe6 46.Tb6-b7+ Kg7-f8 Maar hier zag ik dat we dan alleen maar pionnen ruilen. Vanaf hier is het slechts een afwikkeling naar remise. 47.e4-e5 f6xe5 48. Ke3-e4 Td1xd6 49.Ke4xe5 Td6-d5+ 50.Ke5xe6 Td5-g5 51.Ke6-f6 Tg5-f5+ 52.Kf6-e6 Tf5-g5 53.Tb7xh7 Tg5xg3 54. Ke6-f6 Tg3-f3+ 55.Kf6xg6 Tf3-b3 56.Kg6-f6 Tb3-b6+ Zwart wint mijn laatste pion, en ik bood remise aan. 1/2-1/2 Zondag was mijn laatste kans. Ik speelde met zwart tegen Paul Visschedijk. In een gelijke Tarraschverdediging met de typische geïsoleerde damepion leken mijn overwinningskansen opnieuw laag. Bovendien kon Paul lange tijd druk op mijn positie zetten. (Diagram na 20.Pd4-f3) Maar in deze positie begon ik met tegenspel na 20…Tc2. Ik wist langzaam met mijn stukken dieper te infiltreren. Ik ruilde mijn d5-pion af voor zijn b-pion. Nu had ik een meerderheid aan de dameszijde! Ik wist uiteindelijk een krachtige vrijpion te creëren, Paul overzag een tactiek waardoor ik zijn laatste stuk won. Hij gaf daarna op, en ik had mijn felbegeerde overwinning! Jesse kijkt in spanning toe welke zet wit zal gaan spelen. Na vier zetten is de waterbeker reeds half leeg Met een resultaat van 1,5/3 op mijn eerste schaaktoernooi was ik niet ontevreden. Maar er is nog veel te leren. Dat schaken op zo’n groot toernooi is mij goed bevallen. Dus ik hoop volgend jaar sterker terug te komen! HWP Haarlem Jaarboek 2023/2024 33
TOERNOOIEN HWP-ers in Wijk aan Zee 2024 (vervolg) In de kelder van Tata Steel Chess Tekst Roeland Muskens Welkom in de kelder van Tata. Het is mijn eerste keer in Wijk aan Zee. Omdat ik door de week andere dingen te doen heb, doe ik mee aan de weekend vierkamp, met partijen op vrijdagavond, zaterdag en zondag. Als speler zonder rating kom je dan terecht in de allerlaagste groep: 9Z. Dorpshuis De Moriaan – Tata’s epicentrum waar de masters en de challengers spelen, plus de beste amateurs – is voor mij te hoog gegrepen. En ik zie mijn zoon Mink met zijn 1700+ rating vertrekken naar een sfeervolle beachclub voor zijn partijen in groep 5C. Schakers van mijn allooi worden weggestopt in basisschool De Vrijheit (Redactie: we hebben het gecheckt: de Vrijheit wordt echt met een ‘t’ geschreven). Op het moment dat de partijen moeten beginnen is de school nog dicht. Een vijftigtal schakers staat op het schoolplein te verkleumen. Eindelijk komt er iemand met een blauw Tata Steel Chess sweatshirt aangelopen en opent de deur. Maar wij moeten nog buiten wachten. Dat duurt lang. Het blijkt dat de code ontbreekt om het alarm uit te schakelen. Eindelijk, een kwartier na de formele aanvangstijd van de eerste ronde, kunnen we naar binnen. De ambiance van basisschool De Vrijheit weerspiegelt de staat van het onderwijs in Nederland: verwaarlozing. Na even zoeken vind ik het klaslokaal waar groep 9Z speelt. Rondom de borden van groep 9Z scharrelen een paar jongeren van een jaar of tien, twaalf, plus een oudere dame. Niemand in mijn groep heeft een rating. Hoe goed zijn mijn tegenstanders eigenlijk? Geen flauw idee. De jonge knullen vrees ik het meest. Vooral die Indiase jongen, hoop ik niet te treffen. Ik denk aan de 18-jarige Indiase grootmeester Gukesh die in de Mastergroep speelt. Hoe goed was die wel niet op z’n twaalfde? In de tweede ronde speelde Roeland toch tegen zijn jonge Angstgegner, de Indiase jongen Aarav Prasher Gelukkig blijk ik mijn eerste partij tegen een Duitse jongen te spelen. Hij heet Arne Martins en ook hij is twaalf ofzo. Het zij zo. Mijn openingsrepertoire is uiterst beperkt. Met wit zal ik de obscure Nimzo-Larsen attack spelen (b3) en met zwart heb ik openingen voorbereid tegen d4 en e4. Als er iets anders op het bord komt zal ik improviseren. Helder strijdplan. Arne speelt 1. e4. Gelukkig: bekend terrein. Met … c6 betreed ik de Caro-Kann. 2. d4 d5 en Arne slaat d5: de exchange variation. Die ken ik dankzij de youtube filmpjes van Gothamchess, maar heb ik nog nooit over the board gespeeld. Ik sla terug: cxd5. Na 4. Pc3 Pf6, 5. Lg5 Pc6, 6. Pf3 Lg4 en 7. Le2 staat er een bijna symmetrische stelling op het bord waarbij ik mijn c-pion heb verruild voor zijn e-pion. Ik heb het idee dat zwart iets beter staat met twee centrale pionnen. Maar Arne is klaar om te rokeren, terwijl mijn donkere loper nog wordt geblokkeerd door mijn e-pion. Ik denk lang na en besluit dan – alsnog in een opwelling – voor de aanval te gaan: … Db6. De b2 pion zal ik waarschijnlijk niet durven te pakken, uit angst m’n dame klem te zetten, maar ik ga op jacht naar Arne’s d4 pion. Te laat 34 HWP Haarlem Jaarboek 2023/2024 realiseer ik me dat daarmee e6 (de bevrijding van mijn loper) een verzwakking van mijn koningsvleugel zou opleveren, want ik zou na … e6, Lxf6 moeten terugslaan met de g-pion, en daarmee kort rokeren weggeven. Arne rokeert en ik besluit de loper op g5 weg te jagen: 8. … h6. Later zie ik dat de computer dit helemaal niet fijn vindt: van -0.13 duikel ik naar +1.40. Arne moet dan mijn paard slaan op f6. Hij doet dat niet: hij vlucht met 9. Lf4. Met enige opluchting speel ik alsnog … e6 en laat daarmee de aanval op de d4 pion even zitten. Arne speelt 10. h3. Een onnauwkeurigheid. was: … Lxf3. De d-pion kan me nu niet meer ontglippen. Na 11. Lxf3 door Arne kan ik kiezen of ik de d4 pion sla met paard of dame: …Pxd4. Arne’s 12. Le3 ziet er vervolgens eng uit, maar hij heeft waarschijnlijk over het hoofd gezien dat … Pxf3+ schaak is. Na 13. Dxf3 heb ik met …d4 een lekker vorkje richting wits loper en paard. Na Lxd4 pik ik met …Dxd4 een stuk in! Twee punten voorsprong, dat moet genoeg zijn. Maar ik schrik me dood als Arne’s dame mijn pion op b7 slaat. Dat ik dit heb gemist! Willem-Alexander staat ineens in z’n blootje; mijn toren wordt belegerd; Arne’s twee torens staan klaar om de d-rij te domineren; en zijn paard is twee zetten verwijderd van het strijdtoneel. Met …Dd8 red ik de zaak voorlopig, maar daar komt Arne’s eerste toren al: 16. Tad1. Ik word uitgenodigd om de zet te spelen die ik toch al van plan Na lang denken speel ik de enige juiste zet: … Dc8. Arne geeft schaak met Db5+ en biedt dan gelijk remise aan! Dat verrast me. Ik ben op dat moment allerminst zeker dat ik dit overleef, ondanks mijn materiële voorsprong. Op de club speel je dan door omdat het spannend spel oplevert. Maar zelfs in groep 9Z gaat het om de punten: ik accepteer de remise. Later zie ik dat … Pd7 de aanval van wit comfortabel afwendt. De computer geeft een voorsprong van -1.48. Tja. Met het halve punt vind ik dat de eer sowieso is gered, wat er verder ook gebeurt in basisschool De Vrijheit. ‘ Willem-Alexander staat ineens in z’n blootje’
Dagvierkampen De dagvierkampen (vooral het domein van pensionado’s en werkzoekenden) vond plaats op 15,16 en 17 januari 2024. Vier HWP-ers met een fantastisch resultaat voor Richard. Met 4,5 punt uit 12 partijen (37,5%) deden de dagvierkampers het niet goed. DAGVIERKAMPEN Speler Erdni Batyrev Mark Hemelrijk Richard Fritschy Theo Elstgeest Teleurstelling Tekst Mark Hemelrijk Vol goede moed betrad ik de speelzaal voor de eerste ronde. Het openingsweekeind zat erop en sommige van onze clubgenoten hadden de weekendvierkampen al achter de rug. Ik had dit seizoen in de externe competitie lekker gespeeld met redelijk resultaat en wilde die trend voortzetten tijdens de dagvierkampen. De eerste ronde speelde ik met wit tegen een man die zo ongeveer vanaf de eerste zet steeds wegliep van het bord. Gedrag dat past bij sterkere spelers, niet bij dit niveau. Zijn onrustige gedrag leidde al op de 8ste een onnauwkeurigheid: zet tot Gr. Pnt. 5D 0,5 7K 1,5 8N 2 9H 0,5 Part. Plaats Rating TPR 1468 1704 4 2/3 1 4 1701 1529 1415 1205 3 3 3 3 ten de kans op winst helemaal uit handen. Remise en een tweede deceptie rijker. De details van de laatste ronde zal ik u besparen. Spelend met wit kwam ik al snel beter te staan en won een pion. Maar de combinatie van twee slechte partijen te hebben gespeeld en te snel tot een goed resultaat willen komen mondde uit in verlies. Ik begon aan het toernooi met een Elo van 1529, werd uiteindelijk gedeeld tweede met een TPR van 1704 maar toch ‘ Gedrag dat past bij sterkere spelers, niet bij dit niveau’ was ik bij het verschijnen van de eerstvolgende ratinglijst na het toernooi 3 Elo punten gedaald. Het drama was compleet! Op jacht naar een pion speelde ik hier 35 Tc2-c5 - … maar ik realiseerde me dat wit hier gewoon direct 35 Tc2-c7! - … had moeten spelen. De zwarte Dame staat dan gepend en zwart kan niet nemen op c7 vanwege het paardvorkje op e6. Teleurgesteld reed ik terug naar huis. Zo’n soort blunder kom ik kennelijk niet snel te boven. Dat werd pijnlijk duidelijk in de tweede partij. Ik speelde met zwart tegen de op papier sterkste tegenstander een hele tijd een behoorlijke partij: Tienkampen Maar liefst 19 HWP-ers gingen negen ronden lang dagelijks naar Wijk aan Zee om deel te nemen aan de tienkampen (van 19 tot en met 28 januari 2024). Richard Breurkes hield weer een dagboek bij (Dagboek van een Tienkamper 2024 - nog steeds te lezen op de website van HWP). Een fragment over de eerste ronde: ”Een stralende Moriaan begroet ons. De bedevaarders vormen een lange rij, startend bij een koud zonnetje. Waarschijnlijk vanwege de verscherpte politieverordening in IJmuiden, zijn de groepsindelingen in de speelzaal gerandomiseerd. Maar als gedreven door een “Invisible Hand” is het eerste bord waar ik bij kijk, meteen mijn plaats. Wanneer ik na het klinken van de openingsgong en wat onwennige zetten, probeer andere HWP-ers te lokaliseren ben ik volledig de weg kwijt.” Met 7 uit 9 werd Jos ongedeeld eerste en een fraaie gedeelde eerste plaats zagen we bij Roel. Totaalscore van alle HWP-ers: 90,5 punt uit 171 partijen (53,2%). We ontvingen zes verslagen die we plaatsen op volgorde van ontvangst. Gaat u er maar eens goed voor zitten. Richard Breurkes, hier veilig achter zijn bord TIENKAMPEN Speler Collin Boelhouwer Tim Mazajchik Zwart speelde hier tot mijn verbazing 8 … - Pf6-h7? in plaats van korte rokade of slaan op c4. Na 9 Lh4xe7 – Dd8xe7 speelde ik a tempo 10 Ld3xh7 - … en daarmee verloor zwart de mogelijkheid om kort te rokeren. Gaandeweg kwam ik steeds beter te staan en mijn tegenstander ging op zet 39 door zijn vlag. Bij het verlaten van de speelzaal flitste echter door mijn hoofd dat ik een veel snellere manier naar winst had gemist: Jan Boekelman Jurriaan Boeren Max Merbis Rene Duchene Michael Kubbenga Sylvain de Ruijter Uit angst voor de batterij gericht op g7 en het overzien van een belangrijke zet in de eerste partij, durfde ik het hier niet aan om 30 … - Db6-a6 te spelen. Daarmee had de Dame via a4 op een vervelende wijze de witte stelling in gekomen. In plaats daarvan speelde ik 30 … - Tf8-e8 en gaf na nog wat mindere zetRoel Faber Kir Teo Frank Beverdam Bart de Valk Chris Rensink Richard Breurkes Willem de Ruig Hans Huson Jos Broersen Gr. Pnt. 2A 6 2B 2C 5 4,5 2D 5,5 2E 5,5 2G 4 4B 3,5 5A 5,5 6,5 5B 5C 4 5D 5,5 5E Berend van Maassen 5Z Edwin Gozeling 5 3 6A 2 6B 5 6F 2,5 8A 4 8B 6,5 8C 7 Part. Plaats Rating TPR 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 3 5 4/5 3 3/4 2/3/4 1/2 7/8 4 4/5 10 4 9 2147 2119 2058 2143 2086 6/7/8 2054 7/8 1915 1706 1794 1758 1753 1753 11 (-12) 1762 1560 1656 1659 1359 1416 1267 5/6/7 4 1 2205 2131 2092 2183 2173 2044 1780 1818 1966 1705 1951 1778 1662 1304 1665 1449 1305 1495 1562 HWP Haarlem Jaarboek 2023/2024 35
TOERNOOIEN HWP-ers in Wijk aan Zee 2024 (vervolg) een kwaliteit weg, om daarna in een alsnog gewonnen positie een vol stuk te grabbel te gooien. Mijn enige nederlaag tegen de uiteindelijke nummer laatst van de groep. Vreselijk, nacht niet van geslapen. Na een remise in ronde 1 begon ik aldus met ½ uit 2. Wat overigens redelijk overeenkwam met mijn rating die met 1267 ruim 100 punten onder het gemiddelde van groep 8C lag. De score leek zogezegd in overeenstemming met mijn speelsterkte. Bericht vanaf het balkon Tekst Hans Huson Als tienkamper ben je altijd weer benieuwd naar de samenstelling van de groep en het niveau van je collega schakers. Het bleek dit jaar een prettig gemêleerd gezelschap: een jonge vrouw, enkele vijftig-minners met een baan en verder wat grijs en gepensioneerd oud spul. Zelf behoor ik tot de laatste categorie. Den Haag, Amsterdam, Utrecht en Bennekom waren onder meer de plaatsen van herkomst. Er deed zelfs een Belg mee, zodat ik eindelijk weer eens met een beschaafd U aangesproken werd. Maar dit terzijde. Was ik vorig jaar nog roemloos laatste geworden in groep zeven, deze editie lonkte de eerste plaats in groep acht, al dan niet gedeeld. Dan moest ik natuurlijk wel de laatste partij zien te winnen. Na de eerste tijdcontrole stond ik twee pionnen voor en speelde ik met een dame en een toren tegen een dame en een paard. Een gewonnen stelling zou je zeggen. Dat was ook zo volgens de omstanders en de computer thuis. Maar helaas ben ik sinds jaar en dag een bedenkelijk kampioen in het verprutsen van gezonde en zelfs gewonnen stellingen. En ook op deze laatste en late zondagmiddag, op een inmiddels verlaten balkon, kon ik er nog slechts met hangen en wurgen een halfje uitpersen. Uiteindelijk eindigde ik met 6 uit 9 en moest ik drie groepsgenoten met 6½ punt boven Zoals deze foto laat zien, kon Hans zich goed concentreren op het balkon mij dulden. Toch kon ik niet ontevreden zijn met mijn score. En eigenlijk was ik wel blij dat ik buiten de prijzen viel, want dat bespaarde me weer een loopje naar de ruimte met de ramsjafdeling van uitgever New in Chess. Want alleen daar kunnen de winnaars hun gewonnen ‘boekenbon’ inwisselen. En nieuwe schaakboeken kunnen mij eerlijk gezegd gestolen worden. Maar goed, hoe het ook zij, volgend jaar ben ik weer van de partij. Het blijft een mooi schaakfeest. Een ‘rookie’ in Wijk aan Zee Tekst Jos Broersen In groep 8C worden de meeste partijen beslist door blunders. En die zijn er in soorten en maten. Zo gaf ik in de tweede ronde eerst volkomen onnodig Toch ging partij 3 geruisloos in de pocket, waarna in ronde 4 een blunder van mijn tegenstander meteen het einde van de partij betekende. verder sterk presteerde en een geduchte concurrent was. Zijn blunder zou echter verderop weer enigszins gecompenseerd worden. Wat gebeurde er? Na soepele overwinningen in de 5e en 6e ronNa 47. Tc6 – e6+ gaf mijn tegenstander Bert Jan Melchers (1418) tot mijn stomme verbazing op! Ik had de remise al met potlood geschreven. Naar mijn gevoel is er niet meer te halen dan eeuwig schaak voor beide kleuren (niet tegelijkertijd natuurlijk). Of de torens gaan eraf en dan hebben we ongelijke lopers. Dát was een onverwachte meevaller. Zeker omdat Bert Jan de schoof ik in ronde 7 achter het bord tegen de Duitse mededinger Alexander Sandmeyer. Deze Alexander had nog geen partij verloren en was met 3½ uit 6 kandidaat voor de eindzege. Het was mij er veel aan gelegen om die partij te winnen, want als hij daarna zijn halfjes bleef binnenhalen zou ik een onoverbrugbare kloof slaan naar mijn belangrijkste achtervolgers. Met oplettend spel (en enig geluk) slaagde het plan. Hij blunderde een kwaliteit weg. Maar vervolgens was Alexander – die even vriend voor het leven was – daardoor zo teleurgesteld dat hij zich terugtrok voor de rest van het toernooi. Mijn directe concurrent Bert Jan Melchers, op wie ik 1 punt voorsprong had, kreeg aldus in ronde 8 zonder te spelen een forfaitaire 1 in de schoot geworpen. Ik was daardoor zo van de kook dat een halfje het hoogst haalbare was. Ik moest winnen in ronde 9 om ongedeeld groepswinnaar te worden. De spanning greep mij naar de keel. Ik sliep er niet van. De laatste ronde partij met zwart tegen Ron Boesenkool (1415) liep uit op een regelrecht drama. Eerst gaf ik een kwaliteit weg om nog wát spel te houden en daarna ging er een vol stuk overheen, tegen twee pionnen. Uiteindelijk ontstond er een stelling die naar mijn smaak volledig gewonnen is voor wit . Jos scoorde conform zijn speelsterkte. 36 HWP Haarlem Jaarboek 2023/2024
