0

TILLYWOOD ZOMER 2019 De Tilburgse Kermis Piushaven Special 013 vragen aan: Rolph Dols

Uniek in Nederland Next125 conceptstore in showroom Tilburg De keuken wordt in veel huishoudens steeds belangrijker. “Mensen koken vaker thuis voor en met vrienden”, constateert Manager CVT Keukens Tilburg en Breda, Tom Elands. “Next125 speelt daar goed op in. Met de keukens van dit Duitse merk kun je een restaurantsfeer creëren in je eigen huis.” Deze keukenfabrikant maakt stijlvolle keukens in aardetinten en bijzonder materialen. CVT Tilburg vernieuwde onlangs de showroom en daarin neemt Next125 een prominente plaats in. “Dit merk stond voorheen alleen op de eerste verdieping”, legt Tom uit. “Omdat het aan een flinke opmars bezig is, verdient het een premium plek, hier beneden dus.” Wat het merk uniek maakt, is dat het ook meubels maakt voor woonkamers. “Dus wil je een kast of eettafel van hetzelfde materiaal dan kan dat”, schetst Tom. Ook het materiaalgebruik is bijzonder. “Next125 werkt veel met werkbladen van Fenix. Dit materiaal is een mooi voorbeeld van nanotechnologie; het beschikt over zelfherstellend vermogen. Er een blijvende kras op maken, is dus vrijwel onmogelijk.” Kastjes zijn verkrijgbaar in bijvoorbeeld walnotenhout. “Het is geen massief houten deurtje, maar de toplaag is wel echt hout. Daardoor trekken de deurtjes niet krom. De mensen van Next125 zijn echt meubelmakers en dat zie je.” Rust en strakke lijnen Ook de afmetingen van de kasten zijn anders dan anders. “Dit zijn zogenaamde rasterkeukens opgebouwd uit veelvouden van 12,5 centimeter. Dit zorgt voor rust en strakke lijnen. Je kunt dus kastjes laten maken van 75 centimeter hoog, maar ook van 87,5 centimeter hoogte. De onderplint is laag zodat je nog steeds een prettig werkhoogte hebt met veel kastruimte daaronder.” Ook op het gebied van apparatuur gebeurt er veel. “We hebben bijvoorbeeld een zwarte kraan met zwarte wasbak in ons assortiment. En de afzuiging in het werkblad in plaats van boven de kookplaat is nog altijd aan een opmars bezig. Het merk Bora levert inmiddels meer kleuren en wordt steeds platter.” Mensen willen steeds professioneler koken dus ook de plaat met flexzone’s is een hit aan het worden. Hiermee kun je nauwkeuriger variëren in temperatuur. Industrieel en eigentijds En dan het kleurgebruik; hier in Tilburg staat onder andere een exemplaar met robijnrode kastjes, maar ook een grijze met marmerdetail. “Next125 heeft een heel eigen identiteit. Het is industrieel en eigentijds en staat bijvoorbeeld prachtig in een loft-woning.” Behalve dat het tof is om je te vergapen aan de prachtige keukens, kan een bezoek aan CVT ook bijzonder smaakvol zijn. “Inderdaad, in het weekend is er een kok aanwezig die heerlijke hapjes bereidt en apparatuur demonstreert.” Deze manier van klanten in de watten leggen is onderdeel van het hospitalitybeleid van CVT. “Keukens kun je overal kopen. Daarmee kunnen we ons niet onderscheiden. Mensen moeten zich bij ons welkom voelen al vanaf het moment dat ze binnen stappen. Er zijn altijd medewerkers zichtbaar aanwezig om vragen te beantwoorden.” Medewerkers van CVT gaan dan ook regelmatig op training. “Ik vind het belangrijk dat iedereen met plezier en passie aan het werk is en we onszelf steeds verbeteren.” Ook buiten de showroom is CVT zichtbaar. “We sponsoren de Tilburg Trappers, Hockeyclub Tilburg en Willem II. Dit zijn drie mooie sportclubs waar we graag te zien zijn en evenementen mee organiseren.”

Voorwoord Zomer editie Beste lezers, In onze zomereditie vind je naast de kermisspecial een serie artikelen over de Piushaven. Op beide locaties draait het om vertier en vermaak, met als groot verschil dat je aan Piushaven Boulevard rust vindt terwijl die op de Tilburgse Kermis ver te zoeken zal zijn. We nemen je mee in de historie van vertier, vermaak en kermis. Wil je meer weten over narrenfeesten? Blader dan snel door. Ook brengers van vermaak: goochelaar Hens en eigenaar van De Nacht, Frank, komen aan het woord. Piushaven Boulevard is vooral in trek bij gezinnen en 35-plussers. Zij voelen zich thuis bij de diverse horecazaken of komen er net die andere producten kopen bij een van de unieke speciaalzaken. Gezamenlijk lanceerden de horecabedrijven een uniek Piushavenbier: Blonde Boei. Zeer de moeite waard om eens van te genieten vanaf een terras aan het water. En houd je het aan het water niet meer uit, huur dan een bootje, dit kan op verschillende plekken. De haven is ook het werkgebied van Saskia Janssen, trotse havenmanager met waarschijnlijk de leukste job in dit gebied. En dan zit hier ook nog een zeilschool en vinden er het hele jaar door leuke evenementen plaats. Van een badeendenrace voor een goed doel tot het drakenbootfestival. De rubrieken Goeie Meese en 013Vragen ontbreken niet. The Living Museum Tilburg en wethouder Rolph Dols staan hierin in de spotlight. Onze columnisten klommen ook weer in de pen en we laten zien waarom de Tilburgse Kermis de beste kermis van de wereld is. We wensen je een fijne zomer en veel leesplezier! Zonnige groet, Marc van Rijen TillywoodMagazine TillywoodMag www.tillywoodmagazine.nl _tillywood_ UITGEVER Marc van Rijen Redouan Idrissi COVERFOTO Fotografie Freddie de Roeck Bewerking Sjak de Volder I love my City. HOOFD- en EINDREDACTIE Marc van Rijen Sara Terburg VORMGEVING Studio Onkruid Ian van den Broek Bo Stokkermans REDACTIE Jeanette van Haasen, Micky Jooren, Theo van Etten, Sara Terburg COLUMNISTEN Joseliene van Tilburg (Tilly Woods), Marjolein Klomp, Tony Vos, John Smid FOTOGRAFEN Frans la Haye,Jules van Iperen, Jeanette van Haasen, Mark Richter, Freddie de Roeck, Sara Terburg, Christiaan Tobe. SHOOT Locatie De Nacht Modellen Sandra van Blitterswijk Nina Sophie Langezaal Fotografie Jules van Iperen DRUK Bal Media ADVERTEREN? Neem contact op met Marc van Rijen: 06-11715899 MET DANK AAN Hens van Amelsvoort, Rob Haen, Marly Hendrickx, Saskia Janssen, Frank Wouters, Max van Zon en Eefje Vermeer, Irma Galama, Sanne Leenders, Lucia en Rendy Huka, Agnes Naaijkens en Pieter van der Klei, Roos de Gouw-Leemhuis, Nicole Douenburg, Rolph Dols, Nina Langezaal, Sandra van Blitterswijk, Jolien Clijsen en Nienke Feenstra.

Inhoudsopgave 14. Restaurant Jade bestaat 30 jaar 08. Tillies: Wat is er de komende tijd te doen en te zien in de stad? 38. Vertier en vermaak in De Nacht

20. 50. Stoere zeilschool in de Piushaven 013 VRAGEN AAN… (Kermis) wethouder Rudolph Dols 58. Binnenkijken bij bootbewoners 10. 30. Het Spoorpark Unieke oase van rust Tilburgse Kermis: Nieuwe attracties en andere hoogtepunten

Tillies 19 t/m 28 juli Kermisexpositie en Reuzenparade Op het Koningsplein kun je tijdens de kermis weer een bijzondere expositie bezoeken met historisch materiaal en een groot aantal miniatuurattracties die nog werken ook. De Stichting Kermis-Cultuur Nederland richt deze kermisexpositie alweer voor de 18e keer in. Locatie is dit keer de spiegeltent op het Koningsplein. De expositie is gratis te bezoeken. Op vrijdag 19 juli van 15.00 uur tot 23.00 uur. Van 20 t/m 27 juli van 13.00 tot 23.00 uur. Op zondag 28 juli sluit de expositie om 20.00 uur. Ook de moeite van het bekijken waard is de Reuzenparade. Op zondag 28 juli stappen van 14 tot 16 uur verschillende reuzen van het Pieter Vreedeplein via de Magazijn-, Willem II-, Heuvel-, Monument- en Stadhuisstraat, over het Stadhuis-, Konings-, Piusstraat en Piusplein naar de Heuvelring en de Heuvel om te eindigen op het plein waar de tour ook begon. De enorme poppen zijn gebouwd door reuzengenootschappen uit de omgeving. De parade bekijken, is een attractie die je niet wilt missen. 27 juli Koningsdag Willem II 18 augustus Dancetour Leijpark Op 27 juli kun je een kijkje komen nemen bij de gezelligste voetbalclub van het land: ons eigen Willem II. Jaarlijks trekt deze Open Dag duizenden bezoekers. De spelers worden gepresenteerd, je kunt handtekeningen scoren, leuke activiteiten doen, voetbalitems kopen en jouw favoriete Tricolores-voetballers aanmoedigen tijdens hun wedstrijd tegen OFI Kreta. Deze Griekse club eindigde afgelopen seizoen op de dertiende plek. De Open Dag start om 13 uur, de wedstrijd begint om 14.30 uur en om 17 uur is alles weer voorbij. De wedstrijd en Open Dag zijn gratis te bezoeken. Fotografie: Christiaan Tobe

Tillies 6 t/m 15 september De Achterkant van Tilburg in Theaters Tilburg Het Zuidelijk Toneel, gevestigd in Tilburg, duikt komend theaterseizoen in de achterkant van ZuidNederland. Meer specifiek: in de drugsproblematiek waarover we steeds meer horen en zien. Het stuk heeft nóg een Tilburgs tintje: Tilburger Diederik Stapel is een van de schrijvers. De andere is A.H.J Dautzenberg. Zij spelen met het stuk in op onze fascinatie met de romantische kant van het drugsvak. Menig film en serie draait om drugsbaronnen, terwijl het grootste deel van de bevolking drugsgebruik afkeurt. Een dubbelheid die zich uitstekend leent voor het toneel. En dan? Er komen verschillende karakters langs: tieners die in de derde persoon praten, mannen die liefst zwijgen, een door spijt gepijnigde oude man, ze komen elkaar tegen en dan? Wat hebben ze met elkaar gemeen? De cast bestaat onder andere uit Björn van der Doelen (voormalig voetballer) en Mike Weerts (Michiel de Ruijter, De bende van Oss). En liefhebbers van moderne dans komen bij dit toneelstuk zeker ook aan hun trekken. Voor speeldata en kaarten, check: www.theaterstilburg.nl 9 t/m 11 aug Foodfestival Bumperkluiven in de Spoorzone Dancetour strijkt deze zomer weer neer in zeven Nederlandse steden. Op 18 augustus is onze stad aan de beurt. Het Leijpark is de plek waar je dansend uit je dak kunt gaan, zoals 12.500 bezoekers dat vorig jaar deden. De line up met Dj’s en producers als: Bizzey, Tony Junior en Paquito Moniz staat garant voor een breed scala aan fijne muziek, van urban en eclectisch tot progressive en freestyle. Vanaf 16 jaar ben je van harte welkom. Ben je jonger en wil je toch graag komen, kijk dan even op www.dancetour.nl onder FAQ. De toegang is gratis dus er is geen drempel om even te komen kijken. DJ-talent? Woon je in (de regio) Tilburg en weet je wel raad met DJ-gear? Check dan ww.dancetour.nl/djclash en kijk of je je nog aan kunt melden over deze contest. De winnaar staat op 18 augustus in een bomvol Leijpark om het publiek aan het dansen te krijgen. Fotografie: Mark Richter Livemuziek, entertainment voor kids (onder andere: ballenbak, knutselen, springkussen), heerlijke drankjes en vooral: veul en lekker eten uit alle windstreken. Dat is Foodfestival Bumperkluiven in een notendop. Het festival strijkt voor de tweede keer neer in de binnentuin van onze eigen Spoorzone. Het wordt groter en nog beter dan vorig jaar. Er komen meer trucks en dus meer smaken in de binnentuin. De ondernemers hieromheen zijn de medeorganisatoren. Ook voor speciaalbier en wijnen is veel aandacht. Gebruik Bumperkleven vooral om eens iets te proeven wat je normaliter niet eet of drinkt. Ook de muziekliefhebbers worden niet vergeten; er is veel livemuziek, naast toffe bands ook singer-songwriters, dus voor elk wat wils. Meer info over bijvoorbeeld openingstijden: www.bumperkluiven.nl

Wandelen over oude grond Bron: Stichting Spoorpark Spoorpark. Daar is voor jong en oud genoeg te doen. Daar kun je zelfs je eigen favoriete stukje park adopteren. Of cadeau doen aan een dierbare. Spoorpark vloeit voort uit de Tilburgers zelf. Maar wist je dat daar ooit een lopende band fabriek heeft gestaan? En dat daar de eerste spoorlijn tussen Tilburg en Breda heeft gelegen? Lees meer over een nieuw park op historische bodem. S 10 poorpark Tilburg is in de periode 2016 tot de opening op 21 juni 2019 bedacht, ontworpen en gerealiseerd als burgerinitiatief. Het park is aangelegd in opdracht van de Stichting Spoorpark met financiële middelen die door de gemeenteraad van Tilburg in april 2017 beschikbaar werd gesteld. In het 10 hectare grote park zijn negen burgerinitiatieven werkelijkheid geworden. Je kan er zonnen, skaten, BMX-en, zelfs kamperen. De Buurtcamping, een initiatief om buurtbewoners dichter bij elkaar te brengen, biedt namelijk plek aan zo’n 350 Tilburgers die zo op minivakantie kunnen in eigen stad. Let op, zwemmen in de vijver is niet toegestaan en het park is verboden voor viervoeters. Nee, er is geen sprake van een honden-haatcampagne, want net buiten het park ligt een hondenuitlaatplaats met eigen omheining. Om de band met het park praktisch vorm te geven kun je stukjes park adopteren. Ook is er de mogelijkheid om een stukje park cadeau te doen aan een vriend, vriendin, collega, kind of kleinkind. Hoe meer mensen het ‘Vriendenprogramma’ van het Spoorpark ondersteunen, hoe meer burgers dit initiatief dragen. Dat is uiteindelijk wat het burgerinitiatief voor ogen heeft. Akkergebied ‘De Schijf’ Er waren nauwelijks klachten op de bloedhete zondag in juni, behalve dat het heel erg warm was in het open park.

