Spanning in het schaakspel SCHAAKPSYCHOLOGIE Beste clubgenoten en andere geïnteresseerden. Vorig jaar heb ik al een blauwdruk gedeeld voor hoe je kampioen moet worden: Curveballs, Clubverplichtingen, Chessable en Cadeaus. Tekst Tim Mazajchik Dit jaar wil ik graag de ruimte, die mij wederom geboden is in ons mooie jaarmagazine, gebruiken om het voor mij belangrijke thema ‘spanning in het schaakspel’ te verkennen. Spanning in schaken kent verschillende dimensies: van tactische zetten tot de psychologische druk van de competitie. In dit artikel neem ik jullie mee naar de diverse lagen van spanning die het schaakspel zo boeiend maken. Spanning op het bord In schaaktermen verwijst ‘spanning’ naar de situatie waarin een of meer stukken aangevallen staan. Hoe je omgaat met deze spanning kan een partij maken of breken. Wanneer je met een dergelijk dilemma geconfronteerd wordt, zijn er volgens de alom bekende schaaktheorie vier mogelijke reacties: slaan, weggaan, tussenplaatsen of dekken. Maar er is een vijfde mogelijkheid: De Sjoerd. De Sjoerd is een willekeurige zet die de spanning op het bord totaal negeert en ergens anders nog meer spanning creëert. Leef met de spanning! De overeenkomst tussen deze naam en de naam van onze illustere regerend en prolongerend snelschaakkampioen berust op louter toeval. Neem het volgende voorbeeld: Tijdens de jaarvergadering (september 2023) neemt clubkampioen Tim een van de wisselbekers in ontvangst zet is De Sjoerd: 19.b4! Als de dame niet a7 blijft dekken, volgt uiteindelijk Lxa7. Als de dame naar a3 gaat, volgt 20.Lc1 en staat zij ingesloten. Als ik mijn rondjes langs de borden loop op de dinsdagavond, zie ik veel spelers bij iedere spanning direct een van de vier gebaande paden kiezen. Mijn advies is om vaker De Sjoerd te kiezen, en de complexiteit van de spanning op het bord te omarmen in plaats van deze op te lossen! Loper e3 staat in. Weggaan naar d4? Dekken met Tfe1? Slaan? Tussenplaatsen? Neen! De beste Spanning van de wedstrijd Elke schaakpartij brengt zijn ei48 HWP Haarlem Jaarboek 2023/2024 gen spanning met zich mee. Er is altijd dat ene moment waarop er iets onverwachts gebeurt - een ‘curveball’ die je volledig van je stuk kan brengen. Misschien is het een onverwachte zet van je tegenstander, een tactische fout van jezelf, of een nieuw plan dat plotseling opdoemt. Deze momenten van onzekerheid en verrassing voegen een extra laag van spanning toe aan het spel. Ze dwingen je om snel en creatief te denken, om je strategie aan te passen en om onder druk te presteren. Deze spanning maakt schaken niet alleen een spel van strategie, maar ook een test van je mentale veerkracht en improvisatievermogen. Zie bijvoorbeeld mijn partij tegen Herwig. Mijn vorige zet was het listige 16.b3. Herwig
49 Publizr Home