Maar na het gespeelde 56. Ld2, is de vork 56...Pe7 daar. Paard is uiteraard ook kwijt, dus er ontstaat een spel van drie pionnen tegen loper en pion. En geheel onverwacht (hoewel het op dit niveau wel vaker gebeurt) geeft wit enkele zetten later na 61...f4 op. Wijk aan Zee 2024 - Groep 2D 22 januari 2024 ronde 4 Oscar Abraham Culbeaux Tello (2098) - Jurriaan Boeren (2096) 1.e2-e4 e7-e6 2.d2-d4 d7-d5 3.e4e5 c7-c5 4.c2-c3 Pb8-c6 5.Pg1-f3 Lc8-d7 6.Lf1-d3 c5xd4 7.0-0 d4xc3 8.Pb1xc3 Pg8-e7 9.Lc1-g5 Dd8-b8 [9...h7-h6? 10.Pc3-b5!+-] 10.Tf1-e1 Wit heeft genoeg compensatie voor zijn pion, al zijn stukken staan ontwikkeld en hij kan proberen aan te vallen op de koningsvleugel. 10...Pe7-g6 11.h2-h4?! [11.Dd1-e2. Wit kan beter e5 stabiel houden en dan pas aanvallen. Zwarts zware stukken staan allemaal onhandig en de koning nog in het midden.] 11...Pg6xe5 Terwijl hier remise voor mij het maximaal haalbare leek. Ik geloofde er allang niet meer in, maar de groepswinst was daar; en dus met drie mooie schaakboeken rijker huiswaarts gegaan. Enfin: de meeste dingen gaan per ongeluk goed. En er is geen groter geluk dan beginnersgeluk. Volgende editie van Tata speel ik vermoedelijk sterker en eindig ik lager. Zo gaan die dingen. Saaie partijen Tekst Jurriaan Boeren Ik heb eigenlijk tijdens Tata alleen maar hele saaie partijen gespeeld. Ik heb er toch wel eentje uitgezocht die gepubliceerd kan worden. 12.Pf3xe5 [12.Pc3xd5! Lf8-d6 13.Ld3-b5 0-0 14.Pd5-f6+! g7xf6 15.Pf3xe5 Pc6xe5 16.Lg5xf6 Ld7xb5 17.Dd1-h5. En wit heeft goede compensatie en veel tegenspel.] 12...Pc6xe5 13.Lg5-f4 Lf8-d6 14.Pc3-b5 Ld7xb5 15.Ld3xb5+ Ke8-f8 [15...Pe5-c6 16.Dd1xd5 Ld6xf4 17.Te1xe6+ Ke8-f8!?] 16.Dd1-e2 Pe5-c6 17.Lf4-e3 h7h5 18.Ta1-c1 Pc6-e7 19.Le3-g5 Ld6-f4 [19...Ld6-h2+ 20.Kg1-h1 Lh2-f4] 20.Lg5xe7+ Kf8xe7 21.Tc1-c3 g7-g6 22.g2-g3 Lf4-h6 23.Lb5-d3 Db8-d6 24.Ld3xg6 Wit probeert nog wat maar dit werkt niet. 24...f7xg6 25.Tc3-c7+ Dd6xc7 26.De2xe6+ Ke7-f8 27.De6-f6+ Kf8-g8 28.Te1-e7 Dc7xe7 29.Df6xe7 Lh6-g7 30.De7-g5 d5-d4 31.Dg5xg6 Th8-h6 32.Dg6-f5 Ta8-d8 0-1. Het gele en het grijze gevaar Tekst Kir Teo Omstreeks 1900 kwam in de westerse wereld het besef dat er sprake zou kunnen zijn van de opkomst van de Chinese en Japanse volken. Uit die tijd stamt de uitspraak: “Het gele gevaar komt eraan”. Als je naar de deelnemerslijst van TATA 2024 kijkt zou je kunnen denken dan het gele gevaar alsnog stilletjes naar binnen is geslopen in de vorm van een sympathieke bende van drie, bestaande uit Ding Liren, Wei Yi en Ju Wen Jun. Als half Aziaat en Hollander heb ik naast het Oranjegevoel het Geelgevoel. Drijfzand is de metafoor voor de velden waarop vele HWP’ers stonden tijdens het toernooi. Foto gemaakt door Mark Hemelrijk op het strand van Wijk aan Zee ves. Also, think of it this way: “Do you get better at chess by playing, or not playing”? Doorspelen tot je erbij neervalt en je niet al die mooie eindspelen laten ontnemen door een laf remise bod. Het gevecht aangaan ‘ Als half Aziaat en Hollander heb ik naast het Oranjegevoel het Geelgevoel’ Jurriaan bekijkt de ontwikkelingen op het naastliggende bord met enige verbazing Zodat ik naast mijn schamele toernooiprestatie er tenminste een goed gevoel aan over hield dat Wei Yi het zo goed deed. Want wat een zinderende finale was het! Dit jaar werd ik veroordeeld tot het spelen in een afgelegen strandpaviljoen. Jammer, want de echte Tata sfeer gaat dan aan je voorbij. Ik probeerde dit toernooi te spelen met de gedachte van GM Ben Finegold, in mijn hoofd die ooit tegen zijn studenten zei: “Never offer a draw, never accept a draw. Fight like a man, and die like a dog.” Thinking about whether to offer or accept a draw takes time away from finding the best momet een killershouding! Dit voornemen had tot gevolg dat ik lange partijen speelde waardoor ik meerdere keren als een van de laatsten de tent verliet. Buiten was het dan pikkedonker. De strandtent lag op 200 meter van het parkeerterrein. Mijn voeten zakten weg in het losse zand. Het opzetten van mijn capuchon kon niet verhinderen dat een vlijmscherpe wind in mijn gezicht blies. Ik waande mij in een Duitse Krimi. Of in een Netflix-serie waarin mensen op een gruwelijke wijze om het leven worden gebracht. Slachtoffers in spe lopen altijd alleen in een donkere steeg, HWP Haarlem Jaarboek 2023/2024 37
TOERNOOIEN HWP-ers in Wijk aan Zee 2024 (vervolg) horen voetstappen achter zich van een onzichtbaar wezen en halen het einde van de steeg nooit. Gaandeweg merkte ik dat ik steeds sneller ging lopen. De uitbater van de strandtent had de gewoonte om na 5 uur de kachel op een laag pitje te zetten. Ik was weer eens bezig met een lange partij van 74 zetten. Mijn tegenstander had na vijf uur zijn winterjas van de kapstok gehaald en deze tot het laatste knoopje dichtgedaan. Na het afslaan van een remiseaanbod en met grootmeester Finegold in gedachten wist ik dit gelijkstaande eindspel (ik met zwart) Mijn verkleumde tegenstander had het te koud om zich door de muis te laten afleiden, maar ik kon mijn ogen niet van het beestje afhouden. Op een gegeven moment zat ik met mijn hoofd onder de speeltafel en zag dat het muisje onder de hak van de tegenstander zat. In spanning keek ik of mijn tegenstander zijn hak zou laten zakken…, maar dat gebeurde niet. Ondertussen moest ik me ertoe dwingen om de juiste zetten te vinden, terwijl muis met ik weet niet wat bezig was. Een heel slopende bezigheid om op de late avond op twee fronten bezig te zijn. Zou mijn tegenstander niet stiekem muisje hebben meegenomen en losgelaten hebben om op deze manier twee zwaktes bij mij te creëren? Gelukkig kreeg ik, zoals u boven kunt zien, met zwart een gewonnen stelling en liep alles voor mij en muisje goed af. om te toveren naar een voor mij winnende stelling: Over mijn andere partijen was ik allerminst tevreden. Er was dan wel sprake van kwantiteit van zetten maar de kwaliteit liet te wensen over. Om een paar blunders te noemen: het niet uitvoeren van een simpel aftrekschaakje waardoor ik de partij meteen had kunnen beslissen tegen een tegenstander die later als tweede eindigde. En het zomaar toelaten van e5 in de Nimzo-verdediging. Een schamele 4 uit 9 was mijn deel. Hopelijk mag ik volgend jaar weer spelen in de grote warme zaal, gevrijwaard van lange koude strandwandelingen en ongewenste vrijpostige knaagdieren. Nimzowitsch Tekst Max Merbis Tijdens mijn partij in de derde ronde moest ik aan de beste man denken. Niet zo heel vreemd, de meeste schakers herkennen een Nimzo als ie op het bord verschijnt en hij schreef een voor zijn tijd revolutionair, later ook wel hypermodern genoemd, schaakboek: Mein System. Een van de nieuwigheden in dat boek was het concept van Überdeckung. Ben je in het gelukkige bezit van een sterk veld, verdedig het dan met meer stukken dan strikt noodzakelijk, dat geeft flexibiliteit om bijv. een aanval op te zetten. Andersom kun je een zwakte oververdedigen, hoewel de grote meester zelf meende dit te moeten afkeuren. Mijn tegenstander vond van niet, en paste dit concept wel heel rigoureus toe. De oorspronkelijke, eerste druk van Nimzowitsch’ boek uit 1925, overigens niet de editie van Max’ exemplaar. Stelling na 24. Ta4 De Ben-Oni structuur is herkenbaar, de opstelling van de stukken is wat minder gebruikelijk. Idealiter wil wit de thematische opmars e5 doorzetten, maar veld e5 wordt wel heel drastisch ’überdeckt’. Maar liefst zeven stukken bewaken het centrale veld: Überdeckung nächste Stufe, had N kunnen verzinnen. Ik raakte wat van mijn à propos, want wat te doen en liet later in de partij zomaar zwart tegenspel met b5 toe en daarna ook nog de gemene tegenstoot f5. Tijdens de partij kregen we, in de door iedereen al verlaten zaal, bezoek van een muisje. Hij wandelde brutaal heen en weer onder onze tafel. Mijn heerlijk koffiebroodje, schoot er plotseling door mijn hoofd. Haastig controleerde ik of mijn tas wel dichtzat. Muis mag van alles eten wat er op de grond ligt, maar moet met zijn grijpgrage klauwen van mijn koffiebroodje afblijven! Max Merbis fronst én lacht naar zijn tegenstander in een ultieme poging om verwarring te zaaien? Positie na 34…Lf8 Hier dacht ik dat zwart beter zou staan. Opmerkelijk genoeg was ik nu helemaal blind voor thematisch spel. Wit moet natuurlijk 35.e5! doen en na 35… 38 HWP Haarlem Jaarboek 2023/2024
fxe5 36.fxe5 dxe5 37.Pe4 heeft hij ruim voldoende compensatie door de mooie vrijpion op d5, actieve stukken en veilige koning. Het partijvervolg was minder prozaïsch: ik deed wat passieve zetten en raakte in lastige stelling en in tijdnood een stuk kwijt. Zwart won dus deze pot, en later ook de tienkamp. Met dank aan de geniale Aaron. ‘We zitten er lekker in’ potje Tekst Collin Boelhouwer Bij het spelen van toernooien is de mentale staat tijdens het toernooi misschien nog wel belangrijker dan bijvoorbeeld de schaaktechnische voorbereiding of de openingskennis. Wat hierbij zeker helpt is een lekker begin, zoals een vol punt in de eerste ronde. Bij de 10-kamp van het Tata toernooi begon ik zelfs met 2,5 uit 3 en eindigde uiteindelijk met 6 uit 9 door de laatste ronde te verliezen, terwijl winst de groepswinst had opgeleverd. Enfin, aan de eerste ronde lag het in ieder geval niet. Ik speelde met wit tegen mijn sympathieke buurtgenoot Enrico Vroombout: Boelhouwer, Collin (2094) - Vroombout, Enrico (2147), Wijk aan Zee, 19 januari 2024. 1.e4 c5 2.Pf3 Pc6 3.Lb5 Pf6 4.Lxc6 dxc6 5.d3 g6 Via een zijvariant belanden we in de hoofdvariant van de Rossolimo. 6.h3 Lg7 7.Pc3 Pd7 8.Le3 e5 9.Dd2 h6 10.Ph2 De7 11.0-0 Pf8 12.f4 exf4 13.Txf4!? … Collin lijkt er niet veel vertrouwen in te hebben, maar het zettenverloop bewees zijn gelijk niet Beide spelers spelen nog steeds de hoofdvariant, alleen wordt er vaak met de loper op f4 teruggeslagen. Dat kan bijvoorbeeld leiden tot: 13. … Pe6 14.Lg3 Pd4 15.e5! … met prettig spel voor wit. 13. … Le6 14. Tff1 Td8 15.Tae1 b6 16.Pf3 … Wit wil graag e5 spelen gevolgd door Pe4 en wellicht Pd6. 16… Pd7? Dit is te traag. Zwart had actiever spel met 16… g5!?, maar in de analyse gaf Enrico aan dat hij weinig vertrouwen had als wit het zou vervolgen met Pe2Pg3-Pf5, wat wit ook voldoende kansen geeft. 17.Lf4 Pf6 18.Lh2 0-0 19.e5 Pd5 20.Pe4 het bord gekregen dat behoorlijk kansrijk is. Het witte paard staat erg uitdagend in het centrum en zwart moet hier oppassen. Zwart reageert direct onnauwkeurig met: 20… Kh7? Zwart wilde gaan verdedigen met Tg8, Lh8 en Tg6, maar in de partij bleek dit te langzaam te zijn. 21.b3 Tg8 22.Lg3! Met de overduidelijke maar zeer irritante dreiging Lh4! 22… Lh8 23. Lh4 g5? Na wat gemanoeuvreer staat de pion inderdaad verdedigd door de toren maar wit heeft intussen alle stukken gemobiliseerd voor de aanval. Er is dan geen houden meer aan. Wie hier niet op g5 durft te slaan, kan maar beter een ander spelletje spelen… 24. Pfxg5+ hxg5 25.Pxg5+ Txg5 26.Lxg5 Df8 27.Te4 Er zijn meerdere goede afmakers, maar deze zet is meer dan voldoende om de stukken in het doosje te doen. 27…Lg7 28.De2 Kg6 29.Th4 1-0 Geen wereldpot, maar het gaf de juiste dosis vertrouwen voor het vervolg. De engine heb ik die avond dan ook niet aangezet. Allemaal om het ‘we zitten er lekker in’ gevoel vast te houden voor de volgende ronde! Journalisten De journalisten speelden op 19, 20 en 21 januari 2024 zes partijen. Een verdienstelijk resultaat van Huub zien we en een mooi verslag kregen we van Roeland. JOURNALISTEN Speler Cees Visser Huub Elzerman Roeland Muskens Punten Plaats 11/16 11/16 22/24 3 3 1,5 NK voor journalisten Tekst Roeland Muskens Ik heb uiteindelijk toch het bekende motief in deze opening op ‘ Bij het spelen van toernooien is de mentale staat misschien nog wel belangrijker’ Het is een goed bewaard geheim: sinds jaar en dag wordt tijdens het Tata schaaktoernooi ook het Nederlands schaakkampioenschap voor journalisten gespeeld. Verschillende HWP’ers doen daar al meerdere jaren aan mee: onder andere Cees Visser, Huub Elzerman en Ruben Acohen. Bij mijn weten is het kampioenschap nooit gewonnen Partijen Rating TPR 6 6 6 1920 1543 1300 1773 1731 1227 door een HWP’er. Spoiler alert: ook dit jaar (2024) niet. Het is mijn eerste deelname. Ik dicht mezelf geen enkele kans toe om te winnen: er doen mensen mee met een rating van 2000+. Out of my league. Maar gelukkig zie ik op de lijst van zo’n 25 deelnemers ook enkele spelers staan met een meer geruststellende rating van 1500 en lager. Zelf heb ik nog geen officiële rating, maar de organisatie heeft mij gemakshalve op 1300 ingeschaald. Dat HWP Haarlem Jaarboek 2023/2024 39
TOERNOOIEN HWP-ers in Wijk aan Zee 2024 (vervolg) zou kunnen kloppen. Ik ben verrast dat deelname aan het NK gratis is. Tata Steel Chess verzorgt zelfs lunch, koffie en thee en borrels. Heel aardig. Misschien is het de bedoeling dat de journalisten iets gunstigs schrijven over het staalbedrijf? Ik ben niet de enige nieuweling in het gezelschap van vooral oudere heren. De deelname van Phoebe Witte, een 24-jarige schaakvlogster uit Den Haag, leidt tot opwinding: een jonge vrouw! Phoebe zal haar partijen live-streamen op haar Twitch-kanaal. Alsof het journalisten-NK ineens de 21ste eeuw in wordt gekatapulteerd. De journalistieke achtergrond van Phoebe is onduidelijk. Misschien is vloggen voldoende. Leuk is dat Phoebe zichzelf als doel heeft gesteld om vóór haar 30ste Women’s Fide Master te worden. Bij de journalisten eindigt ze in het rechterrijtje met een TPR van 1688, ruim boven haar rating van 1463. Roeland peinst over deze die hij gaat spelen. Achter Maaike ontwaren we journalist en clublid Cees Visser. Foto van Wim Meijer met de live stelling Phoebe Witte in actie Over mijn prestaties op het NK kan ik kort zijn: teleurstellend. Van de anderhalve punt die ik in zes rondes haal, is een halve zelfs het resultaat van een bye op zaterdagavond. Er had meer ingezeten. Ik schrik vooral nog geregeld wakker van mijn spel in de laatste ronde (tegen Wim Meijer) waarbij ik met Koning en Dame tegen een eenzame Koning een pat wist te blunderen! Brrr De beste schakende journalist van 2024 wordt Benno de Jongh (RTV Noord) met 5.5 uit 6. De HWP’ers Cees Visser en Huub Elzerman eindigen in de middenmoot. Ik word een na laatste. Phoebe Witte is niet de enige vrouw die meedoet. Maaike Valkenburg is veel sterker dan haar bescheiden rating van 1135 doet vermoeden. In de eerste ronde weet zij met taai verweer een 1700+ speler tot een remise te dwingen. Ik speel tegen haar in ronde vier. Maaike Valkenburg – Roeland Muskens. NK Journalisten vierde ronde, 20 januari 2024. Aanvankelijk kom ik goed uit de opening. Na Maaike’s e4 speel ik mijn favoriete Caro-Kann: c6. Maaike kiest voor de advanced variation: 2 d4 d5 3 e5 Lf5 4 Pc3. In zet vier speel ik c5, lekker agressief. In zet 7 slaat Maaike mijn c-pion, die ik twee zetten later met mijn donkere loper terugpak. De computer geeft een 40 HWP Haarlem Jaarboek 2023/2024 lichte voorsprong voor wit, maar wat weet die er nou van? Ik voel me sterk in het middenveld. De witte e-pion lijkt me ten dode opgeschreven. Kwestie van rustig uitontwikkelen en dan de aanval kiezen. Na zet 18 Dd3 staat de volgende stelling op het bord. De computer analyseert dit als -0.68. Ik sta dus beter, maar de e-pion handhaaft zich en ik heb nog geen materieel voordeel kunnen boeken. Ik besluit door te drukken met een pionpush op de Koningsvleugel: 18 … f5. Na het vanzelfsprekende antwoord 19 f4 hoop ik dat de vijandige zwarte loper kreupel is en tzt zal vallen. (Een beter idee was 18 … a5, na bxa5 is er Ld8, en kan de loper druk op wits c-pion uitoefenen) Bij de zetten die volgen (19 …Tfd8 20 Pd4 Dxc3 21 Dxc3 Txc3) verzuim ik mijn eigen zwakke e-pion te dekken, bijvoorbeeld met Pf8 of Kf7. 22 Pxe6 Tdc8 23 Tfd1. Met … Kf7 verjaag ik het doorgebroken paard naar d4. Ik pak met mijn ‘ Phoebe zal haar partijen live-streamen op haar Twitch-kanaal’