City Fotograaf: Bureau voor Statistiek en Voorlichting, gemeente Tilburg; Spoorwegen: Muziekinstrumentenfabriek van Kessels Industrie aan het Bels Lijntje Tillywood stelt voor om er meer bomen te planten. Grote, hoge bomen die een lekkere bloesemgeur verspreiden en verkoeling bieden wanneer nodig. Of druist dat misschien in tegen het landschaps-architectonisch ontwerp? We wachten de ontwikkelingen gretig af. Eén ding is zeker: waar toekomst is, is ook verleden. Dat geldt ook voor het gebied waar het Spoorpark nu ligt. Daar bevond zich vroeger namelijk het voormalig Van Gend & Loos Terrein. In de middeleeuwen was dit terrein onderdeel van een uitgestrekt akkergebied ‘De Schijf’ dat centraal lag tussen de herdgangen De Reit, De Hoeven, De Veldhoven, Kerk en Heuvel en Korvel die via landwegen met elkaar waren verbonden. ‘De Schijf’ komt al voor in 1389 als ‘die Scive’. Daar zou zelfs vroeger een kerkje of een kapel hebben gestaan. In 1809 nam de Antwerpenaar Jan van Gend het diligencebedrijf over van zijn in dat jaar overleden zwager Peter Loos. De onderneming was gespecialiseerd in het vervoer van personen en goederen. Vanaf 1829 maakte Tilburg deel uit van hun dienstregeling. Het rijk richtte in 1863 het Staatsspoor op en de eerste spoorlijn reed in dat jaar tussen Tilburg en Breda. Door concurrentie van de trein kreeg Van Gend & Loos het moeilijk. Daarom werd in 1885 het vervoer van personen afgestoten. Muziekinstrumenten Het was zo’n enorm terrein dat Matthieu Kessels daar in 1896 een grote muziekinstrumenten fabriek liet bouwen. Daar werkten in de hoogtijdagen maar liefst 450 mensen aan het vervaardigen van blaas-, snaar- en slaginstrumenten. De fabriek behoorde tot een van de eerste zogenaamde ‘lopende band fabrieken’. Kessels fabriek leverde vooral aan particuliere- en militaire muziekgezelschappen in binnen- en buitenland, drukte ook bladmuziek en legde zo de basis voor de amateurmuziek. Het bedrijf had ook een eigen, zeer succesvol, honderd man tellend orkest waarvan de leden onder werktijd mochten repeteren. Naast de fabriek stond ‘Villa Cecilia’, het geboortehuis van Marietje Kessels. Op de fundering ervan staat nu het kantoorgebouw van het Spoorpark, CAST (Centrum voor Architectuur en Stedenbouw) en Omroep Tilburg. Na de sluiting van de Kessels Instrumenten fabriek in 1956 werd een rangeerterrein ingericht door de NS ten gunste van Van Gend & Loos en deed het terrein jarenlang dienst voor opslag en transport van goederen. Van Gend & Loos verkocht in 1999 het bedrijf dat dan in een fusie verder gaat met andere vervoersbedrijven onder de naam DHL. Tussendoor, van 1938 tot 1958, lagen op dit terrein (Industriestraat) ook de gebouwen en velden van de Tilburgse Sport vereniging N.O.A.D., Nooit Opgeven Altijd Doorspelen, opgericht in 1910. Bels Lijntje In het huidige Spoorpark bevond zich de eerste spoorlijn tussen Tilburg en Breda. In 1865 wordt er eentje aangelegd naar Turnhout in België. Vele stations volgden zoals in Riel en Baarle Nassau (NL) en Baarle Hertog en Weelde (B) over een traject van 31 kilometers. Tot 1958 liep het Bels Lijntje naast het huidige terrein vóór de fabriek van Kessels langs. De laatste officiële trein reed in 1971 over het spoor. Toch kon men met een toeristische stoomtrein vanuit Tilburg nog op en neer naar de grens met België tussen 1974 en 1982. In 1989 werden 11

Fotograaf: Dré van den Bogaard Hart van Brabantlaan gezien vanuit de Noordhoekse kerk. Links autohandel W.A. Holland en daartegenover sanitairhandel Otten. Rechts van de kruising met de Ceciliastraat het laad- en loscomplex van Van Gend & Loos de rails en bielzen verwijderd en werd het Bels Lijntje een fietspad. De rails die nu nog door het Spoorpark lopen zijn een overblijfsel van het vroegere NS-rangeerterrein op deze plek. Marieke Vromans liet zich door de historie inspireren voor haar kunstwerk De Rits, dat tijdens de opening van het Spoorpark onthuld werd. De Rits verbeeldt de vertakking van het Bels Lijntje en de lijn naar Breda. Landschapsarchitect Esther Kruit, Kruit&Kok, bracht in de gebogen lijnen het spoor en de vele beken terug. Met de ecologische waterloop, een verwijzing naar de blauwe sloten, is er opnieuw de link met water. De aangebrachte boulevard, een rechte tegenbeweging, maakt verbinding met de stad zowel aan de west- als de oostkant. Ruud van Doorn ontwikkelde samen met Gerard Otten en Ralf Gijsberts een prachtige geo-tour door het Spoorpark, boordevol historie. Iconen TilburgsAns dat al vele Tilburgse iconen heeft voorzien van een eigen pictogram, maakte ook voor Spoorpark een 12 typisch Tilburgse lettertype. De afgelopen maanden is hard gewerkt aan een serie van in totaal drieëndertig nieuwe TilburgsAns-pictogrammen. In september wordt die serie officieel gepresenteerd tijdens een evenement in de Heyhoef. Ook Tilburgse ondernemers ondersteunen het Spoorpark dat voortgekomen is uit een burgerinitiatief. Zo draagt Diamant-Groep GroenXtra bij met een jaarlijkse professionele schoonmaak door apparatuur en bemensing in te zetten. AFAC schenkt parkfietsen, alleen te gebruiken door het personeel. Buiten-speelmateriaal wordt beschikbaar gesteld door LaPoubelle. Scrumble Software Development maakt een Spoorpark App voor flora en fauna. En in het Spoorpark zelf werden onlangs twee Koningslinden geplant, geschonken door het Lindeboom Genootschap. Ah, daar zijn ze dan. De bomen. Die straks als ze groot zijn een heerlijke geur verspreiden en verkoeling bieden. Stukje park adopteren of cadeau doen? Ga naar vrienden.spoorparktilburg.nl

Advertentie 13

Dertig jaar Oosterse topkeuken Genieten van uiteenlopende smaken bij Restaurant Jade Shogun De vraag ‘wat is de Chinese keuken’ is net zo moeilijk te beantwoorden als ‘wat is de Europese keuken’. John Terng, mede-eigenaar van oosters restaurant Jade, legt uit: “Het eten in Spanje en bijvoorbeeld Duitsland loopt enorm uiteen. Dat geldt ook Tekst: Sara Terburg Fotografie: William van der Voort (portret) en Sara Terburg E ven terug naar het begin: het is 1989. John opent samen met zijn broer Albert, hun vrouwen Cindy en Bronia (tevens zussen) en zwager Ken restaurant Jade aan de Spoorlaan. “We openden net voor de kermis. Dit jaar bestaan we op 18 juli, ook weer net voor de kermis, dertig jaar. Ja, daar zijn we wel trots op.” Ons geheim Ken trok na een paar jaar naar Hong Kong om daar een restaurant te beginnen. John, Cindy, Albert en Bronia zetten Jade voort. Ze hebben gasten die al dertig bij hen komen eten. “Er is een stel dat hier al kwam in hun verkeringstijd, daarna met hun kleine kinderen en inmiddels met hun volwassen kinderen. Dat is bijzonder en leuk.” In die drie decennia heeft hij veel zien veranderen. “De stad is gegroeid, maar het draait nog steeds om het blij maken van onze gasten. Ons geheim is dat we niet veranderd zijn. Blijf wie je bent, is volgens mij een goed advies.” Wat wel veranderde, is de hoeveelheid die mensen eten. “Mensen eten minder en verfijnder.” En in die verfijndheid zijn de koks hier zeer bedreven. Van subtiel tot dominant Of je nu met familie, vrienden of collega’s wilt eten, bij Jade voor de verschillende regio’s in China. Dit land is echt enorm.” Jade viert dit jaar zijn 30-jarig jubileum in Tilburg. ben je op je plek. Kies eens voor dim sum hapjes of voor traditionele Chinese gerechten. Ook de Japanse Teppanyakigrill is een aanrader. Een Teppan-chef grilt speciaal voor jou en je gasten verschillende vlees- en vissoorten. Alles wordt voor je ogen bereid, een leuke ervaring. John legt uit dat in China en Japan pure smaken de boventoon voeren. “De Japanse keuken is erg verfijnd, met mooi gemaakte kleine gerechten zoals rauwe vis zonder kruiden met een subtiele sojasaus.” Een authentiek Japans diner bestaat uit maar liefst 14 of 15 gangen. “Je eet dan een klein soepje, vlees- en visgerechtjes en bijvoorbeeld rettich, een veelgebruikte groente. Nederlanders zijn niet gewend om zoveel gangen te eten, maar het is een mooie beleving.” In Japan wordt veel vis gegeten, dat is logisch gezien de ligging als eiland in de Pacifische Oceaan. “Gegrilde paling is een mooi Japans gerecht en de Japanse rami-noodles zijn ook erg smaakvol. Sojasaus verschilt per regio van subtiel tot dominant.” Het pand met het torentje John en de andere eigenaren komen uit Eindhoven. Ze werkten daar in de horeca en mochten vanwege een concurrentiebeding geen eigen restaurant beginnen in die stad. “Tilburg was voor mij een vreemde stad, maar we zagen goede mogelijkheden voor een Chinees restaurant in het 14

Business centrum. We zijn gewoon begonnen, zonder marktonderzoek te doen. We vonden dit pand mooi en de locatie tegenover het station gunstig.” Jade zit in een prachtig hoekpand met vier verdiepingen en een opvallend torentje. Een paar jaar geleden is het interieur vernieuwd en afgelopen mei is het pand aan de buitenkant geschilderd. “Het is tien keer mooier dan het was, het groen en de rode luifel zijn nu fris grijs en het pand is wit.” Het gebouw stamt uit 1900. “Het was heel lang hotel Victorie met café. Later kwam Chinees Restaurant Man Sung erin en daarna volgden wij.” Ze kozen voor de naam Jade, omdat die past bij China en een betekenis heeft. Jade is een kostbare, groene steen. “Sommige mensen geloven dat als ze de steen altijd bij zich dragen deze verkleurt als hen iets mankeert.” Jade startte als Chinees restaurant. In die periode zat Fuji ook al in Tilburg. De Japanners die daar werkten, kwamen graag eten bij John en zijn familie. “We breidden de keuken al snel uit met Japanse gerechten.” De gevarieerde Chinese keuken De variatie aan soorten keukens in China is even breed als die binnen Europa. “In de regio Szechuan in het zuidwesten gebruikt men bijvoorbeeld veel peper. Deze keuken is sinds twintig jaar erg populair. Wij koken dan ook veel uit die streek. In deze regio eten de inwoners veel meelproducten, zoals gestoomd brood en bami. Terwijl in de regio Kanton juist veel rijst gegeten wordt, omdat dat daar verbouwd wordt.” De Kantonese keuken is volgens hem het meest verfijnd. “Het eten is niet zo gekruid, bevat een beetje sojasaus en tonen van zuur en zoet.” Ook in het noorden sluit de keuken aan bij het klimaat. “Dit is een koude streek dus eet men er graag fondue.” Uit het oosten van China komt de bekende Pekingeend. “Maar ook hierin bestaat een enorme variatie. In de ene regio eten ze een eend in zijn geheel in een andere regio alleen stukjes borst met groenten erbij.” Babi Pangang Babi Pangang, nog zo’n bekend gerecht, is in Nederland steeds lastiger te vinden. Bij Jade maken ze het het smaakvolle varkensvlees in rode saus uiteraard nog wel. “Chinese restaurants sluiten, omdat er geen opvolger is.” John wil voorlopig nog door, maar ook zijn kinderen gaan de zaak niet overnemen. “Mijn dochter werkt wel in de horeca, mijn zoons niet. Mijn vrouw en ik hebben het nog erg naar onze zin… je kunt ook teveel vrije tijd hebben hè?” Op zijn vrije dinsdag kun je John terugvinden op de golfbaan, maar op de werkvloer geniet hij toch het meest. “Horeca is leuk, omdat je veel verschillende mensen ontmoet. Wij zorgen er ook voor dat mensen elkaar kunnen ontmoeten onder het genot van lekker eten en een goed glas wijn.” Openingstijden en parkeren Jade is zes dagen per week geopend en alleen op dinsdagen gesloten. Na 18 uur ’s avonds kun je gratis parkeren op het terrein achter het restaurant. Het restaurant is aangesloten bij de Fine Eastern Restaurants. Bij de 27 restaurants in deze groep nemen vernieuwing en verfijning een prominente plek in. Ze streven naar een grensverleggend gastronomisch genoegen bij elk bezoek. Restaurant Jade Spoorlaan 406 5038 CG Tilburg T 013-542 3181 www.restaurantjade.nl 15

The Living Museum Tilburg Unieke vrijplaats voor outsider artists Tekst & Fotografie: Sara Terburg 16

Cultuur Expositieruimte en ontmoetingsplek, waar outsider artists kunst maken. Dat is The Living Museum Tilburg in een notendop. Doelgroep van deze vrijplaats zijn mensen die kampen of gekampt hebben met psychiatrische problemen, een verslaving of dakloosheid. Door kunst te maken, werken ze aan persoonlijk herstel. “Iedereen is welkom en mag zichzelf zijn, zonder dat er een label opgeplakt wordt”, vertelt initiatiefnemer Rob Haen. R ob richtte de stichting The Living Museum Tilburg drie jaar geleden op met onder andere zijn vrouw Tamara Podda en Theunis van de Broek. Rob werkt bij ContourDeTwern als centrumcoördinator bij wijkcentrum het Zuiderkwartier. Daarvoor was hij onder andere vreemdelingenbegeleider, werkte hij op een afdeling bijzondere zorg in de gevangenis en als coach en coördinator bij Traverse. Ook Theunis en Tamara hebben affiniteit met mensen die met complexe problemen kampen. Theunis is senior psychiatrisch verpleegkundige bij de GGZ en Tamara is maatschappelijk werker en werkt bij Programma Management Toegang Tilburg. Opgeleid tot levensmiddelentechnoloog Het concept Living Museum bestaat in de Verenigde Staten al dertig jaar. Het eerste Living Museum in Nederland staat in Bennebroek. Het opende vier jaar geleden haar deuren en was de plek die Rob immens inspireerde. Even terug in de tijd: Rob begon zijn werkzame leven in een totaal andere branche. “Ik ben opgeleid tot levensmiddelentechnoloog.” Als assistent-teamleider in een hagelslagfabriek ontdekte hij zijn vermogen om mensen enthousiast te maken en mee te nemen in zijn plannen. “Maar de branche was niets voor mij.” Los van de zorg Hij stopte, ging aan de slag bij Justitie en volgde een studie Maatschappelijk Werk. Ook hier werd zijn enthousiasmerende vermogen opgemerkt. Hij kreeg al snel een coördinerende functie en werd teamcoach. “Dat ging goed en was leuk, maar toch mistte ik iets. Als ik bijvoorbeeld iets organiseerde met carnaval, dan kwam er bijna niemand. Terwijl ik juist iets ontspannends en leuks wilde organiseren, los van de zorg die we onze cliënten met verslavingsproblematiek en psychische problemen gaven.” Hij bezocht The Living Museum in Bennebroek. “Ik besefte tijdens een gesprek met initiatiefnemer Rokus Loopik dat als ik iets organiseerde vanuit mijn functie als hulpverlener, ze mij ook als hulpverlener zagen en niet als iemand die iets probeert te organiseren los van labels.” Rob kwam thuis en zei tegen Tamara: ‘dit wil ik ook gaan doen in Tilburg’.” Het idee alleen al maakte hem enorm blij. En die blijdschap is er ook nu, drie jaar later, nog volop. “Ik doe het nog steeds vrijwillig en ben ongeveer 25 uur per week kwijt aan The Living Museum Tilburg. Zolang ik mijn verhaal nog vol enthousiasme kan doen en hier aanwezig zijn niet als een verplichting voelt, ga ik door.” Eindelijk een vaste locatie Met hier bedoelt hij de vaste locatie die The Living Museum Tilburg begin mei betrok: het voormalige kringloopwinkelpand aan de Enschotsestraat. Nadat Rob en Tamara in 2016 hun Living Museum Tilburg startten, gebeurde er van alles. “Voor we het wisten hadden we een groep kunstenaars die enorm enthousiast waren. Onze eerste expositie was tijdens de Social Innovation Week in Tilburg.” Daarna kwam er steeds meer draagvlak en activiteiten zoals een kunstprojecten, workshops, exposities en een kunstveiling, maar een pand was er nog steeds niet. “We hebben een nomadisch bestaan geleid. Niet alle outsider kunstenaars voelden zich daar prettig bij. Dus zijn we werk gaan maken van een vaste locatie. Het probleem daarbij was geld. Dat hadden we nauwelijks.” Hulp uit verschillende hoeken Crowdfunding bleek de oplossing, de stichting haalde 21 duizend euro op, voldoende voor een jaar zekerheid aan de Enschotsestraat. “We krijgen hulp uit verschillende hoeken. Eerst vanuit de publieke sector en daarna ook vanuit het bedrijfsleven. Verschillende lokale ondernemers zetten hun tijd, producten of expertise in willen zetten om onze droom mogelijk te maken. Ook kregen wij ondersteuning vanuit Tussenheid013 bij het versterken van onze organisatie. Dat is fantastisch The Living Museum wordt goed bezocht en gebruikt. Inmiddels komen er dagelijks tussen de 20 en 30 outsider artists naar de Enschotsestraat. “In totaal hebben we rond de 50 mensen vast in beeld.” Een aantal is uitgegroeid tot kunstenaars die geld verdienen met hun werk. “Dat is natuurlijk fantastisch.” In het gebouw beschildert de ene kunstenaar de pilaren tussen de vensters, een ander voorziet bezoekers van een fris kapsel en anderen maken kunstwerken van afval. “We zijn een plek vol positieve triggers. We geloven dat iedereen geboren is als kunstenaar en het de kunst is om dat te blijven. Hier mag je laten zien wat je kunt, we hopen dat iedereen die vrijheid voelt. We hebben dan ook geen regels, maar alleen tradities. Een daarvan is dat je deze plek beter achterlaat dan je 17