loper de b4 pion op en blunder na 25 h4 h5 mijn eigen pion: 26 Pxf5. Vijf vragen aan Joop Verburg Met … T3c4 hoop ik vervolgens de witte f-pion te verschalken en verlies daarmee weer een pion: 27 Txe5. Een foutenfestival. In een aantal zetten (27 …Ke6 28 Pe3 Pxf4 29 Lxf4 Txf4 30 Tad1 Tcf8 31 Tb5 a5 32 Tb6+ Kxe5 33 Td5+ Ke4 34 Te6+ Kf3) jaagt Maaike mijn Koning het bord over. Vertel iets over je sociale status; gezinssituatie, woonsituatie, e.d. Ik ben 76 jaar, geboren en getogen in Haarlem, ik kom uit een ondernemersgezin waar met de familie veel geschaakt werd. In januari dit jaar waren Ineke en ik 50 jaar getrouwd, de tijd is werkelijk omgevlogen. Wij hebben twee zonen en twee kleinkinderen; een kleindochter van 27 en een kleinzoon van 9 jaar. Na bijna 30 jaar in de binnenstad van Haarlem gewoond te hebben zijn we onlangs verhuisd naar een nieuwbouw seniorenappartement in Schalkwijk. In tijdnood (het NK-journalisten wordt gespeeld in partijen van 60 minuten plus 10 seconden increment) kan ik moeilijk inschatten in hoeverre mijn Koning in levensgevaar verkeert. De computer geeft op dit moment een volstrekt gelijke stand, hoewel ik inmiddels wel een pion vóór sta. In zet 35 verhindert het witte paard een volgend schaak. Het paard verkast naar d1 (Pc2 was beter!). Ik heb even het initiatief terug, en besluit te versimpelen: 35 … T8f5. Fout! Ik mis dat met 36 Td3+ Kg4 37 Pe3 wit een kwaliteit wint. Gelukkig ziet Maaike dit ook niet en speelt 36 Te3+ en verhindert daarmee de terugkomst van haar eigen paard. Mijn Koning vlucht naar g4 en na 37 Tg3+ pikt hij op h4 een extra pion mee. Kan nog van pas komen. 38 Tdd3? Deze zet verrast me. Ik had gerekend op Pe3 waarmee wit een extra stuk in de strijd gooit. (Het lijkt dat na 38 Txf5 Txf5 39 Pe3 de toren wegjaagt en dan 40 Pg2 mat is, maar via 39 … Txf2(!) 40 Kxf2 Le1+ stevent de partij af op remise.) Ik denk na en speel Le1, in jacht op de f2 pion (Lc5 was beter geweest) en zie in mijn ooghoek dat mijn vlag is gevallen…. Nachtkaars. Wat doe je/deed je in je werkzame leven? Op 15-jarige leeftijd ging ik in de winkel van mijn ouders werken, ik had geen zin meer in de middelbare school en mocht van school af. Maar toen ik begin twintig was, wilde ik mij weer verder ontwikkelen dus ging ik naar de avondschool en vervolgens psychologie studeren aan de UVA. Het was een bijzondere periode in ons leven ook omdat mijn vrouw al pedagogiek aan de VU studeerde. Wij hadden weinig centjes maar wel veel vrijheid en vonden het een luxe om op deze leeftijd met twee kinderen, nog te kunnen studeren. Helaas was er na mijn afstuderen in de jaren tachtig veel werkloosheid en nauwelijks werk voor psychologen. Daarom heb ik tot mijn 60ste veel in de commercie gewerkt. Ik kon tot mijn verrassing destijds nog een overstap maken en werd bedrijfsleider van een viertal kringloopwinkels in de regio IJmond. Het runnen van deze winkels binnen een sociale setting en het begeleiden van de werknemers heeft mij de meeste voldoening gegeven. Wat zijn naast het schaken jouw andere interesses, liefhebberijen en/of hobby’ s? Onze vrije tijd wordt deels gevuld door mantelzorg en oppassen op onze kleinzoon, dat doen wij met heel veel plezier. Mijn vrouw en ik zijn lid van een golfclub en proberen elke week een rondje te golfen. We zijn ook begonnen, althans dat is het voornemen, om elke week een uurtje te gaan zwemmen en daarnaast doe ik sinds kort aan Tai Chi, alles in het kader van het broodnodige bewegen, verder puzzel ik graag. Wat is je favoriete muziek, boek, film, museum of iets dergelijks? Ik ben geen fanatieke muziekliefhebber, geen concertbezoeker maar luister wel graag naar bijv. Frank Sinatra of naar Aznavour, jazzmuziek en lichte klassieke muziek kan ik ook waarderen. We gaan regelmatig naar een museum, naar het theater en bioscoop. In het theater zien wij veel dansvoorstellingen (moderne dans) dit heeft vooral te maken met het feit dat onze jongste zoon en schoondochter in deze sector werkzaam zijn. Verder kijk ik graag tv, volg nieuwsprogramma’s, sport, en detectives zoals bijv. Vera. Wij lezen graag nog fysieke kranten en veel artikelen over politiek en actualiteit. Het laatste boek dat ik gelezen heb, was van Adriaan van Dis: “Naar zachtheid en een warm omhelzen”, een boeiende autobiografische roman. Vertel nog iets bijzonders over jezelf. Wij zijn kortgeleden in Bonaire geweest op bezoek bij onze kleindochter die daar momenteel woont. Wij hebben tijdens een boottocht gesnorkeld, ik ben eigenlijk niet zo’n zwemmer, het kostte me veel moeite om het hoofd boven water te houden en ontspannen te blijven. Uiteindelijk heb ik toch heel erg genoten van al die mooie bijzondere vissen en het koraal dat daar nog te zien is. Het was een hele bijzondere ervaring, om het leven onder water op deze manier te kunnen aanschouwen, heel mooi. ‘ Helaas was er na mijn afstuderen in de jaren tachtig veel werkloosheid en nauwelijks werk voor psychologen’ HWP Haarlem Jaarboek 2023/2024 41
TOERNOOIEN Het 3e Godfried Bomans Schaaktoernooi plus Levend schaak op het Doelenplein Onze Harrie van der Peet won nog een speciale ratingprijs. Gelukkig hebben we daar nog een foto van. Zo te zien was hij er blij mee. Maar wat er verder qua resultaten gebeurd is, blijft tussen de muren van de Doelenzaal. De catering was goed. Op de organisatie was niets aan te merken. De sfeer was gemoedelijk. Er werden zes rondes in harmonie afgewerkt. Het derde Godfried Bomans schaaktoernooi werd op zondag 27 augustus 2023 gespeeld in de Haarlemse Bibliotheek aan het Doelenplein. Tekst Bas Kamps en Adrie Pancras 50 jaar geleden speelde Godfried Bomans tegen Max Euwe op het Doelenplein in Haarlem met levende stukken. De organisatoren van het inmiddels derde Godfried Bomans schaaktoernooi (KC, HWP, de bibliotheek Haarlem Centrum en de Stichting TijdSparen) leek het een leuk idee om de traditie van een levend schaakspel op het Doelenplein in ere te herstellen. Bomans achtte schaken een beperkte en ideale wereld waarin de wereld om je heen even geen betekenis meer heeft. Hij zei eens: “Als ik moe ben van alle complicaties om me heen, ga ik schaken. Dat is dezelfde vlucht in een beperkte werkelijkheid: met schaken ben je van alles af, dat is met naar voetballen kijken net zo.“ En zo ging het ook in dit Rapidtoernooi. Wat op het bord gebeurde bleef op het bord. Een zevental HWP-ers (Enno, Jan S., Harrie v.d. P., Pieter, Berend, Adrie, Bas,) nam deel aan dit toernooi. We wilden graag de resultaten van de HWP-ers laten zien. Maar geheel in de geest van Bomans, zijn de resultaten na afloop in de mist opgelost. Van een schijf gewist. Verdwenen. Wel werden er na afloop prijzen uitgereikt. Degenen die ze wonnen zullen er nog wel een actieve herinnering aan hebben. De prijswinnaars naast een schilderij waar Max Euwe op staat. Foto geheel boven: Spreekstalmeester was Ad Hendrikse die tijdens de partij ook de spelers om commentaar vroeg. Bas Kamps als Witte Loper had tijdens de partij meer aandacht voor de Witte Koningin (oke van het organisatieteam, Sylvia van de Bunt), dan voor het Witte Paard naast hem – de architectuurcriticus – Kirsten Hannema. 42 HWP Haarlem Jaarboek 2023/2024 Na afloop was er op het binnenplein van de Bibliotheek – zoals gezegd – een herintroductie van het levend schaakspel. Ditmaal tussen de Haarlemmer en tv-persoonlijkheid Tex de Wit en zevenvoudig Nederlands schaakkampioen Loek van Wely, waarbij de burgemeesters van Bloemendaal (Elbert Roest) en Haarlem (Jos Wienen) de respectievelijke koningen speelden: FOTO: FRITS AGTERDENBOS FOTO: FRITS AGTERDENBOS FOTO: MARK HEMELRIJK FOTO: SAMANTHA OFFERS
LEVEND SCHAAKSPEL Zowel Tex als Loek hadden hun kinderen als konings- en damepionnen opgesteld. Geen van tweeën bleek veel moeite te hebben om hun centrumpionnen te offeren. Een hoofdrol was weggelegd door de witte toren van a1 (we herkennen hier onze nieuwe secretaris Edwin Gozeling) die na een lange rokade eerst een toren sloeg op d8 en daarna de Zwarte Dame die op h8 was beland. Helaas werd dit veld zijn Waterloo. Zoals alle spelers ging hij met een warm applaus het veld af. Het werd een alleraardigste partij: Tex de Wit – Loek van Wely 1.Pg1-f3 Pg8-f6 2.c2-c4 e7-e6 3.Pb1-c3 d7-d5 4.d2-d4 Lf8-e7 5.Lc1-f4 0-0 6.a2-a3 b7-b6 7.c4xd5 Pf6xd5 8.Pc3xd5 e6xd5 9.Dd1-c2 c7-c5 10.d4xc5 b6xc5 11.e2-e4 d5xe4 12.Dc2xe4 Tf8-e8 13.Lf1-d3 Le7-f6 14.Pf3-e5 Pb8-c6 15.De4xh7+ Kg8-f8 16.Dh7-h8+ Kf8-e7 17.Pe5xc6+ Ke7-d7+ 18.Lf4-e5 Kd7xc6 19.00-0 Lf6xe5 20.Ld3-e4+ Kc6-c7 21.Td1xd8 Te8xh8 22.Td8xh8 Le5-f4+ 23.Kc1-c2 Lc8-b7 24.Le4xb7 Ta8xh8 25.Lb7-d5 Th8-d8 26.Th1-d1 Lf4xh2 27.Ld5xf7 Td8-f8 28.Lf7-d5 Tf8xf2+ 29.Td1-d2 Tf2xd2+ 30.Kc2xd2 Lh2-e5 31.b2-b3 Le5-f6 ½-½ Op de vraag of deze partij “echt” was of “geënsceneerd” zouden we het antwoord graag door Godfried Bomans zelf laten geven. Helaas, hij is niet meer onder ons. Na afloop van iedere KNSBzaterdag presenteren Hicham Boulahfa, Tex de Wit en Lennart Ootes een Podcast en laat Tex daar nu vertellen over het Levend Schaakspel. De weergave: Hicham: He Tex, een paar weken geleden heb ik jou in Haarlem gezien. Daar was je met de burgemeester van Haarlem aan het schaken en met de burgemeester van Bloemendaal en met Loek van Wely. Hoe zat dat precies? Tex: Ja, had je dat gehoord Lennart? Levend schaakspel. Dat klinkt als iets van gebeurt dat nog wel eens? Ja, dat gebeurt, dat was dat was ook georganiseerd door de club. 50 jaar geleden speelden Godfried Veel toeschouwers Tex: Stil blijven staan en luisteren naar ons. Wat ik heel tof vond: dit was tijdens de race van Max Verstappen in Zandvoort. Dus zowel de burgemeester van Bloemendaal als van Haarlem vonden het leuker om op een schaakbord te staan, dan te kijken naar wat het is wat zij doen; rondjes rijden. Dit was wel heel leuk. Wat ik van tevoren niet had bedacht is dat – wij zaten op een soort badmeesterstoel allebei – je het levend schaakspel echt helemaal niet goed kan zien. een leuke ervaring voor hen, maar je bent dan toch emotioneel als er iets is, meer ‘attached’ tot die twee pionnen. Lennart: Heb je de burgemeester een beetje laten lopen? Tex: Ja, vooral de burgemeester van Loek. Lennart: Ja lekker Tex: De zwarte koning is het hele bord overgegaan. Mijn burgemeester had ik keurig gerokeerd. Hicham: Nice Tex: Maar ik merkte al vlot een ‘ Ik moest op een gegeven moment, toen heb ik mijn eigen dochter geofferd’ Bomans en Max Euwe een partij tegen elkaar. Godfried Bomans, schrijver, mediapersoonlijkheid en Haarlemmer die speelde tegen de ex-wereldkampioen Max Euwe op het Doelenplein in Haarlem voor de bieb. En nu is dat is dat weer georganiseerd: Haarlem tegen Bloemendaal. En ik was dan Haarlem. Dit vind ik wel leuk want ik woon hier pas een paar jaar, maar ik mocht Haarlem vertegenwoordigen. Loek van Wely, die was Boemendaal want die is ook de voorzitter van schaakclub Bloemendaal. En we hadden allebei de burgemeester als koning. Dat was dan wel heel tof en allemaal kinderen als pionnen. Lennart: Maar wacht, een burgemeester die was gewoon een koning op het schaakspel? Tex: Ja, hij was koning op het schaakspel. Lennart: Hij moest gewoon stil blijven staan. Maar we hadden een demonstratiebord, dat volgde je dan. En wat meeweegt, is dat het bijvoorbeeld zielig is als een bepaald kindje niet beweegt. Dus je wilt altijd de beste zet doen, maar je vindt het ook zielig. Ik moest op een gegeven moment, toen heb ik mijn eigen dochter geofferd. Hicham: Wat zeg je nou? Tex: Ja, mijn dochter was een pion Hicham: (lacht) Tex: Mijn dochter was de e-pion en ik had activiteit nodig, ik zei e2-e4 dus zij doet een zet naar voren en bam, ze wordt er afgeslagen door Loek en toen was ik weer dusdanig boos dat ik met mijn andere dochter ik zijn zoon heb laten slaan. Hicham: Jouw hele familie stond op het bord. Tex: Ja, en dat is dus een beginnersfout. Nee, ik vond het heel leuk dat ze meededen. Het was gast was een loper, die kende ik niet dus ik denk; bam offeren, maakt niet uit dus, maar was leuk. (Redactie: die loper werd gespeeld door onze eigen Bas Kamps) Hicham: Maar het was echt leuk want er stonden allemaal mensen om heen. Jullie waren gewoon achter elkaar grappen aan het maken, maar af en toe kreeg de burgemeester ook even een microfoon onder zijn neus en die maakte dan een grap. Iedereen lag de hele tijd in een deuk. Het was echt leuk. Tex: Dan zei Loek: he, burgemeester u moet even niks doen, en toen zei die man ja, dat zijn we wel gewend als burgemeester. Hicham: Jaa. Tex: Het was een goed evenement en over 50 jaar wat mij betreft dan weer. Hicham: gaan we doen. Tex: Dat was mijn zomer. HWP Haarlem Jaarboek 2023/2024 43 FOTO’S: MARK HEMELRIJK FOTO: BEREND VAN MAASSEN
TOERNOOIEN De Bomans mythe Met alle respect voor de mythen en sages die onze volksheld Bomans omringen, doe ik verslag van het spel met levende stukken op het Doelenplein te Haarlem. Tekst Jan Burggraaf op de website van Kennemer combinatie Omgeven door middeleeuwse trapgeveltjes vierden wij op 29 augustus 1970 het 10-jarig bestaan van de sociëteit Koinonia in het besef dat deze historische entourage plaats zou gaan maken voor de zakelijkheid van een betonnen stadsbibliotheek. Het was een zonnige zaterdagmiddag en het plein was ingericht voor een klassiek ridderspel met Euwe en Bomans op umpirestoelen en voorzien van microfoontjes. En dan, daar komen de schutters, daar komen ze aan! 32 sociëteitsleden met hesjes die hun plaats in de beginstelling aangeven. Een wulpse dame wordt de raadsheer van c1. Witspeler Bomans grijpt meteen De loting – Bomans trekt de witte pion zijn microfoon en roept naar de overkant: “Dat stuk is van mij, daar blijf je vanaf vriend!” Euwe bromt: “Dat zullen we eens zien”. De partij begint. Het is een Open Spanjaard zoals Euwe er tientallen gespeeld en gewonnen heeft. Ook nu gaat het de kant op van een beduidend beter eindspel voor de grootmeester. Zou die Bomans helderziende zijn vraag ik me af: Het unieke stuk van Godfried doet nog steeds mee! door. Deze subtiliteit ontgaat velen. De verwarring is groot, nu de partij niet met een daverend mat eindigt. Inmiddels hebben de matadoren volgens script al hun plaatsen verlaten. De verslaggever van dagblad De Tijd vertelt zijn lezers op maandag dat Euwe er na anderhalf uur en 45 zetten zomaar mee opgehouden is. De pot gaat verder met 39.Le3-h6 h5-h4 40.f5-f6 Le7-d8 41.e5-e6 f7xe6 42.f6-f7 Ld8-e7 43.f7-f8Q Le7xf8 44.Lh6xf8 h4h3 45.Lf8xc5 e6-e5! Niet toevallig sta ik bij de stoel van Bomans en vraag de maestro hoe het nu precies zat met Lc1.Hij vertrouwt mij toe: wij speelden een partij na die Euwe voor de oorlog gewonnen heeft. Ik weet niet meer van wie maar ik hield mij aan de afspraken en daarom heeft hij nu weer gewonnen. en opgegeven want na 46.Ld6 Kf4 loopt de h-pion gewoon 44 HWP Haarlem Jaarboek 2023/2024 Met de moderne techniek is dit raadsel snel opgelost. Het ging om Hans Johner versus Max Euwe, Zurich 28 juli 1934; nu opnieuw afgespeeld in een tempo van precies 1 minuut per speler per zet. Pietje Precies Euwe had zijn horloge daarvoor naast zich neergelegd. Alles moest exact gaan zoals hij het bedacht had.