‘Positieve aandacht doet zoveel’ 18

Cultuur hem aantrof. Dat kan in de vorm van iets schoonmaken, een luisterend oor bieden aan een collega-kunstenaar, de planten verzorgen of een kunstwerk maken.” Een andere traditie is dat bezoekers de plek en personen niet schaden. “Iedereen krijgt de ruimte met respect voor elkaar.” The Living Museum biedt daarnaast onderdak aan diverse zelfhulpgroepen. Persoonlijk herstel The Living Museum Tilburg is een atelier voor talentontwikkeling en persoonlijk herstel. “Iedereen die hier komt, geeft op zijn eigen manier betekenis aan wat ‘ie heeft meegemaakt. Voor de een is dat het verlies van een dierbare, voor de ander een verslaving of dakloosheid. Bij ons kun je erover praten of niet, je kunt leren om ermee om te gaan en van je kwetsbaarheid een kracht maken.” Hij ziet bij velen het gevoel van eigenwaarde met de week stijgen. “We maken hier wonderen mee. Mensen komen uit hun isolement doordat ze een fijne plek hebben om naartoe te gaan zonder dat er continu vragen gesteld worden. Positieve aandacht doet zoveel!” Bang om gekken binnen te halen, zoals mensen hem regelmatig vragen, is hij totaal niet. “Buiten het feit dat gek een vervelend woord is, komen incidenten alleen voor in settings waarin mensen in hun vrijheid belet worden. Mensen die nog niet zover zijn om iets constructiefs te doen, komen niet. Dat merkten we al toen we nog geen pand hadden.” Ik droom van een zelfhulpboek Living Museum Tilburg is aanvullend en ondersteunend aan zorg. “Dus alle hulpverleners in de stad moeten weten dat wij er zijn, zodat ze mensen over ons kunnen vertellen.” Om structurele financiële steun te verwerven, geeft Rob regelmatig pitches bij netwerkclubs. “We zouden bijvoorbeeld een groter keuken willen zodat we wekelijks kunnen koken met zijn allen.” In een kamer achterin zou Rob graag afzuiging laten plaatsen zodat er graffiti gemaakt kan worden. “Een aantal kunstenaars heeft behoefte aan een stilteruimte, ook die zouden we kunnen maken als we meer middelen hebben.” En hij heeft nog een droom: “Ik zou heel graag een zelfhulpboek maken vol creatieve opdrachten en tips, met ruimte voor eigen tekst en tekeningen, met verhalen van ervaringsdeskundigen over wat kunst maken kan betekenen.” Dit alles kan een enorm sociaal rendement opleveren. “Als mensen die nu overal buiten vallen door hun problemen, gelukkiger zouden zijn bijvoorbeeld doordat ze naar een plek als dit kunnen, hebben ze minder zorg nodig en daar is de hele samenleving bij gebaat.” Living Museum Tilburg Enschotsestraat 250-01 5014 DL Tilburg www.thelivingmuseumtilburg.nl Openingstijden: ma en di van 10-15 uur, woe van 14-22 uur, za van 10-13 uur. 19

“Ik geloof in de menselijke maat” 013 vragen aan: Rolph Dols 20

013 vragen Tekst: Jeanette van Haasen Fotografie: Frans la Haye Na negen jaar wethouderschap in Gilze en Rijen is hij onlangs benoemd tot wethouder (CDA) in Tilburg. Hij heeft de portefeuille zorg, welzijn, gezondheid, sport en evenementen, dus is hij ook de nieuwe kermis wethouder. “Ik denk niet zo in uitdagingen”, zegt Rolph Dols (57) over zijn stap naar Tilburg. “Ik houd me meer bezig met wat ik kan toevoegen.” 21

1 Deed afscheid nemen van uw vorige werkzaamheden pijn? Wat komt u Tilburg en de Tilburgers brengen? “Afscheid nemen van projecten doet geen pijn. Afscheid nemen van mensen met wie je een relatie hebt opgebouwd wel. En in al die jaren dat ik wethouder in Gilze en Rijen mocht zijn, heb ik heel wat relaties opgebouwd. Ik hoop de menselijke maat mee te nemen. Vaak moet je je als bestuurder in de Raad verantwoorden voor miljoenen, voor enorme bedragen rondom grootse kwesties. Maar als ik geen kick meer krijg van iemand helpen in de zorg, dan moet ik met mijn vak stoppen. Zo denk ik nu ook niet in uitdagingen, maar stel ik mezelf de vraag wat ik kan toevoegen. Naast alle kennis en inhoud, zijn er ook de mensen. Die menselijke maat dus, daar geloof ik in.” 002.Kent u Tilburg een beetje? Wat vindt u Typisch Tilburgs? “Nou en of ik Tilburg ken. Mijn oma woonde op de Korvel en met de kermis kwamen we vanuit Limburg altijd naar Tilburg. Ik ben gaan studeren aan de Tilburgse Rooi Pannen en gaf daar later les als docent handelsvakken. Rond 2004 was ik directeur van het CWI en woonde ik ook in Tilburg. Typisch Tilburgs vind ik de trots van de inwoners, iets wat ik enkele jaren geleden nog niet zo sterk zag. Dankzij mooie ontwikkelingen in de stad als de Piushaven, Spoorzone en het Spoorpark, is Tilburg zichzelf opnieuw aan het uitvinden. Dat doet de mensen goed.” 003.Wat is uw kracht als bestuurder? Wat hoopt u nog te leren? “Toen ik bekend maakte dat ik in Gilze en Rijen wegging, kreeg ik erg veel reacties van de inwoners van Gilze en Rijen. Thuis op de bank raakten al die berichtjes me wel. Mensen hadden mijn aanwezigheid gevoeld, schreven ze. Hadden altijd ook het gevoel dat het met mij erbij ‘wel goed kwam’. Ik krijg te horen dat ik rust en vertrouwen heb gebracht. Je snapt wel dat ik daarvan ging blozen. Wat ik nog hoop te leren kennen zijn de krochten van de bestuurlijke organisatie in deze stad. Ik wil niet alleen vanuit de organisatie mijn werk doen, maar waak erover dat ik ook ‘buiten blijf spelen’. Ik ken al veel van Tilburg, maar ook nog heel veel niet.” 004.Voelt u zich welkom? Wat ervaart u als de grootste verandering? “Ik voel me meer dan welkom en kreeg ook een hartelijk ontvangst. Wel ga ik er op sommige vlakken op achteruit. Zo was ik wethouder van een dorp met een vliegveld en werk ik nu in een stad zonder vliegveld. Ook had ik in Gilze en Rijen mijn eigen werkkamer, maar moet ik het nu doen met flexplekken. Had ik voorheen eenentwintig bazen, nu zijn het er vijfenveertig. Maar ik ben nog steeds gelukkig! De schaal is groter in Tilburg. Zo ook de agendadruk en het beroep dat op me wordt gedaan. Ik spring op een lopende trein en voel de urgentie. Ik wil er direct staan, betrokken zijn bij wat er in Tilburg gebeurt. Dit leg ik mezelf op. Ik voel dat als een plicht.” 005.Bent u al gewend aan uw nieuwe collega’s? Voelt u zich in Tilburg al een beetje thuis? “Het voelt zeker al vertrouwd en ik blijf ook steeds nieuwe gezichten zien. Zowel binnen het bestuur als ook het secretariaat, alle collega’s, de politieke kant én buiten in de samenleving. ‘We krijgen gelukkig weer een ervaren wethouder’, hoor ik om me heen. Dat doet me goed. Of ik me in deze stad al thuis voel? Nou, ik ben hier in elk geval nu al meer dan thuis, hoor ik van mijn vrouw.” 006.Zijn er plekken in Tilburg die in deze korte tijd als wethouder al indruk op u hebben gemaakt? “Jazeker. Als wijkwethouder van Korvel was ik laatst op bezoek bij Troubadour On Tour. Mensen vertelden in buurtcafé De Troubadour wat hen bezighield. Ik zat meteen in de haarvaten van die wijk, voelde de onderlinge cohesie. Men kent elkaar, is er voor elkaar. Dit zijn pareltjes in een grote stad die niet verloren mogen gaan. Deze verbindingen voorkomen eenzaamheid. Ook was ik in Tilburg Zuid waar mensen een stukje groengebied geadopteerd hebben. Dat deed me denken aan de opening van het mooie Spoorpark. Dat kreeg alle aandacht én terecht. Maar dat kleine stukje groen in Tilburg Zuid dat eveneens zo door mensen gekoesterd wordt is niet minder van betekenis. Ik heb veel respect voor burgerinitiatieven. Die komen rechtstreeks uit het hart.” 007.Wat heeft u met kermis? Gaat u tijdens de Tilburgse Kermis de achtbaan in? “Vroeger vond ik de rups erg leuk. Niet alleen het moment dat het doek dichtviel, maar ook de bal waar je de staart van af probeerde te trekken. Ik herinner me nog goed dat ik daarmee altijd te laat was. Wat de achtbaan op de Tilburgse Kermis betreft: ik ben van nature helemaal geen persoon die alle achtbanen in Six Flags gehad moet hebben. Evenmin zal ik ooit gaan bungeejumpen. Maar als ik straks in de achtbaan móet, doe ik dat. Als kermiswethouder geef ik me helemaal, laat ik me meevoeren. Ik ontdekte tijdens de kick-off toen ik hartelijk werd toegezongen dat de kermis dat voor veel Tilburgers van intrinsieke waarde is. Veel meer dan zomaar een evenement. De kermis heeft iets magisch voor hen en hij hoort helemaal bij Tilburg. Ik wil niet alleen de fun kant ervan beleven, maar het ook snáppen. Als je begrijpt wat mensen motiveert en inspireert, wordt alles vele malen mooier.” 008.Wat vindt u van Roze Maandag? “Een fantastisch evenement dat niet meer van de kermis is weg te denken. Net als Blauwe zondag, waar voor even het licht en geluid uitgaat, de seniorenbingo, de kinderspeurtocht, de gehandicaptenmiddag. De Kermis er voor en van iedereen. Tilburg is een inclusieve stad, een diverse stad. En dat laten we ook op de kermis zien. Ik sta voor die diversiteit. En als ik op Roze Maandag voorop moet lopen, doe ik dat voor de volle 100%. Over diversiteit gesproken. Ik hoorde iemand zeggen dat Tilburg als een glazen knikker is. Afhankelijk van hoe je ‘m in het licht houdt, laat het steeds weer andere facetten van zichzelf zien. Dat vond ik een mooie vergelijking. Zo zie ik Tilburg namelijk ook.” 009.Gelooft u in waarzeggers? Bent u een bijgelovig mens? “Buiten de menselijke maat heb ik ook wel iets rationeels. Ik bedoel, ik moet het wél snappen. Nee, ik ben niet bijgelovig. Mijn gevoelskant is sterk, maar het moet ook wel weer logisch zijn. Ik ben echter ook niet van ‘eerst zien dan geloven’. Inherent aan wethouder zijn is dat je moet kunnen geloven in iets dat nog niet zichtbaar is. Als je zelf niet ergens in gelooft, hoe krijg je dan als bestuurder anderen mee? Ik geloof in de lokale kracht. We kunnen vanuit het gemeentehuis veel doen, maar met de lokale kracht als katalysator kom je nóg verder. Kijk bijvoorbeeld naar het Spoorpark. Het is nu al iets van de Tilburgers zelf geworden.” 010.Welk moment uit uw bestuurlijke leven zult u nooit vergeten? “Op mijn werkkamer in Gilze en Rijen had ik altijd een postkaart liggen. Die kreeg ik van een man toen ik net 22

013 vragen wethouder was in Gilze en Rijen. Hij sprak me aan toen ik op mijn fiets naar het gemeentehuis reed. Hij had een klacht. Voor zijn huis lag een groenstrook die door de gemeente niet werd gemaaid. Daar was hij een beetje boos om. Ik zei dat ik daarnaar zou kijken en dat deed ik ook. Vervolgens pleegde ik een belletje naar de gemeente en vlak daarna was er gemaaid. Enkele dagen later lag er een kaart in mijn brievenbus thuis. Daar stond op: ‘Bedankt, het is al gebeurd.’ De moeite die die man heeft genomen om die kaart te versturen is vele malen groter geweest dan mijn moeite om een belletje te plegen. En dat besef is het allermooiste aan mijn vak: dat ik met weinig moeite heel veel voor iemand kan betekenen.” 011.Welk bijzonder moment uit uw privéleven schiet u nu te binnen? “Naast alle clichés zoals de geboorte van je kinderen, moet ik denken aan die keer dat ik samen met vrienden als hardloper deelnam aan Alpe d’HuZes. Onze betrokkenheid was een vriend van ons die kanker had. Helaas is hij inmiddels overleden. Mensen die kanker hebben, willen en moeten zichzelf overtreffen. Ik was geen goede hardloper, maar trainde me suf op de loopband in de sportschool, ook om mezelf te overtreffen. Dit moest ik doen van mezelf. Toen ik samen met mijn maat om acht uur in de avond bij de finish aankwam, waren we erg moe. In de camper begon mijn maat te huilen. Ik wilde hem troosten en kon door de inspanning amper in beweging komen. Dat is een moment dat ik nooit meer zal vergeten: we hadden alles gegeven en dat was wat we wilden. 012. U mag in het komend ambtstermijn de stad mee helpen besturen. Hoe gaat u dat doen? “Door heel dicht bij mezelf te blijven. Door geen spel te spelen, want dat hou je niet vol. Door nieuwsgierig te zijn en te blijven. Je verantwoordelijkheid moet niet als een last voelen, je moet je werk oprecht leuk vinden. Ik hecht aan de drie p’s: presteren, passie en plezier. Als ik er geen plezier meer in heb, ga ik iets anders doen. Verder is het belangrijk als bestuurder dat je keuzes durft te nemen en kunt relativeren. Je moet je meekunnen laten voeren en op het juiste moment loslaten.” 013.Wat zijn uw dromen en ambities voor de komende drie jaar? “Ik hoop in eerste instantie dat ik gezond mag blijven. Gezondheid is niet vanzelfsprekend. Die vriend waarover ik vertelde, is er niet meer. Als je gezond bent heb je duizend zorgen en als je ziek bent heb je er maar één. Mocht ik gezond blijven, dan wil ik het maximale uit mijn leven halen. Ertoe doen, erbij zijn. Zolang me dat gegund is zal ik altijd een vorm proberen te vinden waarin dat kan. Als kind wilde ik wiskundeleraar en burgemeester worden. Leraar ben ik al geweest en burgemeester kan altijd nog. Maar ik vind het wethouderschap toch wel héél erg leuk. En op je zevenenvijftigste de stap mogen maken van Gilze en Rijen naar Tilburg, is een grote eer.” Met weinig moeite veel kunnen betekenen 23