TOERNOOIEN Hands and Brains-toernooi Onze eerste slachtoffers waren Ben en Pieter. Ik zoemde mijn kwade bedoeling in op Ben. En … het werd een groot succes. Ben, die we kennen als een eerlijke en sportieve speler, bleek helemaal van slag te zijn en deed tijdens de partij 2 illegale zetten. Mijn evil vibes waren goed binnengekomen. Op 2 januari 2024 speelden we het bekende Hands and Brains-toernooi met 6 ronden. Jan van Dorsselaer speelde alleen. Van winnaar Kir Teo kregen we een mooi verslag. Tekst Kir Teo Een Hands and Brains-team kun je zien als twee aparte spelers die samen spelen. Ik zie het als een schizofrene speler, in tweeën gesplitst. Dat in tweeën knippen levert de nodige kortsluitingen op. Brains kan je beschouwen als de nobele dokter Jekyll en Hands als mister Hyde, die het kwade verpersoonlijkt en de vuile werkjes opknapt. Dit jaar werd ik gekoppeld aan Juriaan Toning, met wie ik van tevoren besprak welke openingen we samen kenden en zouden spelen. Maar ook het horrorplan om ons stiekem als een Jekyll en Hyde te gedragen. Dat hield in: alleraardigst voor de dag te komen, maar tijdens de partij de gemeenste zetjes te doen en superslechte vibes te zenden naar onze tegenstanders zodat het een echte horrorbeleving voor ze zou worden. De enige verliespartij was tegen Peter en Marius. Uitgezonden signalen hadden geen vat op dit nuchtere duo, zij bleven goede zetjes spelen. We wisten er geen raad mee. We hadden onze giftige pijlen vooral gericht op Marius, omdat we dachten dat hij de zwakste was. Maar we wisten niet dat hij vroeger een stoere zeeman was geweest. Die laten zich door niets en niemand uit het veld slaan en vervolgen hun koers gelijk een Odyssee. Laten zich niet afleiden door het gezang van sirenen of andere verderfelijke signalen. In de laatste en beslissende ronde moesten we tegen Willem de Ruig en Harry van de Peet. Willem de basketbal spelverdeler en Harrie de postbode. Twee sportieve mannen die over een groot uithoudingsvermogen en een hoge mate van precisie beschikken. Wat moesten we daar nu tegenoverstellen? Mijn conditie is al jaren ver beneden pijl en ik ben ook nog een sloddervos. We spraken af om te doen alsof we al heel moe waren van de vorige rondes, dat deze al een zware wissel op ons had getrokken. Hopende dat deze conditiefreaks zouden denken een “kat in het bakkie” te hebben en vol overmoed zouden starten. Vooral van Willem weten we dat hij geen tekort aan zelfvertrouwen heeft. Ons plannetje lukte. Het kampioenschap in de pocket! Op weg naar huis reed ik voldaan met mijn prijs (een tablet chocolade) naar huis. Het was al donker en ook nog eens volle maan. Achter het stuur helde ik voorover en opende het handschoenvakje, tastend naar het flesje met serum. Ik hield het flesje tegen het maanlicht om te zien of er nog wat in zat en nam een slok. IJskoude rillingen liepen langs mijn wervelkolom, ik voelde dat mr. Hyde bezit van mij nam. Het zou een lange nacht worden in Haarlem. (Alle slechte en kwade bedoelingen waren van mij afkomstig en niet van Juriaan. Het spijt me dat ik deze jongeling heb meegesleept in het kwade.) ‘ Brains kan je beschouwen als de nobele dokter Jekyll en Hands als mister Hyde’ HANDS AND BRAINS-TOERNOOI Name 1 2 Kir en Juriaan Sjoerd en Ruben 3 Bas en Mink 4 Adrie en Lex 5 6 Jan van Dorsselaer Peter en Marius 7 Ben en Pieter 8 Harrie en Willem 9 Frank en Marco 10 Koos en Edwin 11 Roel en Rens Mister Hyde 12 Hubrecht en Roeland Rat. 1 1712 1846 1727 1723 1534 2034 1839 1807 1753 1767 1794 1932 Rat. 2 1300 1337 1701 1712 1534 1280 1356 1359 1628 1560 1540 1300 Gem. Rat. 1506 1592 1714 1718 1534 1657 1598 1583 1691 1664 1667 1616 St. afw. Score WP 291 360 18 8 0 5 4 4 4 533 342 317 88 146 180 447 3,5 3 3 2,5 2,5 2 2 0,5 SB 18,00 20,50 16,00 14,50 17,00 21,50 19,00 23,50 15,50 16,50 16,00 18,00 15,00 11,50 11,00 8,00 6,75 10,00 8,50 8,75 4,25 2,50 4,50 1,25 HWP Haarlem Jaarboek 2023/2024 45 FOTO: MARK HEMELRIJK
TOERNOOIEN De Paul Pancras memorial 2024 Een drankje en bitterballen op rekening van de club verhoogde de feestvreugde. Onze oud-voorzitter en erelid Paul Tuijp nam bekwaam en geroutineerd de organisatie en de paringen voor zijn rekening. Schaken laat zich goed combineren met andere activiteiten. Tekst Bas Kamps Zo bestaat er een serieus toernooi waarin afwisselend geschaakt en gebokst wordt. Dat vergt het uiterste, zowel lichamelijk als geestelijk. Ook een mix met tafeltennis komt voor. Of met hardlopen en fietsen. HWP heeft een traditie om schaken te combineren met biljarten. Dat is een eerbetoon aan ons erelid en dubbeltalent Paul Pancras, die in beide activiteiten excelleerde. Schiljarten of biljaschaken. Het toernooi werd, na Pauls overlijden in 2009 voor het eerst in 2010 georganiseerd Debutant Roeland in actie en beleefde nu de elfde editie. Het toernooi bestaat uit drie dubbelronden schaken en drie ronden biljarten. Bij het schaken speel je zowel met wit als met zwart tegen dezelfde tegenstander. Deze twee vluggertjes (5 minuten, plus 3 seconden per zet) leveren maximaal 4 punten op bij twee keer winst en minimaal 0 punten bij twee keer verlies. Bij het biljarten spelen we 20 minuten libre. Dat levert ook 4 punten op, tenzij het onderlinge verschil in caramboles te klein is; bij vier punten of minder verschil, verdien je 3 punten. Het Denksportcentrum aan het Spaarne bood op donderdagavond 30 mei 2024 het decor voor het toernooi. Jan van Dorsselaer, die het toernooi al ‘ Het toernooi bestaat uit drie dubbelronden schaken én drie ronden biljarten’ 46 HWP Haarlem Jaarboek 2023/2024 vier keer op zijn naam schreef, was dit jaar weer van de partij. Evenals de eerdere winnaars Frits Welling en Frank Beverdam. Er deden in totaal 14 mannen mee. Het treffen verliep soepel, in een vriendschappelijke en gemoedelijke sfeer. Dat je, om zo een combinatie-toernooi te winnen, niet per se de beste schaker hoeft te zijn - of de beste biljarter - bewees de schrijver dezes door er met de winst vandoor te gaan. Het biljarten begon tegen Harry van de Peet. Een aardige partij, waar ik aan het langste eind trok. Vervolgens tegen de oud-winnaar Frits, die niet zo op stoot was die partij. Het schaken tegen introducee Wim verliep voorspoedig. Tegen dezelfde Harry werd het met schaken 2-2. We wonnen beiden een keer met de zwarte stukken en speelden beroerd - en verloren - met de witte. Paul had de indeling steeds zo gedaan dat degenen met de meeste punten elkaar troffen. De laatste biljardronde was tegen Frank, onder het toeziend oog van Paul, die de score bijhield, maar niet veel te doen had, want we speelden beiden slecht (zo’n toernooi gaat nergens om, maar op het laatst kruipt er toch spanning in). De partij was lang in evenwicht maar gelukkig maakte ik op het einde met een serietje het De witte Leeuwin FOTO: ADRIE PANCRAS FOTO: ADRIE PANCRAS
Vijf vragen aan Herwig Devolder Jan van Dorsselaer gaf de wisselbeker door aan Bas Kamps verschil. In de laatste schaakronde trof ik Willem de Ruig. Willem moest 2 keer winnen om me voorbij te gaan en kampioen te worden. Hij ging me met zijn geliefde opening, de Leeuw, te lijf. Die partij verloor hij en hij wilde de tweede niet meer spelen, waarop we samen een biertje zijn gaan drinken, terwijl elders de ballen nog rolden en ketsten en er fanatiek klokken werden ingedrukt. De indeling was voor mij, achteraf gezien, wel gunstig. Zo ontliep ik de sterkste biljarters, zoals Jan, en de sterkste schakers. Kir Teo had de hele avond in de middenmoot gespeeld, maar kwam in de laatste ronden sterk opzetten en werd alsnog tweede. Nog voor Willem die derde werd. Deelnemers: Adrie, Ruben, Roeland, Sylvain, Jan, Paul, Willem, Harry, Frits, Frank, Roeland (de debutant die dankzij een voortreffelijke keutechniek – zie eerdere foto - vijfde werd), de introducees Ebel en Wim en ondergetekende. Paul gaf aan dat hij het toernooi wil blijven organiseren. Gelukkig maar; zo blijft een mooie HWP-traditie in stand. Vertel iets over je sociale status; gezinssituatie, woonsituatie, e.d. Ik ben getrouwd en heb een zoontje van 5 jaar. Oorspronkelijk kom ik uit Nokere, een klein dorp op de grens van de provincies Oost- en West-Vlaanderen op een twintigtal minuutjes van Gent. In 2014 ben ik, via mijn werk, verhuisd van België naar Dubai, waar ik mijn vrouw heb leren kennen. In 2018 ben ik van Dubai naar Nederland verhuisd. Ik woon dus ondertussen 6 jaar in Nederland en in augustus ben ik van Schiedam naar Haarlem verhuisd. Mijn vrouw werkt in Badhoevedorp en dient elke dag op kantoor te zijn. Ik kan de meeste tijd van thuis werken, dus was het beter om dichter bij haar werk te wonen. Wat doe je/deed je in je werkzame leven? Ik werk als operationeel manager bij een Duits expeditiebedrijf in de Rotterdamse haven. Ik ben specifiek verantwoordelijk voor het departement koelcontainers. We exporteren en importeren bederfbare goederen (fruit, chocolade, medicijnen, vlees, etc.) voor Nederlandse bedrijven. Aangezien het gevoelige producten zijn, dienen we deze zo snel mogelijk in en uit de haven te krijgen. Wat zijn naast het schaken jouw andere interesses, liefhebberijen en/of hobby’s? - Ik hou van (verre) en soms avontuurlijke reizen. Zo ben ik onder andere in Georgië, Nepal, Iran, Thailand en Libanon geweest. - Ik hou van skiën - Verder ben ik fervent supporter van RSC Anderlecht. Na 7 magere jaren, komt de ploeg eindelijk weer wat bovendrijven. - Alle grote wielerwedstrijden, en zeker de klassiekers, volg ik. Wielrennen is in Vlaanderen net zo populair als voetbal. Wat is je favoriete muziek, boek, film, museum of iets dergelijks? Ik hou wel van Netflix-series en meestal in het genre thriller/misdaad. Vertel nog iets bijzonders over jezelf (evt. met actiefoto) Ik heb de Kilimanjaro in Tanzania beklommen (zie foto) en met de fiets van België naar Santiago de Compostela gereden. Een prachtige tocht van drie weken. Ik kan het iedereen aanraden om dat ooit eens te doen! ‘ Ik heb de Kilimanjaro in Tanzania beklommen en met de fiets van België naar Santiago de Compostela gereden’ HWP Haarlem Jaarboek 2023/2024 47 FOTO: ROELAND MUSKENS
Spanning in het schaakspel SCHAAKPSYCHOLOGIE Beste clubgenoten en andere geïnteresseerden. Vorig jaar heb ik al een blauwdruk gedeeld voor hoe je kampioen moet worden: Curveballs, Clubverplichtingen, Chessable en Cadeaus. Tekst Tim Mazajchik Dit jaar wil ik graag de ruimte, die mij wederom geboden is in ons mooie jaarmagazine, gebruiken om het voor mij belangrijke thema ‘spanning in het schaakspel’ te verkennen. Spanning in schaken kent verschillende dimensies: van tactische zetten tot de psychologische druk van de competitie. In dit artikel neem ik jullie mee naar de diverse lagen van spanning die het schaakspel zo boeiend maken. Spanning op het bord In schaaktermen verwijst ‘spanning’ naar de situatie waarin een of meer stukken aangevallen staan. Hoe je omgaat met deze spanning kan een partij maken of breken. Wanneer je met een dergelijk dilemma geconfronteerd wordt, zijn er volgens de alom bekende schaaktheorie vier mogelijke reacties: slaan, weggaan, tussenplaatsen of dekken. Maar er is een vijfde mogelijkheid: De Sjoerd. De Sjoerd is een willekeurige zet die de spanning op het bord totaal negeert en ergens anders nog meer spanning creëert. Leef met de spanning! De overeenkomst tussen deze naam en de naam van onze illustere regerend en prolongerend snelschaakkampioen berust op louter toeval. Neem het volgende voorbeeld: Tijdens de jaarvergadering (september 2023) neemt clubkampioen Tim een van de wisselbekers in ontvangst zet is De Sjoerd: 19.b4! Als de dame niet a7 blijft dekken, volgt uiteindelijk Lxa7. Als de dame naar a3 gaat, volgt 20.Lc1 en staat zij ingesloten. Als ik mijn rondjes langs de borden loop op de dinsdagavond, zie ik veel spelers bij iedere spanning direct een van de vier gebaande paden kiezen. Mijn advies is om vaker De Sjoerd te kiezen, en de complexiteit van de spanning op het bord te omarmen in plaats van deze op te lossen! Loper e3 staat in. Weggaan naar d4? Dekken met Tfe1? Slaan? Tussenplaatsen? Neen! De beste Spanning van de wedstrijd Elke schaakpartij brengt zijn ei48 HWP Haarlem Jaarboek 2023/2024 gen spanning met zich mee. Er is altijd dat ene moment waarop er iets onverwachts gebeurt - een ‘curveball’ die je volledig van je stuk kan brengen. Misschien is het een onverwachte zet van je tegenstander, een tactische fout van jezelf, of een nieuw plan dat plotseling opdoemt. Deze momenten van onzekerheid en verrassing voegen een extra laag van spanning toe aan het spel. Ze dwingen je om snel en creatief te denken, om je strategie aan te passen en om onder druk te presteren. Deze spanning maakt schaken niet alleen een spel van strategie, maar ook een test van je mentale veerkracht en improvisatievermogen. Zie bijvoorbeeld mijn partij tegen Herwig. Mijn vorige zet was het listige 16.b3. Herwig
antwoordde met 16…h5? Waardoor ik ineens een curveball kon werpen: 17.Lc1!! Ineens een nieuw plan, namelijk 18.La3 Ke8 19.Pxf6 mat. Deze curveball is nog wel tegen te houden, maar niet zonder daarbij een stuk te verliezen. Spanning van de Competitie Eerste worden is geen sinecure. De strijd om de eerste plaats zit vol spanning en onverwachte wendingen. Hoe veel je ook wint, de competitie blijft intens en uitdagend. Er is altijd een medespeler die je op de hielen zit, klaar om je positie over te nemen als je ook maar een fout maakt. Deze continue druk om te presteren en aan de top te blijven, zorgt voor een unieke spanning, die zowel vermoeiend als opwindend kan zijn. Ik vind dit persoonlijk fascinerend: ik juich bij andere sporten liever niet voor de underdog maar juist voor de gedoodverfde kampioen. Het is mijn vermoeden dat enkele grote kampioenen van weleer uit de regio zoals Gijswijt, Boelhouwer, Duijn (x2) precies deze spanning niet aankunnen en daarom niet zo vaak op de clubavond verschijnen. partij remise te maken. Tegen Jeroen (Rapid, ronde 6) net zo, maar die partij heb ik helaas niet genoteerd. Spanning van moeten winnen Als men verwacht dat je wint, benader je een wedstrijd anders. Een afwikkeling in de opening met zwart die leidt tot gelijk spel, krijgt ineens een extra dimensie: ja het staat gelijk, maar is er nog wel genoeg complexiteit om te winnen? ik met zwart tegen Cees Visser. Natuurlijk is dit OK voor zwart, maar is het voldoende om te winnen? 22…Dc6! gaf onaangename druk op de witte pion op e4. Cees ging eerst nog goed met 23.Tfe1, maar na 23…Txd1, 24.Txd1 Txd1 25.Dxd1 Dxe4 speelde hij 26.g4? En stond een pion achter. 26.Dh5 had tegenspel gegeven. om nog te winnen? Met 24…Dd3 wist ik in ieder geval nog iets te creëren, al is het in dit geval objectief niet eens genoeg voor een klein voordeeltje. In de tweede ronde van het Clubkampioenschap speelde Tegen Roel (Clubkampioenschap, ronde 4) kwam ik slecht uit de opening en was het diagram rechts het maximaal haalbare. Maar is dit voldoende Chess = Life Net zoals in het leven, moet je in het schaken soms risico’s nemen, compromissen sluiten en omgaan met onverwachte wendingen. De hierbij horende spanning is veelzijdig en diepgaand. Het gaat niet alleen om de tactische zetten op het bord, maar ook om de mentale en emotionele uitdagingen die ermee gepaard gaan. Deze spanning is wat schaken zo’n fascinerende en boeiende sport maakt. Het is een eer om de spanning van het spel te ervaren en te overwinnen, en een nog grotere eer om deze ervaringen met anderen te delen als clubkampioen van HWP Haarlem. En mocht u zelf met spanning te maken hebben op het bord of daarbuiten: kies vaker voor De Sjoerd! ‘ Er zijn volgens de alom bekende schaaktheorie vier mogelijke reacties: slaan, weggaan, tussenplaatsen of dekken. Maar er is ook een vijfde mogelijkheid: De Sjoerd’ Zie bijvoorbeeld deze stelling waarin ik mezelf had gemanoeuvreerd tegen Hubrecht (Clubkampioenschap, ronde 3). De concurrentie stond likkebaardend om ons bord heen, klaar om toe te slaan als ik onder de spanning zou bezwijken. Dat had gekund, als Hubrecht hier 21…Lxf1 22.Tdxf1 Pf4 had gevonden met kwaliteitswinst op de volgende zet (Ph3). Hubrecht speelde direct 21…Pf4, waarop ik met 22.Dd2 een gelijke stand kon bereiken. Met veel moeite vond ik daarna een pad om deze De laatste ronde: Ben neemt het op tegen Tim HWP Haarlem Jaarboek 2023/2024 49
SCHAAKANALYSE Oom Jan (rechts) leert zijn neefje Adrie schaaktrucjes. Paul Pancras kijkt toe A3keer mazzel “Met opgeven heeft nog nooit iemand een partij gewonnen.” (Savielly Tartakower) Tekst Adrie Pancras Soms heb je een beetje geluk nodig om een partij te winnen of niet te verliezen. In korte periode overkwam mij dit drie keer. Op 3 februari 2024 speelde ik voor HWP K3 een belangrijke wedstrijd tegen medekoploper Amsterdam West K2. Mijn tegenstander was Rob Kotmans die mijn gambietje keurig weerlegde. Hij kwam twee pionnen voor en in het wedstrijdverslag grapte ik a la Bomans dat zwart het heel zwaar had, want hij moest twee pionnen meer verdedigen. Wanneer ik slecht sta, dan probeer ik nog iets actiefs. Hier had ik 22. Dc1-g5 gespeeld. Zwart kan verder met bijvoorbeeld 22. … Db3xc4 23. Dg5xg7 Th8-g8 24. Dg7xf6 Dc4xe2. Ook mogelijk is 22. … Lc5-e7 23. Dg5xa5 Db3xc4. En er waren meer goede zetten voor zwart. Kotmans speelde echter 22. … Ke8-f8 Ik speelde uiteraard 23. Dg5xc5+ waarna Kotmans de toren pakte en direct opgaf. Hij had overzien dat hij schaak stond en moest derhalve zijn toren op veld d6 zetten waar deze direct door de dame genomen kon worden. Twee weken later 20 februari 2024 speelde ik met wit voor de interne tegen Roel Faber en keek tegen een hopeloze stelling aan. Stuk minder en mijn laatste witte paard in de problemen. Dan maar weer alles of niets. Ik had nog een trucje. … Td8-a8 was ik 39. De7-b7 van plan. Dit zou echter falen op het onwaarschijnlijke 39. … - Pe8-c7 40. Db7xc7 Kg8-h8 want eerst moet de loper uit de penning, waarna zwart een stuk voorblijft. Maar wit kan eeuwig schaak bereiken door na 38. … Td8-a8 39. De7-e6+ te spelen. Na 39. … Kg8-h8 gaat zwart mat via 40. De6xe8 dus moet de koning naar f8 met eeuwig schaak. Roel speelde 38. … Dd4-f6? en ineens staat wit gewonnen. En totaal verbijsterd gaf Roel op. ’s Nachts wordt Roel nog wel eens zwetend wakker en beseft dan wat hem is overkomen. Nog een partijtje uit de interne van 17 oktober 2023. Berend van Maassen heeft hier zojuist het briljante 31. Td1-d7 gespeeld. Ik sloeg die toren er af 31. … - Dc7xd7 en na 32. Df6xe5+ Dd7-c7 kwamen wij remise overeen. 37. Db3xb7 Roel dacht even na en speelde het materiaal beluste maar foute 37. … Tf3xd3 (beter is: …Tf7). Wit speelde zijn laatste troef uit. 38. Db7-e7 met de bedoeling om de toren te blijven aanvallen. Na 38. 50 HWP Haarlem Jaarboek 2023/2024 39. Tg1xg7+ Df6xg7 40. De7xd8 Td3-f3 41. Te1-g1 Dg7xg1+ 42. Kh1xg1 Tf3-f8 43. Dd8xd5+ Kg8-g7 44. Dd5-d7+ Tf8-f7 45. Dd7xe8 1-0 Wat had Berend beter kunnen spelen op de 32e zet? Oplossing op de laatste bladzijde bij ‘Naschrift van de Redactie’. Gelukkig heb ik niet altijd zoveel mazzel. ‘ Dan maar weer alles of niets. Ik had nog een trucje’
SCHAAKANALYSE Nico Zwirs analyseert In november 2022 had de redactie mailcontact met Nico Zwirs over zijn remisepartij tegen René Duchêne tijdens het Amsterdam Science Park toernooi van 2022, die wij publiceerden in het Jaarboek 2021/2022. Zwirs: “Volgend jaar ga ik overigens niet meewerken aan goede partijen van HWP’ers tegen mij. Mocht het bij toeval andersom zijn, dan mag je me altijd vragen of ik er een kleine analyse aan wil wijden.” Nico hield woord: Boeren,Jurriaan (2120) - Zwirs,Nico (2451) Hoogeveen Open (1), 21.10.2023 1.e2-e4 c7-c5 2.Pg1-f3 d7-d6 3.d2-d4 c5xd4 4.Pf3xd4 Pg8-f6 5.Pb1-c3 Pb8-c6 6.Lc1-g5 Lc8-d7 7.Dd1-d2 a7-a6 8.0-0-0 e7-e6 9.Kc1-b1 Jurriaan volgt het Giri repertoire 9...Lf8-e7 10.f2-f3 [10.Pd4xc6 Is misschien net iets beter.] 10...Pc6xd4 11.Dd2xd4 Dd8-c7 12.h2-h4 h7-h6 13.Lg5-e3 h6-h5 Na deze zet ontstaat een lastige situatie voor beiden. Wit wil graag aanvallen met g4, maar dat kan nu niet meer. Zwart wil daarentegen met zijn koning rokeren, maar dat maakt g4 juist weer mogelijk... 14.Dd4-d2 Een goede zet, de dame staat kwetsbaar op d4. Daarnaast wil het paard er liever heen. 14...b7-b5 15.g2-g3!? Met deze zet gaat Jurriaan de verkeerde kant op. Het beste is Pe2-d4 en als het kan zelfs Tc1 en c4 [15. Pc3-e2] 15...Ld7-c6 16.Lf1-g2 Ta8-d8 Gericht op ...d5 [16...d6-d5 Lijkt een logische zet, maar 17.e4-e5 Dc7xe5 18.Le3-f4 En de dame komt in de problemen.] 17.Dd2-f2 Dc7-b7 18.Td1-d2 b5-b4 19.Pc3-e2 e6-e5 Nu begint het zwarte initiatief sterke vorm te krijgen. ...d5 dreigt en het openbreken van de stelling is in zwart’s voordeel. 20.Le3-g5 0-0 21.Th1-d1 d6-d5! 22.Lg5xf6 [22.e4xd5 Pf6xd5 23.Lg5xe7 Pd5-c3+! Was wel lekker gespot toen ik 18...b4 speelde. 24.Pe2xc3 (24.Kb1-c1 Pc3xd1 25.Td2xd8 Pd1xf2 (25...Tf8xd8 Is ook simpel genoeg) 26.Td8xf8+ Kg8-h7 27.Le7-c5 Het paard staat in, maar Db5 kan (net als vele andere zetten) 27...Db7-b5-+) 24...b4xc3 25.Le7-a3 Td8xd2 26.Td1xd2 c3xd2 27.Df2xd2 Tf8-e8-+] 22...Le7xf6 23.e4xd5 Td8xd5 24.Td2xd5 Lc6xd5 25.Pe2-c1 Tf8-c8 26.Pc1-b3 Db7-b5?! 28...g7-g6 29.Lf5-e4 Ld5-e6? Ik wilde het loperpaar houden, maar dat geeft een kans. Die zag ik direct, gelukkig grijpt wit die niet. [29...Ld5xe4 30.f3xe4 Db5-c6] 30.Df2-f1? [30.g3-g4! Deze zat me al lange tijd niet lekker en het blijkt zelfs een equalizer te zijn.] 30...Db5-b6 Nu staat zwart direct weer lekker. Blitzen met 5 tegen 1 minuut. 31.Df1-g1 Db6-b5 32.Dg1-f1 Tc7-d7 33.Le4-d3 Db5-b6 34.Ld3-e2 Td7xd1+ 35.Le2xd1 a6-a5 36.Ld1-e2 a5-a4 37.Pb3-d2 Db6-d4 [37...a4-a3 Is veel eenvoudiger. Wit krijgt direct een grote zwakte in zijn koningsstelling.] 38.Pd2-e4 Lf6-g7? [38...Lf6-e7 Ook enorm makkelijk, want na dameruil stort de witte stelling snel in. 39.Df1-d1 Dd4-b6 Kan nu ook prima, ... a3 komt snel] 39.Df1-d1 Deze stom genoeg gemist. 39...Dd4-b6 40.Dd1-d6 Db6-g1+ 41.Dd6-d1 Gelukkig te snel gespeeld [41.Le2-d1! en de partij gaat weer door. Een goede laatste vechtkans op remise. De fout is wel logisch te verklaren. lijk wel ergens mat dan. 42... a4-a3 43.Pg5xe6 Db6xe6-+ Ook kunnen ongelijke lopereindspellen gewonnen zijn.] 42...Db6xd6 Nu wel! 43.Pe4xd6 Lg7-f8 44.Pd6-c4 f7-f6 Qua materiaal staat het nog gelijk, maar de zwarte stukken zijn actiever en g3/h4 zijn zwak. De stelling is technisch gewonnen. Jurriaan verdedigde nog taai, maar mocht niet in de voetsporen treden van zijn clubgenoot René Duchêne. Ondanks dat, viel het me al langer op dat Jurriaan goed bezig is. Met name in de voorbereiding is hij sterk, om die reden koos ik voor iets wat ik minder vaak speel. We zullen in de toekomst vast wel ‘ We zullen in de toekomst vast wel vaker tegen elkaar spelen, ik kijk er naar uit!’ Hier zat ik misschien iets te veel op trucjes te spelen. Daarnaast had ik 19 minuten en Jurriaan 3. Maar in de volgende fase speel ik matig en kom in tijdnood [26...Db7-c6 Voelde sowieso logischer] 27.Lg2-h3 [27.Pb3-d2 Ld5xa2+-+ Bijvoorbeeld] 27...Tc8-c7?! [27...Tc8-d8-+ Gewoon simpel houden] 28.Lh3-f5 Hier baalde ik een beetje van de afgelopen zetten. Vaak zie je dat zwakkere spelers de stelling wel een keer willen herhalen tegen sterke spelers in de hoop op 3x dezelfde zet. Daarbij kiezen ze dan niet voor het buitenkansje. Later in het toernooi, ronde 4 tegen Lorenzo Lodici, deed ik exact hetzelfde.] 41...Dg1-b6 [41...Dg1xd1+ 42.Le2xd1 Leek me iets minder dan de partijversie] 42.Dd1-d6 [42.Pe4-g5 Ongelijke lopers kan ik toelaten, wit gaat waarschijnvaker tegen elkaar spelen, ik kijk er naar uit! 45.Pc4-b6 a4-a3 46.b2xa3 b4xa3 47.Pb6-a4 f6-f5 48.c2-c4 f5-f4 49.g3xf4 e5xf4 50.Pa4-c3 Lf8-e7 51.Le2-f1 Le7xh4 52.c4-c5 Kg8-f7 53.c5-c6 Kf7-e7 54.Lf1-d3 Lh4-f6 55.Pc3-e4 h5-h4 56.Kb1-c2 h4-h3 57.Pe4-f2 Lf6-d4 58.Pf2-h1 g6-g5 59.Ld3-a6 Ke7-d6 60.Kc2-d3 Ld4-b6 0-1 Dankje Nico! HWP Haarlem Jaarboek 2023/2024 51
SCHAAKANALYSE Jurriaan in Parijs In april 2024 won ik een hele wilde partij in het Noisiel Open in Parijs tegen een erg sterke FM, het Duitse jeugdtalent Bennet Hagner. een verspilde zet als je met f3-h4 wilt opstellen. Het voordeel is dat in sommige varianten de zet a6 ook onnodig is.] 8...0-0 9.g4-g5?! Pf6-d7 [9... Pf6-h5 10.Lf1-e2 e7-e5! 11.Pd4-b3 Ph5-f4] 10.Dd1-d2 [10.h3-h4!?] 10...b7-b5 11.0-0-0 Lc8-b7 12.a2a3?! [12.h3-h4 Pd7-b6 13.h4-h5 b5-b4 14.f2-f3!! b4xc3 15.Dd2-h2 c3xb2+ 16.Kc1-b1 Pb6-a4 17.Le3-d2 Tf8-e8 18.h5xg6 h7xg6 19.Dh2-h7+ Kg8-f8 20.Pd4-e6+ f7xe6 21.Dh7xg6+-] 12...Pd7-b6 13.Kc1-b1 Pb8-d7 14.h3-h4 Ta8-c8 15.h4-h5 Pd7-e5 16.h5xg6 h7xg6 17.f2-f3 [17.f2-f4! Wit zal energiek moeten spelen met de tegengestelde rokades en hierbij is de breekzet f4-f5 een nuttige toevoeging in de aanval 17...Pe5-g4 (17...Pe5-c4 18.Dd2-h2 Tf8-e8 19.Lf1xc4 Pb6xc4 20.Dh2-h7+ Kg8-f8 21.Pd4-e6+ f7xe6 22.Le3-d4) 18.Le3-g1+-] 17...Tf8-e8 18.Dd2-h2 Tc8xc3 19.b2xc3 Pb6-a4 20.Le3-d2 Andere zetten zijn veel makkelijker (28.De6-g8+ Ke8-d7 29.Dg8xg7 Pc3xd1 30.Kc1xd1±; 28.Kc1-d2!?+-) ] 20...Dd8-c7 21.Dh2-h7+ Kg8-f8 22.f3-f4 Dc7-c5 [22...Pe5-f3!! 23.Pd4xf3 Dc7-c5 24.Kb1-a2 Lb7xe4-+] 23.Th1-h3 Pe5-c4 24.Lf1xc4 b5xc4 25.Kb1-a2 Lb7xe4 26.Td1-b1 e7-e5 27.f4-f5 g6xf5 [27...e5xd4?? 28.f5-f6!] 28.Pd4xf5 Le4xf5 29.Dh7xf5 e5e4 30.Df5-f6!? Tekst Jurriaan Boeren Het was de Noisiel Open A-groep waar ik in een buitenwijk van Parijs speelde. Het was een best sterk toernooi met ratings van 1900 tot 2500, goed om te spelen dus. Ik was er met wat andere Kennemer Combinatie leden: Hicham Boulahfa, Gilian Honkoop, Onno Elgersma en Rafael Goudriaan die voor VAS speelt. Ik had een mooie overscore dit toernooi (TPR 2208) door van bijna alles onder me te winnen en tegen spelers boven mij af en toe remise te spelen of zelfs te winnen. Het toernooi is uiteindelijk gewonnen door GM Li Min Peng. Ik eindigde uiteindelijk met 4½ uit 9 op plek 37 van de 89. Noisiel Open Parijs, Open A 2024 – ronde 2 – 7 april 2024 Jurriaan Boeren (2141) – Bennet Hagner FM (2354) 1.e2-e4 c7-c5 2.Pg1-f3 d7-d6 3.d2-d4 c5xd4 4.Pf3xd4 Pg8-f6 5.Pb1-c3 a7-a6 6.h2-h3 g7g6 7.Lc1-e3 Lf8-g7 8.g2-g4!? [20.Dh2-h7+ Kg8-f8 21.Pd4-e6+! f7xe6 22.Le3-d4 Dd8-c7 23.Th1-h4! Pa4xc3+ 24.Kb1-c1 ‘ Een spectaculaire computerzet, totaal onnodig maar wel leuk’ [8.Dd1-d2 Dit is een andere manier van spelen, wit gaat zich opstellen alsof hij tegen een normale draak speelt maar dan met een tempo minder, want h3 is 52 HWP Haarlem Jaarboek 2023/2024 Te8-b8 25.Th4-f4+ Kf8-e8 26.Dh7-g8+ Ke8-d7 27.Dg8xe6+! Kd7-e8 28.Tf4-f6!? Een spectaculaire computerzet, totaal onnodig maar wel leuk. Ik had hier nog ongeveer 1 minuut met 30 seconden increment per zet en er zou na 40 zetten geen tijd bij komen. Dat maakt deze zet toch wel extra mooi, ik zat hier in mijn tegenstanders tijd al naar te kijken en te hopen dat dit zou werken. [30.Df5-d7! Dit is eigenlijk veel simpeler, wat goed is met weinig tijd, zeker als je tegenstander nog rustig een halfuurtje heeft 30...Pa4-b6 31.Dd7-g4 e4-e3 32.Ld2-e1+-] 30...Te8-c8?? [30...Lg7xf6? 31.g5xf6 Pa4xc3+ (31...Kf8-g8 32.Th3-g3+; 31...Dc5-g5 32.Th3-h8+ Dg5-g8 33.Ld2-h6#) 32.Ld2xc3 Dc5-g5 33.Th3-h8+ Dg5-g8 34.Th8xg8+ Kf8xg8+-) 30...Dc5-e5! 31.Tb1-f1?! dit was mijn vervolg idee, ik kon hier niet lang over nadenken maar de dame nog een zet laten hangen vond ik wel mooi. (31.Df6-f1! de enige zet met voordeel) 31... Te8-e7!] 31.Th3-h8+! Lg7xh8 32.Df6xh8+ Kf8-e7 33.Tb1-b7+ Tc8-c7 34.Tb7-b8 Ke7-e6 35.Dh8-f6+ Ke6-d5 36.Df6-f5+ Kd5-c6 37.Df5xe4+ 1-0 FOTO: MARK HEMELRIJK
SCHAAKKUNST Metamorphosis II M.C. Escher (1898-1972) was een beroemde Nederlandse graficus, die van schaken hield en lid was van verschillende schaakclubs. Tekst Bas Kamps Zijn kunstwerken met thema’s als onmogelijke figuren, oneindigheid of transformaties, waren heel bekend en werden vaak op affiches afgedrukt. Het schaakbord met dame offer en stikmat door een paardvork is onderdeel van Metamorphosis II uit 1939. Een houtsnede van vier meter lang. Het schaakbord komt voort uit een Italiaans stadje en daarna vervormt het in een zwart-wit patroon. De stelling na Dg1 schaak. Er is ook een schets van het ontwerp bekend. Foto links: later was het werk uitvergroot te zien in het Haagse Hoofdpostkantoor. HWP Haarlem Jaarboek 2023/2024 53
Een schaaknovelle SCHAAKLEZEN In de jaarlijkse rubriek Schaaklezen ditmaal aandacht voor Gerrit Krols (1934-2013) schaaknovelle. Gerrit Krol Tekst Bas Kamps Een titel die eerder al eens door Stefan Zweig is gebruikt. Maar dat is lang geleden en niet in het Nederlands geschreven. Gerrit schreef zijn novelle in 2002 in opdracht van het energiebedrijf Essent ter gelegenheid van het eerste lustrum van het gelijknamige schaaktoernooi te Hoogeveen. In zijn boek neemt hij de lezer terug naar het schaaktoernooi te Göteborg in 1955, waarin de Nederlander Gijs Kaasschieter hoge ogen gooide en zelfs kans had om wereldkampioen te worden. Nu hoef je geen privedetective te zijn om na te gaan welke personen er meededen aan het interzonale toernooi te Göteborg, waarbij overigens maar een Nederlander aanwezig was: onze eigen J.H. Donner, die geen succesvol toernooi had en een na laatste werd. Maar geen ene Gijs Kaasschieter. Maar goed het is een novelle, ontsproten uit Gerrits brein. Dat de initialen (G.K.) overeenkomen is vast geen toeval. Donners poezelige stukje, bijna een poëem, over de lieve pion op a5 wordt door Krol aangehaald, zij het niet volledig en het wordt in de novelle toegeschreven aan ene Kotov. Dit is de integrale tekst van Donner: Lieve pion op a5 Mooi klein ding, randpion ben je, niet meer dan één veldje mag je bestrijken. Je bent zo klein, bijna niets en je hebt de hele partij daar op je plaatsje gestaan, maar al die tijd was mijn hoop op jou gebouwd en al mijn angstig hunkeren was voor jou. Ik zag je wel, zoals je daar stond, kleine bengel. De mensen dachten natuurlijk dat het om de pion op d5 ging, hij trok hun aandacht, ja ze keken allemaal naar hem, maar jij en ik wisten het wel, het ging om jou, om jou en jou alleen. Je hebt gewacht, stouterd, je hebt je niet opgedrongen, want je wist dat ik al die tijd alleen maar aan jou dacht en dat je niets hoefde te doen, want dat ik vanzelf wel bij je zou komen. Kleine randpion, je bent nu vrij. Ga je gang, op a8 wacht jou en mij onuitsprekelijke heerlijkheid. Heb mijn dank, lief klein ding. Ik heb je lief. Je Koning. (J.H. Donner. Schaakbulletin 40, februari 1971. Opgenomen in ‘De Koning’, blz. 121.) Met dit bovenstaande citaat besloot Donner zijn analyse van de partij die hij op Cuba speelde tegen Dragoljub Velimirovic in 1971. Het citaat begint na de slotstelling, de laatste gespeelde zet was: 43. Kb7xa6. d4-d5 g7-g6 4. Pb1-c3 Lf8-g7 5. e2-e4 O-O 6. Lf1-e2 d7-d6 7. Pg1-f3 e7-e6 8. O-O e6xd5 9. c4xd5 Tf8-e8 10. Pf3-d2 a7-a6 11. a2-a4 Pb8-d7 12. Tf1-e1 Ta8-b8 13. Le2-f1 Pd7-e5 14. f2-f4 Pe5-g4 15. Pd2-f3 c5-c416. a4-a5 Dd8-c7 17. e4-e5 Dc7-c5+ 18. Dd1-d4 Dc5xd4+ 19. Pf3xd4 d6xe5 20. f4xe5 Pf6-h5 21. Pd4-f3 Pg4xe5 22. Pf3xe5 Lg7xe5 23. Lc1-e3 Lc8-d7 24. Lf1xc4 Tb8-c8 25. Lc4-a2 Tc8xc3 26. b2xc3 Le5xc3 27. Le3-f2 Te8xe1+ 28. Ta1xe1 Lc3xe1 29. Lf2xe1 Ph5-f6 30. Kg1-f2 Ld7-f5 31. Kf2-e3 Lf5-e4 32. Ke3-d4 Le4xg2 33. Kd4-e5 Kg8-g7 34. Ke5-d6 Kg7-f8 35. La2-b3 g6-g5 36. Le1-g3 Kf8-e8 37. Lg3-e5 Pf6-d7 38. Lb3-a4 Lg2h3 39. Le5-f6 h7-h6 40. Kd6-c7 Lh3-f5 41. Kc7xb7 Ke8-f8 42. La4xd7 Lf5xd7 43. Kb7xa6 1-0 Een leuke partij om na te spelen. Donner vervloekt zichzelf na zijn 14de zet (f2-f4) met: “Een verschrikkelijke fout. Verachting held. Een geweldig schaaktalent, waarvan de ontwikkeling beschreven wordt. En nu is hij bijna wereldkampioen. Hij leidt het toernooi bij het ingaan van de laatste ronde. Botwinnik moet winnen om zijn wereldtitel te kunnen continueren. Maar Gijs komt die laatste ronde niet opdraven. Hij verdwijnt van de aardbodem. Althans dat denken de aanwezigen op het toernooi. Hij smeert hem echter naar Cuba, waar hij een anoniem en vrij bestaan leidt, niet op de hoogte van wat zich verder heeft afgespeeld in het toernooi (Botwinnik verloor in de laatste ronde dus Gijs was wereldkampioen geworden, zonder het zelf te weten). Er is een dame in het spel, zoals wel vaker bij het schaken, Sarah, een onbereikbare jeugdvriendin, die trouwt met een adelborst en ongelukkig wordt, en die hij, als bij toeval, op Cuba weer ontmoet. De jeugdliefde lijkt weer op te bloeien, maar zij ‘ Er is een dame in het spel, zoals wel vaker bij het schaken’ Het gehele zettenverloop: Jan Hein Donner - Dragoljub Velimirovic Capablanca Memorial 8th Havana CUB (3), 02.1971 1.d2-d4 Pg8-f6 2. c2-c4 c7-c5 3. 54 HWP Haarlem Jaarboek 2023/2024 voor de tegenstander – ongetwijfeld samenhangend met de onderdrukte angst – speelt mij voor de zoveelste maal parten.“ Hij komt geheel verloren te staan, ziet allerlei varianten voor zwart om te winnen, waarop hij na de 17de zet van zwart verzucht: “Het is opvallend dat de doffe berusting der wanhoop de objectieve blik aanzienlijk meer scherpt dan de roes der overwinning. Misschien is dit wel het moeilijkste in het schaakspel: objectief blijven als je weet dat je gewonnen staat.” Donner begint een geweldige koningswandel. Een mooi voorbeeld van een winnende wandelkoning. Terug naar Krol. In zijn verhaal hebben we dus niet Donner maar Gijs Kaasschieter als (anti) moet weer terug naar Holland. Hij laat haar gaan, als een dame offer. Later schrijft ze hem dat ze de boot naar Havanna, naar Gijs dus, zal nemen. Op het einde van het boek ontmoet hij weer zijn liefhebbende ouders, die geheel niet verwijtend zijn naar zijn toch wel wat merkwaardige gedrag. Ze hebben een conversatie over het belang van onsterfelijke partijen. Eens zei Sarah tegen hem dat ze geen zin had om schaken te leren omdat: “honderd schaakkampioenen zijn niet zoveel waard als een onsterfelijke partij.” Gijs heeft dat onthouden en is zich bewust dat hij nog geen onsterfelijke partij heeft geproduceerd. De laatste zin van de novelle luidt dan ook: “Ik zoek een Kieseritsky”. Gijs verwijst hierbij naar de