Fotografie Jules van Iperen 24

kermis

CHILLEN DOOR DE EEUWEN HEEN Tekst: Jeanette van Haasen - Fotografie: Jules van Iperen 26

kermis Wie er even uit wil, bezoekt een kroeg, bioscoop, toneelvoorstelling of attractiepark. Voor kunst- en muziekliefhebbers zijn er kleine en grote festivals. Laser-gamen, bungeejumpen en larpen zijn ook opties. Of je wacht op de Tilburgse kermis. Het kan allemaal. Maar ook heel lang geleden wisten mensen zich al te vermaken. Gladiatoren Na de ontdekking van vuur en het organiseren van de jacht, werd het kampvuur meer dan slechts een warmtebron en ‘eettafel’. Men schilderde daar, maakte muziekinstrumenten en temde dieren. En de Farao’s dan. Dat waren echte sfeermakers. Zij organiseerden grote, chique banketten en lieten worstelaars, danseressen en verhalenvertellers opdraven, terwijl de lagere klassen zich in bierhuizen vermaakten. De Grieken schilderden, beeldhouwden en dichtten tussen 500 en 300 voor Christus al op hoog niveau. De Olympische Spelen opende altijd met een spectaculaire paardenrace. In het Colosseum vochten Romeinse gladiatoren ter vermaak met wilde dieren of elkaar. Of men ging badderen in een openbaar badhuis. Vuurspuwers In de Middeleeuwen gingen mensen naar grote festivals waar werd gegeten, gedronken en vooral gelachen. Vuurspuwers, muzikanten en verhalenvertellers traden op en acteurs stonden op podiums met wielen die ze van straathoek naar straathoek rolden om hun theatervoorstellingen aan iedereen te kunnen vertonen. Ook waren kaartspelletjes binnen de familie erg populair. Soms werd bepaald entertainment verboden – bijvoorbeeld grappen over het geloof – en tegelijkertijd werden ook weer manieren gevonden om die regels te omzeilen. Narrenfeesten Heel wat feesten vierde men in de kerken gevierd, zoals de ‘narrenfeesten’. Horden verklede en gemaskerde feestvierders hosten door de straten. Er werd gedanst en gedobbeld, gekaart en gegeten, terwijl men in het wierookvat een oude schoenzool in brand probeerde te steken. Na afloop van dit spektakel reden de geestelijken op een (mest)kar de stad rond met humoristische ‘schandelijke vertoningen en onzedelijk gezang’. Het was gebruikelijk dat er zo nu en dan een flinke portie mest tussen het (verklede) publiek gegooid werd. Dit schouwspel doet denken aan het hedendaagse carnaval. Maar de mest is intussen vervangen door snoepjes. Mysteriespelen Ook de zogenaamde ‘mysteriespelen’ (religieuze verbeeldingen van Bijbelse gebeurtenissen of episoden uit het leven van Christus en de heiligen) waren in latere eeuwen bijzonder populair. Toeschouwers hoefden geen entreegeld te betalen; iedereen kon vrijelijk komen kijken. Wel bestond er een ongeschreven wet betreffende de verdeling van de plaatsen: edelen, magistraten en welgestelde burgers zaten op verhogingen, de gewone burgerij en de lagere standen op het plein voor het toneel. Er waren ook vrije, muzikale geesten met acteurskills. Wie intelligent was en scherp van de tongriem gesneden, wist zich een luxueus bestaan als hofnar te verwerven. De Tilburgse Kermis De Tilburgse Kermis is met een paar kraampjes begonnen als een oogstfeest. De boeren vierden met de kermis dat ze hun groente en fruit van het land konden halen om te gaan verkopen. Het werd daarom ook wel een boerenkermis genoemd. De Tilburgse Kermis bestaat zo’n 450 jaar. In 1982 wordt de Tilburgse kermis verlengd tot negen dagen, van zaterdag tot en met zondag in de voorlaatste volle week van juli met als groots op zichzelf staand succes-evenement Roze Maandag. Bijzondere momenten uit de geschiedenis van de kermis 1023 - Eerste kermis in Utrecht: kerk-mis in de Sint Maartenskerk. 1350 – Kermistandarts. Met een trompettist die het geschreeuw dempte. 1650 - De eerste ‘attractie’: een kijkkast met grote ronde gaatjes en vergrootglazen erachter. 1800 - Het vlooientheater: vlooien trokken karretjes, schoten balletjes en hielden parasolletjes vast 1865 - De gemechaniseerde kermisattractie met paarden die de draaimolens optrokken 1890 - Bijzonder mensje: een vrouw die 61 cm lang was en 4 kilo zwaar Rond 1900: Elektriciteit op kermissen 27

Tillywoods kontje aoiju Zwiere, zwaoiju, Hèdde gullie toevallig ôk al dè gevuul in oew flikker? Diejen kriebel, diege bekaant nie kunt tegenhouwe. Krûîpt vanaaf oew tînne omhôôg, maokt dèggu allinig nog mar hemels ûît oew doppe kèkt. Veul lekkerder dan....... Ohhhh nèè, dees maag ik hier trouwes nie schrèven van munnen baos. Mar ut vuult veur mèn ut zelfde. Herkende gullie dees toevallig al? Of nie? Stelletje gaopers. Ik heb ût over munne “Kermiskriebel” Die begint mîstal zô rond Juni op te speule. Îrste kermis vant seizoen is in Gôôl. Mar de schôônste, grôôtste en gezelligste is die natuurlijk bij ons. De Tilburgse Kermis! Mèn motto dees jaor en dè van onze Pierre is: “zwiere, zwaoije, Kontje aoiju. As wij de kaans krègge zèn wij iederen dag overal te vèîne. Van ut Koningsplein via dun Heuvel naor dun Besterd en via ut stasjon naor de Spoorlaon. Ik kom overal... Dees jaor hek ôk de complete familie ûîtgenodigd om bij ons Kouw Schotel te komen bikken, veur dè wij over de kermis gaon. Dès un tradisie van ons moeder. Die kon dè vruuger zô verrekus lekker maoke. Daor fraat ons pa zun vingers bij op en ôôk zun bord assie de kaans kreeg. Heb munne kelder al vol liggen mee aij en jûîn. Agge bij mèn binnen stapt meurt ut as un oordeel, mar dè maag de veurpret nie drukke. Ik zè dur straks wel ff mee bezig om dè ammaol klaor te maoke. Best veul wèrruk. Mar dè hek er gèrre veur over. Ge moet er allinig zô van bûlleke van al die aijer. En dés iets Wè wij mee zun alle goed kunne! Ik kon vruuger ut alfabet bûlleke....wier ons pa wîr kaot assie mèn dè heurde doen. Mar goed, ik dwaol wîr is aaf. Terug naor mèn Kermisgevuul. Dees jaor ist nie allînig plezier maoke wè de klok slaoi. Ik ben speciaol gevraogd dur ut Kermisbestuur, of ik op dun openingsaovond as un soort van neve attraksie, wil kome wèrreku bij De Botsautookus. Nie echt wèrreku, mar gewoon un bietje rondhangen en dn boel wè opleuke. En gullie vuult m natuurlijk al, ik heb jao gezeet. Ben metîn un bijpaasend schôn pèksku gaon kôôpu. Tis eigenlik net zôiets as wè Max Verstappu aon hee. Zônnen overal witte wèl. Dè paast int thema vèîn ik. Ut înnige naodeel is, agge moet pissen, moet hîl dè pak ûît....Mar zoas gullie mee zun alle wit, ik zèî nie veur în gat te vange. Ik plèk gewoon un inlegkrûîske in mun onderfluts! Schîlt toch wel denk. Veur de rest hèk dun haorspeesjalist ôk al vast liggen. Hij toepîrt mun haor. Gao veul haorlak overheen denk. Moet wel goed blèîve zitten! Dus bij deze zou ik ammaol tegen jullie willen zegge om vooral veul naor de Kermis te gaon agge van Tilburgse gezellighêîd houdt. En vergît nie om op dun openingsaovond ff naor de Botsautookus te kome. Daor stao ik mee munne overal en hôôg haor de Pistpoes van de Tilburgse Kermis 2019 ûîttehange 😜😜 Houdoe

29

We mogen weer!!!!!!!! Tekst: Sara Terburg Fotografie: www.merktilburg.nl Tilburgse Kermis editie 2019 30

kermis Menig Tilburger kijkt er een jaar naar uit, spaart ervoor en brengt al z’n vrienden mee. De Tilburgse Kermis is een happening van formaat. Elk jaar trekt de kermis met ruim 230 attracties meer dan een miljoen bezoekers. De een komt voor snelheid en G-krachten, de ander voor het uitzicht vanuit het reuzenrad of juist voor de nostalgische attracties. Alleen rondlopen, een hapje en drankje doen, is ook de moeite waard. Hoe dan ook: geniet ervan! Wij van Tillywood Magazine zijn blij dat we weer mogen! Circus Carero Tijdens de kermis geeft Circus Carero dagelijks meerdere voorstellingen in de open lucht. Voor Tilburg is het gezelschap dat de shows verzorgt geen onbekende. De man erachter is Kevin van Geet, de jongste circusdirecteur van Europa. Met zijn Winter Wonder Circus vertoont hij al een aantal jaar schitterende acts vanuit een prachtige circustent op evenemententerrein Het Laar. Hij heeft het traditionele circus haar glans teruggegeven nadat het verboden werd om wilde dieren te laten optreden. De acts met paarden zijn altijd indrukwekkend, de clowns hilarisch en de acrobaten spectaculair. We zijn benieuwd wat Circus Carero ons gaat laten zien op de Tilburgse Kermis. De Amstel Bierhal Een Tilburgse Kermis zonder bierhal is als een Roze Maandag zonder travestieten. Dus ook deze editie verrijst op het Willemsplein een knotsgezellige Amstel Bierhal. De organisatie belooft ons een nog mooiere en grotere bierhal dan voorgaande jaren. Dat is nodig, want menig avond hing men hier met de benen buiten. Het programma mag er dan ook wezen. Op vrijdag 19 juli trapt de Amstel Bierhal af met de Maximaal Hollandse avond. De dag erna is het Swingende Zaterdag, al vanaf 14 uur is de hal geopend dus dat wordt maximaal genieten. De toppers van het Tilburgse levenslied geven op zondag acte te presence, gevolgd door onder andere Roy Donders en Tim Douwsma op Roze Maandag. De Snollebollekes nog nooit live gezien? Dit is je kans: op 25 juli zetten ze de Amstel Bierhal volledig op zijn kop. Kijk voor een volledig programma op: www.amstelbierhal.nl De historie van Roze Maandag En dan Roze Maandag…na 18 jaar onlosmakelijk verbonden met de Tilburgse Kermis. De maandag waarop menigeen alles uit de kast trekt en heerlijk zichzelf is. De dag waarop de binnenstad volstroomt met excentriekelingen, met mensen die gezien willen worden en met mensen die vooral lekker willen kijken. Alles kan, alles mag, dat is onze Roze Maandag. Maar weten jullie nog hoe het begon? De eerste keer in 1990 is een uit de hand gelopen grap van de Gay Krant. Dit tijdschrift publiceert een bericht over een homofeest tijdens de Tilburgse Kermis. Enkele honderden mensen komen erop af en zijn teleurgesteld als blijkt dat er geen evenement is. Gelukkig heeft Tilburg een gaycafé dus ze hebben alsnog een toffe avond. Een jaar later wordt de Stichting Roze Maandag opgericht. In 1992 publiceert de Gay Krant een bijlage over de kermis en Roze Maandag en komen er maar liefst 31

20 duizend lesbo’s en homo’s naar Tilburg. Ook de gemeente omarmt het evenement. Roze wuppies In 1995 doet het fenomeen roze wuppie zijn intrede. De opbrengst van de verkoop ervan wordt gebruikt voor een speciaal ligbad voor mensen met aids. Het jaar hierna is de wuppie-actie er voor een overdekte manege voor gehandicapte kinderen. Burgemeester Johan Stekelenburg is de eerste burgervader die het roze evenement een warm hart toedraagt en zich ook laat zien op de kermis. Op een podium bij de Popcorn vindt een ludieke wereldrecordpoging plaats: tongzoenen voor jongens. Het nietsvermoedende publiek zal zijn ogen uitgekeken hebben. In 1999 trekt Roze Maandag een kleine 200 32 duizend bezoekers, dat is meer dan het aantal bezoekers in het weekend ervoor. Van een stille maandag is dus geen sprake meer. De opbrengst van de roze wuppieverkoop neemt nog altijd toe. In 2000 wordt er 20 duizend euro geschonken aan het Aids Fonds. Vier jaar later, in 2004, komen er maar liefst 100 duizend mensen meer naar Roze Maandag. Wat een hoogtepunt! Marianne Weber zingt de sterren van de hemel en burgemeester Ruud Vreeman koopt de eerste roze wuppie. De jaren erna blijft het evenement onverminderd populair. Dit jaar richt de stichting zelfs een pop-up museum in in de LocHal. Pop-up museum Roze Maandag in de LocHal Tot en met 28 juli kun je in de LocHal het Roze Maandag-pop-up museum bekijken. De tentoonstelling is gratis te bezoeken en bevindt zich op de eerste verdieping. Kun je gelijk de LocHal bewonderen, mocht je daar nog niet geweest zijn. De collectie biedt een unieke terugblik op het roze erfgoed van deze Tilburgse feestdag. Je vindt er materialen uit een aantal succesvolle campagnes die reclamebureau Scheepens ontwikkelde om de boodschap van Roze Maandag uit te dragen. Je kunt bijvoorbeeld een selfie maken in de levensgrote Barbiedoos uit de campagne Gay for a Day en ook het Gayformatorisch Dagblad van de editie 2018 ligt er. Voor openingstijden van de LocHal kijk op: www.lochal.nl

kermis Taxi nodig? Kies er eentje met keurmerk. Een taxichauffeur met een kwaliteitskeurmerk kent de weg in Tilburg en brengt je veilig en via de kortste route naar jouw bestemming. Ook al is het een korte rit. De tarieven vind je op het dashboard, zo weet je welke ritprijs je kunt verwachten. Wij wensen je een goede rit. Klachten of suggesties? Bel 14013 of mail taxikeurmerk@tilburg.nl Geef het taxikeurmerknummer en/of het kenteken door. 33

34

Column TILBURG WEER 10 DAGEN KERMISSTAD Atze J. Lubach-Koers voorzitter BOVAK Tilburg is vanaf vrijdag 19 juli aanstaande tot en met zondag 28 juli weer een echte kermisstad. Het bonte kermislint van het Besterdplein tot aan het Koningsplein met ruim 200 attracties, een uitgebreide horeca-programmering en een indrukwekkend randprogramma zijn de vaste waarden en daarmee een jaarlijks hoogtepunt voor de stad. Tijdens de Tilburgse Kermis presenteert het Nederlandse kermisbedrijf zich weer optimaal met een keur aan lekkernijen, gezellige spelletjes en een mix van nostalgische, modern en nieuw vermaak voor zowel de kinderen, jeugd als ook de oudere generatie. Letterlijk voor ieder wat wils, voor jong en oud, voor groot en klein, alle leeftijdsgroepen komen aan hun trekken! De Tilburgse Kermis richt zich niet alleen op de kwantiteit (omvang) maar des te meer nog op de kwaliteit en beleving. Al deze facetten worden door zowel de bezoekers als ook de kermisexploitanten en de brancheverenigingen enorm gewaardeerd. Het is ook niet voor niets dat de Tilburgse Kermis al vele jaren onze nationale trots is! Samenwerken Een professionele kermis van deze omvang - zowel in grote als ook in nationale uitstraling - welke plaatsvindt in een belangrijk deel van het Tilburgse (winkel) centrum heeft alleen kans van slagen wanneer alle ‘gebruikers’ van deze openbare ruimte goed met elkaar samenwerken. Nauw contact met onder andere de bewoners, horecaondernemers, detailhandel (winkels) en gemeentelijke organisatie is van essentieel belang om ervoor te zorgen dat het een feest is voor iedereen. Aspecten zoals veiligheid, bereikbaarheid voor de hulpdiensten, logistiek rondom bevoorrading maar ook het gezamenlijk opzetten van een uitgebreid randprogramma en een alles bepalende promotie zijn belangrijke onderwerpen om te komen tot een win-winsituatie voor alle betrokkenen. Ik wil hierbij dan ook mijn complimenten uitspreken naar iedereen die hieraan zijn steentje heeft bijgedragen! Cultureel Erfgoed De kermis is als volksfeest, mede vanwege zijn laagdrempeligheid, één van de oudste vormen van volkscultuur. Nederland koestert zijn belangrijke volkscultuur en tradities en hierin ligt ook een belangrijke taak voor gemeenten. Zij dienen dit goed te borgen en te behouden. De gemeente Tilburg is zich zeer bewust van deze taak en erkent dat ook de Tilburgse Kermis een belangrijk onderdeel uitmaakt van het cultureel erfgoed. Dit kunnen we allemaal terugzien in onder andere de zorgvuldige samenstelling van de kermis, het geweldige enthousiasme van het College van B&W maar vooral ook door de inzet en betrokkenheid van ‘jullie’ kermiscoördinator Jet van Baast samen met haar team. Als voorzitter van de kermisbond BOVAK wil ik u, mede namens het bestuur en alle aangesloten kermisexploitanten, feestelijke en gezellige kermisdagen toewensen. Geniet tijdens uw bezoek van de kakofonie aan klanken, kleuren en geuren, van de sfeer, de uitbundige emoties bij deelname aan de attracties, de muziek, de lichtjes........ Kortom, lach, gil, schreeuw, kijk en bewonder want de Tilburgse Kermis gaat beginnen! 35

klompieblogtsite.wordpress.nl Jeuk in de rups Zomer in Tilburg is onlosmakelijk verbonden met de kermis. Tien dagen lang vult een kilometerslang lint van kermisattracties de binnenstad. Jong en oud vermaakt zich. De één zit op het terras en geniet van het voorbijtrekkende publiek. De ander telt een godsvermogen neer om in attracties te gaan. Hoe hoger, hoe harder, hoe beter, hoe duurder. Niet weg te denken van de kermis is de rups. Vroeger, toen nog niet alles hard en hoog ging, had de rups een prominente plek op de kermis. Tegenwoordig is de rups weggestopt in een hoekje van de nostalgische kermis. Voor een schappelijk prijsje kun je rondjes draaien tot je er kotsmisselijk van wordt. Hard en hoog doet me niet zoveel, dat kan ik aan. Maar die rups waarvan de kap tijdens het rondjesdraaien omlaag gaat, daar word ik misselijk van. Donker en benauwd vermengt met het gegil van kinderen maakt dat ik blij ben als de kap weer opengaat en de rups vaart mindert. Ik heb het niet zo op rupsen. Dit jaar is zomer in Tilburg onlosmakelijk (als in: niet uit te roeien) met nog een rups. De eikenprocessierups. Daarvan krijg je veel voor weinig. De Tilburgse eikenbomen zitten vol met deze harige rupsjes. En die haartjes zijn de boosdoeners! Als die loskomen en je komt ermee in aanraking dan ben je daar (op zijn Tilburgs gezegd) ‘mooi mee genaaid’! Rode bultjes, jeuk, kortademig en brandende, jeukende ogen. De gemeente roept op om plekken waar de eikenprocessierups opduikt, te melden via de BuitenBeterApp. Mooie app maar in dit geval heb je er 36 geen reet aan. Eerst wordt er in de buurt van ziekenhuizen, bejaardenhuizen, scholen en kinderdagverblijven geruimd. Mocht het dan nog nodig zijn, dan volgt de rest. Maar de gemeente kan de grote hoeveelheid rupsen niet aan. Deze rups is niet te stoppen. Mocht je denken dat ons land over een paar maanden wordt overspoeld door prachtige vlinders, ik help je uit die droom. Een eikenprocessierups ontpopt zich tot nachtvlinder. Zo’n lelijke bruine mot waar je je slipper tegenaan zet als er ééntje op je muur zit. Die rups veroorzaakt maandenlang ellende, wordt de lelijkste vlinder en leeft twee dagen. Mooi man, de natuur. Het mooie groen voor mijn deur zit vol rupsen. Ik ben inmiddels in staat om alle eikenbomen in de omgeving eigenhandig om te zagen. Kotsmisselijk word ik van die rups. Letterlijk. Alles wat je van die rups kunt krijgen, heb ik. Volgens natuurliefhebbers is het aan de vogels en de sluipwesp om de rups op een natuurlijke wijze te bestrijden. Wij, degenen die er last van hebben, moeten niet zo zeuren vinden zij. Prima, dan wens ik hen eeuwigdurende jeuk en veel te korte armpjes. Man, wat heb ik een hekel aan rupsen!