zich er later over gebogen (is imiteren juridisch correct?) maar er geen oordeel aan verbonden. Afkijken, spieken, kopiëren, imiteren, nadoen dat mag gewoon allemaal bij schaken! Met een juridisch stempel. De eerste 13 zetten (analyse van Tim Krabbe): Geller - Panno, Keres - Najdorf en Spassky - Pilnik 1.e2-e4, c7-c5 2.Pg1-f3, d7-d6 3.d2-d4, c5xd4 4.Pf3xd4, Pg8-f6 5.Pb1-c3, a7-a6 6.Lc1-g5, e7-e6 7.f2-f4 Toen vrij nieuw; Dd1-f3 was gebruikelijk. 7...Lf8-e7 8.Dd1-f3, h7-h6 9.Lg5-h4, g7-g5 Het voorbereide nieuwtje, de ‘Argentijnse Variant’. 10.f4xg5 Pf6-d7 11.Pd4xe6 Voor de hand liggend, en natuurlijk voorzien door de Argentijnen. 11...f7xe6 12.Df3-h5+ Ke8-f8 (zie diagram) e5 kan handhaven; een ondersteunend paard op c6 of d7 kan geslagen worden. Panno verloor snel na 15.O-O+, Kf8-e7 16. Lg3xe5, Dd8-b6+ 17.Kg1-h1 d6xe5 18.Dh4-f7+, Ke7-d6 19. Ta1-d1+, Db7-d4 20.Td1xd4+ enz. onsterfelijke partij Anderssen - Kieseritsky (1851). Hij weet dat dat hij een tegenstander nodig heeft om een onsterfelijke partij te creëren om zo zelf onsterfelijk te worden. Lionel Kieseritsky werd als slachtoffer ook onsterfelijk. Een geweldige verliezer is nodig om een onsterfelijke partij te spelen. Lionel Kieseritsky Terug naar de werkelijkheid van dat interzonale toernooi in Göteborg. Er gebeurde nog iets bijzonders. Tim Krabbe vertelt erover op zijn website. Hij noemt het een van de mooiste waargebeurde schaakverhalen. Genoeg reden dus om dat hier voor u op te dissen. Er waren in dat toernooi drie Russen (Geller, Keres en de piepjonge Spassky) en drie Argentijnen (Panno, Najdorf en Pilnik) die tegelijkertijd tegen elkaar moesten. Wat een toeval. De Argentijnen, allen met zwart, nog meer toeval, hadden een nieuwtje (9… g7-g5) voorbereid in een variant van het Siciliaans. De theoretische discussie werd live op de velden uitgevoerd, waarbij de zes deelnemers bij elkaar konden kijken. Geller had als eerste de weerlegging te pakken (13. Lb5!). Keres volgde Geller en Spasski volgde Keres. Juristen hebben Toen Najdorf en Pilnik dat zagen, kozen ze een andere weg: 13...Kf8-g7 14.O-O, Pd7-e5 15.Lh4-g3, Pe5-g6 16.g5xh6+, Th8xh6 17.Tf1-f7+, Kg7xf7 18.Dh5xh6, a6xb5 19.Ta1-f1+, Kf7-e8 20.Dh5xg6+, Ke8-d7 21.Tf1-f7, Pb8-c6 22.Pc3-d5, Ta8xa2 Beter is e6xd5, maar wit wint toch met 23.Dg6xd6+ Kd7-e8 24.Dd6-g6. Keres speelde nu 23.h2-h4, en na Dd8-h8 24.Pd5xe7 Pc6xe7 25.Dg6-g5 gaf Najdorf het op. Spassky deed 23.h2-h3 met hetzelfde vervolg, maar Pilnik speelde na 25.Dg5 nog door: 25...Ta2-a1+ 26.Kg1-h2 Dh8-d8 27.Dg5xb5+, Kd7-c7 28.Db5-c5+ Kc7-b8 29.Lg3xd6+ en wit won snel. Later werd Lb5 van Tim Krabbe’s held Geller weer verworpen. Zie zijn website waarom dat zo is. Het was uiteraard een spieken van jewelste. Geller had als eerste 11. Pd4xe6 gespeeld, en Keres en Spassky wachtten tot hij de weg zou hebben gewezen. De altijd vrolijke Najdorf stond samen met Pilnik bij Gellers bord te kijken, en zei: ‘Dit hebben we allemaal geanalyseerd, je staat verloren.’ Toen speelde Geller 13.Lf1-b5! - aan het bord vond hij in zijn eentje wat de Argentijnen bij hun analyses was ontgaan. 13... Pd7-e5 De loper is onkwetsbaar wegens 0-0! met schaak. 14.Lh4-g3, Le7xg5 De pointe van Lb5 is dat zwart geen paard op Zo leidde de verbeelding van Gerrit Krol naar Donners lieve pionnetje op a5, de beroemde verliezer Lionel Kieseritsky en vervolgens naar de driedubbele spiekpartij tussen een trio Russische en Argentijnse schakers. Overigens zocht ik naar schaakpartijen van Gerrit Krol, maar die kon ik nergens vinden. Het was zo mooi geweest als hij zelf een onsterfelijke partij had gespeeld als Kieseritsky of desnoods als Anderssen. Gerrit Krol, 2002, Een schaaknovelle, Em. Querido’s Uitgeverij, Amsterdam. J.H. Donner, 1988, de Koning, Schaakstukken, Uitgeverij Bert Bakker. En: https://timkr.home.xs4all.nl/ admag/lb5.htm HWP Haarlem Jaarboek 2023/2024 55
SCHAAKVERLEDEN 1987 2024 Berend van Maassen: sterk in eindspel (aldus Klaas Steijn) 23 januari 1987 Het is eind jaren 60 van de vorige eeuw toen ik mij serieus begon te verdiepen in het schaakspel. Tekst Berend van Maassen Natuurlijk speelde ik daarvoor, in huiselijke kring, schaak met mijn vader, opa en oma, een tante, vrienden en bekenden. Buiten de deur, veelal op het zonnige strand van Wijk aan Zee en dan met name bij De Instuif, alwaar veel jongeren aanwezig waren die licht verdovende middelen, zoals bier, tot zich namen om het nuttige met het aangename te verenigen. Hippies noemde men deze jongeren. In 1970 meldde ik mij aan bij schaakclub Weenink. Om het Hoogovens Schaaktoernooi te mogen bezoeken kreeg ik van de toenmalige voorzitter Jan Muijen een briefje met stempel en handtekening hetgeen mij toegang verschafte tot hotel Kennemerduin, alwaar in de kelder van het hotel geweldige feesten werden gehouden. Schaken bleek echt mijn sport. In 1973 verhuisde ik van Weenink naar schaakclub Excelsior in Heemskerk, alwaar ik in 1986 de voorzittershamer kreeg overhandigd. Mijn eerste Hoogovens Schaaktoernooi was in 1981 en ik mocht aantreden in groep 6. De komst van een pasgeborene op 14 januari 1981 was toen voor mij op dat moment geen belemmering voor deelname (jeugdige onbezonnenheid). In 1982 speelde ik in groep 5, 1983 en 1984 in groep 4, 1985 in groep 3 en in 1986 in groep 2. Het systeem, dat toen gehanteerd werd, was dat je op basis van resultaat kon promoveren of degraderen. Mijn resultaat in groep 2 was een derde plaats, maar omdat de nummer twee Erwin Hoogenes, in 1987 verstek liet gaan, mocht ik van hoofdarbiter Roel de Lange meedoen in groep 1. Saillant detail, in groep 2 speelde ik tegen Catharinus Mulder uit Leeuwarden. Catharinus was al ‘ Klaas Steijn zat blijkbaar om een partij verlegen voor zijn rubriek in de krant’ 56 HWP Haarlem Jaarboek 2023/2024 zeker van de eerste plaats en ik kon nog wel een halfje gebruiken voor de derde plek, Friezen onder elkaar. Enfin, in de eerste ronde mocht ik het wit opnemen tegen A. Martinez uit Den Helder. Na 29 zetten mocht ik opgeven. Kon gebeuren, was niet erg, nieuwe ronde, nieuwe kansen! In ronde 2 was mijn tegenstander niemand minder dan Bert Meester, afkomstig uit Hoorn, en zoals Klaas Steijn hem noemde “Topspeler van Groene Zes”. Mij niet geheel bewust van Bert zijn kwaliteiten, ging ik onbevreesd Berend toen de strijd aan. Immers in groep 1 had ik niets te verliezen. Het speeltempo was toen 40 zetten in 2½ uur en daarna weer 1 uur bedenktijd voor de volgende 20 zetten. Afbreken behoorde ook nog tot de mogelijkheden en de computer had zijn intrede nog niet gedaan. Wanneer ik nu een Engine op deze partij loslaat, speelde ik – met wit - de opening nog wel vrij aardig. Het ging pas echt fout bij zet 24 alwaar ik een zet als h2-h4 dacht te moeten spelen. Met de kennis van nu een onbegrijpelijke gedachte, immers alle zwarte stukken stonden op de koningsvleugel Berend nu FOTO: FRITS AGTERDENBOSCH
terwijl een groot deel van mijn stukken op de damevleugel waren gepositioneerd. Bert daarentegen vergat de partij definitief te beslissen door op zet 33 h5-h4 te spelen in plaats van het verplichte Pd7-f6, waarna het voordeel van zwart, zijnde -6,71 als sneeuw voor de zon verdween en deze was veranderd in 0,00. Op zet 56 was het voordeel van wit +32 De partij: 1.d2-d4 Pg8-f6 2.c2-c4 e7-e6 3.Pb1-c3 Lf8-b4 4.a2-a3 Lb4xc3+ 5.b2xc3 b7-b6 6.f2-f3 Pf6-h5 7.Pg1-h3 d7-d5 8.Lc1-g5 f7-f6 9.Lg5-h4 g7-g6 10.e2-e4 0-0 11.Lf1-d3 Dd8-e8 12.g2-g4 Ph5-g7 13.0-0 d5xc4 14.Ld3xc4 Lc8-a6 15.Dd1-e2 La6xc4 16.De2xc4 De8-c6 17.Dc4-b3 Kg8-h8 18.Lh4-g3 Pb8-d7 19.Ph3-f4 Ta8-e8 20.Pf4-d3 e6-e5 21.Ta1-c1 Dc6-d6 22.Tf1-d1 a7-a5 23.Kg1-g2 Dd6-e7 24.h2-h4 h7-h5 25.Pd3-f2 f6-f5 26.e4xf5 g6xf5 27.g4xf5 Pg7xf5 28.Td1-g1 Pf5-e3+ 29.Kg2-h3 Tf8xf3 30.Pf2-e4 Te8-g8 31.Pe4-g5 Tg8xg5 32.h4xg5 De7xg5 33.Db3-e6 (diagram zie artikel Klaas Steijn) h5-h4 [33... Pd7-f6 34.De6xe5 Dg5-g7 35.Tc1-e1 Dg7-d7+ 36.Kh3-h2 Pe3-g4+ en zwart wint] 34.De6-e8+ Vanaf dat moment laat ik het commentaar over aan niemand minder dan Klaas Steijn, die de partij gaandeweg de middag had gevolgd en blijkbaar om een partij verlegen zat voor zijn rubriek in de krant. Klaas sprak mij na afloop van de partij aan of hij onze partij mocht beoordelen op publicatiewaardigheid en om deze vervolgens te publiceren. Euforisch met de overwinning en het feit dat deze partij gepubliceerd zou worden toog ik huiswaarts om mij voor te bereiden op de derde partij tegen M. Rijnbergen uit Haarlem. Na 19 zetten remise. Anderhalve punt uit drie wedstrijden, het kon niet op (dacht ik) Ronde 4, 5, 6, 7 en 8 verloren tegen respectievelijk Erica Belle, Peter Hölscher, Wim Boom, P. Kuiper en Theo de Vries. In ronde 9 kwam ik Catharinus weer tegen en ik was al zeker van degradatie en Catharinus kon wel een punt gebruiken om zich te handhaven, Friezen onder elkaar!! 57
SCHAAKVERLEDEN Spelen tegen een schaaklegende Voor een modale amateurschaker is altijd een van de hoogtepunten van zijn of haar carrière om de strijd aan te binden tegen een echte topschaker. Tekst Harry Lips Een IM, GM, een super-GM of zelfs een echte schaaklegende: iemand die bekend is bij iedere schaakliefhebber, over wie beroemde verhalen de ronde doen, iemand die legendarische partijen heeft gespeeld. Het mooiste is dan als je als simpele amateur ook nog een remise of zelfs een vol punt in de wacht sleept. En dan liefst niet in een simultaan, een losse partij of in een vluggertje, maar in een serieuze toernooipartij. Ook ik koester zo mijn herinneringen aan dat soort hoogtepunten, maar zelden voldoen ze aan alle voorwaarden: Ja, remises tegen Euwe en Kortsnoj, maar dat was in een simultaan. In een snelschaaktoernooi gespeeld tegen Najdorf, maar ja, snelschaak en wel verloren. Paul van der Sterren eens compleet overspeeld en daarna tot mijn grote teleurstelling pat gezet, maar dat was in een rapidtoernooi en Paul was toen nog maar IM. Een plusremise tegen Friso Nijboer in een AKN-toernooi, maar Friso was toen nog geen GM. En nog wat remises tegen IM’s, maar nog nooit van een titelhouder gewonnen. Een schaakgebeurtenis in mijn leven voldoet aan bijna alle voorwaarden, op die ene (het volle punt) na. Het was 50 jaar geleden, in de zomer van 1974. Als jong en fanatiek schaker ging ik met schaakvrienden op stap langs de zomertoernooien in het buitenland. Eerst begin juli het roemruchte toernooi van Bagneux bij Parijs. De slotronde viel samen met de WK-finale Duitsland-Nederland. Een lege speelzaal en een volle analyseruimte waar vrijwel alle schakers (niet alleen de talrijke Duitsers en Nederlanders) gebiologeerd naar een TV-schermpje loerden. En daarna het Meisterturnier in het Zwitserse Biel, iets kleiner dan Bagneux, maar wel sterker bezet met veel IM’s en GM’s. Veel Joegoslaven (heel sterk, maar aan het einde van het toernooi minder scherp door tegen Richard Reti, en was derde achter Aljechin en Rubinstein in het beroemde toernooi van Baden-Baden in 1925. Ook won hij als een van de weinigen een partij tegen wereldkampioen Capablanca, overigens na een openingsfout van de laatste, waar een clubschaker zich voor zou schamen. Twee beroemde, scherpe en nog altijd veel gespeelde openingssystemen zijn naar hem vernoemd: de Sämisch-varianten in het Nimzoen het Konings-Indisch. Hij was berucht als snelschaker en gebruikte die kwaliteit in norhet ging hem om het spel, het bedenken van de beste zetten. Het enige moment dat hij er nog echt voor ging, was als hij moest aantreden tegen een vertegenwoordiger van het langharig werkschuw tuig, dat rond 1970 oprukte. Fritz had het niet zo op die langharige jongeren en dan perste hij er nog wel 40 goede zetten binnen twee en half uur bedenktijd uit. In de vierde ronde van het Meisterturnier gebeurde het dan: Lips-Sämisch stond op het programma. Ik was vereerd tegen ‘ Grootmeester Fritz (Friedrich) Sämisch had zijn glorietijd in de roaring twenties’ overmatig snelschaken om geld en drankmisbruik), maar ook een groepje oude Duitssprekende schaakmeesters, waaronder een speciaal geval: Grootmeester Fritz (Friedrich) Sämisch. Geboren in de 19de eeuw (1896), had hij zijn glorietijd in de roaring twenties: de twintiger jaren van de twintigste eeuw. Hij behoorde toen tot de topspelers en won o.a. in 1921 een toernooi in Wenen, in 1922 een match 58 HWP Haarlem Jaarboek 2023/2024 male partijen door regelmatig in hoge tijdnood te komen en dan razendsnel winnende zettenreeksen uit te voeren. In die zomer van 1974, op zijn 77ste, was er van die vaardigheid niet veel meer over, zijn langzame spel was echter wel gebleven. In een grootmeestertoernooi 5 jaar eerder had hij alle 15 partijen door tijdsoverschrijding verloren, soms al voor de 20ste zet. Dat deed de oude man niet veel, deze schaaklegende te mogen spelen en had goede hoop een keer van een echte, zij het wat verlepte, grootmeester te gaan winnen. Er was een probleem: ik had haar tot op de schouders en Fritz zou tegen mij dus wel eens extra zijn best kunnen doen. De partij begon: we schudden handen en ik meende al een afkeurende blik in de kraaloogjes van de oude meester te ontwaren. Hij speelde een Neo-Steinitz va
riant in het Spaans, fianchetteerde zijn koningsloper en nam een oerdegelijke maar wat passieve opstelling in. Wit staat wat prettiger en kan het best nog wat ruimte winnen met 15. a4 of 15. h4. In mijn jeugdig enthousiasme (ik was 21) wilde ik hem meteen naar de strot vliegen en speelde 15. Ph2?! 0-0 16. f4? Slecht gerekend. De oude meester kwam na lang nadenken met het logische 16...c6 best voor wit was nu geweest 17. fxe5 fxe5 (Na 17...cxd5? 18. exd5 Pc7 19. e6 wint wit het stuk met voordeel terug) 18. dxe5 Pxe5 19. Pf4 De7 met iets makkelijker spel voor zwart, maar ik verzon 17. f5?! en nu had zwart met 17.... gxf5 18. exf5 cxd5 19. fxe6 Lxe6 20. Pg4 f5 in het voordeel kunnen komen. Wit wint met 21. Pe3 de pion wel terug, maar zwart houdt een machtig pionnencentrum. Sämisch speelde echter 17...cxd5 en na 18. fxe6 Lxe6 19. exd5 Ld7 20. dxe5 dxe5 was een moeilijke ongebalanceerde stelling met ongeveer gelijke kansen ontstaan. Beide partijen speelden wat aarzelend verder en mijn tijd raakte bijna op. Sämisch speelde nog steeds of hij alle tijd had, terwijl zijn vlag zo rond zet 30 al aardig omhoog begon te kruipen (voor de jongeren onder ons: In vroeger tijden speelde men met analoge klokken, bij voorkeur van het merk Garde, waarbij beide uurwerken voorzien waren van een rood fliepje (de zgn. vlag), dat door de grote wijzer van de klok omhoog werd geduwd, zodra die naar de 12 toe liep. Bij het bereiken van de 12 “viel de vlag” en werd geconstateerd of het vereiste aantal zetten bereikt was (bij dit toernooi 40 zetten in 2,5 uur)). Na wegzetten van Pd5 kan zwart met voordeel op f4 slaan. Ik begon te begrijpen dat er iets mis was gegaan, maar ik had er nog steeds wel vertrouwen in, omdat de oude baas al heel veel tijd had verbruikt en zich daar nauwelijks van bewust leek. Het Zou ik dan toch gaan winnen doordat de oude meester nietsvermoedend de tijd zou overschrijden? Dat was mijn eer te na, ik wilde “echt” winnen en ik begon opzichtig naar het uurwerk te kijken in de hoop dat mijn tegenstander dit zou opmerken en sneller zou gaan zetten. Of dit geholpen heeft, weet ik niet, maar feit is dat we beiden de 40 zetten binnen de vastgestelde tijd haalden. Vijf uur gespeeld, tijd om een hapje te eten en de partij af te breken. Hierbij schrijft een speler zijn volgende zet op een briefje, dat in een envelop gaat, die door zijn tegenstander is beschreven met de namen van de spelers en de stand in de partij. Bij de voorzetting wordt de stelling weer opgezet, de zet uit de envelop gehaald en speelt men verder tot de volgende tijdcontrole (16 zetten in een uur). Ook dit merkwaardige verschijnsel is thans geheel in onbruik geraakt. Partijen worden nu tot het bittere eind doorgespeeld, omdat bij een onderbreking de spelers alleen maar even een engine hoeven te raadplegen om de juiste zetten voor het vervolg te vinden. Maar dit was 1974, computers bestonden, maar waren zeldzaam en werden alleen voor serieuze zaken gebruikt (geld verdienen, oorlog voeren, mensen naar de maan sturen), niet voor iets onzinnigs als spelletjes doen, dus schaken konden ze niet. In dit toernooi werden de afgebroken partijen de volgende ochtend voortgezet en in de tussentijd konden de spelers, eventueel met hulp van vrienden of secondanten de stelling analyseren. Sämisch zou ongetwijfeld geholpen worden door de clan van oude Duitse meesters, ik moest het doen met mijn schaakvrienden, die echter ‘s avonds graag ook een kaartje legden en een of meer biertjes dronken. De envelop en het briefje met de afgegeven zet heb ik als souvenir bewaard. Ze kwamen na enig zoeken weer boven water De volgende ochtend ging het verder, vanuit de volgende stelling. Wit staat beter, zijn loper is beter, pion e5 is een doelwit en hij kan werken met zetten als b3-b4 en h3-h4. Zwarts moet proberen zijn pionnenmeerderheid op de koningsvleugel in beweging te krijgen, maar dat vergroot de veiligheid van zijn koning niet. Mijn afgegeven zet Dit was het moment geweest om eeuwige roem te verwerven. Was ik nu maar kalm gebleven, dan had ik wel 46. h4! gespeeld. Na het gedwongen 46. ...gxh4 kan wit op meerdere manieren winnen. Het prozaïsche 47. Dg4 is goed, maar veel overtuigender is 47. Txf4! exf4 48. Dxf4+ Kg6 (of 48.....Kh5 49. Df5+ Kh6 50 Ld2+ en wit wint) 49. Dg4+ Kh6 50. Te6+ Txe6 51. Lxg7 mat. Het mooist is de fantastische enginevariant 47. g4!! hxg3 ep 48. Kg2!! Da2+ 49. Kf3! Df2+ 50. Kg4 en de witte koning helpt mee om zwart mat te zetten. In plaats daarvan verlieten alle goede geesten mij en vergreep ik mij aan de pion op e5: 46. Lxe5?? Txe5 47. Txe5 Txe5 48. Txe5 Da1+ 49. Kh2 Dxe5 en teleurgesteld gaf ik op. Wel gespeeld, maar niet gewonnen tegen deze schaaklegende! HWP Haarlem Jaarboek 2023/2024 59 41. Tde2 is prima, maar tijdens de analyse kwam ik eigenlijk niet verder en ik vreesde de plannen die de Duitse meesterbrigade wel zou vinden. Maar wat bleek? Ook Sämisch wist het niet zo goed en ik kon mijn stelling verbeteren. Met 45. Te4!? sneed ik de terugweg naar de damevleugel voor mijn dame af en de oude grootmeester kon het niet laten en stortte zich met 45...Da3? op mijn damevleugelpionnen.