kermis “Je moet het in je vingers hebben” nou al klaar dan?’ Ouderen snappen niet dat techniek alles mogelijk maakt. Ik liet haar foto’s zien uit Thailand met Tekst & Fotografie: Jeanette van Haasen Hij laat dingen zweven, stuiteren, verdwijnen. Vertelt tussendoor ook nog eens moppen. Na een show van deze tafelgoochelaar geloof je weer in magie. “Mensen laten lachen is het leukste wat er is”, zegt Hens van Amelsvoort (53). “Van de grootste stropdas tot het grootste schorem.” Jokeren “De eerste kaartentrucs zag ik bij mijn ouders. Die hadden vroeger een slagerij, daarna een snackfabriek. ’s Avonds gingen ze voor de ontspanning een potje jokeren. En daar ontdekte ik de aantrekkingskracht van de kaartentrucs, toen nog hele simpele. Verderop in mijn leven werd ik een keer gevraagd trucjes te doen voor een personeelsfeestje. Dat was een groot succes. Ik ben blijven oefenen en de bal is gaan rollen. Ik werk parttime bij De Voltage waar indoor-entertainment wordt geboden. Amusement, vermaak, da’s mijn wereld. Ik ben nu vijftien jaar beroepsmatig tafelgoochelaar.” Jokeren ”Niet iedereen kan het goochelen zomaar leren. Je moet het in je vingers hebben en met iedereen overweg kunnen. Van de grootste stropdas tot het grootste schorem. Op de markt waar ik vroeger stond, leerde ik het verbale werk. Ik ben erg bedreven in kaartentrucs waarbij ik getrokken kaarten raad en deze vervolgens uit de meest onverwachte plekken tevoorschijn tover. Het gaat erom de mensen te verrassen, te overrompelen. Met de juiste techniek en timing. Ik had gisteren slecht gegeten joh. Ik wilde een negatieve recensie op internet plaatsen. Maar ja, dat doe je je eigen vriendin niet aan, he.” Zweven “Mensen geloven nog in magie. Dat merk ik wel aan mijn publiek. Zelf vind ik het een wonder dat de aarde blijft zweven. Wát een truc. We waren net terug van vakantie. Ik zeg tegen mijn moeder van zevenentachtig: ‘wil je de foto’s zien?’ Zegt ze: huh, zijn ze een attractie-dinosaurus erop. Zegt ze: ‘goh, leven die beesten daar ook al?’ De eerste keer in het verzorgingshuis begon ze te huilen. ‘Hier wil ik niet wonen’, snikte ze. Ik vroeg waarom niet. Ze zei dat ze de kamer te klein vond. Ik zei: Mam, dit is de lift.” Terras “Als ik niet goochel, zit ik op mijn PlayStation of kijk ik naar een film. Ik heb gisteren nog een film gezien van negen en een half uur. ‘Harry Stotter’ heette die. Ook oefen ik regelmatig nieuwe trucs en bedenk ik nieuwe grappen. Of ik zit gezellig bij De Slijterij, Café Weemoed of De Lange Goedzak. Tijdens de Tilburgse Kermis vind je me op het terras met een biertje, lekker mensen kijken. Vroeger zat de kermis op het NS-Plein. Ik weet nog dat ik daar elk jaar met mijn ouders naartoe ging. Handig dat elk café een stok kaarten in huis heeft. En anders leg ik dat daar zelf wel neer. Voor als ik de kriebels krijg.” Lolbroek ”Als er iets misgaat bij het goochelen, merken mensen daar niets van. Soms zit er een lolbroek in het publiek die de boel probeert te verzieken. Die pak ik met een goede grap keihard terug. Grappen zijn bedoeld om mensen te laten lachen, niet om ze in diskrediet te brengen. Wel realiseer ik me dat je milde en harde grappen hebt. Ik weet intussen welke ik aan wie kan vertellen. ‘Waarom vieren ze geen Sinterklaas in de moskee? Teveel schoenen’. Deze noem ik mild en hoorde ik notabene van een Turkse jongen. Ach, wat zijn grenzen. Je hebt humor of je hebt het niet.” www.magic-hens.jouwweb.nl 37

Tekst: Jeanette van Haasen Fotografie: ? Verpozen tijdens nachtelijke uurtjes ‘Iedereen moet het naar zijn zin hebben’ De Tietenbar. Zo wordt zijn zaak ook wel genoemd. Daar heeft hij zelf niet zo’n moeite mee, maar zijn personeel wel. “Snap ik goed”, zegt Frank Wouters (56) van De Nacht. “Tietenbar klinkt zo ordinair, terwijl er bij ons niets ordinairs gebeurt. We zijn geen sekstent, maar een striptent.” LAPDANCE “De Nacht bestaat nu zeventien jaar en doet het nog steeds goed. Klanten zijn overwegend mannen, jong en oud. Vrouwen zijn zeker welkom, maar we serveren geen vrouwendrankjes als Tia Maria en Pisang Ambon. Sommige klanten komen alleen om naar de danseressen te kijken, anderen kiezen voor een lapdance. En als ze dat niet van plan waren, doen ze het toch. De danseressen zijn geen watjes, ze doen lekker wat ze zelf willen en hebben het tof met elkaar. Ze werken met plezier en stralen dat ook uit. Dat vind ik belangrijk. Iedereen moet het naar zijn zin hebben. De Nacht wordt eerder als humoristisch ervaren, dan als erotisch of geil.” RANDJES “Alles moet kloppen. De sfeer, muziek, het personeel en de gasten. Als gasten zich gedragen zoals jij dat wil, is het goed. Wie vervelend of irritant doet, sturen we weg. Denk aan dronken getreiter en lastig doen tegen de meiden. Daar houden we niet van. We houden geen zwarte lijst bij, maar werken wel met strafpunten. Tja, wie zich kinderachtig gedraagt, wordt ook zo behandeld. In het begin was alles wat rauwer. Gasten begrepen nog niet wat de bedoeling was, zochten soms de randjes op. Dat stadium zijn we allang voorbij. Mensen komen voor een leuke avond met gezellig entertainment.” GEROLD “Ik begon al op mijn 14e in de horeca, in Eersel. Daar groeide ik op. Later werkte ik veel in casino’s in binnen- en buitenland. Voordat ik met De Nacht begon, had ik nachtclub Sparkles, waar nu 013 staat. Horecatijger? Nou nee, ik ben er gewoon in gerold en doe daarbinnen mijn eigen ding. Het horecaklimaat 38 in Tilburg is goed. Contacten met andere horecaondernemers marcheren prima. We kennen elkaar, lopen geregeld bij elkaar binnen. Altijd gezellig als je bij de buren een kopje suiker mag lenen. Maak geen ruzie met mensen die je nodig hebt, heb ik geleerd. Laat je niet ergeren, maar los dingen op. Ik wil geen stress en zorg dat ik het leuk heb.” VRIENDEN “Ik houd werk en privé zoveel mogelijk gescheiden, maar ben nu eenmaal een publiek figuur. Ik kan mijn gasten in de stad niet negeren en dat vind ik ook helemaal niet erg. Echte hobby’s zoals postzegels verzamelen, heb ik niet. Reizen heb ik veel gedaan, maar vind ik nu teveel gedoe. Ik onderneem graag dingen met vrienden. De een houdt van musea, de ander van muziekfestivals. Ik kijk waar ik op dat moment zin in heb. Heb laatst een motortje gekocht en zie een vakantie in Zutphen wel zitten. Serieus, ik kan zo twintig steden in Nederland opnoemen waar ik nog nooit geweest ben die vast de moeite waard zijn.” KNALROZE “Met de Tilburgse Kermis zijn we negen dagen achtereen open. Klanten komen dan ook van buiten de stad. Soms keren ze daarna weer terug voor een vrijgezellenfeestje. Op Roze Maandag krijg ik altijd visite. Dan tuigen we ons helemaal op en hijs ik me traditiegetrouw in mijn knalroze pak, speciaal voor deze dag laten maken in Thailand. De Tilburgse Kermis en Roze Maandag zijn grootse evenementen die Tilburg op de kaart zetten. Wel jammer dat er steeds meer regeltjes komen in het kader van openbare veiligheid. Niets mis met veiligheid, maar je moet niet overdrijven.”

Locatie: de Nacht modellen: Sandra van Blitterswijk Nina Sophie Langezaal Fotografie: Jules van Iperen

Mijn naam is Sandra, ik ben 23 jaar, woon in Tilburg en ik studeer. Al 4 jaar is paaldansen een grote passie voor mij. Een van mijn voornemens is om wat vaker iets nieuws te proberen. Een gave shoot als deze kon ik dus niet aan me voorbij laten gaan. De shoot wat erg leuk om te doen samen met Nina. En ik ben weer een mooie ervaring rijker. Ik ben Nina, 21 jaar en Tilburgse social work studente. Ik paaldans al 4 jaar voor sportieve doeleinden, maar ik heb altijd al eens in een stripclub willen staan (nou ja, dansen). Toen ik de oproep van Tillywood zag, greep ik meteen mijn kans! En ik had het met niemand liever willen doen dan mijn paaldansvriendinnetje Sandra.

42

43

44

Column “GEEN GEHEIM VAN DE SMID” KLIMAATKERMIS DE LAATSTE KERMIS ? We moeten er nog maar van genieten zolang het nog kan. De Tilburgse kermis dus. Want als het aan de klimaatidioten ligt, zal ook dit volksvermaak tot het verleden gaan behoren. Er wordt immers veel te veel zinloze energie verbruikt, wat dus veel te veel CO 2-uitstoot tot gevolg heeft. Crimineel volksvermaak dus, als we de klimaatterroristen moeten geloven. We zullen het ook niet meer kunnen betalen trouwens want onze regering steelt steeds meer en meer geld van de werkmens. Het leven is al bijna niet meer te betalen voor de meesten, omdat huur/hypotheek, gas en elektra, verzekeringen, kleding, eten, etc. natuurlijk op de eerste plaats komen. Dat kleine beetje, wat dan nog overblijft mag het volk dan nog zelf besteden aan leuke dingen. Echter, er blijft met dit kabinet steeds minder over voor de hard werkende massa. Dat krijg je natuurlijk, als je zo dom stemt, dat je een onbetrouwbare premier kiest, die al drie keer met leugens aan de macht is gekomen. Weet u het nog van meneer Rutte: Geen cent meer naar Griekenland, handen af van de hypotheekrente, iedere werkende Nederlander 1000 Euro erbij en weet u nog: “Iedereen gaat er op vooruit !” Hij zei er alleen niet bij, dat hij meer af zou pakken als er bij geven, maar goed… Er is dus weer door “links” Nederland een nieuwe melkkoe gevonden, die “rechts” onverwacht geheel overgenomen heeft. Stond in geen partijprogramma, maar is de rechtse kiezers zo door de strot gedrukt. Het klimaat verandert nl. altijd op een planeet met een flexibele aardkorst rondom een gloeiend hete ijzeren kern, met een dampkring, oceanen, absorptie en reflectie van kosmische straling etc. Kunnen wij niks aan veranderen en we moeten onszelf dan daar ook niet de schuld van geven. Kolencentrales moeten dicht van Gaat u maar rustig slapen, de regering waakt over u…. Johann H. Smid /Tillywood Magazine Kermis 2019 (zouden onze ministers, W.Alexander, Maxima en Amalia zich bv. ook aan de 3-minuten douchevoorschrift houden, en Jesse… , of geldt dit alleen voor ons klootjesvolk)? Groen-Links, terwijl Polen er bij bouwt, en Duitsland net over de grens het meest vervuilende bruinkool ontgint voor hun centrales. Alles is dus één grote onzin en geldtrekkerij. Over EU gesproken… Hahaha ! Het kleine, nietszeggende Nederland is de enige in de wereld die deze energietransitie voorstaat, de rest van de wereld doet niet mee ! Laat u niet wijsmaken, dat de industrie mee gaat betalen. Natuurlijk gaat die betalen, maar zal dit doorberekenen aan ons burgers in hun producten. Of ze vertrekken naar het goedkopere buitenland. Weg banen ! In politieke kringen wordt al gesproken over gemeenteambtenaren die het recht krijgen om huizen binnen te treden en zo de energiesituatie te beoordelen en bij te veel uitstoot dus boetes op kan leggen. Iets wat “links” Nederland altijd gewild heeft; Totale controle. Op z’n Marxistisch dus. In China gebeurt dit bijvoorbeeld al en in het oude Oost-Duitsland. Wat vonden we die onvrijheid toen toch zielig voor die mensen, weet u nog, voor die muur om viel ? Maar goed, ik wens u veel plezier op een van de laatste kermissen die we nog mee mogen maken. Of zou de gemeente er veel aan verdienen… ? Dan mag het klimaat natuurlijk wel lijden… 45

Tekst: Sara Terburg; Fotografie: Freddie de Roeck E en bijzondere taak is het openen van bruggen. “Er zijn twee brugwachters die in het hoogseizoen drie maanden de bruggen bedienen. De overige negen maanden doe ik dat.” De eerste brug die vaarders passeren, is de Prinsenhoevenbrug. Deze zware brug uit 1923 wordt met de hand geopend door aan een grote, metalen hendel te draaien. Den Ophef De tweede brug, Den Ophef, wordt automatisch bediend vanuit het brugwachtershuisje naast de Prinsenhoevenbrug en biedt toegang tot de Piushaven. In het hoogvaarseizoen openen de twee bruggen overdag elk uur. Den Ophef bestaat pas zes jaar. Het gevaarte is ontworpen door de Eindhovense architect en kunstenaar John Körmeling. Bijzonder aan het ontwerp is dat het contragewicht geen kale massa metaal is, maar een klein gebouwtje met veel glas. Als de boten deze brug gepasseerd zijn, kiezen de schippers een mooie ligplek uit. “Ik begroet hen dan hartelijk met een welkomstpakket. Hierin zit informatie over de Piushaven, de rest van de stad en omgeving. Ondernemers rond de haven hebben er leuke presentjes ingestopt. Mensen zijn altijd positief verrast door de inhoud. Gastvrijheid staat bij ons voorop en wordt geroemd door bezoekers.” Stichting Havenmeester Piushaven De havenmanager komt voort uit burgerinitiatief ‘Dat kan ik beter’. Met dit project geeft de gemeente Tilburg inwoners meer regie over hun eigen omgeving en op wat er in de stad gebeurt. “De stichting Havenmeester Piushaven werkt hier al drie jaar aan en doet het fantastisch.” Saskia is nu twee jaar havenmanager en het beheer en de exploitatie van de passatenhaven worden als eerste overgedragen aan de Stichting. Een droombaan Havenmanager zijn in Tilburg is haar droombaan. “Voorheen was ik acht jaar lang havenmeester in Heusden. Ik heb toen een keer gezegd dat ik ooit in de haven van Tilburg of op Sint-Maarten zou willen werken.” Het werd de Piushaven, in de stad waar ze geboren en getogen is. “Ik kom uit de binnenstad, als meisje kwam ik hier alleen om te schaatsen.” Inmiddels is er een hoop veranderd. “Er is ontzettend veel gebouwd en met veel zorg ontwikkeld, het horeca- en winkelaanbod is gevarieerd en er is van alles te beleven en te doen.” Dit maakt Tilburg een aantrekkelijke stad voor vaarders. “Er leggen nu zo’n 700 boten per jaar aan. Sommigen komen voor een dag en nacht, maar steeds vaker blijven bezoekers langer, omdat ze erachter komen hoeveel er te doen is. Ze bezoeken musea, de natuur en attracties in de omgeving.” Museumhaven De Piushaven is naast passantenhaven ook museumhaven. Er liggen veertien monumentale binnenvaartschepen. Ze worden bewoond en een enkele vaart nog. Bij de ligplaatsen staan borden met informatie over de schepen. Het is zeer de moeite waard om eens een rondje te maken en alles te lezen en te bekijken. Kun je daarna lekker bijkomen op een terras. Een mooi compliment Saskia en de andere partijen die betrokken zijn bij de haven 46

Piushaven City Ons gastenboek barst van de positieve verhalen Grootste stadshaven van Noord-Brabant ligt in Tilburg De tofste baan in de Piushaven? Die heeft Saskia Janssen. “Ik ben gek op water, boten en havens, werk in mijn eigen stad en mag lekker mijn ding doen.” Ze is havenmanager en dat betekent dat alle nautische beslommeringen haar pakkie-an zijn. “Ik ontvang bijvoorbeeld passanten en hun boten, bewaak de waterkwaliteit en werk samen met de gemeente, bewoners, horeca en andere ondernemers aan de levendigheid van de haven.” De Piushaven is de grootste stadshaven in de provincie. werken hard om meer passanten te trekken. “Voor veel mensen lijkt de aanvaarroute naar Tilburg saai. Het Wilhelminakanaal is natuurlijk geen rivier de Maas, maar als je goed om je heen kijkt, is er veel moois te zien. Zoals prachtige natuur en vele watervogels al dan niet met kroost. We promoten de stad door heel Nederland. Onze passanten komen overal vandaan, uit Australië, New Zeeland, Engeland, België, Duitsland en heel Nederland bijvoorbeeld. Ze zijn allen positief en enthousiast.” Het gastenboek barst dan ook van de mooie verhalen, bijvoorbeeld over hoe gastvrij de Piushaven en stad zijn. “Dat vind ik een mooi compliment.” Wat de haven ook een prettige plek maakt om te bezoeken zijn de faciliteiten zoals douche, toilet en wasmachine en droger en de infrastructuur; je bent zo in het centrum terwijl de rust in de haven overheerst. Toekomst en verleden Niet alleen toeristen per boot vertoeven graag aan Piushaven Boulevard. Ook de Tilburger strijkt steeds vaker neer aan het water. “Er liggen prachtige nieuwe steigers en vlonders langs het water, daarop zitten bij het eerste zonnestraaltje al mensen te genieten.” De haven beschikt over diverse goeie restaurants, een Bed en Breakfast, vele terrassen, een Stadsbrouwerij en een bijzonder winkelaanbod. Ook evenementen zoals de Drakenbootrace, Badeendenrace, Swim to Fight Cancer en talloze muzikale happenings kunnen rekenen op veel bezoekers. “We streven naar meer bezoekers en levendigheid met behoud van de rust voor bewoners op en om het water.” Bovenaan haar verlanglijst staat meer reuring in de winter. “Meer Tilburgers moeten ontdekken hoe leuk het is om hier te shoppen. De winkels zijn stuk voor stuk uniek. Neem Kade, daar vind je de leukste cadeautjes, de chocolade van Huize Geers is om je vingers bij af te likken. Het zou mooi zijn als er meer speciaalzaken openen, er is zeker toekomst voor een kaas en delicatessenwinkel bijvoorbeeld.” De historie van de Piushaven Het aanleggen van de Piushaven duurde anderhalf jaar. Boeren moesten verhuizen en dat gold ook voor het voetbalstadion van Willem II. Op 4 april 1923 was het zover: de eerste schepen vaarden de stad in om goederen aan- en af te voeren voor onder andere de textielbedrijven in de stad. De Piushaven staat in verbinding met het Wilhelminakanaal dat van de Zuid-Willemsvaart in Laarbeek naar de Amer bij Geertruidenberg loopt. Toen de stad veranderde, liep het scheepsverkeer in de haven terug. Vanaf de jaren 60 van de vorige eeuw verdween bedrijvigheid naar terreinen buiten de stad en namen weg en spoor de functie van het water over. In de jaren 80 is de zuidelijke arm van de Piushaven gedempt zodat er woningen gebouwd konden worden. Na acties van burgers en de Stichting Thuishaven Tilburg bleef de rest van de haven behouden voor recreatie. De ontwikkeling naar de huidige inrichting is gestart in de jaren 90. 47

48

Piushaven City Havenmanager Saskia is ook In zijn vrije tijd houdt Max de Piushaven schoon verantwoordelijk voor het groen in het water. “Ook waterplanten moeten gesnoeid worden, daar komt een maaiboot voor langs.” Bij het schoonhouden van het water en de rietkragen, kreeg ze ruim een jaar geleden hulp uit onverwachte hoek. “Max van Zon is elf jaar, woont hier in de buurt en vroeg me op een dag of hij mee mocht helpen met schoonmaken. Daar zei ik natuurlijk geen nee tegen!” G ewapend met grijper, vuilniszakken en een wierhark vindt Max van alles in en om het water. “Lege blikjes en plastic zakken en soms grotere voorwerpen zoals een buis en een sigarettenbord”, somt hij op. Hij zorgt ervoor dat alles netjes in de vuilcontainer terechtkomt. “De Piushaven is een toeristenhaven, ik wil dat mensen zich hier welkom voelen en troep helpt daar niet bij”, gaat Max verder. Hij kan erg genieten van de museumschepen en de sfeer in de Piushaven. “Steeds meer kinderen uit de buurt helpen mee, dat vind ik hartstikke leuk.” Duiven mee naar huis Voor hij aan het schoonmaken sloeg, kwam de basisschoolleerling al veel bij het water. Zijn moeder Eefje Vermeer vertelt: “Hij hield de vogelnesten in de gaten en als er eens een duif in het water viel en hulp nodig had, bracht hij die mee naar huis om te verzorgen.” Ze constateert dat er steeds meer rommel achtergelaten worden rond het water. “Sinds er plateaus geplaatst zijn, blijft er meer afval achter. Het is mooi dat mensen hier komen genieten en picknicken, maar het is jammer dat ze hun rotzooi niet opruimen. Dat vindt Max ook, daarom ruimt hij op. “Mijn wens voor de Piushaven is dat we er de schoonste haven van Nederland van maken en dat zo houden.” Tekst: Sara Terburg Fotografie: Eefje Vermeer Schipper Max De jongen is inmiddels een lokale beroemdheid. Omroep Brabant kwam langs voor een interview en Vroege Vogels, het tv-programma over natuur en milieu deed hetzelfde. Eefje: “Nadat hij op tv aangaf hulp te kunnen gebruiken, kreeg hij van Diamantgroep een bootje en een aanlegsteiger. Daarvoor heeft de gemeente een jaar een bootje voor hem gehuurd. Een eigen bootje is natuurlijk helemaal top.” “Het is een mooi, wit kunststof bootje met een elektromotor”, aldus de trotse schipper. Om fietsen en winkelwagentjes van de bodem te halen, benaderde Max de Tilburgse duikvereniging Blue Shark. De duikers schoten hem met liefde te hulp. Inmiddels volgt Max een duikcursus zodat hij binnenkort zelf ook naar beneden kan. 49

‘De praktijk is het allerleukste’ Tekst: Theo van Etten Fotografie: Zeilschool Topti’s Topti’s maakt zeilen voor elk kind toegankelijk Vrijheid, de boot onder controle hebben en spelen met de wind. Dat is voor Jolien Clijsen - ’De boot is mijn thuis’ - het mooiste gevoel dat er bestaat. En dat gevoel wil zij samen met Nienke Feenstra overbrengen aan alle Tilburgse kinderen. Door ze de mogelijkheid te bieden om te leren zeilen. Niet ergens ver weg in Friesland maar gewoon om de hoek: in de Tilburgse Piushaven. 50

Piushaven City W aar? In de Piushaven? Dat vroegen veel mensen zich af toen Jolien en Nienke bij de havenmanager en sponsoren aanklopten. Een zeilschool voor kinderen opzetten was het plan, met als uitvalsbasis de Piushaven. En niet alleen voor hen die het makkelijk kunnen betalen. “Elk kind moet de mogelijkheid hebben om te leren zeilen”, vindt Jolien. Zelf groeiden zij en Nienke op met het zeilen. “Mijn ouders namen mij al op jonge leeftijd mee naar Friesland, mijn kleine zusje werd in het autostoeltje aan dek gezet. Dat waren toffe vakanties.” Ophef ‘Is dat niet iets voor jullie?’, hield de vader van Nienke het idee bij de meiden voor. Hij was in gesprek geraakt met de Stichting Tilburg te Water die naast de andere vaaractiviteiten iets op zeilgebied wilden doen. Jolien en Nienke hadden wel oren naar het idee om een kleine zeilschool op te zetten, waarna de Stichting hen in contact bracht met de gemeente, de havenmanager, de event manager en andere belanghebbenden. “Hoewel ook wel enigszins sceptisch, waren de meesten direct enthousiast,” lacht Jolien. Vervolgens gingen de nichtjes aan de slag en kwamen erachter dat ze wel degelijk met een aantal zaken rekening dienden te houden. Jolien: “Turend over het water vanaf D’n Ophef zeiden Nienke en ik tegen elkaar: dát is wel een leuk plekje, maar die gebouwen zo dichtbij het water zorgen voor te veel luwte. En wacht eens, de brug waar we nu op staan, gaat natuurlijk weleens open voor de pleziervaart, oppassen dus. En wat dacht je van die historische schepen. Die kunnen echt wel wat hebben maar voor de bewoners is het niet fijn als er ineens een bootje tegen je huis aan vaart. O ja, het drijvende kunstwerk, daar moeten we natuurlijk ook bij uit de buurt blijven.’” De praktijk is het allerleukste Sinds kort runnen Jolien en Nienke ‘Topti’s’, volgens eigen zeggen ‘de kleinste en stoerste zeilschool van Nederland’. Vlakbij horecagelegenheid ‘De Visserij’ hebben ze de beschikking over een loods, waar ook een klein clubhuis in moet komen. “Als we echt niet kunnen zeilen, organiseren we leuke spelletjes voor de kinderen. Zo leren ze spelenderwijs de theorie van het zeilen, zoals het besturen van de boot, de zeilstanden en hoe je inspeelt op de wind. Kortom: hoe je zo snel mogelijk van A naar B zeilt.” Maar als het even kan gaan de ‘Optimisten’, zoals de kleine bootjes heten, natuurlijk het water op. “Zo veel mogelijk zelf varen, de praktijk is immers het allerleukste en op het water leer je het snelst. Een Optimist reageert direct op wat jij doet, waardoor je meteen ziet wat er gebeurt bij veranderende wind of een andere stand van het zeil.” Leerlingen varen dus helemaal alleen en dat kan ook niet anders; aan boord van de zeilboot is plek voor slechts één persoon. Jolien en Nienke geven aanwijzingen vanaf de kant of vanuit een motorbootje. “Dan zijn wij er altijd snel bij, mocht er iets misgaan. Veiligheid staat voorop, daarom moeten de kinderen minimaal zwemdiploma B hebben behaald en dragen ze tijdens het zeilen verplicht een zwemvest. Ook leren ze hoe ze het omslaan van de boot kunnen voorkomen en hoe ze die weer recht kunnen krijgen als het wél een keer gebeurt.” Perfecte zeilsfeer in de Piushaven Jolien en Nienke groeiden op in respectievelijk Goirle en Tilburg. Ondanks hun jonge leeftijd (18) beschikken ze over een schat aan ervaring op nautisch gebied. Beiden zeilden ze al over de wereldzeeën en ook zijn ze zeilinstructrice. “De Piushaven is de perfecte plek voor Topti’s”, vertelt Jolien. “Meestal moet je ver weg om te kunnen zeilen, naar Zeeland of Friesland bijvoorbeeld. Kinderen hebben die mogelijkheid vaak niet en kiezen dan voor een andere sport of hobby. Met de Piushaven binnen onze gemeente kunnen ouders hun kinderen de kans geven met de zeilsport in aanraking te komen. En als je jong begint wordt het later makkelijker om door te groeien naar een grotere boot.” Een prettige bijkomstigheid is volgens Jolien het goede samenwerkingsklimaat in de Piushaven: “We hebben echt een goed contact met de ondernemers, iedereen kent elkaar. Verder is er veel reuring met leuke terrasjes, mensen die hun hond uitlaten en bij mooi weer gaan mensen ook zwemmen.” Alle kinderen aan het zeilen Ruim honderd kinderen stapten in een bootje tijdens de open dagen in juni. Het gaf de Piushaven een vrolijk gezicht met al die kleurrijke zeilen. Enthousiasme alom, sommige toevallige passanten stelden de vraag of ze ook met grotere boten aan de slag gaan. “Grappig om te merken dat Tilburg stiekem zo ‘zeil-minded’ is. Veel mensen blijken een verleden te hebben in de zeilwereld. Maar vanwege de beperkte zeilmogelijkheden in de buurt valt dat niet zo op.” Via de Meedoenregeling van de gemeente Tilburg willen Jolien en Nienke alle kinderen de mogelijkheid bieden om te leren zeilen. “We snappen dat niet iedereen over de financiële mogelijkheden beschikt om hun kinderen naar een zeilschool te sturen. Daarom streven we naar een constructie waarbij de gemeente, de deelnemers en Topti’s een deel van de kosten draagt. Hoe dat er precies uit gaat zien weten we nog niet, maar kinderen mogen zich aanmelden.” Toekomst Topti’s is een serieuze onderneming met een inschrijving bij de Kamer van Koophandel. Ook financieel moeten de meiden hun eigen broek ophouden. Daarbij worden Jolien en Nienke ondersteund door een aantal vrijwilligers. “De meeste hulp komt van onze ouders, die steken heel wat uurtjes in de administratie en het regelen van verzekeringen. En soms melden mensen uit de zeilwereld zich spontaan aan om hand- en spandiensten te verrichten, dat is natuurlijk supertof.” Die hulp is zeker nodig als de meiden komend schooljaar beginnen aan hun vervolgstudie, international business voor Jolien en pedagogiek voor Nienke. Topti’s blijft de komende jaren dus nog even de kleinste zeilschool van Nederland. Maar bovenal de stoerste. De zeilcursussen zijn bedoeld voor kinderen van 7 tot en met 12 jaar. Een cursus bestaat uit zes dagdelen, telkens op zondagochtend of zondagmiddag. De najaarscursus van 2019 is al volgeboekt, maar bij de voorjaarscursus zijn nog plaatsen beschikbaar. Kijk op www. zeilschooltoptis.nl voor meer informatie. Bedrijven of particulieren die een boot willen sponsoren, kunnen zich melden via zeilschooltopties@gmail.com. 51

52

Piushaven City Unieke haven verdient uniek bier Een boei in het water dobbert altijd, hij schudt continu een lichtjes heen en weer. Datzelfde gebeurt met de bierdrinker die een avond geniet van het Piushavenbier Blonde Boei. Gebrouwen door Stadsbrouwerij013 dat aan de Piushaven gevestigd is en exclusief te bestellen bij deelnemende horeca aan deze Tilburgse haven. Tekst: Sara Terburg Speciaalbier Blonde Boei is een Tripel, een stevig bier dus met een alcoholpercentage van 8,5 procent. Sinds eind mei wordt het geserveerd in kroegen en restaurants. Deze tripel combineert kruidige, fruitige en zacht-moutige smaken. De geoefende proever zal ook de smaak ontwaren van kardemon, koriander en een flinke vleug citrusfruit. Dit bovengistende bier combineert uitstekend met gekruid eten, vette vis, vleesgerechten, pittige kazen en zoete desserts. Tillywoodverslaggeefster Sara dronk een Blonde Boei bij een sushi-maaltijd en was verrast hoe goed de smaak zich staande hield naast het geweld van wasabi en sojasaus. Biertesters van Untappd bekronen het Piushavenbier met een 3,6 op een schaal van 5. Wil je ook thuis genieten van het Pishaven-Tripel, dan kun je losse flesjes inslaan bij Kade Living en Het Pastorie Lokaal. Blonde Boei kun je bestellen bij: Boot 013 • • • • Burgemeester Jansen By Tammy Moluks-Indisch Eethuis Club Jolie Bar & Kitchen powered by Doncurado • EethuisTwintig • De Visserij • • • • • MOOD Tilburg Porto koffie en ijs Restaurant Harboury Restaurant RAK • Stadsbrouwerij013 • Shinzo Sushilounge & Grill Villa Pastorie 53