SCHAAKVERLEDEN De jonge Jan Seeleman In onze serie over het schaakverleden van Jan Seeleman volgden wij in het vorige jaarboek Jan in een partij tegen Tim Krabbé. Dit keer analyseren wij beknopt een partij van Jan uit 1969 tegen Cor van Wijgerden (1950) die later heel bekend werd met zijn ‘stappenmethode’ voor de jeugd. Tekst Bas en Adrie In de jaren tachtig maakte Cor veel stencils met opgaven voor de jeugd- en damestop van Nederland (hij was bondscoach van de KNSB). De vraag naar dergelijke stencils op lager niveau werd alsmaar groter en zo ontstond het plan om een methode te ontwikkelen om schaken te leren. Tegelijkertijd wilde de KNSB graag een alternatief voor ‘Juniorenschaak’ van Berry Withuis. De een-opeen benadering waarvan Berry’s boek uitgaat, kwam door gebrek aan mankracht onvoldoende uit de verf. De ervaren trainers Rob Brunia en Herman Grooten waren Cor van Wijgerden bereid te helpen. Zo werd een verantwoorde leermethode ontwikkeld die goed aansluit bij de ontwikkeling van kinderen (en van volwassen beginners!). Bron: www.stappenmethode.nl/ nl/geschiedenis In 1969 speelde onze Jan mee met het Open Nederlands kampioenschap. Tussen bekende jongens als Jan Timman, Rob Hartoch, Theo van Scheltinga, Bart Stam, Hans Ree, Bert Enklaar mocht onze Jan in de tweede ronde tegen genoemde Cor van Wijgerden spelen. Cor van Wijgerden – Jan Seeleman NED-chT Netherlands, 1969 1.e2-e4 c7-c5 2.Pg1-f3 d7-d6 Jan Seeleman 3.d2-d4 c5xd4 4.Pf3xd4 Pg8-f6 5.Pb1-c3 a7-a6 6.f2-f4 Dd8-c7 7.Lf1-d3 e7-e6 8.Lc1-e3 Pb8-c6 9.Pd4xc6 b7xc6 10.0-0 Lf8-e7 11.Dd1-f3 0-0 12.g2-g4 e6-e5 Tot dusverre volgden de jongeheren de partij Browne-Kurajica uit 1968, maar hier wijkt Jan af. Kurajica speelde 12 … - Pf6-d7 ‘ Zo werd een verantwoorde leermethode ontwikkeld die goed aansluit bij de ontwikkeling van kinderen’ 60 HWP Haarlem Jaarboek 2023/2024
Vijf vragen aan Roel Faber en wist de partij na 41 zetten te winnen. Volgens de engine is het door Jan gespeelde zelf ietsje beter. 13.f4-f5 d6-d5 14.g4-g5 d5-d4 15.g5xf6 Le7xf6 16.Le3-d2 d4xc3 17.Ld2xc3 a6-a5 18.Ta1-d1 Lc8-a6 19.Ld3xa6 Ta8xa6 20.Td1-d3 Ta6-a8 21.Tf1-d1 Tf8-d8 22.Kg1-f1 Kg8-f8 23.Kf1-e2 Kf8-e8 24.Df3-e3 Ta8-b8 25.De3-c5 Tb8-b5 26.Dc5-c4 Td8-d4 27.Lc3xd4 e5xd4 28.Td3-h3 h7-h6 29.b2-b3 Dc7-b6 30.Ke2-f3 Tb5-c5 31.Dc4-e2 Db6-b4 32.Kf3-g4 Db4-a3 Vertel iets over je sociale status; gezinssituatie, woonsituatie, e.d. Ik ben inmiddels al ruim vier jaar samen met mijn vriendin, die ik in Delft tijdens onze studie heb leren kennen. Toen we besloten te gaan samenwonen, hebben we een soort halve cirkel om Den Haag - waar we allebei werken - heen getrokken en zijn gaan zoeken naar huurwoningen in leuke steden. We kwamen toen een project tegen in Haarlem waar we enthousiast over waren en zijn toen hierheen verhuisd. Voor mij is het overigens bekend terrein, want ik ben in Haarlem opgegroeid. Inmiddels zijn we net weer verhuisd naar onze eerste koopwoning, weer in Haarlem. Voorlopig ga ik dus niet meer weg! 33.c2-c4 33. c2-c3 is slimmer. Na 33 … - d4xc3 volgt 34. De2-a6 en daarna 35. Th3-d3. Na 33. … - Tc5xc3 komt 34. Th3xc3 – d4xc3 en weer het vreselijke 35.De2-a6. Op andere zetten dan 33 … - d4xc3 volgt simpel 34. c2xd3. Vermoedelijk heeft Cor Da6 gemist. 33. … a5-a4 34.De2-d2 a4xb3 35.a2xb3 Da3-a8 36.Dd2-b4 Lf6-e7 37.Td1xd4 Tc5-e5 Tot dusverre een potje waarin wit kansen had en nog steeds beter staat. Maar na zijn hele slechte 38e plots uit en wint onze Jan. zet is het Wat doe je / deed je in je werkzame leven? Ik werk als onderzoeker op het gebied van mobiliteit en reisgedrag bij het Kennisinstituut voor Mobiliteitsbeleid, bij het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat. Daar doe ik breed onderzoek naar alles wat mensen beweegt, van fiets tot vliegtuig: hoe komen reizigers tot bepaalde keuzes, en hoe kunnen die keuzes worden beïnvloed? Van belang voor ons werk is dat beleidsmedewerkers echt iets met onze informatie kunnen. Naast mijn werk ben ik bezig met een proefschrift aan de TU Delft, waarvoor ik een academische verdiepingsslag maak op de onderzoeken die ik voor het Ministerie heb gedaan. Wat zijn naast het schaken jouw andere interesses, liefhebberijen en/of hobby’s? Ik ben een groot liefhebber van sport, zowel het zelf beoefenen als het kijken naar profsport. Ik heb, sinds ik ben begonnen met mijn studie, veel sporten gedaan: roeien, wielrennen, squash, krachtsport, tennis, klimmen, en zwemmen heb ik allemaal wel enige tijd beoefend. Inmiddels ben ik vooral aan het hardlopen en kijk ik voorzichtig uit naar deelname aan de halve marathon van Haarlem in September. De sport die ik het meeste volg is zonder twijfel wielrennen: zeker voor de Monumenten trek ik vaak een hele dag ‘bankhangen’ uit. Ik kijk daarnaast enorm uit naar de Olympische Spelen. Daar kijk ik vooral graag naar de minder bekende sporten, waarvoor je normaal het hele internet af moet struinen om er maar een glimp van op te kunnen vangen. Tijdens de Spelen wordt zo’n sport opeens op primetime uitgezonden bij de NOS. Wat is je favoriete muziek, boek, film, museum of iets dergelijks? Dat is een lastige vraag, zeker met zo veel categorieën. Bovendien is mijn smaak vaak nog wel aan enige ontwikkeling onderhevig, dus dit is niet meer dan een momentopname. De afgelopen jaren keer ik vaak terug naar de eerste helft van het boek The making of the Atomic Bomb van Richard Rhodes, waarin je helemaal wordt meegezogen in de razendsnelle ontwikkelingen van de atoomwetenschap in de eerste helft van de 20e eeuw. Qua musea ben ik enorm liefhebber van twee verzamelingen kunstwerken in Rome: de marmerbeelden van Bernini in de Galleria Borghese en de fresco’s van Rafael in de Vaticaanse Musea. Oh ja, de favoriete film nog! The prestige, van Christopher Nolan. Vertel nog iets bijzonders over jezelf Wellicht is het voor de lezer leuk om te weten dat ik al op zeer jonge leeftijd bij HWP heb gespeeld. Ik was destijds deel van de eerste lichting jeugdleden omdat ik vrienden was met de zoon van Chris Rensink, die ik nu dus nog steeds op de club tegenkom. Ik ben dus weliswaar ‘nieuw’ op de club, maar al heel lang lid. Helaas heb ik zelf geen foto’s teruggevonden uit die tijd, maar wellicht dat er in het archief van Frank (toen al jeugdleider!) nog een fotootje te vinden is. Ook rond mijn achttiende ben ik trouwens anderhalf jaar lid geweest, en ook van die periode ken ik nog een aantal leden! Deze keer hoop ik trouwens langer te blijven. 38.Db4-a4 Te5-a5 De dame kan nergens meer heen. 0-1 ‘ Ik heb al op zeer jonge leeftijd bij HWP gespeeld’ HWP Haarlem Jaarboek 2023/2024 61
VARIA namelijk in Oekraïne en Rusland gespeeld, De oorlog in Oekraïne zal zeker niet bijdragen aan een klimaat voor het organiseren van internationale toernooien, voor zover daar voor de oorlog al sprake van was. Wij schakers realiseren ons waarschijnlijk niet hoezeer wij bevoorrecht zijn met de positie die ons mooie spel heeft verworven. Wij hebben schaakclubs, toernooien, boeken, magazines, databases, software online platforms, et cetera. Vanuit die bevoorrechte positie hebben wij misschien ook een verantwoordelijkheid voor andere, minder bekende, spellen. Met dit artikel probeer ik de kans op het voortbestaan van Lasca wat te vergroten. Misschien leest een van onze kinderen over vijftig jaar nog eens dit jaarboek en wordt Lasca dan weer een beetje aan de vergetelheid onttrokken. Ik ben van plan om ieder jaar een artikel over een minder bekend, of met uitsterven bedreigd, spel te schrijven. Het verzamelen en bestuderen van deze spellen is voor mij in een paar jaar namelijk een beetje een uit de hand gelopen hobby geworden. Lasca Tijdens de corona-jaren ben ik erachter gekomen dat er naast het schaakspel nog andere spellen bestaan die het waard zijn om te bestuderen en te spelen. Tekst Allard Ligteringen Natuurlijk had ik daar altijd al wel een vermoeden van, en ik heb backgammon lang geleden zelfs wel een beetje bestudeerd. Het was echter in deze periode van lockdowns en avondklokken dat ik voor het eerst serieus een ander spel dan schaken ben gaan bestuderen. Dat spel heet Lasca (soms ook geschreven als Laska). Lasca is bedacht en ontwikkeld door de tweede wereldkampioen schaken Emanuel Lasker. U zult zeer waarschijnlijk nog nooit van dit spel hebben gehoord. Lasca is op dit moment inderdaad een spel dat ernstig met uitsterven wordt bedreigd. Volgens de enige echt goede tekst die ik over Lasca heb gevonden (in deel 2 van de 3-delige Lasker biografie, van harte aanbevolen), werd het spel recent nog voorLasca is dus bedacht door Emanuel Lasker. Hij was waarschijnlijk de grootste bordspellen fanaat (wij zouden nu zeggen Boardgame Geek) die ooit heeft bestaan. Hij was de langst regerende wereldkampioen schaken en hij hield zich ook fanatiek bezig met o.a. Bridge, Go, Dammen en Molenspel. Lasca is door hem afgeleid van een Russisch spel met de naam Bashni. Lasker heeft enkele regels veranderd of toegevoegd en het speelbord aangepast van 8x8 naar 7x7, met 25 witte velden waarop wordt gespeeld en 24 zwarte velden. Beide partijen (wit en zwart) beschikken over 11 schijven die in de beginstelling op de onderste drie rijen staan opgesteld. Lasker heeft gekozen voor het afwijkende bordformaat om zetherhalingen in hoeken tegen te gaan. Remises zijn in Lasca wel mogelijk, maar vrij zeldzaam. Het grote verschil tussen Bashni en Lasca enerzijds en dammen anderzijds, is dat geslagen stukken niet van het bord worden verwijderd, maar onder het slaande stuk als gevangen worden meegevoerd. Zo ontstaan kolommen van schijven. De bovenste schijf bepaalt welke speler de kolom beheerst. Iedere speler houdt dus altijd 11 schijven in het spel, al kan hij de controle over sommige schijven wel (tijdelijk) kwijtraken. Gevangengenomen schijven kunnen weer worden bevrijd door de bovenste schijf of schijven van een vijandelijke kolom te slaan. Lasker had zelf een voorkeur voor een notatie waarbij de velden met nummers worden aangeduid (zoals bij dammen gebruikelijk is). Zelf geef ik de voorkeur aan een notatie die lijkt op de schaaknotatie, waarbij de veldcoördinaten van het bovenstaande diagram worden gebruikt. Bij gewone verplaatsingen wordt een streepje gebruikt (bijvoorbeeld c3-d4). Bij slaan wordt het vertrekveld en het veld waarop het slaande stuk eindigt genoteerd met een x (bijvoorbeeld e3xc5). Een promotie wordt aangeduid met een * (bijvoorbeeld e3xe7*). Om Lasca te kunnen spelen heb je uiteraard een bord en stukken nodig. Het afwijkende (7x7) formaat van het speelbord levert hier al een probleem op. Lasker heeft in de jaren twintig van de vorige eeuw veel tijd gestoken in de promotie van het spel en het werd in warenhuizen en speciaalzaken verkocht in kartonnen dozen met een opvouwbaar speelbord. Ergens ligt op een zolder nog een spel in puntgave staat (in 1922 door overgrootvader van Sinterklaas gekregen, nooit meegespeeld) te ‘ Hij was de langst regerende wereldkampioen schaken en hij hield zich ook fanatiek bezig met o.a. Bridge, Go, Dammen en Molenspel’ 62 HWP Haarlem Jaarboek 2023/2024
wachten om aan mijn collectie te worden toegevoegd. Voor het bord is echter een eenvoudige oplossing. Koop een oprolbaar schaakbord, knip de a-lijn en de achtste rij eraf, en je hebt een zeer bruikbaar Lasca-bord. Voor wie liever een mooi houten bord zou willen hebben, heb ik een adresje in Griekenland, waar ze op bestelling een prachtig Lasca-bord maken. De schijven vergen wat meer moeite. Zoals beschreven, zijn er naast witte en zwarte schijven ook rode en groene schijven nodig. Inmiddels ben ik zonder twijfel de meest ervaren damschijven schilder van Nederland. Dit rustgevende klusje zorgde voor afleiding tijdens de corona-jaren. Als aanmoediging geef ik een set ambachtelijk handgeschilderde Lasca-schijven aan de eerste drie geïnteresseerden. verschenen schaakbiografie: “Het genie Henri Baudet” kan ik van harte aanbevelen. Het korte stukje tekst over Lasca is echter lachwekkend slecht. Zelfs de regels van het spel worden niet correct weergegeven, wat maar weer aangeeft hoezeer de kennis over Lasca is weggezakt. Is Lasca leuk en uitdagend om te spelen? Jazeker. Lasca heeft een paar overeenkomsten met schaken (en waarschijnlijk ook dammen). Openingstheorie is zeer belangrijk; zonder goede voorbereiding kan een partij al binnen tien zetten verloren worden. Het spel is zeer tactisch, met mooie, diepe combinaties. Zugzwang posities komen zeer vaak voor. Het spel heeft duidelijk een openings-, middenspel- en eindspelfase. Oordeelt u zelf. Henri Baudet (1891-1921) Het is niet mogelijk om te schrijven over Lasca zonder Professor Henri Baudet te noemen, een tijdgenoot en vriend van Lasker. Hij was een genie, helaas heel jong gestorven. Hij was een van de vijftig beste schakers van Nederland in zijn tijd, een briljant wiskundige en hoogleraar aan de Universiteit van Delft op een leeftijd waarop Einstein nog een klerk op het patentenbureau was. Hij is waarschijnlijk de beste Lasca-speler uit de geschiedenis. Nadat Professor Baudet het spel zes maanden intensief had bestudeerd, lukte het zelfs Lasker niet meer om een partij van hem te winnen. De recent H. Baudet – E. Lasker, Den Haag 13 augustus 1920 1. c3-b4, a5xc3; 2. b2xd4, g5-f4; 3. e3xg5, c5xe3; 4. d2xf4, d4xb2; 5. a1xc3, e5-d4; 6. e3xc5, d6xd2?; 7. b2xd4? Hier had Wit de volgende combinatie kunnen spelen die ik de mooiste vind die ik ooit in Lasca heb gezien, waarbij Wit bijna al zijn materiaal offert, om een gewonnen stelling te forceren. 7. c1xe3, c3xa1*; 8. f4-e5!!, f6xd4; 9. g5-f6, e7xg5; 10. e3-f4, g5xc1*; 11. f2-e3, d4xf2; 12. g1xe7*, c1xg1; 13. e7-f6!, g1xe3; 14. f6xf2 Uiteindelijk won Professor Baudet de partij toch in 24 zetten. Volgend jaar behandel ik Hnefatafl (Vikingschaken). Tot slot nog een suggestie. Ik vermoed dat er op onze schaakclub nog wel meer spellenliefhebbers zijn. Ik zou willen voorstellen om eenmaal per jaar (aan het einde van het seizoen?) op de club Game Night te organiseren. Bij mijn vorige werkgever werd dat iedere zes weken georganiseerd en het was altijd een groot succes. Iedereen kan een spel of spellen meenemen, of aanschuiven bij een spel dat door een ander is meegenomen. Dit kunnen klassieke een tegen een bordspellen zijn, of moderne spellen, die met een groep gespeeld kunnen worden. De spelregels • De beginopstelling • Schijven worden diagonaal voorwaarts bewogen naar een leeg aangrenzend veld. • Schijven bewegen en slaan alleen naar voren, zolang zij niet tot officier zijn bevorderd. • Een vijandelijke schijf kan worden geslagen door diagonaal voorwaarts (of ook achterwaarts voor een officier) over deze schijf te springen naar een direct daarachter liggend vrij veld. Het geslagen stuk wordt onder het slaande stuk meegevoerd. Op deze manier kan een reeks van slagen in één beurt worden uitgevoerd. • Bij het springen over een kolom wordt alleen de bovenste vijandelijke schijf van een kolom gevangen genomen. De rest blijft staan. • Slaan is verplicht, maar er hoeft niet te worden gekozen voor de langste slagenreeks. Wel is het verplicht om een slagreeks te voltooien. • Een schijf mag niet tweemaal op hetzelfde veld landen tijdens dezelfde slagenreeks. Het is dus ook niet mogelijk om een kolom van vijandelijke schijven in één beurt af te breken door er telkens overheen te blijven springen. • Schijven die de overkant van het bord bereiken worden bevorderd tot officier. Een witte schijf wordt dan vervangen door een groene schijf, een zwarte schijf wordt vervangen door een rode schijf. Als een kolom van schijven de zevende rij bereikt, wordt alleen de bovenste schijf tot officier bevorderd. • Officieren mogen diagonaal in alle richtingen bewegen en slaan, maar op dezelfde manier als soldaten (dus niet zoals een dam bij dammen). • Officieren die gevangen worden genomen verliezen niet hun rang en blijven dus officier. • Promotie tot officier beëindigt de speelbeurt. • Het spel wordt gewonnen als de tegenstander geen zet meer kan doen, hetzij omdat al zijn schijven zijn geslagen, hetzij omdat zijn resterende stukken zijn geblokkeerd. HWP Haarlem Jaarboek 2023/2024 63