Piushaven Boulevard Hotspot voor wonen, ontspannen en ondernemen Tekst: Sara Terburg Fotografie: Harboury ‘De Piushaven is een verzamelpunt voor spontane ontmoetingen. Een inspirerende plek vol creatieve broedplaatsen voor inspanning en ontspanning, die meanderen langs het water. Belangrijkste boodschap voor bezoekers? Go with the flow!’ 54 Met deze woorden presenteert de Piushaven zich in het bidbook van de gemeente Tilburg. Hiermee stelt de stad zich voor als vestigingsplaats aan winkels en andere bedrijven. Er is geen woord van gelogen. Als de zon maar een beetje schijnt, zitten de terrassen en kades bomvol. Dat water! Er is altijd wel iemand om een praatje mee te maken aan een bar, op een

Piushaven City terras of steiger aan het water. Jaha, dat water… aan de haven zitten, geeft een vibe die je in de rest van het centrum niet voelt. Voldoende redenen voor Tillywood Magazine om een Piushavenspecial te maken. Of eigenlijk: een Piushaven Boulevardspecial, want dat is de naam waarmee het gebied zich presenteert. Evenementen en sfeerverlichting Marly Hendrickx is samen met haar man Hein eigenaar van restaurant Harboury. Ook is ze voorzitter van Aan de Kade waarin de horeca rond de Piushaven verenigd is. “Met Aan de Kade organiseren we evenementen en zijn wij graag gastheer voor iedereen die Piushaven Boulevard bezoekt.” De horecaondernemers zorgen er gezamenlijk voor dat Piushaven Boulevard bruist, een mooie uitstraling heeft en het er prettig ondernemen is. “De haven is een unieke plek. Je bent echt buiten, de ecologische zone is heerlijk om in te wandelen en als je doorloopt, wandel je zo de Moerenburg in. Toch ben je hier ook midden in de stad, de Piusstraat ligt om de hoek.” Ze typeert het gebied als een dorp. “Veel buurtbewoners maken regelmatig een rondje langs de horeca. Het publiek dat dit gebied bezoekt varieert van mensen die de drukte van het centrum willen ontvluchten omdat ze van rust houden tot gezinnen en toeristen. Iedereen voelt zich welkom en dat maakt het ondernemen hier zo leuk.” Piushaven Werkt Naast Aan de Kade zijn er verschillende partijen betrokken bij het promoten en levendig houden van Piushaven Boulevard. “Er zijn leuke speciaalzaken, maar ook bedrijven zoals een sportschool en een advocatenkantoor. En Stichting Levend Podium en Stichting Tilburg te Water zijn ook actief. De eerste stichting houdt op nadat het zich jaren ingezet heeft om het gebied meer bekendheid te geven. Dat is goed gelukt, maar nu moeten we door. Met alle partijen die betrokken zijn bij Piushaven Boulevard werken we aan een plan om ons toekomstgericht aan elkaar te verbinden en middelen te creëren om de Piushaven nog leuker te maken door onder andere de organisatie van evenementen.” De ondernemers die geen horecabedrijf runnen, zijn verenigd in Piushaven Werkt. Het kan nog beter Er gaat hier heel veel ontzettend goed; mensen wonen prettig, toeristen en stedelingen recreëren fijn en de winkels en horeca trekken steeds meer klanten en gasten. Natuurlijk zijn er ook verbeterpunten. “Vanaf het winkelcentrum AaBe-terrein loopt er geen voetpad naar de draaibrug, dat is jammer want het parkeren is daar gratis en loopafstand prima.” Een ander punt dat de ondernemers graag veranderd zien, is het feit dat de straat vrij druk is. “Het is een doorgaande weg naar het centrum dus er rijdt continu verkeer doorheen. We zijn in gesprek met de gemeente om te kijken of hier iets aan te doen is.” Maar aan de andere kant is die bereikbaarheid een voordeel voor bezoekers die met de auto komen. De Schoenerstraat leidt naar een ruime parkeerplaats en ook aan de Piushaven zelf kun je parkeren. Marly zou ook graag zien dat er meer speciaalzaken in het gebied komen. “Daarvan hebben we er al een aantal, zoals een chocoladespecialist, unieke cadeauzaken en een bakker. Dit aantal mag van mij flink omhoog.” Huizen en lofts De evenementen die plaats vinden op en aan het water houden rekening met de woonfunctie van dit gebied. Er zijn hier de afgelopen jaren rond de 1700 nieuwe woningen gebouwd. Er verrezen gloednieuwe huizen en wooncomplexen, maar ook stoere lofts in bijvoorbeeld de IJzergieterij. Dit industriële pand aan de Lourdeskade stamt uit 1900. De gieterij leverde ijzer voor de textielindustrie die een belangrijke rol speelde in Tilburg. Vanaf 1920 werd het de Lourdeskerk en er zat een tijd een supermarkt in. Het pand is prachtig gerestaureerd en wordt nu bewoond. Het volgende bouwproject staat alweer op de rol; het pand waarin de Harense Smid zat, is gesloopt. Hier verrijst binnenkort een flink aantal appartementen. Evenementen aan Piushaven Boulevard duren nooit tot midden in de nacht en ook met het geluidsniveau wordt rekening gehouden met de buurt. “Een dancefeest zullen we dan ook niet organiseren.” Tips van Marly • Ga het water op, met een georganiseerde rondvaart of met een waterfiets of bootje. Vanaf het water heb je een andere blik op het reilen en zeilen op de wal en kun je het Wilhelminakanaal op. • Maak een wandeling door de ecologische zone langs het water, het riet staat er zomers prachtig bij en vanuit deze zone wandel je zo landschapspark Moerenburg in. • Pak een terrasje, of je nu van sushi houdt, bierliefhebber bent, wereldkeukens wilt verkennen of een avond wilt genieten van een luxe diner, aan Piushaven Boulevard kan het. Evenementen Piushaven Boulevard zomer 2019 • Van 19 t/m 28 juli presenteert de horeca aan de Piushaven de Lazy Lounge Tijdens de kermis veranderen de terrassen rond de Piushaven in een Lazy Lounge met stoelen waarin je onderuitgezakt kunt bijkomen van het draaien en zwaaien op de kermis. • Woe 24 juli kiezen duizenden badeendjes het ruime sop tijdens de Badeendenrace. Deze dag is ook de kindermiddag op de Tilburgse Kermis. De eendjes leggen een afstand van 300 meter af door de Piushaven. Iedereen kan een eendje sponsoren, de opbrengst gaat naar het Ronald McDonald Huis Midden- West-Brabant. Sponsoren van winnende eendjes winnen mooie prijzen. • Woe 24 en do 25 juli bbq aan de haven. • Zo 28 juli: geniet van het vuurwerk en beluister live muziek. • Op 25 augustus springt menig Tilburger het water in om een stuk te zwemmen in het kader van Swim to Fight Cancer. De sportievelingen halen hiermee geld op voor onderzoek naar kanker. • Zondag 8 september meten roeiers hun krachten tijdens het Drakenbootfestival. Per boot leggen 8 roeiers en een trommelaar tussen de 150 en 200 meter af. De strijd is altijd enorm spannend! Iedereen vanaf 16 jaar met zwemdiploma kan deelnemen aan de Drakenbootrace. www. piushavendrakenbootfestival.nl • De hele zomer: huur een sloep, kano of waterfiets of laat je varen. www.tilburgtewater.nl - www.villapastorie.nl - www.aquafun4you.nl - www.theboei.nl - www.dekuierlat.nl 55

Fotografie Freddie de Roeck

Piushaven City

Binnenkijken bij... “Driehonderdzestig graden uitzicht” Tekst en Fotografie: Jeanette van Haasen “We zitten volop in de kijker”, zegt Pieter van der Klei (62) die samen met Agnes Naaijkens (62) nu zeven jaar op de Minos woont. “Alles wat hier in en uitgaat, komt gezellig voorbij. Op een boot wonen is gaaf, maar je moet er wél het type voor zijn.” V 58 oorheen woonden ze in een prachtig huis in de wijk Armhoefse Akker. Maar de crisis sloeg toe, het werk werd voor beide zzp-ers minder en de hypotheek te hoog. “Gelukkig kenden we mensen uit de bootwereld”, zegt Pieter. ‘We bezaten namelijk al een kleiner bootje, een bakdekkruiser, en daarnaast was ik lid van de watersportvereniging.” Na meerdere boten bekeken te hebben, viel hun oog op de spits Minos die vroeger de Seine en de Marne bevoer met de haven van Parijs als ligplek. Een boot bewonen bevalt hen goed. “Je bent lekker veel buiten, daar houden we van. Water en vogels om je heen hebben is een verademing. En driehonderdzestig graden uitzicht over de Havendijk is uniek. Maar het was zeker wennen, van een huis naar een boot. Je moet er wél het type voor zijn.” Behendig Pieter, saxofonist en mede-eigenaar van een schilder-en klusbedrijfje,

Piushaven City legt uit: “In de winter is het een beetje behelpen met een kacheltje. En voor de steile smalle trapjes moet je behendig zijn. Zo ook voor de kleine smalle deurtjes. Zolang je nog fysiek in orde bent, is dit goed te doen. Maar ach, bij goed weer zitten we sowieso veel buiten. We hebben echt geen moment spijt gehad van de beslissing.” Aan deze goed onderhouden Herenkruiser uit 1938 zijn bijna geen andere aanpassingen gedaan dan het vervangen van de houten luikenkap. Verder verkeert de trekspits, met vele originele details, nog in de oorspronkelijke staat. De roef van de Minos bevindt zich over de volle breedte van het achterschip. Het is een relatief grote en zeer fraai betimmerde schipperswoning met het mooiste hout uit Belgisch Kongo. Caravan In de ruime stuurhut staan een tafel en vier stoelen, de favoriete plek van Pieter en Agnes. “Hier is het goed toeven”, zegt hij. “Zo gauw het zonnetje schijnt, voelt de Minos voor ons echt als vakantie. Maar soms wil je van de boot af. Net zoals anderen soms even hun huis uit willen. We kochten de Minos echter als niet-varend woonschip. Dus trekken we er af en toe met onze oude caravan op uit. Frankrijk, Kroatië, daar komen we graag. We houden wel van avontuur.” 59

“De stuurhut is ons theehutje” Tekst en Fotografie: Jeanette van Haasen Hij groeide als kind op een binnenvaartschip op, dus een woonboot is voor hem gesneden koek. “Toch zijn we een beetje een vreemde eend in deze bijt”, lacht Rendy Huka (52). “Ik ben half Moluks en mijn vrouw Lucia (56) is Surinaams. Twee bruine koppies aan het roer zien Hollandse schippers niet zo vaak.” Hij groeide als kind op een binnenvaartschip op, dus een woonboot is voor hem gesneden koek. “Toch zijn we een beetje een vreemde eend in deze bijt”, lacht Rendy Huka (52). “Ik ben half Moluks en mijn vrouw Lucia (56) is Surinaams. Twee bruine koppies aan het roer zien Hollandse schippers niet zo vaak.” “ 60 Vooral in het begin waren we toch wel een bezienswaardigheid”, vervolgt Rendy. “Intussen zijn ze aan onze verschijning gewend en weet men niet beter meer.” Hij kocht de boot in 2009, bouwde hem eigenhandig om tot woonboot en doopte hem om tot Fourage III, naar de naam van een schip dat wijlen een goede vriend bevoer en omdat dit schip aan de Havendijk veertig jaar lang in de haven van Rotterdam heeft gefourageerd. “Maar ook omdat het oorspronkelijk De Drie Gebroeders heette en ik twee broers heb”, licht Rendy toe. Rendy en Lucia Huka wonen nu zeven jaar op de Fourage III uit 1923. Om de drie weken voorziet de projectmanager, werkzaam in de steigerbouw en isolatie, de boot van maar liefst 2500 liter water voor persoonlijk gebruik. Theehutje Hun favoriete plek op het schip dat tijdens WO II onder andere paardentuig voor het Duitse leger vervoerde, is het voormalige ruim. “Ik ben momenteel de laatste kamer aan ’t aftimmeren”, zegt de voormalige binnenvaartschipper die begin jaren tachtig boven de wateren van Parijs voer. “Dat gaat onze eigen slaapkamer worden. We slapen nu namelijk in een kleine ruimte. Knus,

Piushaven City maar wat krap.” De stuurhut noemen ze ook wel hun ‘theehutje’. Daar wordt van thee en zicht op de omgeving Havendijk genoten. “Beneden hebben we patrijspoortjes, maar als we vanaf daar naar buiten willen kijken, moeten we er een krukje bijhalen. Anders gaat het niet lukken!” Hangmat Als het aan de twee ligt, blijven ze nog lang op de Fourage III wonen. Rendy: “Maar als een van ons ziek wordt of moeilijk ter been, is dit geen ideale woonplek meer. Zodra ik het sleutelwerk niet meer zelf kan doen, wordt het financieel lastig.” Maar voorlopig is dit hun drijvend paradijs. “Ons schip is ons terras en de haven het verlengde van onze woonkamer”, zegt Rendy tevreden. “En je kan zomaar met je huis vertrekken wanneer je wilt. We varen dan ook regelmatig naar leuke steden. ‘Goed voor elkaar!’ roepen voorbijgangers als ze ons in de hangmat zien liggen. Ze weten niet dat ik dan ook gewoon net thuis ben van mijn werk, haha.” 61

Welkom thuis bij Eethuis Twintig Eigenaar en gastheer Thomas Inderfurth en chefkok Davy Stevens heten je graag welkom bij Eethuis Twintig aan de Piushaven. Sla een krant open en bestel een goede kop koffie of heerlijk glas wijn, of kies voor een uitgebreide lunch of diner. Bij Eethuis Twintig kom je thuis. Of je nu alleen bent of met vrienden of familie, wij ontvangen je met open armen. Zeker ook voor vegetarische gerechten De in Tilburg geboren en getogen Davy laat zijn gasten kennismaken met een creatieve mix van oud-Hollandse inleg- en fermentatietechnieken gecombineerd met de Franse en Aziatische keuken. Ook mensen die vegetarisch eten, komen ruimschoots aan hun trekken. NIEUW: het Shared Dining Menu Op dinsdag, woensdag, donderdag en zondag kun je bij ons sinds kort komen genieten van het Samen Proeven Menu. Samen met je tafelgenoot of -genoten reis je door de keuken van Eethuis Twintig. Onze chefkok verrast je met drie verschillende gerechten die je samen deelt. Per twee personen kost dit menu €59,50. Dit is inclusief een glas bubbels en tafelwater. Vooraf reserveren, is noodzakelijk. www.eethuistwintig.nl Bikken&bakken bakken met passie. Gevestigd in het Falconpand wordt dagelijks door de bakkers van bikken&bakken een breed aanbod van brood en gebak gemaakt. “Bakken zoals mijn opa deed” is het credo van eigenaar Jan van Riel . Goede grondstoffen, zonder onnodige broodverbetermiddelen en met eigen, unieke desemculturen. Naast de verkoop van al dit lekkers, kunt je ook genieten van een lekker kopje koffie en een stevig ontbijt of lunch. En let op: bikken&bakken is als enigste bakker in Tilburg op zondag al om 8 uur geopend! Tot ziens bij: Bikken&bakken Piushaven 20a 5017 an Tilburg 013-5424993 62

Piushaven City HELLO STRANGER. KOM BINNEN! Zoek je een unieke hotspot aan het water met heerlijk eten en een sfeervolle ambiance? Restaurant RAK heeft een moderne internationale keuken op hoog niveau in een warme en toegankelijke entourage. Met het menu van chef Giel van Schaaijk en een prachtige wijnkaart hopen we je te mogen verwelkomen aan de Piushaven. Tijdens de Tilburgse Kermis zijn wij gewoon geopend, zoals je van ons gewend bent. Even de drukte van de kermis ontsnappen? Onder het genot van een heerlijk hapje en drankje kun je bij RAK genieten. Giel, Michelle en het team van RAK Restaurant RAK Hopliedenkade 249 5017 EP Tilburg 013 2036610 info@restaurantrak.nl Bollore Zoekt u een prachtige locatie voor een culinaire groepsactiviteit in Tilburg? In onze ruime kookstudio aan de Piushaven organiseren wij culinaire workshops voor groepen vanaf acht personen. Daarnaast serveren wij van maandag t/m donderdag verse, ambachtelijke take-awaymaaltijden. Ook bieden wij de mogelijkheid om onder de noemer Chef’s Table privé te dineren in een intieme setting; onder het genot van een hapje en en drankje mag u de twee chefs op de vingers te kijken, wie wil dat niet! Bollore is gevestigd in een oude regenjassenfabriek. De industriële uitstraling is nooit verloren gegaan, maar dankzij de mooie designkeukens en warme inrichting ervaart u tóch dat fijne huiskamergevoel wanneer u bij ons te gast bent. Bij Bollore staat samen koken, proeven en creëren centraal Onze kookstudio in Tilburg is de ideale locatie voor een avondvullend programma. Bent u op zoek naar een leuke activiteit voor een familiefeest, bedrijfsuitje of vrijgezellenparty? Wij zorgen ervoor dat jullie een onvergetelijke, culinaire avond beleven. 63

Tekst: Micky Jooren en Sara Terburg 64

Beauty Uniek Tilburgs opleidingscentrum Voor haar en make-up op topniveau Dankzij Micky Jooren kan Tillywood Magazine elke editie beauty- en make up-nieuws brengen. Maar wie is Micky eigenlijk en wat heeft zij voor bedrijf? We stellen haar graag aan je voor. In het opleidingscentrum van Micky Jooren kun je terecht voor workshops, cursussen en beroepsopleidingen in de richtingen make-up en hairstyling. Je kunt leren jezelf mooi op te maken, of je bekwamen in visagie en grime. Of je nu als visagist aan het werk wil, of het gewoon leuk vindt er meer over te leren en weten. Vakkenis en ervaring doorgeven Zelf is Micky visagiste en haarstyliste. Ze werkt samen met andere professionals die zowel on- als offline in Tilburg, de lessen verzorgen. Het centrum is gevestigd in een voormalige kerk aan de Oude Langstraat in de wijk Oud-Noord. Een unieke plek waarbij de creativiteit van de cursisten prima past. Micky startte het opleidingscentrum 21 jaar geleden. Ze vindt het leuk om haar vakkennis en ervaring door te geven aan toekomstige professionals en aan eenieder die het leuk vindt om eens een workshop of aantal lessen te volgen. De laatste trends en technieken Les nemen bij Micky Jooren Haar- en make-upcursussen, betekent leren van topmensen die nog volop in de praktijk aan het werk zijn. Ze werken mee aan onder andere mode- en reclamecampagnes, modeshows en televisie. Hun kennis is dus altijd up-to-date en daardoor krijg je als cursist de laatste trends en technieken mee. Zelf heeft deze onderneemster een imposante carrière opgebouwd. Ze is geboren en getogen in Vught, werkte voor magazines en verzorgde onder andere de make-up en hairstyling bij uiteenlopende fashionshoots. Van Frans Molenaar tot en met Philips Een greep uit haar opdrachtgevers: lingeriemerk Marie-Jo, Van Gils mannenmode, Frans Molenaar, Artez Arnhem, L’Oreal en Wella. Ze werkte bij fashionshoots in bladen als: Margriet, Flair, Nouveau en deed metamorfoses voor Story. Voor Etos, Bijenkorf magazine, Interpolis, Hema en Bruna werkte ze mee aan reclamecampagnes en in commercials van Philips en Rabobank was haar werk ook te zien. Ze heeft de hele wereld over gereisd en samengewerkt met topfotografen zoals Carli Hermes, Arnold Henri, Marc de Groot, Hans de Vries en Andy Tan. Naast het runnen van het opleidingscentrum werkt Micky nog steeds als visagist achter de schermen, schrijft wekelijks een blog, begeleidt (oud-) cursisten bij hun carrières en schrijft voor diverse vakbladen artikelen over beauty en make-up. Wat doen oud-cursisten? Veel oud-cursisten hebben inmiddels zelf ook een mooie carrière opgebouwd. Een aantal zijn in de fashionwereld terechtgekomen en werken onder andere voor Amsterdam Fashion week, in Parijs en in Londen, achter de schermen bij Hollands Next Topmodel, als grimeur bij de Lion King, voor merken als Dior, Mac, Bobbi Brown en Urban Decay. Ook zijn veel oud-cursisten een eigen bedrijf begonnen gespecialiseerd in bruidsmake up/haarstyling, kleuradvies enzovoorts. Als je kiest voor een opleiding of cursus bij Micky en haar collega’s, dan leer je naast techniek om snel en flexibel te zijn, om je in te leven en je creativiteit optimaal te benutten. Kortom: met een diploma van een opleiding van Micky Jooren op zak kom je er wel. Micky Jooren Haar- en make-upcursussen Oude Langstraat 63A 5041 CD Tilburg www.visagie-opleidingen.nl www.visagieopleidingen-online.nl mickyjoorenshop.nl Deze modellen zijn opgemaakt door studenten van de beroepsopleidingen visagie en de masterclass. Thema van deze shoot was Roze in verband met Roze Maandag op de Tilburgse Kermis. Ieder mocht daar een eigen interpretatie aan geven, vandaar de verschillende stijlen die je in de foto’s terugziet. 65

Credits foto’s Model Dewika Make-up/haarstyling: Calina State Model Salemme Make-up/haarstyling: Vera Lafontaine Model Suzanne Make-up/haarstyling : Ellen Kremers Model Lianne Make-up/haarstyling: Angelique van Berkel Model Ceylin de Jong Make-up/haarstyling: Angela IJpelaar Foto’s gemaakt tijdens beroepsopleiding visagie en masterclass allround Door Michel Zoeter 66

Beauty Voor een mooie glimlach Jan Steenbergen begon 36 jaar geleden een eigen tandartspraktijk in Tilburg. In de loop der tijd is daar een vestiging in Oss bij gekomen. Beiden zijn uitgegroeid tot bloeiende praktijken, met een gedreven en professioneel team van in totaal 52 medewerkers, waaronder zoon Gé. Samen bieden zij een compleet aanbod van tandheelkundige behandelingen aan. “Alle specialismen zijn vertegenwoordigd”, aldus praktijkmanager Miranda Janssen. “Bijna alles kunnen we zelf doen. Alleen voor operatieve ingrepen moeten onze patiënten naar het ziekenhuis, bijvoorbeeld de kaakchirurg.” Van heinde en verre Tandarts Steenbergen heeft specifiek een goede naam als het gaat om de esthetische tandheelkunde. “Mensen komen hiervoor van heinde en verre naar onze praktijk. Vroeger was dit alleen weggelegd voor rijke mensen maar dat is allang niet meer zo. Ook met kleinere ingrepen kunnen we een gebit weer regelmatig en representatief maken.” Eigen laboratorium In Tilburg zijn er 6 behandelkamers, in Oss 10. Beide vestigingen beschikken over een eigen laboratorium. “Dit heeft als groot voordeel dat we niets op hoeven te sturen. Alle kronen, bruggen en protheses worden in huis gemaakt. Is er iets mis of heb je specifieke wensen, dan kun je in een persoonlijk gesprek met de technicus aangeven wat en hoe je het wilt.” Sowieso wordt gewerkt met de nieuwste apparatuur (o.a. moderne röntgenapparaten met 3D scanner) om kwalitatief hoogstaande zorg te kunnen verlenen. Groot en tegelijkertijd klein “We zijn een grote praktijk maar je hebt in principe altijd dezelfde tandarts. Het contact met onze patiënten is dan ook heel persoonlijk. We streven ernaar hen zo veel mogelijk te ontzorgen. Na toestemming vragen we alle relevante informatie op bij verschillende partijen. Met een softwareprogramma kunnen we bovendien inzichtelijk maken hoe mensen verzekerd zijn en hoeveel geld ze terugkrijgen bij een behandeling.” Gemoedelijke sfeer Lang wachten hoeft niet, in principe heb je binnen 2 weken een afspraak. Kenmerkend is verder de relaxte, gemoedelijke sfeer in de praktijk. “We besteden volop aandacht en tijd aan onze patiënten.” Kruisvaardersstraat 157 te Tilburg 013-5352535 tilburg@tandarts-steenbergen.nl www.tandarts-steenbergen.nl Medicijnstraat 120 te Oss 0412-639722 oss@tandarts-steenbergen.nl 67

Column Cabrio rijden met beleid Tony Vos Autojounalist Vanaf eind 1987 sprak ik vanuit mijn column in de Tilburgse Koerier wekelijks de autominnende lezers toe. Ruim een kwart eeuw lang. Maar media veranderen net als het automobiele landschap. Voor andere media bleef en blijk ik actief en daarom voelt het bijna nostalgisch goed om weer terug te zijn in Tilburg speciaal voor Tillywoodmagazine. De laatste weken heb ik volop kunnen genieten van het rijden in mijn cabriolet. Geen nieuwe, maar een gezellig oudje. De lol is er zeker niet minder om. Ik snap dat sommigen beweren dat motorrijden het maximale gevoel van vrijheid geeft, maar ik zit dan altijd met de beperkingen van een helm. Alhoewel ik in het bezit ben van een motorrijbewijs, ben ik toch vooral een automan. En daarom dat ik liefst vroeg in het voorjaar al bij de eerste zonnestralen de kap naar beneden doe. Met de wind door de weliswaar korte haren... heerlijk! Toch heeft een cabrio ook zijn beperkingen. Als het erg warm wordt is het niet comfortabel meer vanwege de temperatuur, maar ook het feit dat als je langer achter elkaar open rijdt, je met het grootste gemak een zonnesteek oploopt. Ik merkte dat vorig jaar zomer toen het meer dan 35 graden was in het Franse land. Na de nodige uren achter het stuur werd ik niet lekker. Omdat ik het gevoel herkende heb ik de kap meteen gesloten en ben met de ruiten naar beneden door gereden. Dat bracht de gewenste verlichting. Dus cabriorijden blijft geweldig, maar ga er verstandig mee om. Fijne vakantie!

automotive De cabriolet staat voor optimaal rijplezier Van het vroege voorjaar tot het late najaar geeft het Nederlandse klimaat volop de gelegenheid om open te rijden met een cabriolet. En omdat bovendien moderne cabrioletkappen zo goed geïsoleerd zijn, kan met dit veelzijdige type auto het hele jaar door worden gereden. Welke merken bieden dit plezier? Er is wel een trend waarneembaar dat betaalbare cabriolets nog maar moeilijk te vinden zijn. Waar in het verleden merken als Ford, Opel, Renault, Peugeot en Volkswagen in een ruim aanbod voorzagen, is de middenklasse voor wat betreft cabriolet volledig uitgehold. Dit heeft alles te maken met het feit dat het ombouwen van een bestaande auto tot een volwaardige cabriolet duur is in ontwikkeling en juist de verkoopcijfers uitermate bescheiden blijven. Dat houdt automatisch in dat wie een cabriolet wil kopen, bijna altijd flink dieper in de buidel moet tasten. Mini cabriolet Een gunstige uitzondering op de regel is de cabrioletversie van de compacte Mini. Het is de meest betaalbare cabriolet van het ogenblik. Maar vergis je niet, wie geen genoegen neemt met de 102 pk 1,5 liter instapper met handbak, die gaat al snel boven de 30.000 euro waarmee dit model begint. Alle motorische opties en uitrustingsvarianten zijn beschikbaar tot en met de supersnelle John Cooper Works. Het mooie van de Mini cabrio is de dakconstructie. Natuurlijk klapt deze volledig elektrisch neer, maar de berijder kan er ook voor kiezen om alleen het gedeelte boven de voorpassagiers te openen als een soort schuifdak. Audi Waar het aanbod in de middenklasse niet meer bestaat, zijn het vooral de Duitse merken die in de hogere segmenten heer en meester zijn bij de cabriolets. Audi heeft een ruim aanbod met de sportieve TT, maar ook de meer ingetogen A3 en de grotere A5. Dat betekent een fors aanbod ook veelal met een ruime keuze aan motoren. Wie op zoek is naar een cabriolet voor twee of vier personen, die wordt door Audi op zijn wenken bediend. BMW BMW blijft daarbij zeker niet achter. Het merk levert open versies van de 2-serie, 4-serie, 6-serie en de 8-serie. Dat betekent een zeer brede range van 44.000 tot bijna 180.000 euro. Aan keuze dus geen gebrek. Waar de 2-, 6- en 8-serie voorzien zijn van een softtop die naar keuze in diverse kleuren besteld kan worden, heeft de 4-serie een zogenaamd variodak dat in gesloten toestand exact

72

automotive hetzelfde thermische en geluidscomfort geeft als een gesloten coupé. Daarnaast mogen we de splinternieuwe Z4 niet vergeten, met optimaal open BMW-lol voor twee. Mercedes Mercedes houdt van evenwicht met hun Zuid-Duitse concurrent en zorgt eveneens voor een rijke schakering aan open modellen. Dat begint met de C-klasse cabriolet en daardoor is het bij de mannen uit Stuttgart een stuk duurder ‘instappen’. Een trede hoger is er een E-klasse in geopende versie en steekt het merk met de forse S-klasse cabriolet de nieuwe BMW 8-serie naar de kroon. Maar dan nog is de koek niet op. Van oudsher is Mercedes actief op het vlak van sportieve roadsters. En die zijn er in drie smaken. De huidige SLC is de opvolger van de vroegere SLK en start nipt prijstechnisch onder de C-klasse. De SL roadster maakt meteen een flinke stap naar boven. Beide modellen profiteren van een comfortabel variodak. De absolute topper in open rijden is bij het merk de MercedesAMG GT Roadster, een pure sportwagen met optimale prestaties voor twee. Porsche en Jaguar Zoals gezegd doen de Duitsers op cabriogebied flink hun best. En dat bewijst ook Porsche die natuurlijk al heel lang cabrioversies van de 911 in het programma heeft naast de wat meer bescheiden 718 Boxster. Die laatste is sinds kort weer verkrijgbaar met een zescilinder boxermotor. Een ander merk dat in het hogere prijssegment opereert is het Britse Jaguar met de F-type, de geestelijke opvolger van de vermaarde E-type uit de jaren zestig. Jaguar levert het model niet alleen van mild to wild. Er kan gerust gesteld worden dat de basisversie ook behoorlijk wild voor de dag komt met zijn smakelijke zescilinder. Mazda en Fiat Zijn er dan echt geen betaalbare cabrio’s meer te koop op de Mini na. Jawel, gelukkig zijn er twee merken die open rijden nog enigszins binnen bereik brengen. Grappig om te merken dat zowel de Mazda MX5 als de Fiat 124 uit dezelfde Japanse fabriek komen. De Fiat is onderhuids identiek aan de MX5. Maar de ‘Italiaan’ heeft wel zijn eigen (turbo)motor en de vormgeving aan de buitenkant wijkt ook behoorlijk af. De auto legt verbanden met de historische Fiat 124, een roadster die door Pininfarina werd ontworpen. De MX5 en 124 zijn speelse, compacte roadsters die hun berijder weten te verleiden met een beheersbaar sportief weggedrag zonder dat de elektronica hier meteen een einde aan maakt. De MX-5 is de meest betaalbare van het duo, mede omdat Mazda louter atmosferische motoren toepast. De turbomotor en het feit dat Fiat de 124 bij Mazda inkoopt werken prijsverhogend, maar de 124 Spider geeft daarmee wel het meest optimale gevoel van open rijden per betaalde euro. 73

1 Publizr

Index

1. 1
2. 2
3. 3
4. 4
5. 5
6. 6
7. 7
8. 8
9. 9
10. 10
11. 11
12. 12
13. 13
14. 14
15. 15
16. 16
17. 17
18. 18
19. 19
20. 20
21. 21
22. 22
23. 23
24. 24
25. 25
26. 26
27. 27
28. 28
29. 29
30. 30
31. 31
32. 32
33. 33
34. 34
35. 35
36. 36
37. 37
38. 38
39. 39
40. 40
41. 41
42. 42
43. 43
44. 44
45. 45
46. 46
47. 47
48. 48
49. 49
50. 50
51. 51
52. 52
53. 53
54. 54
55. 55
56. 56
57. 57
58. 58
59. 59
60. 60
61. 61
62. 62
63. 63
64. 64
65. 65
66. 66
67. 67
68. 68
69. 69
70. 70
71. 71
72. 72
73. 73
74. 74
75. 75
76. 76

Home