Backpacken & Schaken in de jaren 90 SCHAAKREIZEN Neen, Anand heb ik er niet getroffen. Na India volgden negen maanden in Kyoto, Japan, waar de financiële reserves flink konden worden opgevijzeld. Geschaakt wordt er vrijwel niet, ik speelde wel veel go met Japanse collega’s op de school waar ik Engelse les gaf. China nam tijdens deze reizen een speciale en centrale plaats in. In verschillende periodes doorkruiste ik vrijwel het gehele land. Op straat werd er veelal Chinees schaak gespeeld. Dat is veel tactischer dan onze versie maar ook leuk. Door de regels te leren kon ik aanschuiven en in contact komen met Chinezen. Deel 2: Reis 1992-1994 De smaak van het reizen had ik nu zeker te pakken. Bij thuiskomst werden de zinnen gezet op een jaartje geld sparen om vervolgens weer op pad te gaan, wederom richting het oosten. Tekst Ardjan Langedijk Wellicht tot teleurstelling van mijn ouders zat een carrière in het bedrijfsleven er voorlopig nog niet in. De vliegreis was naar Calcutta, voor een rondje India (reeds gepland voor 1990) en een trektocht in Nepal. Die was trouwens fantastisch. India kende nog niet een schaakboom zoals nu maar had wel een fantastisch aanstormend talent. Ik doel uiteraard op Vishy Anand. Zijn thuisstad was een van mijn reisdoelen in India. Na aankomst per nachttrein in Madras, kocht ik op het perron meteen een Engelstalige krant. Die bracht verdrietig nieuws. Ik las dat ex-wereldkampioen schaken Michail Tal was overleden. In de krant sprak Anand zijn verdriet en bewondering voor Tal uit. Hier was sprake van toevalligheden. Immers, Anand was afkomstig uit Madras en had er schaken geleerd op de lokale Michail Tal schaakclub! Schaakclubs in India waren destijds opgericht door, of samen met de Sovjet-Unie, een oude bondgenoot. Zo kenden Bombay (nu Mumbai) en Delhi een Botwinnik Schaakclub en Calcutta een Aljechin Schaakclub, allemaal vernoemd naar ex-wereldkampioenen schaken uit Rusland of de Sovjet-Unie. Uiteraard moest de gelegenheid worden benut om de schaakclub 64 HWP Haarlem Jaarboek 2023/2024 Go spelend in Japan te bezoeken die vernoemd was naar Tal en waar Anand zijn eerste wedstrijden had gespeeld. Een medewerker was zo vriendelijk me rond te leiden en we speelden enkele potjes. Na afloop maakte ik kennis met de zeer hete (‘spicy’) Zuid-Indiase keuken, onvergetelijk! Tijdens een van de periodes in Beijing trachtte ik door te dringen tot de Chinese schaakbond. En, wie weet, om ergens een partijtje of een toernooitje te kunnen spelen. Met behulp van de receptioniste van mijn hotel wist ik het gebouw van de nationale bond te vinden. Daar vonden op dat moment trainingen plaats voor de nationale selecties dames en meisjes. Nu was China vanaf de jaren negentig toonaangevend in het damesschaak en kende in de persoon van Xie Jun de wereldkampioene van dat moment. Het leek me een uitgelezen kans om een kijkje in de keuken te nemen. Maar de vraag was, zouden Chinees schaak op straat in China. FOTO: ARDJAN LANGEDIJK FOTO: ARDJAN LANGEDIJK
ze zomaar een vreemdeling, een buitenlander nota bene, toelaten tot de nationale trainingen? Ik was hierop voorbereid en had een plan. Tijdens al mijn reizen ontving ik op centrale postkantoren in grote steden pakketjes van mijn ouders, met daarin, behalve brieven en pakjes Engelse drop, ook nummers van het schaakmagazine New In Chess. Ik had enkele exemplaren meegenomen en kon die nu aanbieden in ruil voor mijn toegang tot de trainingen. De Chinezen accepteerden dat gretig, ook zij waren bekend met New In Chess Magazine, en verwelkomden me vriendelijk! Wellicht hadden ze ook de gedachte of hoop dat het hier een westerse grootmeester betrof, waarvan nog iets te leren viel. Dus mocht ik het in snelschaakpartijen tegen enkelen van de oudere junioren opnemen, die ik voornamelijk verloor, want ik ben geen grootmeester. Het resultaat was dat mijn tegenstanders steeds jonger werden totdat gelijkwaardige tegenstand werd gevonden! Ik ben benieuwd, zal ik op die middag in Beijing tegen een van de latere Chinese topspeelsters hebben gestreden? Verdere omzwervingen en slopende reizen brachten me in de zomer van 1993 in Mongolië en in Tibet. Via mijn kortegolfradio en luisterend naar de BBC en de Wereldomroep bleef ik immer op de hoogte van het wereldnieuws en ook van de titelstrijd tussen Timman en Karpov die toen plaatsvond. We leven ondertussen in november 1993 en moe was ik neergestreken in Hong Kong. Daar trof ik dan toch wereldkampioene Xie Jun. Tijdens een denksportenfestival, waar behalve schaken ook Chinees schaak en go werden gespeeld, mocht ik deelnemen in een simultaan tegen haar. Een enerverende partij eindigde in remise. 22.Pe3-f5 Pg6-f4 23.Dh5-f3 Lh6-g5 24.Pf5-g3 g7-g6 25.Pg3-e2 Pf4xd3 26.Df3xd3 Ta8-c8 27.f2-f4 e5xf4 28.Pe2xf4 Lg5-f6 29.Ta1-c1 Lf6-g7 30.Kg1-h1 b7-b5 31.a4xb5 a6xb5 32.Tf1-f3 Tc8-c4 33.Dd3-f1 Kh8-g8 34.Df1-f2 Dd8-g5 35.Tc1-f1 Dg5-e7 36.Pf4-e2 Lg7-e5 37.g2-g3 De7-d7 38.Kh1-g2 h7-h5 39.Tf1-d1 Dd7-b7 40.Td1-d3 Db7-d7 41.Pe2-f4 Xie Jun (2550) - Ardjan Langedijk HongKong, simultaan 19 december 1993 1.e2-e4 c7-c5 2.Pg1-f3 Pb8-c6 3.d2-d4 c5xd4 4.Pf3xd4 Pg8-f6 5.Pb1-c3 e7-e5 6.Pd4-b5 d7-d6 7.a2-a4 a7-a6 8.Pb5-a3 Lf8-e7 9.Pa3-c4 Lc8-e6 10.Lc1-g5 Pc6-d4 11.Pc4-e3 Dd8-a5 12.Lf1-d3 0-0 13.0-0 Kg8-h8 14.Lg5xf6 Le7xf6 15.Pc3-d5 Lf6-g5 16.b2-b4 Da5-d8 17.c2c3 Pd4-c6 18.Pe3-c4 Le6xd5 19.e4xd5 Pc6-e7 20.Dd1-h5 Lg5-h6 21.Pc4-e3 Pe7-g6 44.Tf8-b8?? [44.Td3xc3 Le5xc3 45.Tf8-a8!] 44...Tc3xd3 45.Df2-f8+ Kg7-h7 46.Tb8-e8 Td3-d2+ [46...Le5f6-+] 47.Kg2-f1 e6xd5? [47...Le5-f6] 48.Te8-e7+ Dd7xe7 49.Df8xe7+ Kh7-h6 50.De7-f8+ Kh6-h7 51.Df8-e7+ Kh7-h6 52.De7-f8+ ½-½ 41…Kg8-g7?? [41...Tf8-a8] 42.Pf4-e6+ f7xe6 43.Tf3xf8 Tc4xc3?? [43...e6xd5±] De actieve schaakgemeenschap van Hongkong had eveneens de Amerikaanse schaakgrootmeester (vroeger een Sovjet) Eduard Goefeld uitgenodigd voor een lezing over het wereldkampioenschap tussen Kasparov en Short. Een kleurrijke man met uitgesproken meningen. Toen ik na analyse van enkele partijen opperde om ook partijen van de officiële titelstrijd tussen Karpov en Timman te bekijken, was de bijna verontwaardigde reactie dan ook: ‘Not interesting!’ In maart 1994 keerde ik terug naar Nederland. ‘ Op straat werd er veelal Chinees schaak gespeeld. Dat is veel tactischer dan onze versie maar ook leuk’ Onderweg in Mongolië HWP Haarlem Jaarboek 2023/2024 65 FOTO: ARDJAN LANGEDIJK
SCHAAKJEUGD Nieuwkomer Daan Heus heerst “Veni vidi vici” sprak Julius Caesar ooit. Hoe toepasselijk zijn deze woorden voor Daan Heus. Tekst Frank Beverdam In zijn eerste jaar bij HWP pakte hij gewoon de dubbel. De herfsttitel en het clubkampioenschap voor de jeugd. Had hij bij het herfstkampioenschap nog enige tegenstand van Jelle Kop, die hem anderhalf punt afsnoepte, in de kampioenscompetitie was hij ongenaakbaar. Enkel een andere nieuwkomer, Jasper Wijnmaalen, wist hem een halfje te ontfutselen. Dat leek ook de pas 9-jarige Jinchen Zhang te doen in de laatste ronde maar zij ging, in een stelling die waarschijnlijk ietsjes beter voor haar was, door de vlag. Zo finishte Daan met een monsterscore van 16 ½ uit 17. Met Jinchen is wel een andere opvallende verschijning genoemd. Opvallend heeft dan met name betrekking op haar schaakkwaliteiten. Zoals verderop te lezen valt, speelde zij maar liefst op 3 NK’s en ook in de Daan, thuis aan de studie interne deed zij van zich spreken met twee tweede plaatsen. Volgend seizoen zal zij ongetwijfeld nog sterker voor de dag komen. Dat zal waarschijnlijk ook gelden voor Joep Berkhout. Hij werd derde in de stap 4 groep in de herfstcompetitie, pakte de eerste plaats bij de DE-jeugd in de kampioenscompetitie en werd vijfde in het overall klassement. Bij de allerjongste jeugd waren het met name Jyotsna Vinod en Melle Friedl die opvielen. Jyotsna, die halverwege de eerste seizoenshelft instroomde en daardoor te weinig speelde om in aanmerking te komen voor de herfsttitel, liet er in de tweede helft van het seizoen geen gras over groeien. Met 14 uit 16 bleef zij Melle net aan de baas. De 6-jarige Melle (aan het eind van het seizoen 7 geworden) was in de eerste helft oppermachtig ‘ Daan finishte met een monsterscore van 16½ uit 17’ 66 HWP Haarlem Jaarboek 2023/2024 bij de jongste jeugd. Van zowel Melle als Jyotsna gaan we ongetwijfeld nog horen. Met bijna altijd meer dan 20 partijen op een avond werd de jeugdcompetitie een stuk EINDSTAND HERFSTCOMPETITIE Stap 5/5+/6 1 Daan Heus 2 Jelle Kop 3 2 3 Sipke van der Wal Stap 4 1 Tije van Ravesteyn Jinchen Zhang Joep Berkhout Stap 3 1 Bram Korevaar 2 Mischa Godri 3 Stap 2 1 Christian Dirks 2 Vanya Jarcevic 3 Nieklas Grootjen Jongste jeugd 1 Melle Friedl 2 Kostja Bondarau 3 Axel Ernst beter bezocht dan die voor de senioren. Dat is heel mooi, maar natuurlijk ook bedenkelijk. Hopelijk is volgend seizoen de animo bij de senioren net zo groot als bij de jeugd. EINDSTAND KAMPIOENSCOMPETITIE Oudste Jeugd 1 Daan Heus 2 3 Jelle Kop Patryk Dyksinski C-Jeugd 1 2 3 Pedro Gomes Tim Onderstal Marte Petram 4 Daren den Dekker DE-Jeugd 1 Quinten Pereboom 2 Joep Berkhout Jinchen Zhang 3 Andrew Azar 4 Maximilian Grootjen 5 Max Quadekker Jongste jeugd 1 Jyotsna Vinod 2 Melle Friedl 3 Halen Meckesheimer 4 Kostja Bondarau 5 Axel Ernst FOTO: MARK HEMELRIJK
Drie NK’s voor Jinchen Zhang Jinchen, hier in de HWP-jeugdcompetitie Ze is nog geen 10 jaar oud, maar toch speelde Jinchen NK’s in drie verschillende leeftijdscategorieën. Haar beste resultaat scoorde zij in de E-categorie (t/m 10 jaar). In een veld van 20 meisjes scoorde zij 6 ½ uit 9 en pakte daarmee een bronzen medaille. Ook bij de D- en C-jeugd draaide zij goed mee, maar echt meedoen om de titel ging lukte hier nog niet. Wel twee keer in de top 10. Er waren nog meer HWP’ers actief op de NK’s. Chenwu Zhu en Daan Heus mochten op grond van hun rating meedoen bij de B-jeugd tijdens het NJKS in Groningen. Chenwu moest ook dit jaar ervaren dat, ondanks dat hij intussen is uitgegroeid tot een steunpilaar van het eerste team, een jeugdtitel niet zomaar voor het oprapen ligt. Met zijn (jeugd) rating van 2020 behoorde hij tot de outsiders en zijn uiteindelijke zesde plaats in een veld van 16 was daarom ook helemaal zo slecht nog niet. Maar zelf zal hij op meer gerekend hebben. Daan, die pas dit jaar serieus begonnen is met schaken, had het moeilijk. Hij bereikte vaak gelijkwaardige stellingen tegen veel hoger geratete tegenstanders, maar in de eindfase ging het toch nog vaak mis. Gelukkig wist Daan wel eenmaal te winnen en twee remises te maken, waardoor de rode lantaarn hem bespaard bleef. Curieus was het einde in zijn derde ronde partij tegen Luka Wink. In onderstaande stelling gaf Daan op. Als je de partij online volgt en de engine 0.00 ziet aangeven onbegrijpelijk, maar zie achter het bord maar eens de remise variant te bedenken. Wit staat al een kwaliteit achter en nu staan ook nog eens zowel de Dame als het Paard in. Daan onderschat echter, mogelijk omdat hij nog maar een jaar lid is, de kracht van Het Witte Paard. Na 1. Dxf7 Kxf7 2.dxc6 Ke7 3. Pc3 belandt het paard op d5 en krijgt controle over c7. En omdat de loper het promotieveld c8 kan bestrijken, moet zwart het nog nauwkeurig spelen om niet te verliezen. Jammer, maar al met al was het een leerzaam toernooi voor Daan. Chenwu in het denksportcentrum Leerzaam gold ook voor Joep Berkhout. Door verrassend tweede te worden op NHSB-kampioenschap voor de D-jeugd had hij zich geplaatst voor het NK in Rijswijk. Joep is zeer talentvol als hij er goed voor gaat zitten, maar om mee te kunnen draaien op een NK is een uurtje schaken in de week niet voldoende. Desondanks wist hij toch twee keer te winnen en wist ook hij de rode lantaarn te ontlopen. HWP Haarlem Jaarboek 2023/2024 67 FOTO: MARK HEMELRIJK FOTO: MARK HEMELRIJK
SCHAAKJEUGD Een drukbezochte diploma-uitreiking in de Sociëteit Examens, Pupillendag en GP’s Dinsdag 4 juni 2024 was het weer tijd voor de examens. Liefst 55 jeugdleden probeerden minimaal 17 van de 24 vragen goed op te lossen. Tekst Frank Beverdam 36 slaagden daarin, wat een percentage van 65,5% betekende. Dat lag in de lijn van voorgaande jaren. De meeste geslaagden zoals gebruikelijk in stap 1, 14 stuks. In stap 1 vielen ook de enige tienen te noteren. Pepijn Hondelink en Hugo Berkhout scoorden 100%. Dat deed ook Marte Petram de voorgaande 2 jaar, maar een 10 halen in stap 3 is nog niet zo eenvoudig. Maar een 8 is natuurlijk een heel mooi resultaat, hoewel er toch sprake was van enige teleurstelling. De resultaten in stap 4 en 5 vielen wat tegen. Slechts drie die het examen haalden. Maar de 9 ½ voor Daan Heus in stap 5 mag natuurlijk niet onvermeld blijven. En gelukkig slaagde ook, na twee mislukte pogingen, Patryk Dyksinski voor zijn stap 5 examen. Verder nog een speciale vermelding voor Jinchen Zhang. Nog maar 9 jaar oud en nu al (als enige) geslaagd voor stap 4. Een week later volgde de diploma-uitreiking. Nationale Pupillendag Op zaterdag 22 juni 2024 vertegenwoordigden Jyotsna Vinod en Melle Friedl, beiden 7 jaar oud, HWP op de Nationale Pupillendag in Spijkenisse. Melle omdat hij van 2017 is in de H-categorie en Jyotsna in de G-categorie voor meisjes. Jyotsna schoot met 3 uit 4 flitsend uit de startblokken, maar door twee opeenvolgende nederlagen was zij uitgeschakeld voor het podium. Door winst in de laatste ronde eindigde zij uiteindelijk op een knappe 5e plaats in een veld van 14 deelnemers. Melle deed het ook heel verdienstelijk. In de H-categorie spelen de jongens en meisjes nog in een poule, dus het deelnemersveld was iets groter, 24 kinderen namelijk. Melle scoorde 50% 68 HWP Haarlem Jaarboek 2023/2024 en eindigde daarmee uiteraard in de middenmoot. Op een 14e plaats om precies te zijn. Al met al een heel leuke en leerzame ervaring voor onze jongste jeugd. De Grand Prix Ook dit seizoen viel het aantal GP’s toernooien ietwat tegen. Slechts zes, wat er zelfs eentje minder was dan vorig seizoen. Wel veel HWP successen. Daan Heus won alle vier de GP’s waaraan hij meedeed en schreef het eindklassement bij de oudste jeugd op zijn naam. In datzelfde klassement eindigde Patryk Dyksisnki op een mooie derde plaats. Ook hij speelde vier GP’s. Daarmee waren zij overigens niet degene met de meeste deelnames. De broertjes Grootjen, Vanya Jarcevis en Halen Meckesheimer speelden liefst vijf toernooien. Maximilian en Nieklas Grootjen schaarden zich hiermee in de top 10 van hun leeftijdsklasse. Het GP HWP Haarlem stond ook dit seizoen weer op de kalender. Net als vorig seizoen was Activiteitencentrum De Schakel gastheer voor ruim 80 schakers variërend in leeftijd van 5 tot 16 jaar. Waar vorig seizoen Pedro Gomes groep 1 op zijn naam schreef moest hij dit keer de eer aan Daan laten. Hoewel er wel een zinderende barrage met Sven Winter uit Amsterdam aan te pas moest komen. Ook groep 2 was een HWP prooi. Stef van Dam was hier de sterkste. Verder waren er nog bekers voor Jyotsna Vinod, Siem Odijk en Hugo Berkhout. Als het goed is staan er voor volgend seizoen weer acht GP’s op de kalender. Aan animo in ieder geval geen gebrek. Dit seizoen 321 jeugdspelers die aan een of meerdere toernooien hebben meegedaan. Daarvan kwamen er 30 uit de HWP-gelederen. De Trainers Het kader bleef dit seizoen grotendeels intact. Jeroen Meulendijks was vanwege zijn veelvuldig verblijf in Spanje minder beschikbaar en Rob Mulder werd vrijwel het gehele seizoen gehinderd door fysiek malheur. Dit werd weer gecompenseerd door Mink Muskens, die zich over een stap 3 groepje ontfermde en ook Korneel Joppe en Bas Kamps waren zeer regelmatig aanwezig. Verheugend was dat jeugdlid Jelle Kop de cursus trainer 1 met goed gevolg afrondde en samen FOTO: BAS KAMPS
TOERNOOIEN En wie haalde er dit jaar een stappendiploma? STAP 1 Pepijn Hondelink Hugo Berkhout Adriana Azar Zeger Tensen Ivar Hiemstra Jyotsna Vinod Nilo Heida Stach van der Windt Melle Friedl Felicia Werger Axel Ernst Hugo Bonthuis Tijn Bruins Eugene Zemaitis STAP 2 Vanya Jarcevic Rijk Schiltkamp Marcus Ligteringen Vir Peters Nieklas Grootjen Andrew Azar Adam Zwanenburg Kanstantin Bondarau Faas Gorissen STAP 3 Mischa Godri Siem Odijk Valentijn Bezemer Marte Petram Quinten Pereboom Bram Korevaar Alexander Wassink Flint Cobben Maximilian Grootjen Yunus Cagan Ata STAP 4 Jinchen Zhang STAP 5 Daan Heus Patryk Dyksinski met Edwin Gozeling de stap 1 groep voor zijn rekening nam. Hulde voor Stephan Blaas, die in zijn eentje de lastige stap 4 groep begeleidde. Harry Lips en Ben de Jong deden als vanouds samen de stap 5 en 5+ groep. Roel Faber, stap 3, Frank Beverdam, stap 2 en Max Merbis, begeleiding van Jelle Kop, completeren het trainersgilde. Tenslotte probeert Bart Gijswijt d.m.v. individuele training Daan Heus naar een nog hoger niveau te tillen. Zomertoernooien met HWP-ers We pikten er twee uit. Tekst redactie HWP-jaarboek Amsterdam Science Park 2024 Negen HWP-ers deden mee aan dit zomertoernooi, met wisselend resultaat. Jurriaan HWP-er Boeren startte heel goed met overwinningen op twee IM’s: Barry Brink en Manuel Bosboom. Frits Bakkes was lang aan de topborden in groep C te vinden. Beiden vielen helaas AMSTERDAM SCIENCE PARK 13-21 JULI 2024 Groep A A B B C C Dag4kamp Dag4kamp Jurriaan Boeren Chenwu Zhu Michael Kubbenga Kir Teo Frits Bakkes Jinchen Zhang Frank Beverdam Richard Fritschy Wknd4kamp Daan Heus Rating TPR 2142 2107 1907 1835 1674 1571 1837 1639 1867 VLISSINGEN 3-10 AUGUSTUS 2024 HWP-er Jurriaan Boeren Rik van Rootselaar Max Merbis Rene Duchene Pieter Jan Morssink Frank Beverdam Rating TPR 2063 2137 2126 2134 1916 1770 2159 2152 2079 2048 1925 1865 2219 1973 1757 1564 1683 1631 1816 1370 1891 R1 1 1 1 1 1 0 Jinchen Zhang deed het niet slecht en behaalde onder andere een overwinning op stadsgenoot Frank Sala. R1 R2 R3 R4 R5 R6 R7 R8 R9 Tot. 0 1 1 1 0 1 1 1 0 1 0 1 0,5 1 0 1 0 1 0,5 0 0 0 0,5 1 0 0,5 0 0 0 0 1 0,5 0,5 0,5 0,5 5 0,5 0,5 1 0 0,5 0,5 - 1 0,5 - 0,5 - 1 0,5 1 - - 1 0,5 0,5 0 - - - - - - - 0 0 - - - 0 - 0 0 - 0 - 4 4 1 5 0,5 0,5 4,5 2 - - - - 0,5 1,5 R2 R3 R4 R5 R6 R7 R8 R9 Tot. 6 0,5 0,5 0,5 1 1 0 0 0 1 0,5 1 1 0 0,5 0 0,5 0,5 0,5 0 1 1 1 1 0,5 0 0,5 1 0 0,5 0,5 0 0 1 0,5 0 1 1 1 0,5 1 0 1 0 1 1 5 6 5,5 5 4 terug in het laatste deel van het toernooi. 0,5 0 1 Naschrift redactie Oplossing partij Berend van Maassen – Adrie Pancras. Berend had met 32. Tb1xb6! De winst direct binnen kunnen halen volgens Deep Fritz 14: 1. +- (11.38): 32… Kb8-c7 33.Tb6-b7+ 2. +- (#4): 32… Dd7-b7 33.Df6xe5+ Tc8-c7 34.Tb6xb7+ Kb8-a8 35.Tb7xc7+ Pe7-c6 36.De5-e8# 3. +- (#2): 32… a7xb6 33.Df6xb6+ Dd7-b7 34.Db6xb7# Koos huldigt Adrie en reikt hem de KNSB speld uit. Wij danken eenieder die een bijdrage heeft geleverd aan dit jaarboek. Schroom niet om voor het volgende jaarboek een schaak gerelateerd artikel aan te leveren. Op de achterzijde, foto’s van de jeugd. HWP Haarlem Jaarboek 2023/2024 69 FOTO: BAS KAMPS
1 Publizr